علت اصلی سکسکه و روش های درمان سکسکه چیست؟
سکسکه به دلیل احتباس هوا در دیافراگم رخ می دهد. سکسکه در کوتاه مدت آزار دهنده نیست و نیازی به درمان ندارد. سکسکه در طولانی مدت نیاز به توجه و درمان دارد. سکسکه های طولانی مدت معمولاً خبر از مشکلات پزشکی جدی می دهند. در چنین شرایطی باید به فکر درمان سکسکه باشید. قبل از درمان سکسکه باید اطلاعات کافی درباره علت سکسکه داشته باشید.
وقوع سکسکه
سکسکه در هنگام استنشاق هوا رخ می دهد. در واقع با استنشاق هوا، دیافراگم به سمت تحتانی کشیده می شود. این کار برای ورود هوا به درون ریه ها انجام می گیرد. در مرحله بازدم نیز دیافراگم شل شده و از این طریق هوا از ریه ها خارج می گردد.
محرک های مختلفی برای تحریک دیافراگم وجود دارند. تحریک دیافراگم با اسپاسم همراه است. اسپاسم دیافراگم شما را وادار می کند که به شکل ناگهانی و غیر ارادی هوا را به درون حلق خود بکشید. این هوا در برخورد با حنجره قرار می گیرد. این مسئله بسته شدن ناگهانی تارهای صوتی را به دنبال دارد و صدای سکسکه را موجب می گردد.
دلیل سکسکه می تواند با دلایل جسمانی یا روحی همراه باشد. گاهی عصب متصل مغز به دیافراگم دچار تحریک شده و همین موضوع می تواند علت سکسکه باشد. دلایل متعددی برای وقوع سکسکه وجود دارد.
- هیجان یا عصبانیت بیش از اندازه
- مصرف الکل یا نوشیدنی های گازدار
- تند غذا خوردن یا خوردن بیش از اندازه
- فشار
- بلعیدن هوا در هنگام آدامس جویدن یا مکیدن آب نبات
- تغییرات ناگهانی دما
سکسکه معمولاً به شکل موقت رخ می دهد و بعد از گذشت چند دقیقه نیز خود به خود از بین می رود. در موارد بسیار کمی نیز سکسکه به شکل طولانی مدت ادامه می یابد. علت سکسکه طولانی مدت می تواند آسیب عصب متصل به دیافراگم باشد.
نقش عوامل مختلف در بروز سکسکه
گلودرد، آسیب لاله گوش و … می تواند تاثیر زیادی بر عصب دیافراگم داشته باشد. کیست گردن، گواتر، تومور و … نیز می توانند از عوامل مهم و جدی در آسیب به عصب دیافراگم باشند. در چنین شرایطی سکسکه به شکل طولانی مدت انجام می شود.
اختلال های مربوط به سیستم عصبی مانند مننژیت، انسفالیت و … نیز می توانند علت سکسکه باشند. اختلال های متابولیکی همچون نارسایی کلیوی یا دیابت نیز از مهم ترین دلایل وقوع سکسکه می باشند. مصرف داروهای تسکین دهنده و استروئیدها می توانند علت سکسکه باشند. با شناخت علت سکسکه می توان شروع به درمان سکسکه کرد.
برخی از اقدامات خاص به ویژه اقداماتی که نیاز به بیهوشی دارند، باعث سکسکه می شوند. سکسکه بیشتر از دو روز نیاز به درمان دارد. به خصوص اگر این موضوع شما را در تنفس، بلع غذا، خوابیدن و … دچار اشکال می نماید. در چنین حالتی باید برای درمان سکسکه به شکل جدی اقدام نمایید و به پزشک مراجعه کنید.
اگر سکسکه به همراه نشانه های دیگری همچون تنگی نفس، استفراغ، درد معده، تب، سرفه خون و … است، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
نکات مهم در درمان سکسکه
سکسکه به شکل ریتمیک اتفاق می افتد. در واقع فاصله بین هر سکسکه منظم و ثابت است. بیشتر افراد هر چند وقت یک بار به سکسه دچار می شوند. سکسکه های مزمن یا طولانی مدت می توانند بیشتر از یک ماه یا بیشتر ادامه داشته باشند. برای درمان سکسکه باید به مدت زمان سکسکه توجه کنید. اگر سکسکه بیشتر از 48 ساعت ادامه داشته باشد، باید به فکر درمان سکسکه باشید. سکسکه در مردان بیشتر از زنان به وقوع می پیوندد. وقوع سکسکه می تواند آلارم یک بیماری جدی باشد.
در رابطه با وقوع سکسکه دلایل مختلفی ذکر می شود اما هیچ کدام از دلایل نمی توانند دلیل قطعی وقوع سکسکه باشند. سکسکه های مزمن می توانند در ارتباط مستقیم با اختلال های گوارشی و سکته مغزی قرار بگیرند. سکسکه های طولانی مدت می توانند سبب افسردگی و بی خوابی شوند.
