آنچه باید دربارۀ سرطان حنجره،نشانه ها و شیوه های درمان آن بدانیم
علائم سرطان حنجره جز علائمی است که شاید در ابتدا خیلی غیر معمولی باشند و چندان اهمیتی بدان داده نشود. به خاطر همین بیشتر باید دقت کنید و راجع به آن بدانید. سرطان حنجره یکی دیگر از انواع سرطان ها می باشد که بر حنجره تاثیر می گذارد.
سرطان گلو چیست؟
هنگامی که تومورهای سرطانی در ناحیهی گلو، حنجره و لوزهها تشکیل شوند، سرطان گلو (Throat cancer) ایجاد میشود. غالباً سرطان گلو در سلولهای صاف پوشانندهی گلو شروع میشود.
حنجره درست زیر گلو قرار دارد و بسیار مستعد ابتلا به سرطان است. حنجره از غضروف تشکیل شده و حاوی تارهای صوتی است. زمانی که صحبت میکنیم در این تارها لرزش ایجاد می شود و صدا تولید میشود.
گاهی اپیگلوت که به عنوان سرپوش راه هوایی عمل میکند هم تحت تاثیر سرطان گلو قرار میگیرد. سرطان لوزه نوع دیگری از سرطان گلو است که در آن لوزهها که پشت گلو قرار دارند، آسیب میبینند.
حنجره بخشی از گلو در ورودی قطعه برآمده گلو می باشد. حنجره نقش مهمی در کمک به نفس کشیدن و صحبت کردن شما دارد. طبق آمار های اخیر تقریبا چیزی بالغ بر ۲۴۰۰ نفر در انگستان سالیانه به سرطان حنجره میتلا می شوند. همچنین بیشتر افرادی که در گیر آن می شوند افراد بالای ۶۰ سال هستند و در مردان چهار برابر زنان بیشتر اتفاق می افتد
سرطان حنجره (کارسینومای حنجره) یکی از انواع سرطان های سروگردن می باشد و هر سال بیش از ۱۲۰۰۰ مورد جدید سرطان حنجره در آمریکا تشخیص داده می شود که اکثریت آن ها در مردان دیده می شود. سرطان حنجره حدود ۱٫۳ درصد از کل تومورهای جدید تشخیص داده شده در بدن و حدود ۲۰ درصد از کل سرطان های سر و گردن را تشکیل داده است.
افزایش سرطان حنجره با افزایش مصرف الکل و سیگار، رابطه مستقیم دارد. همچنین قرار گرفتن در معرض اشعه رادیویی و مواد آلوده کننده محیط همچون نیکل، گاز موستارد (خردل)، محصولات چوبی و کودهای شیمیایی می تواند یک عامل سبب شناسی برای سرطان حنجره باشند.
بازگشت اسید معده (رفلاکس) و پاپیلوما هم می توانند با تومور مرتبط باشند. پاپیلوما توموری است که در نتیجه عملکرد یک نوع ویروس ایجاد می شود و هم در کودکان و هم در بزرگسالان مشاهده می شود. برای آن که پیش آگهی (پیشبینی آینده یک بیماری) مطلوبی در انتظار بیمار باشد، قطع مصرف الکل و سیگار یا کاهش مصرف آن ها ضروری می باشد. این بیماری معمولا یک بیماری متعلق به سنین بالا است.
سرطان حنجره می تواند قابل پیشگیری باشد. با تشخیص زودهنگام زخم های کوچک تر، فرصتی برای نجات و پیشگیری سریع از پیشرفت سرطان به وجود می آید. پس ارزیابی مداوم زخم حنجره ای یک امر ضروری است.
علائم سرطان حنجره
علائم اصلی سرطان حنجره عبارتند از:
- تغییر در صدا مانند صدایی خیره کننده و گاهی خشن
- درد هنگام بلع یا مشکل بلعیدن
- یک توده یا تورم در گردن
- سرفه طولانی مدتی
- یک گلودرد یا آسیب شنوایی به صورت مداوم
- در موارد شدید، تنفس دشوار
- بعضی از علائم اصلی سرطان حنجره در افراد ممکن است:
- با ضعف بدنی
- تنفس سخت
- سر و صدای خشن رو به بالا در هنگام تنفس
- کاهش وزن غیر قابل توضیح و فاحش
- خستگی (خستگی شدید)
انواع سرطان گلو
سرطان گلو واژهای کلی و عمومی است که به سرطانی اطلاق میشود که در حلق (Throat cancer) یا حنجره (laryngeal cancer) ایجاد میشود. حلق و حنجره به هم متصل هستند و حنجره درست زیر حلق یا گلو قرار دارد.
