زیدبن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب»علیه السلام«، مردی بزرگوار و دانشمند و پارسا و شجاع و پس از برادرش، امام باقر»علیه السلام«، از همه فرزندان امام سجاد»علیه السلام« با فضیلت تر بود. حضرت رضا»علیه السلام« او را عالم آل محمد»علیهم السلام« لقب داد و امام صادق»علیه السلام« او را شهید خواند و درباره اش فرمود:«او به راهی رفت که جدّش امیرمؤمنان»علیه السلام«رفت.» و هنگامی که خبر شهادتش را شنید، بسیار گریست و فرمود:«خداوند مرا در اجر یاری اش شریک گرداند.» همچنین فرمود:«او در قیامش با من مشورت کرد.»زید به سال 120ق. هنگام حکومت هشام بن عبدالملک مروان برای امر به معروف و خونخواهی امام حسین»علیه السلام«قیام کرد و چون به کوفه رسید، مردم کوفه پیرامونش گرد آمده، با وی بیعت کردند. پانزده هزار نفر تنها از کوفه افزون بر مردم بصره و واسط و موصل و خراسان سپاه او را تشکیل می دادند و در آن هنگام دعوت خود را آشکار ساخت. یوسف بن عمر، امیر کوفه، از سوی امویان لشکری گرد آورد و میان دو گروه جنگی سخت در گرفت و سرانجام لشکر زید پراکنده شد و او با گروهی اندک، پایمردی کرد تیری بر پیشانی اش نشست و بدان تیر درگذشت. یاران، او را دفن کردند و بر گورش آب راندند که پیدا نباشد، ولی یوسف بن عمر زمین را بکاوید تا جسدش را بیافت و به دار کشید و مدّت چهار سال بر چوبه دار بماند و یک تن از مردم کوفه اعتراض نکرد. شهادت زید به روز دوم صفر 120ق. و حضرت صادق»علیه السلام« در مدینه بر او نماز خواند و مبلغ هزار دینار به یکی از یاران خود داد میان بازماندگان کسانی که با زید به شهادت رسیده بودند، تقسیم کند.