سالک الی الله
ویژگی های آیت الله خوشوقت رحمت الله علیه
پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله العظمی خامنهای مدظله العالی گفتاری از حجت الاسلام و المسلمین کاظم صدیقی، استاد اخلاق و امام جمعه موقت تهران درباره شخصیت مرحوم آیت الله حاج شیخ عزیز الله خوشوقت رحمت الله علیه منتشر کرد. در ادامه متن کامل این مصاحبه می آید:
حضرت آیت الله خوشوقت علاوه بر داشتن ذاتی پاک و قماشی نورانی که به دیدن بزرگانی مثل علامهی طباطبایی هم مفتخر شده بود، خودش هم اهل عمل بود. ایشان قبل از انقلاب، هم در اصول و هم در حکمت و عرفان و اقتصاد و جامعه شناسی و روانشناسی سرآمد بود. مدتی در قم بودند و بعد در مقطعی به تهران آمدند. در عین حال، بیشتر اهل خلوت و تفکر و سکوت بودند.
مرجع بودند، اما خود را مطرح نمیکردند
بعد از انقلاب هم همچنان که مشرب امام، مشرب عرفان بود و به خاطر انقلاب وارد مسائل انقلاب شدند، ایشان نیز به فراخور احتیاجی که انقلاب به ایشان داشت، وارد مسائل انقلاب شدند و به فرمان امام خمینی رحمت الله علیه به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی درآمدند. بعدها با اقبال بیشتر جامعه به سوی ایشان، جلسات بانشاط و شیوایی برای تشنگان معرفت الهی ترتیب دادند.
مقام علمی و معنوی مرحوم آقای خوشوقت برای همهی فضلایی که سوابق ایشان را در قم میدانستند، روشن بود. ایشان از شاگردان خوب حضرت امام رحمت الله علیه بودند و در درس مرحوم آقای آیت الله العظمی بروجردی شرکت کرده بودند. حتی امکان مرجعیت برای ایشان فراهم بود و میتوانستند رساله بدهند؛ کما اینکه برخی از خواص و افرادی که ایشان را میشناختند، از ایشان تقلید میکردند و فتوا میگرفتند، با اینکه رساله هم نداشتند. در عین حال، ایشان تمایلی به مطرحشدن نداشتند.
پس از انقلاب، ایشان به غیر از عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی، به کار تربیت جوانان و پاسخگویی به شبهات اعتقادی و سیاسی آنان میپرداختند. خود این کار، بسیار بزرگ بود. ایشان بدون هیچ تکلّفی در اختیار انقلاب بودند و برای انقلاب، نظام و ولایت مایه میگذاشتند.
طبیبی بودند در جستجوی مداوای بیماران
آن قدر این مرد بزرگ متواضع بود که با آن مقام علمی و معنوی، هیچ حد و حریمی برای خودش قرار نداده بود. بلکه به خانه های اشخاص میرفت و در مجالس شهرهای کوچک حضور مییافت. هر کسی هم از دور و نزدیک میخواست ایشان را ببیند، هیچ مشکلی نداشت. یک تواضع و سعهی صدری داشتند که همه کس میتوانست مسائل خودش را با ایشان مطرح بکند. از این جهت من نظیر و شبیهی برای مرحوم آیت الله خوشوقت سراغ ندارم.
در گوشه و کنار تهران، مجالسی بود که از ایشان دعوت می شد و ایشان بدون هیچ گونه تکلفی این مجالس را قبول میکردند و میرفتند. بسیاری از علما که جزو چهره های نورانی بودند، مرکزی داشتند که همه میرفتند آنجا و اغلب خیلی اهل رفت و آمد نبودند و یک کانونی داشتند که همه می آمدند آنجا و استفاده میکردند. حضرت آقای خوشوقت اما گاهی برای ادارهی جلساتی به ورامین میرفتند، گاهی به محلات تشریف می بردند. یک عالِم برجسته از تهران مثلاً برود به ورامین تا عده ای جوان از ایشان استفاده کنند.