با وجود اینکه بیشتر سرطانهای گلو، سلولهای مشابهی را درگیر میکنند؛ بر حسب اینکه سرطان در چه ناحیهای از گلو ایجاد شده، به آن نامهای مختلفی نسبت داده میشود.
سرطان بینی – حلقی (Nasopharyngeal cancer) در نازوفارنکس یا بخشی از گلو که درست پشت بینی قرار دارد آغاز میشود.
سرطان دهانی – حلقی (Oropharyngeal cancer) که در اوروفارنکس یا بخشی از گلو که درست پشت دهان قرار داشته و لوزه را هم شامل میشود، آغاز میشود.
سرطان زیر حلقی (Hypopharyngeal cancer) در هیپوفارنکس یا پایینترین قسمت گلو، درست زیر مری و لولهی هوایی آغاز میشود.
سرطان گلوتیس (Glottic cancer) که در تارهای صوتی آغاز میشود.
سرطان سوپراگلوت (Supraglottic cancer) در قسمت بالایی حنجره آغاز میشود و نوعی از سرطان را شامل میشود که اپی گلوت را تحت تاثیر قرار میدهد. اپی گلوت قطعهای غضروفی است که به عنوان دریچهای برای راه هوایی عمل میکند.
سرطان زیر اپی گلوت (Sub Glottic cancer) که در پایینترین بخش حنجره، زیر تارهای صوتی آغاز میشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر هر یک از علائم اصلی ذکر شده در بالا را بیش از سه هفته داشته باشید، باید حتما به پزشک مراجعه کنید. علائم نامبرده اغلب ناشی از شرایط جدی تر مانند لارنژیت است، اما توصیه میشود آنها را پیگیری کنید.و به پزشک مراجعه کنید تا مشکل اصلی شناسایی شود.
در صورت لزوم، پزشک ممکن است شما را برای آزمایشهای بیشتر برای تأیید یا رد کردن سرطان به متخصص مورد نظر راهنمایی کند. تا با توجه به آزمایش ها و معاینات دقیق تر رد یا تایید بیماری صورت بگیرد.
علت سرطان گلو
زمانی که سلولهای موجود در گلو از نظر ژنتیکی دچار جهش شوند، سرطان گلو رخ میدهد. سلولهای حاصل از جهش ژنتیکی به صورت کنترل نشده رشد میکنند و حتی بعد از مردن طبیعی سلولهای سالم به رشد خود ادامه میدهند. در نهایت تجمع سلولها در گلو، تشکیل تومورهای سرطانی خواهد داد.
این سلولهای سرطانی میتوانند گسترش یابند و به مناطق دیگر مهاجرت کنند. سیگار کشیدن، عفونت پاپیلومای انسانی (HPV) و تماس با مواد سمی مثل آزبست یا مصرف مقدار زیاد الکل میتواند ازجمله عوامل ایجادکنندهی این جهشهای ژنتیکی باشد.
هنوز به صورت دقیق دلیل این جهش ژنتیکی، مشخص نیست. با این همه پزشکان عواملی که خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد، شناسایی کرده اند.
دقیقا مشخص نیست که چه چیزی و چه عواملی باعث سرطان حنجره می شود، اما عواملی هستند که خطر ابتلا به این بیماری را می توانند افزایش دهند:
* سیگار کشیدن به طور مداوم
* مصرف الکل زیاد
* داشتن سابقه ژنتیکی سرطان سر و گردن
* داشتن رژیم ناسالم
* قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و مواد معدنی مانند آزبست و گرد و غبار زغال سنگ
با اتخاذ شیوه زندگی سالم، از جمله اجتناب از الکل و تنباکو، می توانید شانس خود را برای ابتلا به سرطان حنجره کاهش دهید.
عوامل خطرساز برای ابتلا به سرطان گلو
فاکتورهایی که خطر ابتلا به سرطان گلو را افزایش میدهند، شامل:
* مصرف مشتقات تنباکو، مانند سیگار کشیدن و یا جویدن تنباکو
* ویروسهای قابل انتقال مقاربتی، مانند ویروس پاپیلوما انسانی
* عدم مصرف سبزیها و میوهها در رژیم غذایی
* بیماری بازگشت اسید معده به مری
پیشگیری از سرطان گلو
در حال حاضر راه ثابت شدهای برای جلوگیری از ابتلا به سرطان گلو وجود ندارد. اما برای کم کردن خطر ابتلا به این دسته از سرطان میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
ترک سیگار و سیگار نکشیدن: اگر سیگاری هستید، ترک کنید و اگر سیگاری نیستید هرگز آن را تجربه نکنید. ترک سیگار گاهی کاری دشوار است، پس کمک بگیرید. داروها، فرآوردههای جایگزین تنباکو و دیگر استراتژیها در این راه به شما کمک میکند.
