فولیکولیتیس

فولیکولیتیس یک عارضه پوستی شایع است که در آن، فولیکول های مو ملتهب می شوند. این عارضه پوستی معمولاً در اثر بروز عفونت باکتریایی یا قارچی روی پوست ایجاد می شود. در ابتدا عفونت ممکن است خود را همانند برجستگی های قرمز کوچک یا جوش های سر سفید در اطراف فولیکول های مو نشان دهد (فولیکول ها همان کیسه های کوچکی است که موها از داخل آن رشد می کند). این عفونت پوستی به همین جا ختم نشده و ممکن است با پخش شدن در سطح پوست، تبدیل به زخم های درمان نشدنی با ظاهر پوسته پوسته شود.

البته این عفونت جدی نبوده و نمی تواند زندگی کسی را به خطر بیاندازد. اما می تواند با خارش و درد همراه باشد. عفونت های شدید نیز ممکن است باعث ریزش مو و به وجود آمدن زخم های دائمی در قسمت فولیکول مو شود.

اگر عفونت در مراحل ابتدایی و خفیف خود باشد، احتمال زیاد با اقدامات مراقبتی بعد از گذشته چند روز بهبود خواهد یافت. اما فولیکولیتیس شدید یا تکرار شوند، از جمله مواردی است که فرد باید حتماً به دکتر مراجعه کرده و تحت نظر پزشک درمان شود. بعضی از انواع فولیکولیتیس اسامی به خصوصی داشته و با توجه به عوارض به وجود آمده در نتیجه عفونت آن را به گونه متفاوتی نامگذاری می کنند.1
 

علت فولیکولیت

فولیکولیت در اثر عفونت فولیکول های مو که معمولا ناشی از استافیلوکوک می باشد ایجاد می شود. فولیکولیت هم چنین می تواند در نتیجه ویروس ها، قارچ ها و حتی التهاب ناشی از موهایی ایجاد شود که به داخل رشد می کنند.

فولیکولیت می تواند به صورت سطحی یا عمیق طبقه بندی شود و این بستگی به میزان آلوده شدن فولیکول مو دارد. فولیکولیت های عمیق معمولا شدید تر هستند.

فولیکول ها روی کف سر به هم بسیار نزدیک می شوند و فولیکولیت می تواند در هر جایی به جز کف دست ها، پاها، لب ها و غشاهای مخاطی اتفاق بیفتد. فولیکول های آسیب دیده در خطر عفونت هستند.

شایع ترین علت آسیب به فولیکول که خطر فولیکولیت را بیشتر می کنند عبارت است از:

اصطکاک ناشی از اصلاح یا لباس تنگ

گرما و تعریق (برای مثال پوشیدن دستکش)

برخی شرایط پوستی مانند درماتیت و آکنه

آسیب به پوست مانند خراش یا زخم های ناشی از جراحی

پوشاندن پوست با استفاده از بانداژ پلاستیکی و یا نوارهای چسبنده.2

علائم فولیکولیت

براساس نوع دقیق فولیکولیتیس شما و چگونگی بد بودن شدت آن، نشانه ها ممکن است متفاوت باشند. شما ممکن است نشانه های زیر را داشته باشید:

– تاول هایی که می ترکند، تراوش دارند و پوسته ریزی دارند.

– گروه هایی از برآمدگی های کوچک قرمز که مانند جوش بوده، و برخی از آن ها دارای سر سفیدی هستند.

– مناطق بزرگ قرمز و پوست متورم که ممکن است چرک تراوش کنند. این مناطق از پوست ممکن است خارش داشته باشند، حساس بوده و دردناک نیز باشند.3
 

 عوامل خطر فولیکولیتیس

هرکسی ممکن است دچار فولیکولیتیس شود. اما برخی از عوامل احتمال بروز این عارضه را تا حد قابل توجهی افزایش خواهد داد:

ابتلا به آکنه یا درماتیت پوستی

رفتن در داخل آب وان که بهداشت خوبی ندارد.

مردانی که موهای مجعد داشته و اهل تراشیدن موها از نزدیک ریشه هستند.

مصرف برخی داروها مانند کرم های استروئیدی یا درمان طولانی مدت آنتی بیوتیک برای درمان آکنه

آسیب رساندن به فولیکول های مو در اثر اصلاح، موم انداختن یا پوشیدن لباس های بسیار تنگ

پوشیدن لباس های که باعث حفظ گرمای بدن برای مدت طولانی شوند. دستکش های پلاستیکی یا چکمه های بلند از جمله این موارد هستند.

ابتلا به بیماری خاصی که باعث کاهش مقاومت فرد در برابر عفونت ها شود. به عنوان مثال بیماری های مثل دیابت، لوسمی مزمن و HIV / AIDS از جمله مواردی است که احتمال بروز فولیکولیتیس را تا حد قابل توجهی افزایش می دهد.1
 

پیشگیری از فولیکولیتیس

برای کاهش ریسک ابتلا به فولیکولیتیس، از پوشیدن لباس هایی که پوست شما را تحریک می کند، گرما، تعریق پوست مثل پوشیدن دستکش پلاستیکی، چکمه های بلند و لیکرا دوری کنید.