پزشک برای درمان سکسکه بیشتر از 48 ساعت از داروهای شل کننده عضلات کمک می گیرد.
در دوران وقوع سکسکه از خوردن سریع غذا بپرهیزید و مصرف الکل و دخانیات را کنار بگذارید. اگر چه انجام این موارد به تنهایی نمی تواند سبب درمان سکسکه شود اما می تواند روند درمانی سکسکه را تکمیل نماید و در بهبود وضعیت فرد تاثیر داشته باشد.
مصرف الکل، غذاهای تند و پرادویه می توانند علت سکسکه باشند. بیماری های زمینه ای نیز تاثیر زیادی در وقوع طولانی مدت سکسکه دارند.
NORD (سازمان ملی بیماری های نادر) سکسکه را «اسپاسم غیر ارادی عضله در دیافراگم(قاعده ریه ها) و انسداد ناگهانی تارهای صوتی» معرفی می نماید.
گاهی اوقات بین سکسکه ها یک وقفه دیده می شود. علت این وقفه در سکسکه چندان مشخص نیست. برخی از افراد وقوع این وقفه در روند سکسکه را با دلایل سکسکه مزمن مرتبط می دانند.
تحریک عصب فرنیک
زمانی که غذای تند یا بسیار گرم میل می کنید، عصب فرنیک تحریک شده و همین موضوع می تواند علت سکسکه باشد. عصب فرنیک نزدیک به مری قرار دارد.
تنگی معده به دلیل خوردن بیش از اندازه اتفاق می افتد. با غذا خوردن زیاد می توانید باعث فشار به معده شوید.
وجود گاز در معده نیز می تواند باعث ایجاد فشار در دیافراگم شود. مایعات داغ، نوشیدنی های گازدار، نوشیدن سودا و مایعات الکلی در ارتباط مستقیم با وقوع سکسکه هستند.
مصرف دارو
استرس می تواند عامل مهمی در بروز سکسکه باشد. همچنین تجربه هیجانات نیز می تواند سکسکه را به دنبال داشته باشد. بنزودیازپین ها، داروهای بیهوشی، متیل دوپا، باربیتورات ها و کورتیکواستروئیدها به عنوان عوامل وقوع سکسکه شناسایی می شوند.
بیماری
ذات الریه، پلورزی دیافراگم و آسم می توانند سبب وقوع سکسکه شوند. بیماری های التهابی روده، رفلاکس معده، انسداد روده کوچک و به طور کلی مشکلات گوارشی می توانند از دلایل موثر وقوع سکسکه باشند.
تومور یا سکته مغزی، آسیب های مغزی، و … می توانند دلیل وقوع سکسکه باشند. شرایطی که منجر به تحریک عصب واگ می شود همچون گواتر، فارنژیت و مننژیت، واکنش های احساسی و روان شناختی همچون شوک، رفتار هیستریک، اضطراب، هیجان، غم، استرس و … تغییر در شرایط سوخت و ساز بدن همچون افت قند یا بالا رفتن قند خون، دیابت و …
وقوع سکسکه می تواند عوارض ناشی از شیمی درمانی باشد. اختلال در شرایط سیستم عصبی که بر روی ضربان قلب، تعریق، تنفس، سرفه و وقوع سکسکه اثر دارد.
سرطان کبد، تومورها، هپاتیت، تحریک مثانه، بارداری، جراحی، پانکراتیت و … از علل وقوع سکسکه هستند.
درمان سکسکه به روش طبیعی
برای درمان سکسکه می توانید راهکارهای زیر را امتحان کنید. بیشتر سکسکه ها با استفاده از روش های گفته شده درمان می شوند.
آب یخ را به شکل تدریجی میل کنید. همچنین می توانید آب سرد را غرغره نمایید.
- احتباس نفس برای مدت کوتاه نیز می تواند یک درمان موفق برای سکسکه باشد. این احتباس نفس باید چند بار تکرار شود. البته بهتر است این درمان سکسکهرا هر بیست دقیقه یک بار امتحان کنید.
- در حین بلعیدن غذا فشار ملایمی بر بینی و دیافراگم خود وارد کنید. این روش نیز برای درمان سکسکهکاربرد دارد.
- گاز گرفتن لیمو می تواند درمان سکسکهباشد.
- قورت دادن شکر دانه ریز می تواند از درمان های سکسکه باشد.
- به میزان کمی سرکه میل کنید. این میزان در حد چشیدن مزه و طعم سرکه است.
- یک کیسه کاغذی بردارید و درون آن نفس بکشید. این روش برای درمان سکسکهبسیار کاربردی است. بسیاری از افراد به اشتباه از کیسه پلاستیکی برای تنفس کمک می گیرند. شما نباید هرگز سر خود را درون کیسه پلاستیکی فرو ببرید.
- بر روی زمین یا مبلمان نشسته و سعی کنید برای مدت کوتاهی زانوها را به قفسه سینه نزدیک نمایید.