مشروبات الکلی مصرف نکنید
داشتن رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی: ویتامین و آنتی اکسیدانهای موجود در سبزیها و میوهها خطر ابتلا به سرطان گلو را کاهش خواهند داد. در روز به مقدار کافی از سبزیجات و میوه جات رنگی مصرف کنید.
از خود در برابر ویروس پاپیلوما انسانی محافظت کنید: با استفاده از کاندوم در هنگام رابطه جنسی و پرهیز از داشتن شریکهای جنسی متعدد میتوان در برابر این ویروس محافظت کرد. همچنین واکسن این ویروس برای گروههای مختلف زنان جوان، مردان، دختران و پسران قابل دسترس است.
تشخیص سرطان گلو
برای تشخیص سرطان گلو، راههای زیر پیشنهاد میشود:
بررسی دقیق وضعیت گلو به کمک آندوسکوپ: در آندوسکوپی به کمک لولهی باریک و انعطاف پذیری مجهز به دوربین فضای داخلی گلو به دقت بررسی میشود. دوربین تصاویر ضبط شده را به صفحه نمایش انتقال داده و پزشک به این طریق قادر به بررسی ناهنجاریهای درون گلو خواهد بود.
در لارنگوسکوپی، لولهی باریک و انعطاف پذیر مجهز به دوربین به داخل حنجره وارد میشود. این دوربین از لنزهایی بسیار قوی استفاده کرده و به پزشک کمک میکند تا تارهای صوتی را با دقت بررسی کند.
خارج کردن نمونهی بافتی برای آزمایش: اگر در جریان اندوسکوپی یا لارنگوسکوپی بافتی غیر طبیعی تشخیص داده شود، پزشک بخشی از بافت را برای آزمایش و بررسی دقیقتر خارج خواهد کرد. اگر عقده های لنفاوی هم درگیر باشد برای خارج کردن نمونه بافتی از لنف متورم از روشی به نام آسپیراسیون سوزن ظریف استفاده میشود.
روشهای تشخیصی تصویربرداری : برای تشخیص مقدار پیشرفت بیماری از رادیولوژی اشعه ایکس، سیتی اسکن و ام آر آی استفاده خواهد شد.
مراحل پیشرفت سرطان گلو
بعد از اینکه بیماری تشخیص داده شد، مرحلهی بعدی تشخیص مرحلهی سرطان است که به انتخاب بهترین روش درمانی کمک میکند.
سطوح بیماری با اعداد رومی I تا IV نامگذاری میشود. سطح یا مرحله I نشاندهندهی وجود تومورهای کوچکی است که در یک ناحیهی گلو ایجاد میشوند. مراحل بعدی سطح پیشرفت سرطان بیشتر شده و در سطح IV با پیشرفته ترین نوع سرطان رو به رو خواهیم بود.
چگونه سرطان حنجره درمان میشود؟
انتخاب روش درمانی مناسب به بسیاری از عوامل مانند مرحله و شدت پیشرفت بیماری، نوع سلولهای درگیر، وضعیت کلی سلامت و انتخاب شخصی بیمار بستگی دارد. پزشک در مورد معایب و مزایای با بیمار صحبت میکند و هر دو با هم بهترین روش درمانی را انتخاب میکنند.
پرتو درمانی
در این روش از ذرات پر انرژی اشعه ایکس و پروتونها برای هدایت پرتوها به سلولهای سرطانی استفاده شده و به این ترتیب باعث مرگ این سلولها میشوند.
برای پرتو درمانی از دستگاههای بزرگی که خارج از بدن قرار دارد، استفاده میشود. اما علاوه بر این روش میتوان ذرات رادیو اکتیو و سیمهای مخصوص را در بدن و در نزدیکی بافت سرطانی قرار داد. به این روش براکی تراپی یا نزدیک درمانی (Brachytherapy) گفته میشود.
در مراحل اولیه سرطان گلو پرتودرمانی به تنهایی کافی است، ولی هر چه که بیماری پیشرفت کند باید از آن در کنار سایر روشهای درمانی مانند شیمی درمانی استفاده کرد.
در مراحل خیلی پیشرفتهتر بیماری هم از پرتو درمانی برای کاهش علایم و نشانههای بیماری استفاده شده و به این ترتیب بیمار احساس بهتری خواهد داشت.
جراحی
بر حسب مکان و مرحلهی سرطان گلو، روشهای جراحی مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارد. این درمانها شامل:
جراحی سرطان گلو در مراحل اولیه: اگر سرطان گلو سطح آن یا تارهای صوتی را درگیر کرده باشد، در حین انجام اندوسکوپی با کمک ابزارهای مخصوص جراحی انجام خواهد شد. در این روش که برای درمان و از بین بردن سلولهای سرطانی سطحی استفاده میشود، کمک از لیزر و یا ابزارهای جراحی استفاده میکند.
