شیعیان در قرآن

در سـالهاى اخیر بویژه پس از پیروزى انقلاب اسلامى در ایران, گفتگوهاى زیادى درباره شیعیان مـطـرح مـى شـود هم اكنون تبلیغات غربى و وسایل ارتباط جهانى، مشخصا شیعیان ایران را هدف قـرار داده اند و آنان را گاهى دیوانگان خدا و گاهى تروریست معرفى مى كنند.

 و همین صفت نیز به شـیـعـیـان لبنان سرایت كرد, زیرا منافع آمریكا و غرب را در بیروت مورد هجوم قرار داده و معدوم سـاخـتـنـد و بدینسان آنان را افراطى و متشدد توصیف نمودند سپس این اوصاف را بر تمام شیعیان جـهـان، عـمـومـیت دادند, بلكه حتى به گروه ها و نهضت هاى اسلامى در تمام نقاط دنیا, همین صفت ها را بخشیدند هر چند بیشتر آنان سنى هستند و هیچ ارتباطى با شیعیان ندارند.

مـا هـیچ اهمیتى به رسانه هاى غربى و دشمنان اسلام و آنچه در تحلیل هاى خود از اوهام و دروغ ها مـى‌نـویـسـند نمى دهیم زیرا هر دشمنى ممكن است، دوست شود مگر دشمنان در دین. ولى آنچه مایه تاسف مى گردد سخنان برخى مسلمانان درباره شیعیان است، كه بدون استناد به دلیل و برهان روشنى و بدون تحلیل و بررسى، سخنان دیگران را بازگو مى كنند.
بـهـرحـال گـذشته از این كه در كتابمان(الشیعة هم اهل السنة )1 تعریفى حقیقى از این گـروه ارائه داده ایـم، لازم است گوشه اى از سخنان خدا و رسولش را درباره شیعیان یادآور شویم، سپس گوش فرا دهیم به سخنان علما و اندیشمندان مخالف و موافق .

شیعه در قرآن كریم

خداى سبحان مى فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ»2
آنان كه ایمان آوردند و كارهاى شایسته انجام دادند, همانا آنان بهترین مردم هستند.
جـلال‌الـدیـن سـیوطى(دانشمند بزرگ اهل سنت) در تفسیر معروفش به نام (الدر المنثور فی التفسیر بالماثور), در تفسیر این آیه, چنین مى نویسد ابو هریره گوید: آیا از مقام و منزلت فرشتگان نزد خداوند تعجب مى كنید؟ به آن كسى كه جانم در دسـت او اسـت سـوگـنـد, بـه تـحقیق مقام بنده مؤمن نزد خداوند در روز قیامت، بالاتر از مقام فرشته است اگر مى خواهید بخوانید «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ »
عـائشـه گـویـد: بـه رسـول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) عرض كردم: گرامى‌ترین بندگان نزد خداوند چه كسانى هستند؟ فرمود اى عائشه! آیا نمى خوانى این آیه را «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ»
جابر بن عبداللّه گوید: نزد رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) بودیم، على وارد شد سپس رسول خدا(ص) فرمود بـه همان كسى كه جانم در دست او است سوگند, این و شیعه اش، به تحقیق، رستگاران اند در روز قیامت و این آیه نازل شد «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ »
پـس از آن هـر گـاه اصـحـاب پـیـامبر(ص) على(علیه السلام) را مى دیدند كه مى آید, مى گفتند: (خیر البریه آمد.)3

