هرآنچه که باید راجع به کبد چرب کودکان بدانیم
علت نامگذاری کبد چرب چیست ؟
نام بیماری به این دلیل است که چربی اضافی بدن در کبد انباشته می شود و فضاهای بین بافتی را پر می کند و منجر به بزرگ شدن کبد می شود. این وضعیت ممکن است باعث فیبروز و در نهایت سیروز کبدی شود که بیماری بسیار خطرناکی است و عملکرد کبد را به هم می زند.
فیبروز و سیروز کبدی بیماری غیرقابل برگشتی است و باید از وقوع آن جلوگیری شود. البته عللی که باعث بروز کبد چرب در کودکان می شود فقط چاقی نیست . عواملی مانند ابتلای کودک به دیابت و بیماری های قلبی عروقی و فشار خون بالا نیز میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را بالا ببرند .
ابتلا به کبد چرب در کودکان دارای رژیم غذایی نامناسب و سوء تغذیه و کودکانی که مصرف زیاد چربی اشباع شده همراه با مصرف زیاد شکر و نمک دارند و دچار هیپرلپیدمی هستند (یعنی چربی های خون، به خصوص تری گلیسرید بالا دارند)، بی تحرک اند و نژاد سفید دارند بیشتر دیده می شود.
همچنین کودکان پسر بیشتر از کودکان دختر دچار کبد چرب می شوند. کودکانی که با اضافه وزن متولد می شوند و وزن بیشتر از ۴ کیلوگرم دارند بیشتر در معرض چاقی در آینده و بیماری کبد چرب هستند. لازم به ذکر است بیماری کبد چرب ژنتیکی و ارثی نیست.1
علل کبد چرب کودکان چیست؟
1. چاقی و کبد چرب کودکان
کودکانی که اضافه وزن دارند، از کبد چرب بیشتر رنج می برند. با این حال چاقی، تنها دلیل برای ابتلا به کبد چرب کودکان نیست.
2. ژنتیک و کبد چرب کودکان
اگر کبد چرب بیشتر در خانواده شما شایع است و شرایط ابتلا به آن در خانواده نیز وجود دارد، کودکان شما می توانند به کبد چرب مبتلا شده و از آن رنج ببرند. چون این بیماری ژنتیکی است، پس می تواند از یک نسل به نسل دیگر منتقل شود.
3. چاقی مادر و کبد چرب کودکان
اگر شما به عنوان یک مادر در دوران بارداری، در حالی که در انتظار تولد فرزند خود بودید، دچار چاقی بوده باشید، به احتمال زیاد نوزاد متولد شده نیز از کبد چرب رنج خواهد برد.
4.دیابت و هیپرلیپیدمی عامل کبد چرب کودکان
اگر فرزند شما در حال حاضر از سطح دیابت و کلسترول بالا درخون خود رنج می برد، نظارت بر عملکرد کبد او باید به طور منظم انجام شود، برای این که او در معرض ابتلا به کبد چرب غیر الکلی قرار خواهد داشت.
علل دیگر ابتلای کودک به کبد چرب
1. داروها
2. هپاتیت ویروسی
3. کاهش وزن سریع
4. سوءتغذیه.2
علائم بیماری کبد چرب در کودکان چیست؟
هیچ نشانه خاصی برای این بیماری وجود ندارد و شما ممکن است حتی متوجه آن هم نشوید که فرزند شما برای مدت بسیار طولانی از بیماری کبد چرب رنج می برد. با این حال ممکن است اگر علائم زیر در کودک شما نمایان شود، بدانید که او از بیماری کبد چرب مزمن رنج می برد:
1. از دست دادن اشتها
2. سستی و خستگی
3. تهوع و استفراغ
4. ضعف عمومی و حاد
5. کم بودن غلظت خون و ضعیف بودن او
6. بزرگ شدن کبد
7. درد معده در دراز مدت
8. ممکن است لکه های تیره ی پوستی بر روی گردن و زیر بغل های فرزند شما رشد کند.3
برای تشخیص کبد چرب در کودکان چه آزمایش هایی باید بدهیم؟
در مورد کودکان باید نکات مهمی مثل سابقه رشد و رشد کنونی، سبک زندگی کنونی و سلامت در آینده در نظر گرفته شود. باید پزشک به دنبال عواملی باشد که احتمالا در بروز کبد چرب در کودک، نقش داشته است. شاخص توده بدنی (BMI) نیز باید اندازه گیری شود.
