عایشه از نظر اخلاقی چگونه زنی بود و نظر پیامبر اسلام را درمورد عایشه بیان فرمایید؟

قضاوت درباره عایشه ، از مسایلى است که شیعه و اهل سنت در آن اختلاف نظردارند . بنابراین به نظر مى رسد قرآن کریم ( که مورد اتفاق فریقین است ) واحادیث قطعى و متواتر ( که حجیت آنها قابل انکار نیست ) بهترین راه براى بررسى چنین مساله اى باشد . براى رسیدن به نتیجه مطلوب ، باید به سه سوال پاسخ دهیم : 1 – آیا تنها همسر پیامبر بودن ، مى تواند دلیل شرافت وفضیلت یک زن باشد ، یا این که ممکن است زنى همسر پیامبر باشد و در عین حال معصیت کار باشد ؟ !
2 – آیا در بین زنان پیامبر اکرم ( ص ) ، زن معصیت کار بوده است ، یا این که همه زنان پیامبر ( ص ) شایسته و نیکوکار بوده اند ؟
3 – به فرض این که بعضى از زنان پیامبر ( ص ) مذموم بوده باشند ، آیا عایشه از آن دسته بوده است یا نه ؟
الف ) قرآن کریم مى فرماید : ( ( یانسا النبى لستن کاحد من النسا ان اتقین الله اى زنان پیامبر ! شما مانند سایرزنان نیستید ( یعنى برترید ) اگر تقواى الهى پیشه کنید ) ) ، 1 و نیز مى فرماید : ( ( یا نسا النبى من یات منکن بفاحشه مبینه یضاعف لها العذاب ضعفین و کان ذلک على الله یسیرا و من یقنت منکن لله و رسوله نوتهااجرها مرتین و اعتدنا لها رزقا کریما اى زنان پیامبر ! هر کدام از شما کارزشتى مرتکب شود ، عذاب او دو برابر خواهد بود و آن بر خدا آسان است وهر کدام از شما اطاعت خدا و رسولش را به جا آورد ، دو برابر اجرش مى دهیم و روزى کریمانه اى برایش مهیا مى کنیم ) ) ، 2 خداوند سبحان در این دو آیه شریفه ، آشکارا بیان مى دارد که ملاک شرافت وفضیلت در زنان پیامبر ( ص ) ، تقواى الهى است نه همسرى آن حضرت گرچه بیان مى دارد که این موقعیت ( همسرى پیامبر ) موقعیت خطیرى است که اگر حسن استفاده از این موقعیت شود ، سود دو چندان در پى دارد و اگر سواستفاده شود به همان میزان ، زیان دو برابر به همراه دارد . تایید این مطلب که صرف همسرى پیامبر ( ص ) نمى تواند ملاک شرافت و فضیلت باشد ، این است که در میان زنان پیامبران گذشته نیز ، زنانى بوده اند که دچار خشم وغضب الهى شده اند : در آیه 10 سوره ( ( تحریم ) ) خداوند متعال ، همسران نوحو لوط را به شدت مذمت نموده و مى فرماید : ( ( این دو زن همسر دو تن ازبندگان صالح من بودند و به همسرشان ( نوح و لوط ( ( ع ) ) ) خیانت کردند ، وهمسر پیامبر بودنشان نتوانست آن دو را از عذاب قهر الهى حفظ کند و به آن دو گفته شد ، همراه اهل آتش داخل آتش شوید ) ) . نتیجه این که امکان دارد که زنى همسر پیامبر باشد ولى معصیت کار بوده و اهل آتش باشد .