ابو سعید گوید: على، خیر البریه و بهترین مردم است.4
ابن عباس گوید: وقتى این آیه نازل شد, رسول خدا(ص) به على فرمود: (هان! تو و شیعیانت در روز قیامت از خداوند راضى و خداوند از شما خشنود است.)5
على گوید: رسول خدا به من فرمود آیا نشنیدى سخن خداى را كه مى فرماید «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ », تو و شیعیانت هستید, قرار ما كنار حوض كـوثـر, آنـجـا كـه هـمـه امـت هـا براى حساب و كتاب مى آیند, تو و شیعیانت زیبا چهره و گرامى وارد مى شوید. 6
علماى اهل سنت كه این تفسیر را ذكر كرده اند بسیارند, براى نمونه، علاوه بر جلال الدین سیوطى، طبرى در تفسیرش، حاكم حسكانى در شواهد التنزیلش، شوكانى در فتح القدیرش، آلوسى در روح المعانیش و مناوى در كنوز الحقائقش را یادآور مى شویم .
و هـمـچنین خوارزمى در مناقب، ابن صباغ مالكى در فصول المهمه، ابن عساكر در تاریخ دمشق، شـبـلـنـجـی در نـور الابـصـار, ابن الجوزى در تذكرة الخواص، قندوزى حنفى در ینابیع الموده، هـیـثمى در مجمع الزواید, متقى هندى در كنز العمال و ابن حجر در الصواعق المحرقة نیز همین تفسیر را ذكر كرده اند.
با این دلیل محكم و متین، جایى نمى ماند كه پژوهشگران قانع شوند به سخنان برخى تاریخنگاران كه معتقدند پیدایش شیعیان پس از شهادت امام حسین(علیه السلام) بوده است .
جابر بن عبداللّه گوید: نزد رسول خدا(ص) بودیم، على وارد شد سپس رسول خدا(ص) فرمود بـه همان كسى كه جانم در دست او است سوگند, این و شیعه اش، به تحقیق، رستگاران اند در روز قیامت و این آیه نازل شد «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ».

شیعه در سنت پیامبر

رسـول خـدا(ص) مـكـرر دربـاره (شـیعه) سخن گفته و هر بار ثابت كرده است كه پیروان على رسـتـگـاران اند زیرا پیروى از حق كرده و یاریش نمودند و از باطل دورى جسته و خوارش ساختند و همچنین ثابت كرده است كه شیعیان على، شیعیان پیامبرند ما در اینجا بسنده مى كنیم به حدیثى كه ابن حجر در (الصواعق المحرقه) و دیگر علماى اهل سنت در كتابهایشان نقل كرده اند.
رسول خدا(ص) به على فرمود (آیـا خـشـنـود نـیستى كه تو و حسن و حسین همراه من در بهشت هستید و ذریه ما پشت سرمان و زنهایمان پشت سر ذریه ها و شیعیانمان به طرف راست و چپ ما قرار دارند.) 7
و چندین بار رسول خدا از على و شیعیانش یاد برد و فرمود: (به خدایى كه جانم در دست او است سوگند, این و شیعیانش روز قیامت رستگاران اند.)8
و این طبیعى است كه رسول خدا(ص) پیروان حق را یادآور شود و نشانه اى براى آنان معرفى كند كه در تمام دوران ها شناخته شوند تا مسلمانان بتوانند از حقیقت پنهانى، پرده بردارند و از نزدیكترین راه ها به آن راه یابند.
بـه خـاطـر همین تذكرهاى مكرر رسول خدا(ص) بود كه گروهى از بزرگان اصحاب، مشهور به تشیع و پیروى از على بن ابى طالب، پس از وفات رسول خدا شدند, از جمله: سلمان فارسى، ابوذر غفارى, عماربن یاسر, حذیفه بن یمان و مقداد بن اسود, تا آنجا كه واژه شیعه, لقب اینان شد, چنانكه دكـتـر مـصـطفى شیبى در كتابش (الصلة بین التصوف والتشیع ) و همچنین ابو حاتم در كتاب (الزینه) یادآور شده‌اند. ابو حاتم مى گوید (كـمترین اسمى كه براى یك مذهب در اسلام پیدا شد, شیعه است و این لقب گروهى از اصحاب بود مانند ابوذر غفارى, عماربن یاسر, سلمان فارسى و مقداد بن اسود).

پی نوشت :
1- ایـن كـتاب به زبان فارسى بر گردانده شده و تحت عنوان (اهل سنت واقعى) توسط بنیاد معارف اسلامى قم منتشر شده است .
2- سوره بینه : 7.
3- مناقب خوارزمى : 62.
4- الدر المنثور ج8 : ص 589، تذكرة الخواص : 18.
5- الدر المنثور ج8 : ص 589، تذكرة الخواص : 18.
6- الدر المنثور ج8 : ص 589، تذكرة الخواص : 18.
7- الصواعق المحرقه ابن حجر ـ ص 161.
8- مناقب خوارزمى حنفى ـ ص 62.