عفونت واژن، علل و درمان آن
عفونت واژن چیست؟
در شرایط نرمال ممکن است روزانه از واژن خانمها مقداری ترشح خارج شود که این ترشحات ظاهری شفاف تا شیری رنگ و بدون بو دارند و محیط واژن را مرطوب نگه میدارند. اگر روزانه مقداری از این ترشحات از بدن شما خارج میشود؛ طبیعی است و مشکلی وجود ندارد.
اگر ترشحات خارج شده تغییر رنگ دادند، مقدار تخلیه ترشح از واژن تغییر کرد، به هنگام ادرار کردن درد یا سوزش داشتید، هنگام مقاربت درد، خونریزی یا لکهبینی داشتید؛ یعنی شما دچار عفونت واژن (vaginitis) شدهاید و باید برای درمان آن اقدام کنید.
چه عواملی زمینهساز عفونت واژن هستند؟
محیط واژن سالم در حالت طبیعی دارای اسیدیته مشخص است؛ تا مانع از رشد عوامل بیماریزا مانند باکتریها و قارچها شود. عواملی مثل استفاده از شویندههای نامناسب، اسیدیته واژن را تغییر داده و باعث از بین رفتن باکتریهای مفید واژن میشوند. در این شرایط عوامل بیماریزا شروع به رشد میکنند و باعث ایجاد عفونت در محل میشوند.
رایجترین انواع عفونت واژن چیست؟
واژینیت انواع متفاوتی دارد که لازم است برای درمان و مراقبت بهتر نوع عفونت به درستی تشخیص داده شود. رایجترین انواع عفونتهای واژن عبارتند از:
واژینیت قارچی
واژینیت باکتریایی
واژینیت تریکومونایی
عفونت قارچی واژن
در اکثر موارد علت عفونت قارچی واژن کاندیدا البیکنس است؛ به همین دلیل به آن عفونت کاندیدیایی نیز گفته میشود. ۷۵ درصد از خانمها در زندگی خود حداقل یک بار دچار عفونت قارچی یا واژینوز شدهاند.
این عفونت علاوه بر خانمها در دختر خانمها نیز دیده میشود. از مشخصات عفونت قارچی واژن یا واژینیت کاندیدیایی خارش، التهاب و تورم ناحیه تناسلی همراه با سوزش ادرار و درد هنگام مقاربت است.
مشخصات ترشحات عفونت قارچی واژن
در عفونت قارچی واژن، ترشحات فرد به رنگ سفید بدون بو یا بوی کپک، غلیظ و پنیری شکل است. میزان ترشحات در خانم مبتلا، کم تا متوسط است.
عفونت باکتریایی واژن
عفونت باکتریایی واژن، ممکن است در ۴۰ تا ۵۰ درصد از خانمها وجود داشته باشد. در این نوع عفونت ممکن است فرد بدون علامت باشد یا فقط خارش داشته باشد. درد و تحریک در واژینیت باکتریایی وجود ندارد.
مشخصات ترشحات عفونت باکتریایی واژن
ترشحات فرد سفید مایل به خاکستری است و بوی ماهی میدهد، ترشحات رقیق و آبکی بوده و میزان آن زیاد است.
عفونت تریکومونایی واژن
در عفونت تریکومونایی واژن علائمی نظیر خارش، درد شکم و سوزش ادرار وجود دارد. از ویژگیهای این نوع واژینیت این است که طی مقاربت، قابل انتقال به آقایان است و باید همزمان شریک جنسی درمان شود و تا پایان درمان از مقاربت پرهیز شود.
مشخصات ترشحات عفونت تریکومونایی واژن
ترشحات در عفونت تریکومونایی بد بو، کفآلود، فراوان، رقیق و به رنگ زرد یا سبز است.1
علایم عفونت واژن چیست؟
علائم و نشانههای عفونت در ناحیه واژن هم از قرار زیر خواهد بود:
تغییر در حجم، رنگ و بوی ترشحات واژنی
خارش و آزردگی در ناحیهی واژن
وجود درد در طول رابطه جنسی
درد در هنگام ادرار
خونریزی واژنی خفیف یا لکه بینی
اگر ترشحات واژنیتان مشابه ترشحات معمول زنانه نیست، نوع این ترشحات میتواند به تشخیص عفونت واژن کمک کند.2
علل عفونت واژن چیست؟
عفونت واژن میتواند علل زیادی داشته باشد، پزشک عفونت را بر اساس علت آن تشخیص داده و درمان میکند. علل رایج عفونت واژن عبارتاند از:
عفونتهای باکتریایی: بعضی از باکتریها معمولاً در واژن شما یافت میشوند. رشد بیش از حد باکتریهای غیر فلور میتواند باعث واژینوز باکتریایی شود.
