خانه » همه » مذهبی » سرّ عظمت و جاودانگی حضرت علی (ع) در چیست؟

سرّ عظمت و جاودانگی حضرت علی (ع) در چیست؟

ریشه این عظمت در یک کلمه خلاصه مى شود و آن این که : مهر رجال آسمانى با فطرت انسانى پیوند خورده است زیرا انسان بالفطره خواهان دین است ، و دین ندایى است که آن را از درون مى شنود ، و تا انسان و فطرت الهى پابرجاست ، پیوند او با آموزگاران دین و مبیّنان شریعت پابرجا بوده و کاستى و سستى بر آن راه ندارد . شگفت تر از همه این است که زندگى و خصوصیات اخلاقى و اجتماعى این گروه ، حالت نهایت ناپذیرى دارد و هر چه کتاب درباره آنان نوشته شود کاوش و بررسى به پایان نمى رسد ، و آن چنان نیست که با نوشتن ده کتاب ، شخصیت و عظمت آنان پایان پذیر باشد .
امیر مؤمنان على ( ع ) در بستر تاریخ تحت پوشش همین اصل قرار گرفته است . نخستین کتابى که درباره گوشه اى از زندگانى امیرمؤمنان ( ع ) نوشته شد ، کتاب « عبید الله » فرزند ابى رافع دبیر امیر مؤمنان على ( ع ) است . او در کتاب خود موفق شد داورى هاى امام را گرد آورد . پس از رحلت على ( ع ) در دوران خفقان اموى و عباسى نویسندگان اسلامى هم به تبیین فضایل امام و مناقب و دیگر ابعاد حیات او پرداخته و سیر نگارش و تحقیق تا به امروز ادامه دارد ، ولى هر چه زمان بگذرد ویژگى هاى حیات امام جلوه دیگرى پیدا کرده و حقایق نوى به دست مى آید .
این نهایت ناپذیرى چیست ؟ مگر امام بیش از 63 سال یا 65 سال عمر کرده است ؟ طبعاً هر چه باشد باید پایان مى پذیرفت و محقق به نقطه پایان تحقیق دست مى یافت .
یک حساب سر انگشتى ما را به نهایت ناپذیرى کمالات و جوانب زندگى امام رهبرى میکند ، زیرا ابعاد حیات امام در یک بعد و یا دو بعد خلاصه نمى شود بلکه ابعاد گوناگونى دارد که نگارش یک بعد از ابعاد آن وقت محقق را مى گیرد تا چه رسد که بخواهد بیش از دو بعد یا غالب ابعاد حیات او را مورد تحقیق قرار دهد .
. 1 امام على ( ع ) بعدى در قرآن مجید دارد ، که هیچ مفسرى نمى تواند قسمتى از آیات قرآن را بدون اشاره به وجود و رفتار او تفسیر کند ، در آغاز بعثت آیه « و انذر عشیرتک الاقربین » 1 ناظر به رویدادى است که على ( ع ) قهرمان آن به شمار میرود .
در آغاز هجرت ، امیر مؤمنان ( ع ) جان خود را فداى بقاى پیامبر کرد و به تعبیر قرآن جان خود را فروخت و رضاى الهى را خرید ، چنان که مى فرماید : « و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات الله و الله رؤوف بالعباد » 2 . هیچ مفسرى نمى تواند این آیه را بدون ارزشیابى عمل امام تفسیر نماید .
بعد وجودى على ( ع ) در قرآن منحصر به این دو آیه نیست ، بلکه مناقب و کمالات او در آیات دیگر مشهود است مانند :
آیه مباهله 3 ، آیه « و ات ذى القربى حقه أ » اسراء / 26 ، آیه اجر رسالت 4 ، و آیات وارد در سوره « هل اتى » 5
. 2 امام على ( ع ) بعدى در سنت و حدیث رسول خدا ( ص ) دارد ، او نخستین کسى است که حدیث پیامبر را نگاشت و اثرى به نام « کتاب على » که در آن کلمات و سخنان ناب و دست نخورده صاحب شریعت را گرد آورد و به یادگار نهاد ، و پس از شهادت امام ، پیشوایان معصوم از آن کتاب بهره گرفته و به آن استناد مى جستند . و هم اکنون برخى از روایات آن در اصول حدیثى ما موجود است .
. 3 امام ( ع ) بعدى در مناظره با صاحبان مذاهب و اصحاب نحل دارد و در اسلام نخستین شکافنده حقایق کلامى و پایه گذار قواعد فلسفى است و علم کلام از او سرچشمه گرفته و مکاتب همگان ج اعم از شیعى و معتزلى و اشعرى ج به او منتهى مى گردند .
. 4 امیر مؤمنان ( ع ) بعدى در فقه دارد ، و فقهاى کوفه بیشترین آراى فقهى خود را از او دریافت کرده اند ، و ائمه چهارگانه ، به گونه اى در مکتب او پرورش یافته اند .
. 5 بعدى که امام ( ع ) در تاریخ اسلام دارد بسیار چشمگیر است و در تاریخ پنجاه و سه ساله اسلام ، یکى از محورهاى تاریخ بشمار میرود و تاریخ این بخش از اسلام بدون او « ابتر » است .
. 6 امام ( ع ) پیشواى سیاست و ملک دارى ، و آموزگار واقع گراى کشوردارى است و گفتار و رفتار او در طول حکومت قریب به پنج سال ، الگو و نمونه است .
. 7 فرزند ابوطالب در اخلاق و ارزش هاى اسلامى ، استاد بى بدیل بشریت است که در حافظه ء تاریخ براى او نظیر و نمونه اى ( جز رسول خدا ) نیست .
. 8 امام ( ع ) در بطولت ، شجاعت ، قهرمانى و صف شکنى ، شهره آفاق میباشد و آگاهى او از فنون رزمى و تکنیک هاى نظامى ، او را در ردیف بزرگ ترین طراحان نظامى جهان قرار داده است .
. 9 در عاطفه و مهربانى ، یتیم نوازى و ضعیف پرورى ، داستانهایى دارد که خود میتواند بعدى از ابعاد حیات او را تشکیل دهد .
. 10 پیشواى بزرگ اسلام ، در فن خطابه و سخنورى ، انسانى بى مثال است ، و خطبه ارتجالى او ، حاکى از موهبت عظیم الهى است که نصیب آن حضرت شده بود .
. 11 امام ( ع ) در قضاوت و داورى ، عالیترین نشان را از پیامبر بزرگوار گرفته و او را با جمله « اقضا کم على » معرفى نموده است و داورى هاى حیرت انگیز او در قضایاى گوناگون بخشى از ابعاد حیات او را تشکیل مید هد .
. 12 او در زهد و دل نبستن به زر و زیور و زخارف دنیا ، در احیا و شب زنده دارى گوى سبقت را از همه ربوده است .
این ها نمونه هایى از ابعاد حیات امام ( ع ) است .
آیه الله جعفر سبحانى ، سیماى فرزانگان ج 2
به نقل از سایت تبیان
( 1 ) شعراء / 214 ( 2 ) بقره / 206 ( 3 ) ( آل عمران / 6 ، آیه « فى بیوت اذن الله ان ترفع » نور / 36 ، آیه تطهیر ( احزاب / 33 ) ( 4 ) ( شورى / 23 ) ( 5 ) ( انسان / 5 – 10 ) .

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد