اقدامات موثر والدین برای کمک به حرف زدن کودک

علی محتشمی متخصص اطفال با اشاره به اقدامات والدین برای کمک به حرف زدن کودکان، اظهار کرد: والدین برای حرف زدن کودک باید کارهایی انجام دهند تا به نتیجه مطلوبی برسند؛ حرف زدن کودک مانند بسیاری کارهای دیگر، بستگی به آموخته‌ها و هوش کودک دارد؛ پیشرفت در گفتار مخلوطی از طبیعت، ذات کودک، آموخته‌ها و تربیت اوست.

 ژنتیک می‌تواند در حرف زدن کودک موثر باشد و هوش و استعداد در یادگیری گفتار به او کمک کند، اما محیط اطراف هم بسیار تاثیرگذار است و نحوه تربیت کودک در بروز توانمندی‌های او نقش مهمی ایفا می‌کند؛ وقتی در گفتار، شنوایی یا در رشد کودک مشکلاتی وجود داشته باشد، مداخله سریع والدین کودک می‌تواند کمک کننده باشد.

بهبود رشد گفتاری با کتاب خواندن

 وقتی شما فهم بهتری از دلیل حرف نزدن کودک خود داشته باشید، می‌توانید راه‌هایی را برای بهبود رشد گفتاری او یاد بگیرید؛ زمان زیادی را به برقراری ارتباط با کودکتان اختصاص دهید، برای پیشرفت در حرف زدن کودک برای او کتاب بخوانید.
وی افزود: حتما لازم نیست که همه کتاب را برای کودک بخوانید، کتاب‌هایی که مناسب سن او و دارای تصاویری است که او را تشویق به تماشای آنها می‌کند، تهیه کنید؛ از موقعیت‌های روزانه برای تقویت گفتار کودک استفاده کنید به عبارت دیگر با او در طی روز صحبت کنید مثلا اسم میوه‌ها را در مغازه میوه فروشی به او بگویید، به او توضیح دهید که در حین درست کردن غذا یا تمیز کردن خانه چه می‌کنید، به اشیاء منزل اشاره کنید و در حین رانندگی نظر او را به صدا‌های اطراف خود جلب کنید.

با فرزندتان بچه‌گانه صحبت نکنید

از کودک سوالاتی بپرسید و پاسخ‌های او را تصدیق کنید حتی اگر فهم آنها سخت باشد؛  منظور خود را به صورت ساده بیان کنید، اما هرگز از «کلام بچگانه» استفاده نکنید و سعی نداشته باشید تا با لحن یک کودک صحبت کنید،  بچه گانه حرف زدن والدین و اطرافیان با کودک و نوزاد، می‌تواند تأثیر مخربی بر شکل‌گیری قدرت کلامی کودک داشته باشد.

وی یادآوری کرد: با کودک با محبت صحبت کنید چرا که  صحبت درست و کامل با نوزاد، ادای کامل کلمات به ویژه حروف انتهایی کلمات و همینطور تکرار کلمات می‌تواند در پیشرفت دامنه کلمات کودک بسیار موثر باشد.

آیا همه کودکان در باید در یک زمان مشخص شروع به صحبت کردن کنند؟

بطور طبیعی ، زمان زبان باز کردن در کودکان بسیار متفاوت است. بیشتر کودکان ، حتی آنهایی که بطور ذاتی ساکت هستند، بالاخره در این محدوده زمانی زبان باز می‌کنند. در حالی که تعدادی از بچه‌های ۱۲ ماهه چند کلمه ساده ، مانند مامان ، بابا ، بالا و دد ،‌ که کلماتی مشترک در بین اکثر بچه‌ها است، می‌توانند بگویند. اما کودکانی هم هستند که تا سن ۱۵ تا ۱۸ ماهگی نمی‌توانند صحبت کنند. به نظر دکتر رسکورلا ، کودکان بین ۱۳ تا ۱۸ ماهگی اولین کلمه را می‌گویند.