برای این کار وزن و قد کودک اندازه گیری می شود و با مقدار مورد انتظار و استاندارد نسبت به سن، مقایسه می شود. آزمایش های دیگر عبارتند از:
آزمایش خون
آزمایش ادرار
تست تحمل گلوکز خوراکی (در این آزمایش مقاومت به انسولین و دیابت نوع 2 به دقت بررسی می شود)
نمونه برداری کبد (در این روش نمونه کوچکی از بافت های کبد برداشته می شود تا در زیر میکروسکوپ بررسی شود).3
درمان کبد چرب چگونه است؟
گزینه های درمانی مخصوصی برای این بیماری وجود ندارد. ولی در زیر برخی از راه های ارائه شده که توسط آن می توانید کودک خود را از کبد چرب حاد محافظت کنید، آورده شده است:
1. کاهش وزن کودک
به کودک خود یاد دهید که همیشه به دنبال یک روال طبیعی ورزش و کاهش وزن در خود باشند. مبارزه با چاقی می تواند فرزند شما را از تهدید ابتلا به این اختلال کبدی دور نگه دارد.
2. مصرف یک رژیم غذایی سالم
هیچ چیزی مانند یک رژیم غذایی سالم و متعادل نمی تواند در حفظ سلامت کودکان به کار آید. از کودکتان بخواهید که یک رژیم غذایی متعادل را دنبال کند و از خوردن وعده های غذایی بیشتر و اضافی صرف نظر کند.
3. کاهش مصرف کربوهیدرات ها
اگرکودک عزیز شما با داشتن ذخایر چربی در کبد خودش روبه رو است، پس به هیچ وجه نباید از کربوهیدرات های کامل در وعده های غذایی او استفاده کند. همچنین، کاهش مصرف غذاهای شیرین و نوشابه های گازدار می تواند کمک شایانی به کودک شما کند.2
درمان خانگی کبد چرب
می توان با مصرف بعضی از خوراکیها و داشتن تحرک کافی و از طرفی پرهیز از خوراکیهای ناسالم مانند فست فود وغذاهای سرخ کردنی از سلامت کبد مطمئن شد. از جمله این مواد غذایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
سرکه سیب
یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید. در صورت دلخواه، کمی عسل به آن اضافه کنید. میتوانید این نوشیدنی را دو بار در روز، قبل از وعدههای غذایی میل کنید.
نکته: سرکه سیب اسیدی است، بنابراین قبل از استفاده آن را رقیق کنید. ابتدا با یک حجم کوچک (یک قاشق چای خوری) از سرکه سیب شروع کنید و در صورت نداشتن مشکل آن را به دو قاشق غذا خوری افزایش دهید.
قاصدک
عصاره برگ قاصدک در پیشگیری و درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی مرتبط با چاقی ، کمک کننده است. یک قاشق چای خوری ریشه قاصدک را به یک فنجان آب گرم اضافه و 5 تا 10 دقیقه صبر کنید. کمی عسل به آن بیفزایید. سه فنجان این چای گیاهی را روزانه و در مدت چند هفته بخورید.
نکته: اگر به قاصدک آلرژی دارید از آن استفاده نکنید همچنین گیاهان دیگر مانند آفتاب گردان، بابونه و. .. که متعلق به خانواده Compositae هستند. اگر دچار دیابت هستید، با احتیاط مصرف کنید زیرا قند خون را کاهش میدهد. اگر باردارید یا کودک شیر میدهید، مقدار مصرف آن را کم و از مصرف تنتور اجتناب کنید زیرا آنها حاوی مقادیر زیادی الکل هستند.
شیرین بیان
بر اساس یک مطالعه سال 2012 منتشر شده در مجله تحقیقات فیتوتراپی، عصاره ریشه شیرین بیان باعث کاهش فعالیتهای ترانس آمیناز آنزیمهای کبدی میشود. همچنین از آسیب کبدی به علت فلزات سنگین و سموم جلوگیری میکند.
نصف قاشق چای خوری ریشه شیرین بیان را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید. بعد از 10 دقیقه، کمی عسل به آن بیفزایید و این چای را دو بار در روز بخورید.
نکته: لطفا اگر باردار یا دچار فشار خون بالا، دیابت یا بیماری قلبی، بیماری کلیوی، شرایط حساس به هورمون و…هستید قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنید.4
پینوشتها
1.www.rastineh.com
2.www.koodakonline.com
3.www.niniban.com
4.www.seemorgh.com