ایشان اسوه بود و کارهایی که میکردند، همچون کار پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلم بود که «طَبیبٌ دَوّارٌ بِطِبّه»1 این جمله را حضرت امیر علیه السلام درباره ی پیامبر خدا گفتند که ایشان طبیبی بود که در مطبّش نمینشست، بلکه بیماران را در منازل خود آنها معاینه میکرد و دنبال بیمارها میگشت.
یکی دیگر از ابعاد وجودی ایشان این بود که مشاور امینی بود برای جوانان و غیر جوانان. هر کسی در هر بُعدی تحیّری داشت، بر سر دوراهی بود و تکلیف خودش را نمیدانست، به آیت الله خوشوقت مراجعه میکرد و با مشورت با ایشان مشکل حل میشد.
از دیگر ویژگیهای برجستهی ایشان، دوام حضور ایشان بود. با اینکه خیلی هم اهل رفت و آمد بودند و دورش همیشه شلوغ بود و مراجعهکننده ی زیادی داشتند، اما مصداق آیه ی کریمه ی «رِجَالٌ لَا تُلْهِیهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ»2 بود. هیچ نوع مراوده و رفت و آمد و صحبتی مانع حضور و اتصال ایشان به مبدأ غیب نبود. همیشه حالت حضور داشتند. برنامه های ذکری خودشان را همیشه داشتند. برنامه هایی که اهل سیر و سلوک دارند، اذکار محاسبه شده ای را که به طور مستمر جزو برنامه هایشان است، ایشان هیچ گاه از یاد نمیبرد. برنامه ی ختم صلوات یکی از برنامه های ایشان بود که هم سفره ی رحمت الهی بود و هم بهانه ای بود که اشخاص آنجا جمع بشوند و ایشان برای آنها نورافشانی و روشنگری و رفع ابهام کنند.
ماجرای تکریم آیت الله خوشوقت توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی
سابقه ی آشنایی رهبر معظم انقلاب اسلامی با حضرت آیت الله خوشوقت و علاقه ی رهبری به ایشان، به مدرسه ی حجتیه ی قم بازمیگردد. بعد از انقلاب هم مشورت هایی با ایشان داشتند. تکریم عجیبی حضرت آقا از ایشان داشتند. یک بار یادم هست که آیت الله خوشوقت برای حضور در یکی از مجالس، خدمت حضرت آقا رفته بودند و از در حیاط وارد شده بودند و کفشها را هم همان جا گذاشته بودند. بعد از پایان مجلس، همه حرکت کردند برای صرف شام. حضرت آقا و آیت الله خوشوقت کنار یکدیگر بودند. حضرت آقا وقتی متوجه شدند که کفش های ایشان در آنجا نیست، کفشهای خودشان را برداشتند و مقابل پاهای آیت الله خوشوقت جفت کردند. آیت الله خوشوقت هرچه اصرار کردند، آقا قبول نکردند. آیت الله خوشوقت هم کفش های آقا را پوشیدند و بعد، اطرافیان برای حضرت آقا کفش آوردند. حضرت آقا علاقه ی فوقالعاده ای به ایشان داشتند. فراتر از علاقه، بلکه اعتقاد بود.
رهبر معظم انقلاب، آیت الله خوشوقت را جزو کسانی معرفی میکردند که جلوی طوفان ها را میگیرند و نمیگذارند دلها را باد ببرد. حضرت آقا نسبت به ایشان هم خیلی علاقه و هم خیلی عقیده داشتند. ایشان فرمودند که طوفان ها زیاد است و مقاومتکردن در برابر این طوفان ها مشکل است. به یک جایی وصل بشوید که این بادها شما را با خودش نبرد. سؤال کردیم مثلاً به چه کسی؟ فرمودند: به آیت الله خوشوقت.
آیت الله خوشوقت همچون دریا بود. ان شاء الله خداوند ما را با ایشان که از دستمان رفته است، محشور کند. خداوند ایشان را در بهار رحمتش مُستغرق، و با اولیاء الله محشور کند.
منبع:www.khamenei.ir
/ج