(لیکرا نوعی پارچه با الیاف مصنوعی است) استفاده از روغن های پوستی و سایر محصولات پوستی که حاوی روغن هستند را محدود کنید. آنها می توانند باکتری ها را در همان نقطه متوقف کرده و در نتیجه باعث ایجاد بیماری می شوند. کارهای دیگری که می توانید انجام دهید شامل موارد زیر است:

– تنها در صورتی به داخل وان آب داغ بروید که مطمئن باشید وان شما تمیز و خوب محافظت شده است.

– از حوله تمیز، تیغ تمیز و تیز و دیگر وسایل مراقبت شخصی استفاده کرده و از به اشتراک گذاشتن آنها با دیگران خودداری کنید.

– دست های خود را زود به زود بشوئید.3

عوارض ناشی از بیماری فولیکولیت

عوارض احتمالی ناشی از فولیکولیت عبارت است از:

عفونت های عود کننده و در حال گسترش

تکه های عفونی پوست که با خارش همراه می باشد و مساحت بزرگی را تشکیل داده است.

وجود جوش در زیر پوست

آسیب دائمی به پوست مانند وجود اسکار یا نقطه های تیره بر روی پوست

از بین رفتن فولیکول های مو و ریزش موی دائمی (فولیکولیت ریزنده).2
 

روشهای تشخیص بیماری فولیکولیت چیست؟

بطور کلی ، فولیکولیت با استفاده از روش های زیر قابل تشخیص است:

۱-تظاهرات بالینی

۲-کشت جهت تشخیص وجود باکتری و حساسیت به آنتی بیوتیک

۳-در موارد خاص بیوپسی.4
 

درمان فولیکولیت

برای درمان فولیکولیت مو تشخیص صحیح علت عارضه، شدت و چگونگی توزیع آن بسیار ضروری است. برای درمان فولیکولیت های سطحی می توان از روش های خانگی بهره برد. در مورد فولیکول های عمیق بهتر است زیر نظر متخصص پوست و مو از درمان های دارویی استفاده کنید.
 

روش های خانگی درمان فولیکولیت سطحی

۱-شستشوی ناحیه مورد نظر با صابون ضدباکتری: اکثر فولیکولیت های خفیف خود به خود از بین می روند. با این حال با مراقبت کردن از محل بیماری می توان به این فرایند سرعت بخشید. دو بار در روز منطقه آلوده را با صابون ضد باکتری بشویید. سپس با یک حوله خشک و تمیز خشک کنید.

۲-استفاده از کمپرس آب و نمک: کمپرس آب و نمک خاصیت ضدباکتریایی دارد و برای کاهش التهاب و سرعت دادن به روند بهبود بسیار موثر است. دوبار در روز از این کمپرس استفاده کنید.

۳- استفاده از محلول آب گرم و آلومینیوم استات:این محلول منقبض کننده و ضدباکتری است و برای درمان انواع بیماری های پوستی موثر می باشد. می توانید در طول روز چند بار ناحیه مورد نظر را با این محلول مرطوب کنید.

۴- درمان با جو دو سر: جو دو سر خواص ضدخارش دارد. بهتر است جو دو سر را در داخل یک کیسه نخی و تمیز قرار داده و آن را به ناحیه آسیب دیده بزنید. توجه داشته باشید استفاده طولانی مدت از جو دو سر ممکن است سبب تشدید فولیکولیت شود.

۵- از محلول آب گرم و سرکه استفاده کنید: نسبت آب و سرکه در این محلول باید ۵۰-۵۰ باشد. محلول را به مدت ده دقیقه روی پوست آسیب دیده قرار دهید. این کار را در روز چند بار تکرار کنید.

درمان های دارویی بیماری فولیکولیت

درمان های دارویی حتما باید زیر نظر پزشک صورت گیرد. متداول ترین داروها جهت درمان فولیکولیت عمیق عبارتند از:

۱-هیدروکورتیزون: هیدروکورتیزون یک کرم موضعی است که التهابات پوست و خارش آن را التیام می بخشد. بهتر است از کرم هیدروکورتیزون یک درصدی دو الی پنج بار در روز استفاده کنید. اگر چه هیدروکورتیزون درد و التهاب را کم خواهد کرد، اما خاصیت ضدباکترایی ندارد.

۲-ایبوپروفن و استامینیفون: داروهای مسکن و ضد التهابی مانند استامینیفون، آسپرین یا ایبوپروفن می توانند در کاهش التهاب و درد فولیکوریت موثر باشند.

۳-آنتی بیوتیک: در موارد شدید می توان از انتی بیوتیک ها استفاده کرد. البته بهتر است با تجویز پزشک متخصص مصرف شوند.

۴-داروهای ضد قارچ: زمانیکه علت بیماری فولیکولیت عفونت قارچی باشد، باید از یک داروی ضد قارچ برای درمان استفاده کنید.4
 

مراقبت های لازم در زمان ابتلا به بیماری فولیکولیت

۱- محل آسیب دیده را اصلاح نکنید.

۲- از دست زدن به محل آسیب دیده خودداری کنید.

۳- از لباس های گشاد استفاده کنید

۴- از اسپری، ادکلن یا هر گونه مواد تحریک کننده استفاده نکنید.

۵- محل زخم ها را تمیز نگه دارید

۶- برای تخلیه جوش ها از پزشک متخصص کمک بگیرید

۷- از شنا کردن در استخرهای آلوده خودداری کنید.4

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.dorvana.com
3.www.hidoctor.ir
4.www.royanbeauty.com