جراحی برای خارج کردن حنجره به صورت کامل یا لارنژکتومی – برای تومورهای کوچکتر جراح بخشی از حنجره که تحت تاثیر سرطان قرار گرفته را خارج خواهد کرد. در این عمل جراحی سعی خواهد شد که تا حد امکان مقدار زیادی از حنجره باقی بماند. پزشک در این روش جراحی توانایی صحبت کردن و نفس کشیدن بیمار را حفظ خواهد کرد.
اگر سرطان پیشرفته تر باشد، باید کل حنجره خارج شود. بعد از خارج کردن حنجره راه هوایی به مجرای گلو متصل میشود تا توانایی نفس کشیدن بیمار حفظ شود. به این روش جراحی تراکئوستومی گفته میشود.
بعد از خارج کردن کل حنجره، بیمار با مشورت با متخصص گفتار درمانی راههای صحبت کردن بدون استفاده از حنجره را خواهد آموخت.
جراحی برای خارج کردن بخشی از گلو یا فارنژکتومی– اگر تومور کوچک باشد، خارج کردن بخش کوچکی از گلو به کمک جراحی موثر خواهد بود. بخشهای خارج شده برای کمک به بلع طبیعی مواد غذایی، گاهی بازسازی میشوند.
جراحی برای خارج کردن تودههای لنفی سرطانی – اگر سرطان گلو به سرعت منتشر شده و گردن را هم درگیر کند، پزشک با کمک جراحی تمام و یا بخشی از گرههای لنفی حاوی سلولهای سرطانی را خارج خواهد کرد.
جراحی با خطر بروز عفونت و خونریزی همراه است. دیگر مشکلات این روش، بسته به روش جراحی بروز مشکلاتی در صحبت کردن و بلع است.
شیمی درمانی
در این روش درمانی از داروهای خاصی برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میشود. شیمی درمانی معمولا به همراه پرتو درمانی انجام میشود. برخی از داروهای شیمی درمانی سلولهای سرطانی را نسبت به پرتو درمانی بسیار حساس می کنند. اما ترکیب این دو روش درمانی عوارض جانبی هر دو درمان را افزایش میدهد.
در مورد عوارض احتمالی شیمی درمانی و اینکه ترکیب آن با کدام روش درمانی موثرتر خواهد بود، با پزشک معالج خود صحبت کنید.
انواع سرطان حنجره
حنجره یا جعبه صدا اندام تولیدکننده صوت در بدن است. تارهای صوتی نیز در این ناحیه قرار دارند. حنجره براساس محل قرار گیری تارهای صوتی به سه بخش کلی تقسیم می گردد: قسمت بالای تارهای صوتی، قسمتی که تارهای صوتی در آن جا قرار دارند و قسمت پایین تارهای صوتی که به نای (مسیر تنفسی) متصل است.
درمانگران معمولا از سیستم مرحله ای برای بیان مراحل سرطان و گزارش نتایج نهایی استفاده می کنند.
در ابتدا T1 بیانگر این است که تومور محدود به ناحیه بالای تارهای صوتی است و تارهای صوتی حرکت نرمال و طبیعی دارند.
سپس T2 نشان دهنده این است که تومور در قسمت بالای تارهای صوتی و در حد تارهای صوتی قرار دارد و تارهای صوتی حرکت نرمال دارند.
T3 یعنی تومور محدود به حنجره است و شاهد درگیری تارهای صوتی هستیم.
T4 بیانگر این است که تومور به غضروف تیروئید و سایر بافت های نزدیک گسترش یافته است. در این نوع تقسیم بندی کمتر روی اندازه تومور تاکید شده و بیشتر روی گستره ی آن تاکید شده است.
متد های درمانی در هر مرحله سرطان
در T1 «جراحی» و «پرتودرمانی» قرار دارد. پرتودرمانی به نسبت جراحی کمتر به مشکلات بلع و گفتار منجر می شود.
در T2 و T3 «جراحی + پرتودرمانی» قرار دارد. پرتودرمانی نسبت به جراحی اولویت دارد.
در T4 «جراحی + پرتودرمانی» یا « پرتودرمانی + شیمی درمانی» قرار دارد. در این مرحله مورد دوم یعنی شیمی درمانی نتایج بهتری داشته است.
تومورهای حنجره
تومورها را براساس محل قرارگیری به سه گروه تقسیم بندی می کنیم: تومورهای فوق چاکنای، تومورهای چاکنای، تومورهای زیر چاکنای. چاکنای درواقع همان سطح تارهای صوتی می باشد.
