تستری، شیخ عبدالرحیم (1226 ق – 1313 ق) فرزند شیخ محمدعلی بن شیخ محمد حسین از نوادگان علامه مجلسی اصفهانی مشهوریه تستری از علمای امامیه، فقیه، متبحر، محدث، رجالی. مقدمات علوم اسلامی و فنون ادب و قسمتی از سطوح را در زادگاه خویش شوشتر فرا گرفت سپس به عتبات مقدسه‌ی عراق هجرت نمود و نجف اشرف را مسکن خویش قرار داد و پس از تکمیل سطح عالی خود به حوزه‌ی درس شیخ محمدحسن صاحب جواهر (م 1266 ق) ملحق گردید. سپس به حوزه‌ی درس شیخ مرتضی انصاری (م 1281 ق) پیوست و سالهای بسیار حاضر شد و همچنین از شیخ محمد حسن برغانی حائری و سید علی تستری که هر دو از خواص شیخ انصاری بودند بهره‌مند گشت و به مقام عظیم علمی و درجه‌ی عالی اجتهاد نائل گردید سپس به ایران بازگشت و تهران را مسکن دائمی خویش قرار داد و کرسی تدریس و فتوی و رهبری را در مدرسه‌ی منیریه به خود اختصاص داد و جمعی کثیر از طلاب علوم دینی دور از حلقه زدند و از وی کسب فیض می‌داشتند. شیخ آقا بزرگ تهرانی که با وی ملاقات داشته او را چنین وصف می‌کند: «… کرامتی را که در حق استادش شیخ انصاری در کتاب رسائل چاپی مسطور است وی نقل نموده است و نیز در فقه و سایر علوم دینی به پایگاهی بلند رسید او فقیه بزرگ و اصولی، محقق و متکلم متضلع و ادیبی بارع و اخلاقی فاضل و رجالی آگاه و نویسنده‌ای بلندآوازه به شمار می‌آمد و آثار و مؤلفات بسیاری که از خود به جا گذاشته است گواه بر بلندی پایگاه علمی اوست. وی تهران را مسکن خود قرار داد و از مراجع امور شرعیه بود و رهبری را به نحو مطلوب انجام داد و در مدرسه‌ی منیریه تدریس می‌فرمودند… و نیز من به خدمتشان رسیدم و کراراً در نماز به او اقتدا کردم و او را دارای تقوای عظیم و ورع و صلاح دیدم…». وی در اواخر عمر بن نجف اشرف بازگشت و در صحن مطهر حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) به خاک سپرده شد. وی دارای مؤلفات و تحقیقات و آثار قلمی بسیاری است از مشهورترین آنها کتاب اصول الفقه عربی در شش جلد بزرگ و از مجلد اول که بحث ادله‌ی عقلی است نگارش آن به سال 1265 ق می‌باشد، و مجلد تعادل و تراجیح را در سال 1270 ق پایان برده است. نسخه‌های خط مؤلف این دوره در کتابخانه‌ی سید میرزا علی آقا فرزند میرزای شیرازی در نجف اشرف؛ کتاب الفقه در ده مجلد عربی، مجلد زکات نگارش آن به سال 1295 ق است و مجلد الخمس در سال 1296 ق تألیف آن پایان یافت و دوره‌ی آن در کتابخانه‌ی شیخ علی آل کشف الغظاء در نجف اشرف نگهداری می‌شود؛ کتاب نتیجة الانظار منظومه‌ای است در اصول فقه؛ کتاب ایقاظ الراقدین در مواعظ براساس حروف هجاء مرتب گردیده است؛ کتاب محاسن الآداب عربی که منیة المرید شهید دوم را به نظم آورده است. نسخه‌ی خط مؤلف نزد عبدالمولی طریحی در نجف اشرف؛ کتاب اشرف المعجزات؛ کتاب قبلة الناسک فی المناسک؛ کتاب الطهارة تقریرات درس استادش سید علی؛ الاکمال و السلامة فی بابی الآفاق و الاقامه ارجوزه می‌باشد؛ کتاب البدر الدجی ارجوزه‌ای است درباره‌ی اصحاب در پانصد بیت.
منابع :
الاعلام، 348/3؛ شخصیت شیخ انصاری، 280-281؛ مصفی المقال فی مصنفی علم الرجال، 277؛ معجم رجال الفکر و الادب فی النجف، 90؛ معجم المؤلفین، 211/5؛ مجلة العرفان، صیدا تشرین الثانی نوامبر سال 1928 م؛ نقباء البشر، 1106/3-1108.
منبع مقاله :
تهیه و تنظیم: دائرةالمعارف تشیع، جلد 4، (1391) تهران: مؤسسه‌ی انتشارات حکمت، چاپ اول.