في جنّات يتسآءلون عن المجرمين ما سلككم في سقر قالوا لم نك من المصلين.
آنها درباغهاي بهشتند وسؤال مي‌كنند از مجرمان، چه چيز شما را به دوزخ فرستاد؟ مي‌گويند: ما از نمازگزاران نبوديم.« مدثر ،40 تا 43»
سپس به گوشه‌اي از شرح حال (اصحاب اليمين) و گروه مقابل آنها پرداخته مي‌افزايد: آنها در باغهاي پر نعمت و با عظمت بهشتند در حالي كه سؤال مي‌كنند… «في جنات يتسائلون».
مي‌گويند: چه چيز شما را به دوزخ فرستاده؟ «ما سلككم فس سقر».
از اين آيات به خوبي استفاده مي‌شود كه رابطه‌ ميان بهشتيان و دوزخيان به كلي قطع نمي‌گردد بهشتيان مي‌توانند از عالم خود وضع دوزخيان را مشاهده كنند و با آنها به گفتگو پردازند. اكنون ببينيم مجرمان در پاسخ اين سؤال (اصحاب اليمين) چه مي‌گويند؟ آنها به چهار گناه بزرگ خويش در اين رابطه اعتراف مي‌كنند:
نخست اين كه مي‌گويند: ما از نمازگزاران نبوديم «قالوا لم نك من المصلّين.»
اگر نماز مي‌خوانديم نماز ما را به ياد خدا مي‌انداخت و نهي از فحشاء و منكر مي‌‌كرد و ما را به صراط مستقيم الهي دعوت مي‌نمود.
به هر حال از اين آيات به خوبي استفاده مي‌شود كه اولاً كفار همان گونه كه مكلف به اصول دين هستند به فروع دين نيز مكلفند و نيز نشان مي‌دهد اين امور چهارگانه يعني نماز و زكات و (ترك مجالس اهل باطل و (ايمان به قيامت) اهميت و نقش فوق‌العاده‌اي در هدايت و تربيت انسان دارد و به اين ترتيب جهنم جاي نمازگزاران واقعي و زكات دهندگان و تاركان باطل و مؤمنان به قيامت نيست.
البته نماز از آنجا كه عبادت خدا است بدون ايمان به او ميسر نيست بنابراين ذكر آن رمزي است براي ايمان و اعتقاد به خداوند و تسليم در برابر فرمان او و مي‌توان گفت اين امور چهارگانه از توحيد شروع مي‌شود و به معاد پايان مي‌پذيرد و ارتباط انسان را با (خالق) و (خلق) و (خويشتن) در بر مي‌‌گيرد.[1]

پي نوشت ها:

[1] . سوره‌ي مدثر، آيه‌ي 40 تا 43 ـ تفسير نمونه، ج 25، ص 255، 253، 252، 250، 249.

/خ