تومورهای فوق چاکنای
به تومورهایی که در قسمت بالایی تارهای صوتی قرار گرفته اند، تومورهای فوق چاکنای گویند. این نوع تومور می تواند در درون غضروف ها یا درون بافت های عمیق تر منتشر شود. بیمارانی با سرطان حنجره فوق چاکنایی می توانند با علایمی مانند مزه تلخ در گلو، تغییر صدا مثل خشن شدن صدا، اختلال بلع و بلع دردناک، درد گوش، بوی بد دهان، کاهش وزن یا بزرگ شدن و تورم گردن مواجه شوند.
همچنین صدای این افراد نامفهوم می شود. در این افراد معمولا تومورها به غدد لنفاوی (اندام بیضی شکل از دستگاه ایمنی بدن و حامل مایع لنف) متاستاز پیدا می کنند. (به گسترش و مهاجرت سلولهای سرطانی از یک بافت به بافتهای دیگر، متاستاز گفته میشود.)
تومورهای چاکنای
به تومورهایی که قسمت تارهای صوتی را درگیر کرده اند، تومورهای چاکنای گفته می شود. معمولا این تومورها در سطح تارهای صوتی گسترده می شوند و کمتر به صورت عمقی گسترده می شوند. تقریبا همه ی بیماران با تومور چاکنای تاریخچه ای از مصرف سیگار دارند.
رایج ترین علامت تومور چاکنای، گرفتگی صدا است. در مواردی که تومور پیشرفت کرده است علایم تلخی گلو، اختلال بلع و بلع دردناک، خلط خونی، انسداد راه هوایی، گوش درد و سرفه ی خشک نیز همراه گرفتگی صدا مشاهده می شود. غیاب ارتعاش تارهای صوتی نشانگر احتمال افزایش وجود سرطان است.
روش های مختلفی برای درمان این نوع تومور وجود دارد. یکی از این روش ها، کوردکتومی cordectomy است. کوردکتومی یعنی برداشتن کامل تارهای صوتی و عضله صوتی. زمانی استفاده می شود که تحرک تارهای صوتی مشکل دارد و تیروئید ورم کرده یا جایی که تومور به سمت بالا یا پایین منتشر شده است.
همچنین در مواردی که تومورهای پیشرفته وجود دارند و به حرکت تارهای صوتی صدمه می زنند، جراحی کامل حنجره صورت می گیرد.
تومورهای زیر چاکنای
به تومورهایی که در قسمت پایینی تارهای صوتی قرار دارند، تومورهای زیر چاکنای گفته می شود. بیشتر این تومورها از گسترده شدن تومورهای چاکنای به وجود می آیند. تومور اولیه زیرچاکنایی نادر است.
از علایم آن می توان به انسداد راه هوایی و گرفتگی صدا اشاره کرد. جراحی تومورهای زیرچاکنای همیشه نیاز به برداشتن کامل حنجره دارند. البته گاهی بعضی تومورها که از چاکنای به سمت زیرچاکنای گسترده شده اند با جراحی نصف حنجره برطرف می شوند.
دارونشانی یا دارورسانی هوشمند
در روش دارو نشانی Targeted drugs به صورت مشخص و خاص سلولهای سرطانی که مانع رشد طبیعی سلولهای سالم میشوند، مورد هدف قرار خواهند گرفت.
برای مثال داروی ستوکسیمب (Cetuximab) در این روش در موقعیتهای مخصوصی مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو عملکرد نوعی خاص از پروتئین در سلولهای سالم که در بیشتر انواع سرطان گلو وجود دارد را متوقف خواهد کرد. داروهای دیگر در مراحل تحقیقاتی قرار دارند.
مراحل توانبخشی بعد از درمان سرطان گلو
بعد از درمان سرطان گلو، اغلب مشکلاتی مانند ناتوانی در بلع غذاهای خشک و صحبت کردن به وجود می آید که باید به کمک متخصص توانبخشی حل شود. قبل و بعد از درمان پزشک به منظور اهداف زیر به فرد کمک میکند:
* درمان شکاف ناشی از جراحی نایبُری یا تراکستومی
* مشکلات غذا خوردن
* مشکلات بلع
* سختی و درد در گردن
* مشکلات گفتاری
پزشک در جریان درمان در مورد مشکلات و عوارض احتمالی به بیمار اطلاعرسانی خواهد کرد.
مراقبت تسکینی
مراقبت تسکینی (Palliative care) شاخهای از علم پزشکی است که در آن به صورت تخصصی روی روشهای کاهش درد و بهبود علایم بیماری تاکید میشود. متخصص مراقبت تسکینی برای گرفتن نتیجه بهتر همزمان با بیمار و اعضای خانوادهی او در ارتباط است. اگر بیمار تحت شیمی درمانی، پرتو درمانی، جراحی و دیگر روشهای درمانی سخت قرار گرفته باشد، مراقبتهای تسکینی تا حدود زیادی کمک کننده خواهد بود.