برخی از روش‌هایی که نقش اساسی در مکالمه کودک دارد

بلند و رسا صحبت کنید

به عقیده یکی از کارشناسان: هر کاری که کودک شما انجام می‌دهد،‌ از لباس پوشیدن گرفته تا خوابیدن، فرصت خوبی برای استفاده از کلمات است. یک داستان دنباله‌دار ، همراهی کردن با اشاره ، لباست این جاست، سرت را بالا کن ، لغات جدیدی را در ذهن او می‌سازد و همچنین نشان می‌دهد که هر چیزی ، اسمی دارد.
با آهنگ و موزون صحبت کنید.

از زمانی که کودکان قبل از حرف زدن با دانش حرکات آشنا می‌شوند، صحبت کردن به صورت آهنگین و با حرکات دست بازی کردن برای آنها بسیار سودمند و مفید است. مانند: با دست مثل عنکبوت راه رفتن یا حرکات دایره‌وار چرخ‌های اتوبوس. کلپرلژنژ کارشناس کودکان زیر سه سال می‌گوید: معمولا بچه‌ها بیشتر کلماتی را که در ترانه‌ها می‌شنوند را به آسانی به خاطر می‌سپارند.

کلمات را یکی یکی اضافه کنید

دکتر رسکورلا می‌گوید: وقتی که فرزند نوپای شما بعضی چیزها را خود به خود می‌گوید، آن لغت را به کلمات دیگرش اضافه کنید. به عنوان نمونه ، اگر او ، توپ ، می‌گوید به او بگوئید: توپ قرمز یا توپ بزرگ. این راهکار نه تنها دامنه لغات او را افزایش می‌دهد، بلکه به او یاد می‌دهد که کلمات را ترکیب کند.
با اسم کلمات بازی کنید.

کودک شما باید بداند که هر چیزی اسمی دارد و همچنین می‌تواند با استفاده از همین اسامی ارتباط برقرار کند. کتاب‌های مصور برای نشان دادن و نامیدن اسامی بسیار مفید است. کودک از سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی ، به اسم‌های ساده متکی است. در ۱۵ تا ۱۹ ماهگی کلماتی مانند فعل دویدن ، خوردن یا نشستن یا صفاتی مثل بنفش ، کوچک و سرد به لغات او افزوده می‌شود. پیش از درخواست او پاسخ ندهید (مثل تیری که از تفنگ رها شود). به فرزندتان اجازه دهید تا نیازهایش را قبل از این که شما بپرسید ، بیان کند.

اگر اغلب پس از بیدار شدن از خواب تشنه است، فورا برای او آب نیاورید. بلکه در عوض اجازه دهید تا او از شما بخواهد، سپس بگوئید: تشنه هستی! الان برایت کمی آب می‌آورم. تمرین کنید و باز هم تمرین و تمرین. به فرزندتان اجازه دهید تا در هر فرصت مناسب از مهارت‌های زبانی‌اش، بخصوص با هم سن و سال‌هایش استفاده کند. به عقیده یکی از کارشناسان: وقتی که کودک شما می‌بیند که بچه‌های دیگر صحبت می‌کنند، او نیز برای حرف زدن با دیگران تشویق می‌شود. بعضی از کارشناسان گفتاری معتقدند که استفاده از پستانک ، شیشه شیر و لیوان‌های دردار که باعث مکیدن به مدت طولانی می‌شوند، باعث نوک زبانی بچه‌ها شده و ممکن است حروف س و ز را ناجور تلفظ کنند.

تحمل کنید و صبور باشید. یکی از متخصصین می‌گوید: زمانی که کودکان دنبال کلماتی هستند که می‌خواهند بیان کنند، فرصت دهید، اگرچه معمولا برای والدین خسته کننده است. همچنین از پریدن بین حرف‌های کودکان جهت کامل کردن جملاتشان خودداری کنید. با این کار به آنها فرصت می‌دهید تا از کلمات ذهنی خود استفاده کنند و شما توانایی‌های آنها را باور خواهید کرد و این راه بهترین تشویق و ترغیب در همه مراحل است.

او را در احساساتی همچون اشتیاق، هیجان و تاکید، مشارکت دهید. صحبت کردن در مورد جریان عشق یا در مورد گروهی از پرندگان نادر در آسمان، می تواند ابزار مفیدی برای جلب توجه کودک و انگیزه دادن به او باشد تا برای درک مفهوم حرفهای شما تلاش کند.
 

منبع: سایت سیمرغ
سایت دانشنامه رشد
سایت بیتوته