ب ) اما سؤال دوم این بود که آیا در میان زنان پیامبر گرامى اسلام ( ص ) نیز زن ناشایسته و مذموم بوده است یا نه ؟ در قرآن کریم – و به تبع در احادیث معتبر – از دو تن از زنان پیامبر ( ص ) مذمت شده است : در آیه 3 تا 5 سوره ( ( تحریم ) ) حال دو تن از همسران پیامبر ( ص ) بیان شده است . خلاصه این که آن دو زن سر پیامبر ( ص ) را افشا مى کردند و خداوند متعال پیامبر ( ص ) را از گناه آن دوزن آگاه ساخت و نسبت به آنان فرمود : ( ( اگر شما دو زن توبه کنید بسیار به جاست چرا که دل هاى شما از حق برگشته است و اگر در مخالفت پیامبر ( ص ) همدیگر را یارى کنید ، پس بدانید که خداوند یاور و نگهبان اواست و جبرییل و مومنان صالح و فرشتگان همه پشتیبان او هستند وامیداست که اگر پیامبر ( ص ) شما را طلاق دهد ، خداوند به عوض شما ، زنان بهترى به پیامبر ( ص ) بدهد که مسلمان و مومن و مطیع باشند ) ) . حاصل این آیات شریفه این است که یقینا بعضى از زنان پیامبر ( ص ) ، معصیت کار بوده و گاه به پیامبر ( ص ) ضربه مى زدند . مخفى نماند که بیشتر مفسران شیعه واهل سنت این آیات را مربوط به عایشه ( دختر ابوبکر ) و حفصه ( دختر عمر ) مى دانند . که هر دو همسر پیامبر ( ص ) بوده اند .
ج ) با نگاهى کوتاه به زندگى عایشه در دو برهه از تاریخ ( یکى زمان حیات پیامبر ( ص ) و دیگرى پس ازپیامبر ( ص ) ، یعنى در دوران خلفا ) مى توان فهمید که آیا عایشه جوهره ایمان و تقوا را داشته است تا در ردیف زنان شایسته پیامبر ( ص ) باشد و یا این که چنین نبوده است . اما در دوران خلفا عایشه فرمان هاى پیامبر ( ص ) را زیر پانهاده و در این برهه از زندگیش نقاط تاریکى ازخود بر جاى گذاشته است . ازمهم ترین آنها – که از مسلمات تاریخ است – لشکر کشى عایشه و جنگ با امیرالمؤمنین ( ع ) است آن هم در زمانى که آن حضرت رسما خلیفه رسول خدا ( ص ) بود یعنى ، مسلمین پس از عثمان با آن حضرت بیعت کرده بودند در حالى که پیامبر ( ص ) به عایشه از این واقعه خبر داده بود و او را ازچنین گناه نابخشودنى نهى کرده بود . حتى برادر عایشه ، محمد بن ابى بکرشخصا عایشه را از جنگ برحذر داشت و حدیث پیامبر ( ص ) را به اویادآورى نمود که حضرت رسول ( ص ) خبر داده بود یکى از زنان من به جنگ با برادرم على ( ع ) خواهد رفت و . . . . با این همه به خاطر کینه توزى باحضرت على ( ع ) به جنگ با ایشان برخاست و هزاران نفر را به کشتن داد . وبا آن که امام على ( ع ) پس از پایان جنگ به احترام نسبتش با پیامبر ( ص ) باعایشه بسیار کریمانه رفتار کرد ، ولى عایشه مجددا کینه توزى خود را ابرازنمود و در مقابل امام حسین ( ع ) ایستاد و مانع دفن امام حسن ( ع ) در کنار قبررسول الله ( ص ) شد و سبب گردید تا جنازه آن حضرت تیرباران شود . آیاچنین اعمالى مى تواند از کمال ایمان و تقوا ناشى شده باشد ؟ ! ! اما در زمان حیات پیامبر اکرم ( ص ) با شواهد بسیارى در تاریخ و احادیث معتبر درکتاب هاى شیعه و اهل سنت وجود دارد که عایشه بعضا موجبات اذیت حضرت رسول ( ص ) را فراهم مى کرده و بر این که پیامبر ( ص ) محبت زیادى به حضرت زهرا ( س ) ، سرور زنان عالمیان داشته و از فضیلت او بسیارمى گفته و او را مى بوسیده است ، حسادت مى ورزید .
هم چنین از حضرت خدیجه – که به اتفاق شیعه و اهل سنت یکى از چهار زن برگزیده عالم است – به زشتى یاد مى کرده است و . . . . گفتنى است مسایلى از این قبیل – که بر آگاهان به تاریخ اسلام پوشیده نیست – در زندگى عایشه وجود دارد که هیچ کدام با معیار تقوا و ایمان خالص سازگارى ندارد و همان طورى که قبلا ذکرشد آیه 3 و 4 سوره تحریم اشاره به این مسایل ناپسند دارد . موفق باشید .
به نقل از سایت تبیان
( 1 ) ( احزاب ، آیه 33 ) ( 2 ) ( احزاب ، آیه 31 ) .