زمانی که از این روش درمانی به همراه سایر روشها استفاده میشود، بیمار مبتلا به سرطان احساس بهتر و حتی عمر طولانیتری خواهد داشت.
تیمی از پزشکان، پرستاران و دیگر متخصصین رشتهی مراقبت تسکینی در کنار هم کار میکنند تا کیفیت زندگی بیمار و اعضای خانواده او را بهبود بخشند.
مـراقبـت سرطـــان حنجره:
۱- مراقبت از زخم های گردن و رعایت بهداشت دهان
۲- دوری از مواد محرک، دود و مواد شیمیایی
۳- منع مصرف سیگار و الکل
۴- استفاده از رژیم غذایی مناسب و مصرف مایعات زیاد
۵- سُرفـه کـردن بـه صـورت مـوثر برای خروج ترشحات
۶- دوری از هوای خیلی سرد و گرم
۷- رطوبت کافی و تهویه مناسب هوای محیط
۸- در صورت داشتن لوله تراشه و تراکیاستومی، باید از ورود هوای آلوده و مواد خارجی به درون لوله جلوگیری کرد.
۹- شستشوی مداوم محل زخم و تمیز نگهداشتن آن
۱۰ – در صورت وجود اختلال های تنفسی، باید به سرعت به پزشک مراجعه شود.
۱۱- با مشورت پزشک، داشتن برنامه ورزشی برای بیمار مناسب است.
۱۲- استفــاده از داروهای تجـــویز شده از سوی پـــزشک
۱۳- به همراه داشتن یک کارت شناسایی با ذکر کامــل مشخــصات بیمــار، نوع بیماری و نام پــــزشک معالـــج
۱۴- تشویق بیمار به سرفه و تنفس عمیق
۱۵- در هنگام دوش گرفتن از ورود آب به داخل تراک، خودداری شود، زیرا این کار در حالت نشسته و با عقب بردن سر مانند شستن سر در آرایشگاه ها، انجام می شود.
توجه : به علت تغییر در مسیر عبور هوا از راه تراکئوستومی، حس بویایی پس از عمل جراحی دچار مشکل می شود.
سه روش اصلی ارتباط بدون استفاده از حنجره شامل تکلم با مری، حنجره مصنوعی یا الکتریکی و پانکچر نای مری است.
تکلم با مری :
۱- بیمار باید بتواند هوا را در مری تحت فشار قرار داده و سپس آن را خارج کند؛ این کار سبب ارتعاش قسمت داخلی مری می شود.
وقتی که بیمار، تغذیه از راه دهان را آغاز می کند، تا یک هفته پس از عمل جراحی این تکنیک آموزش داده می شود.
حنجره الکتریکی :
این وسیله با باطری کار می کند، وقتی که کلمات به وسیله دهان تشکیل شوند، صدای حاصل از حنجره الکتریکی کلمات را قابل شنود می کند.
پانکچر نای مری :
میزان استفاده این روش بیشتر از دو روش پیشین است؛ یک دریچه در سوراخ نای ایجاد می شود که هوا را به طرف مری و خارج دهان می راند و صدای تولید شده، ترکیبی از تکلم با مری و صدای خود شخص است.
در این روش پس از التیام بافت اطراف دریچه، یک پروتز مناسب بین دیواره های قدامی و خلفی مری قرار داده می شود.
دریچه یک طرفه، امکان عبور هوا را به داخل مری فراهم می کند، اما از ورود مایعات به داخل نای جلوگیری می کند. یک گفتار درمان، شیوه تولید صدا را به بیمار آموزش می دهد و تکلم نای مری در ۹۰ تا۸۰ درصد بیماران موفقیت آمیز است.
تغییر سبک زندگی و درمانهای خانگی سرطان گلو
ترک سیگار
سرطان گلو ارتباط مستقیمی با سیگار کشیدن دارد، ولی با این حال، همهی افراد مبتلا سیگاری نیستند. ولی اگر بیمار سیگاری باشد، در صورت ابتلا باید آن را ترک کند، زیرا:
- سیگار کشیدن از موثر بودن درمان به شدت کم میکند.
- سیگار کشیدن فرایند بهبودی بعد از جراحی را سخت میکند
- سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطانی دیگر در آینده را افزایش میدهد.
گاهی ترک سیگار کاری سخت و دشوار است، این کار زمانی سختتر میشود که فرد در موقعیتی استرس زا مانند ابتلا به سرطان قرار داشته و سعی در مقابله با این وضعیت دشوار دارد. برای ترک سیگار راههای مختلفی وجود دارد که پزشک در مورد آنها با بیمار صحبت خواهد کرد. در این شرایط مصرف برخی از داروهای خاص و یا فراوردههای جایگزین نیکوتین کمک کننده خواهد بود.