- در حالت نشسته به جلو خم شوید. خم شدن به جلو برای فشرده سازی سینه انجام می شود و می تواند درمان سکسکهباشد.
- از روش های هیپنوتیزم یا طب سوزنی نیز برای درمان سکسکهاستفاده می شود.
- کره چشم خود را به آرامی مالش دهید.
- انگشت خود را در گلو فرو ببرید. این کار برای تحریک رفلکس گگ مدنظر قرار می گیرد.
درمان های سنتی گفته شده برای سکسکه به شکل نسل به نسل منتقل شده و در بعضی مواقع می تواند کارایی نداشته باشد. از درمان سکسکه به روش سنتی برای کنترل سکسکه کوتاه مدت استفاده می شود. گاهی برای درمان سکسکه نیاز به استفاده از داروها داریم.
درمان سکسکه به روش پزشکی
همان طور که گفتیم گاهی دلیل سکسکه بیماری های زمینه ای است. در چنین شرایطی باید مشکلات مربوط به بیماری شناسایی و بیماری کنترل شود. کنترل بیماری، زمینه درمان سکسکه را نیز فراهم خواهد کرد. سکسکه های طولانی بر کیفیت زندگی فرد بسیار تاثیرگذار می باشند و زجر آور می شوند.
- پزشکان برای درمان سکسکه های طولانی ناشی ازبیماری های زمینه ای از داروهایی نظر گاباپنتین کمک می گیرند. گاباپنتین برای کاهش و درمان سکسکهبه کار می رود. به طور کلی گاباپنتین به عنوان یک داروی ضد تشنج بوده و برای درد نوروپاتیک مورد استفاده قرار می گیرد.
- شل کننده عضلات نیز می تواند به عنوان داروی موثر برای درمان سکسکهمورد توجه قرار بگیرد. باکلوفن از جمله شل کننده های عضلات است که برای درمان سکسکهکاربرد دارد.
- در صورت اثر نکردن داروهای مذکور باید مصرف داروهای دیگر زیر نظر پزشک انجام شود. هالوپریدول یا کلرپرومازین(داروهای ضد روان پریشی) می توانند به عنوان داروهای تسکین دهنده سکسکه مورد استفاده قرار بگیرند.
- کتامین یا افدرین برای درمان سکسکهناشی از جراحی یا بیهوشی کاربرد دارد. متوکلوپرامید یک داروی ضد تهوع بوده که برای درمان سکسکهنیز استفاده می شود.
پزشک داروهای مصرفی را با دوز بسیار پایین برای درمان سکسکه تجویز می کند. در ادامه ممکن است دوز دارو به تدریج افزایش یابد. این افزایش برای درمان سکسکه مورد توجه قرار می گیرد. دوز و میزان دارو با توجه به وضعیت سلامت عمومی بیمار، شدت سکسکه و سن بیمار تعیین می گردد. در برخی موارد ممکن است نتیجه درمانی مورد نظر از مصرف دارو نیز حاصل نشود. در چنین شرایطی پزشک راه آخر یعنی جراحی را پیشنهاد می کند.
جراحی
در عمل جراحی عصب فرنیک به شکل موقت در ناحیه گردن یا مری مسدود می شود. این کار توسط جراح و تزریق دارو انجام خواهد شد.
عوارض سکسکه طولانی
سکسکه طولانی مدت مشکلات زیادی برای فرد به همراه دارد.
- ممکن است فرد در بلع دچار اشکال شود. وقوع سکسکه در فواصل کوتاه مدت کم آبی و کاهش وزن بدن را به دنبال دارد.
- قطعاً سکسکه طولانی مدت عامل مهمی در بی خوابی است. در واقع فرد با سکسکه نمی تواند به راحتی بخوابد.
- خستگی از دیگر پیامدهای شایع سکسکه طولانی می باشد. خستگی زمانی بیشتر اتفاق می افتد که اشکال در بلع یا خواب به وجود آمده باشد.
- متاسفانه سکسکه می تواند سبب بروز مشکلات ارتباطی و صحبت کردن در فرد شود. مشکلات کلامی، بی خوابی، پایین آمدن اعتماد به نفس و … از عوامل مهم در بروز افسردگی هستند. افراد مبتلا به سکسکه طولانی، افسردگی بالینی را تجربه خواهند کرد.
- بهبود و ترمیم زخم های پس از جراحی با وقوع سکسکه طولانی تر می شود. ضمن اینکه احتمال خونریزی یا عفونت بعد از جراحی به مراتب افزایش می یابد.
- ریفلاکس مری-معده و ضربان قلب نامنظم به عنوان عوارض سکسکه طولانی مدت شناخته می شوند.
پزشک پیش از درمان سکسکه یک چکاپ کلی از وضعیت بدن فرد دریافت می کند. در این چکاپ، قدرت عضلانی، بینایی، تعادل، عفونت، آزمایش دیابت، اختلال های کلیوی و … مورد بررسی قرار می گیرند.