عفونتهای مخمری: عفونتهای مخمری معمولاً توسط یک قارچ به نام Candida albicans ایجاد میشود. بسیاری از موارد، از جمله آنتی بیوتیکها، میتوانند تعداد باکتریها و قارچ را در واژن کاهش دهند. این کاهش میتواند منجر به رشد بیش از حد مخمر و ایجاد عفونت شود.
عفونت های انگلی: Trichomoniasis این عفونت واژن ناشی از یک انگل پروتوزایی است که میتواند از طریق مقاربت جنسی منتقل شود.
آتروفی واژن: این حالت معمولاً بعد از یائسگی اتفاق میافتد. همچنین زمانی که میزان استروژن شما کاهش مییابد (مانند زمان شیردهی)، کاهش سطح هورمون باعث نازک شدن و خشکی واژن میشود. این امر منجر به التهاب مهبل (واژن) میشود.
سایر موارد: صابونها، شستشوی بدن، عطرها و واکسنهای واژینال همه میتوانند واژن را تحریک کنند و باعث التهاب شوند.1
عوامل ایجاد خطر ابتلا به عفونت واژنی چیست؟
عواملی که خطر ابتلا به عفونت واژن را افزایش میدهند به شرح زیر هستند:
تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی، بارداری یا مصرف قرصهای ضدبارداری
فعالیتهای جنسی
داشتن عفونت مقاربتی
استفاده از داروهایی چون استروئیدها یا آنتی بیوتیکها
استفاده از اسپرم کُش ها برای جلوگیری از بارداری
دیابت های کنترلنشده
استفاده از محصولات بهداشتی مانند دئودورانتها و اسپری های واژنی یا حمام کف
دوش واژینال
پوشیدن لباسهای چسبان و مرطوب
استفاده از آی.یو.دی یا ابزار درون زهدانی (IUD). 2
عفونت واژن چگونه درمان می شود؟
مسئله مهم و کلیدی برای درمان موثر عفونت واژن تشخیص درست آن است.
به علائمی که دارید و زمان برزو علائم خود باید به دقت توجه کنید. برای توصیف رنگ، بافت، بوی و مقدار ترشحات آماده باشید. قبل از مراجعه حضوری یا رفتن به کلینیک، واژن خود را شستشو ندهید، این کار باعث میشود آزمایش دقیق سخت یا غیر ممکن شود. بعضی از پزشکان از شما می خواهند که ۲۴-۴۸ ساعت قبل از مراجعه به پزشک از داشتن رابطه جنسی خودداری نمایید.
قبل از اینکه داروهای بدون نسخه را امتحان کنید بهتر است به پزشک مراجعه کنید، حتی اگر کاملا مطمئن باشید که می دانید مشکل شما از کدام نوع است.
با در نظر گرفتن علت احتمالی، واژینیت غیر عفونی درمان می شود. توجه داشته باشید که استفاده از کدام محصول می تواند پوست حساس شما را تحریک کند. برای تغییرات هورمونی، پزشک ممکن است استروژن را برای تسکین علائم تجویز کند.
چگونه می توان از عفونت واژن جلوگیری کرد؟
خودتان را تمیز و خشک کنید. اما پزشکان اسپری های واژینال یا صابون های بسیار معطر را برای این ناحیه توصیه نمی کنند. دوش واژینال ممکن است موجب تحریک نیز شود و مسئله مهمتر اینکه، می تواند عفونت را پنهان و یا گسترش دهد. همچنین باکتری های سالم که در مهبل واژینال زندگی می کنند را از بین میبرد. شستشو واژن (دوش واژینال) هرگز توصیه نمی شود.
از پوشیدن لباس هایی که گرما و رطوبت را نگه می دارند، اجتناب کنید. پوشیدن لباس زیر نایلونی، شلوارهای جین تنگ، شلوارهای ورزشی، شلوار کشی و جوراب شلواری بدون پنبه می توانند منجر به عفونت های قارچی شوند.
خوردن ماست با کشت های فعال باکتری (برچسب روی محصول را بررسی کنید) میتواند به شما کمک کند عفونت کمتری داشته باشید.
برای پیشگیری از انتقال عفونت بین زوجین استفاده از کاندوم است. هر ساله یک معاینه کامل پزشکی انجام دهید، در صورت توصیه پزشک پاپ اسمیر انجام دهید.3
پی نوشت:
1.www.drdr.ir
2.www.chetor.com
3.www.rastineh.com