ترک مصرف الکل
مصرف الکل، خصوصاً اگر با سیگار کشیدن و یا جویدن تنباکو همراه باشد، فرد را به شدت در معرض خطر ابتلا به سرطان گلو قرار خواهد داد. اگر الکل مصرف میکنید، به سرعت آن را متوقف کنید. این کار خطر ابتلا به سرطانی دیگر را هم شدیداً کاهش خواهد داد. از طرفی دیگر ترک مشروبات الکلی توان فرد در مراحل درمان را به شدت افزایش خواهد داد.
درمانهای جایگزین برای سرطان گلو
تا کنون درمان جایگزین موثری برای سرطان گلو تایید نشده است. با این حال، برخی درمانهای جایگزین به بیمار کمک میکند تا با شرایط بیماری و عوارض جانبی آن کنار بیایند. با پزشک در مورد این روشهای درمانی صحبت کنید. این درمانها شامل:
* طب سوزنی
* ماساژ درمانی
* دارو
* مدیتیشن و یوگا
حمایت از بیمار و مقابله با سرطان حنجره
تشخیص سرطان گلو برای بیمار سخت و آزار دهنده است. چرا که این نوع خاص از سرطان بخشی از بدن را درگیر میکند که نقشی حیاتی و مهم در انجام فعالیتهای روزانه مانند تنفس، غذا خوردن و صحبت کردن دارد. علاوه بر نگرانی فرد در مورد چگونگی انجام این فعالیتهای حیاتی در زمان بیماری، مراحل درمان و نگرانی بیمار در مورد شانس زنده ماندن، فشار مضاعفی را بر او وارد خواهد کرد.
اطلاعات خود را در مورد سرطان گلو افزایش دهید تا بتوانید بهتر در مورد مراحل درمان تصمیمگیری کنید:
لیستی از سوالات خود آماده کرده و در وقت ملاقات بعدی با پزشک در میان بگذارید. از او در مورد منابعی که میتوانید اطلاعات بیشتری در مورد سرطان گلو پیدا کنید و شرایط خاص بیماری خود سوال کنید. این کار کمک میکند که با آرامش بیشتری در مورد مراحل درمان خود تصمیمگیری کنید.
با دیگران صحبت کنید:
در شرایط بیماری، فرد با احساسات مختلفی دست و پنجه نرم میکند، صحبت کردن در مورد این احساسات با یکی از اعضای خانواده و یا یک دوست نزدیک بسیار کمک کننده خواهد بود.
از خود در طول درمان مراقبت کنید
بدن خود را در طی مراحل درمان سالم نگه دارید. از استرس زیاد دوری کنید و به اندازهی کافی استراحت کنید. در شرایط بیماری ورزش کردن و یا پیاده روی و یا خواندن کتاب و گوش دادن به موسیقی بسیار کمک کننده خواهد بود.
به صورت مرتب به ملاقات پزشک بروید
در طول دوسال اول بعد از درمان، پزشک هر چند ماه یکبار باید بیمار را معاینه کند، بنابراین فرد باید در همهی وقتهای دکتر خود حاضر باشد. انجام این آزمایشها به فرد کمک میکند تا مراحل بهبودی را ریکاوری کرده و بازگشت احتمالی سرطان را به سرعت بررسی کند.
شاید ملاقات با پزشک برای بیمار استرس زا باشد، چرا که یاد آوری لحظات سخت و دشوار آغاز بیماری خواهد بود، از طرفی بیمار از بازگشت دوبارهی سرطان وحشت دارد. این شرایط بسیار طبیعی است، انجام فعالیتهای کم کنندهی استرس تا حدود زیادی کمک کننده خواهد بود.
آماده شدن برای ملاقات با پزشک
در صورت داشتن علایم نگران کننده حتماً به پزشک عمومی مراجعه کنید، او در صورتی که مشکوک به سرطان و یا دیگر بیماریهای مربوط به گلو باشد، فرد را به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی ارجاع خواهد داد.
از آنجایی که وقت ملاقات کوتاه است، از قبل برای آن آماده شوید.
کارهایی که بیمار باید انجام دهد
– از محدودیتهای پیش از معاینه آگاه باشید: برای مثال گاهی لازم است که بیمار با پرهیز غذایی و یا حتی ناشتا با پزشک ملاقات کند.
– علایم خود را یادداشت کنید: همهی علایم خود، حتی آن دسته از علایم که به نظر به مشکلی ارتباطی ندارند را با دقت یادداشت کنید
– اطلاعات مهمی که میخواهید با پزشک در میان بگذارید را با دقت یادداشت کنید
– لیستی از داروها و مکملهای غذایی مصرفی خود تهیه کنید
– از یکی از اعضای خانواده و یا دوست صمیمی خود بخواهید که در هنگام ملاقات با پزشک شما را همراهی کند.
سوالات خود را یادداشت کنید، سوالات احتمالی شامل:
- چه عاملی باعث بروز بیماری شده است؟
- آیا دلیل دیگری برای ابتلا به سرطان وجود دارد؟
- در حال حاضر چه کاری باید انجام داد؟
- چه روشهای جایگزین دیگری پیشنهاد میکنید؟
- به بیماری دیگری مبتلا هستم، چگونه هر دو را در کنار هم مدیریت کنم؟
- آیا نیازی به رعایت محدودیت خاصی هست؟
- آیا نیازی به ملاقات با یک متخصص وجود دارد؟ هزینهی ویزیت چهقدر است و آیا هزینهی آن تحت پوشش بیمه است؟
- آیا برای وضعیت من دارویی تجویز خواهد شد؟
- آیا بروشور و وبسایتی برای گرفتن اطلاعات بیشتر وجود دارد؟
- چه زمانی برای وقت بعدی باید به مطب پزشک مراجعه کرد؟
- اگر به جز موارد گفته شده، سوال دیگری دارید، حتما با پزشک در میان بگذارید.
- پزشک چه سوالاتی مطرح خواهد کرد؟
- برای پاسخ دادن به این سوالات آماده شوید:
- چه زمانی برای اولین بار علایم بیماری را تجربه کردید؟
- آیا علایم را گهگاه تجربه میکنید یا مدام وجود دارند؟
- علایم بیماری تا چه حد شدید هستند؟
- چه عواملی، شدت علایم بیماری را افزایش داده و یا آن را کم خواهد کرد؟
- در حال حاضر چه کاری باید انجام داد؟
در صورت مصرف سیگار آن را ترک کنید. از انجام کارهایی که علایم بیماری را شدید میکند به شدت دوری کنید. اگر در ناحیه گلو احساس درد دارید، از خوردن و آشامیدن موادی که باعث التهاب و تحریک گلو میشود، خودداری کنید.
اگر به خاطر درد گلو قادر به غذا خوردن نیستید، از مکملهای تغذیهای استفاده کنید. این مواد گلو را کمتر تحریک کرده و از طرفی دیگر کالری و مواد غذایی مورد نیاز شما را تامین خواهد کرد.
نتیجه گیری کلی
اگر علائم سرطان حنجره به خوبی و به درستی تشخیص داده شود این نوع سرطان، درمان سختی را به اندازه دیگر سرطان ها در بر ندارد که بیشتر بستگی به تشخیص و درمان ان دارد.
خوشبختانه اکثر سرطان های حنجره در مراحل اولیه تشخیص داده می شوند که این بدان معنی است که چشم انداز عمومی ای نوع سرطان بهتر از سایر سرطان هاست.
در انتها یکسری از سوالات رایج در ارتباط با علائم سرطان حنجره و خود این بیماری مطرح و پاسخ داده می شود.
مراحل اولیه از علائم سرطان حنجره چگونه است؟
* وقتی درد شروع می شود،:
* معمولا با بلعیدن، چیزی مانند گلودرد رخ می دهد.
* افراد ممکن است به هنگام صحبت کردن با مشکل مواجه شوند ان هم به دلیل وجود زخم هایی ر سلول های سنگفرشی دهان که تمایل به گسترش هم دارند اتفاق می افتد.
* گاهی اوقات یک توده در گردن می تواند اولین علامت سرطان گلو است.
چگونه میتوان علائم سرطان حنجره را درست تشخیص داد؟
علائم سرطان حنجره مشترک هستند که عبارتند از:
- مشکل در عمل بلع
- تغییرات در صدا
- گلو درد
- کاهش وزن غیر قابل توصیف
- تورم چشم، فک، گلو یا گردن
- خونریزی در دهان و یا از طریق بینی
- سرفه مزمن
آیا سرطان حنجره زندگی فرد را تهدید می کند؟
این سرطان می تواند به مناطق دیگر نزدیک گلو، به گره های لنفاوی گردن و سپس سایر قسمت های بدن گسترش یابد. سرطان گلو می تواند تهدید کننده زندگی نیز باشد.
اما اگر سرطان زودتر تشخیص داده شود و درمان شود، شانس فرد را برای بهبود و زندگی بالا می برد.با این حال، حتی سرطان پیشرفته حنجره معمولا درمان می شود.
آیا سرطان حنجره به بقیه نواحی بدن آسیب میرساند؟
اگر از طریق جریان خون گسترش یابد، ریه ها شایع ترین محل متاستاز( فراگیری سرطان)، و سپس استخوان ها هستند که اعضای مورد تهدید سرطان می باشند.
منبع: سایت دکتردکتر
سایت توان درمان
سایت علوم پزشکی فارس