موارد کپی رایت

براساس لایحه‌ی 1976عکاسان از لحظه‌ی خلق تصاویر حق کپی رایت آن را دارا می‌باشند. درست از لحظه‌ای که دکمه‌ی شاتر را فشار می‌دهید بدون نیاز به ثبت آن، خالق و صاحب امتیاز کپی رایت آن هستید. این یعنی اگر استفاده غیرمجاز از آن تصویر اتفاق بیافتد (که غالباً رخ می‌دهد) شما حق دریافت غرامت دارید.
 
هرچند اگر عکس‌های شما به ثبت نرسیده و کسی بدون مجوز از آن‌ها استفاده می‌کند تنها چیزی که می‌توانید کسب کنید هزینه‌های استفاده است. اگر حق کپی رایت یک عکس به شدت زیر پا گذاشته شده و احساس می‌کنید به جبران خسارت‌های بیشتر، از جمله هزینه وکیل، نیاز دارید نمی‌توانید بدون ثبت حق کپی رایت خسارتی دریافت کنید. بنابراین به نفع خودتان است تا برای حفظ حق کپی رایت عکس‌هایتان را ثبت کنید.
 
اگر احساس می‌کنید در این زمینه نیاز به کسب اطلاعات دارید با مراجعه به منابع معتبر اطلاعات و دستورالعمل‌های معتبر را کسب کنید.
 

اقدامات حفاظتی

هرچند اثر شما به محض خلق شدن قانون کپی رایت را شامل می‌شود اما استفاده از یک اخطار کپی رایت (مثلاً تمامی حقوق این اثر محفوظ است) مهم است زیرا دیگران را آگاه می‌کند که حقوق این اثر از سوی قانون کپی رایت محفوظ است و دارنده حق کپی رایت به رسمیت شناخته شده و اولین سال انتشار نیز ذکر شده است.
 
برای بسیاری از عکاسان حرفه‌ای اعمال حق کپی رایت یکی از نکات بسیار مهم است، مخصوصاً اگر تصاویری داشته باشند که توسط قانون کپی رایت ثبت شده باشد و به صورت آنلاین منتشر می‌شوند. حتی اگر برایتان مهم نباشد که سایت‌های دیگری عکس‌های شما را منتشر می‌کنند با این حال باید به خوانندگان و بینندگان بگویند که صاحب عکس چه کسی است و لینکی را برای بازدید از سایت شما فراهم کنند.
 
خیلی از عکاسان برای حفظ مالکیت اثر خود از یک نقش و نشان یا به اصطلاح Watermark در عکس‌های خود استفاده می‌کنند. این کار را می‌توان به سادگی با استفاده از نرم افزارهای ویرایش تصویر نظیر فوتوشاپ یا اپلیکیشنی مثل Photopolish انجام داد که صرفاً برای اضافه کردن Watermark به عکس‌ها طراحی شده است.
 
همچنین خیلی از عکاسان تصاویری با کیفیت بسیار پایین‌تر از نسخه‌ی اورجینال تصویر اصلی بارگذاری می‌کنند. با این کار مطمئن می‌شوید اگر کسی قصد استفاده از عکس را دارد تصویر بسیار بی‌کیفیت خواهد بود. همچنین به خاطر داشته باشید تا متادیتا (ابر داده) مربوط به تصاویر نظیر محل ثبت عکس، نام عکاس و دارنده حق کپی رایت را در فایل‌های تصاویر دیجیتالی ثبت کنید تا به رسمیت شناخته شوند.
 

چه زمانی به مجوز نیاز دارید؟

از نظر فنی می‌توانید از هر کس یا هر چیزی که جزئی از مالکیت عمومی به حساب می‌آیند عکس بگیرید به شرط آن که قصد استفاده روزنامه‌ای یا ویراستاری دارید یا می‌خواهید مردم را از موضوعی که احتمالاً علاقه‌مند به دانستن آن باشند آگاه سازید. البته موارد استثنا مانند رویدادهای خصوصی نیز وجود دارند.
 
همچنین در موارد ثبت تصاویر اشخاص حقیقی یا ملک خصوصی افراد نیز مشکلاتی وجود دارد. بعضی از محیط‌های عمومی مانند پارک‌ها و سواحل اجازه‌ی تصویربرداری به عکاسان بدون مجوز را نمی‌دهند. حتی اگر برایتان مهم نباشد که سایت‌های دیگری عکس‌های شما را منتشر می‌کنند با این حال باید به خوانندگان و بینندگان بگویند که صاحب عکس چه کسی است و لینکی را برای بازدید از سایت شما فراهم کنند. قبل از انتخاب محل عکاسی درمورد امکان تصویربرداری پرس و جو کنید و درمورد امکان انتشار عکس‌های افرادی که تصاویرشان را با دوربین ثبت کرده‌اید اجازه بگیرید تا از نظر قانونی حمایت شوید.
 

بنویسید

نوشتن هر توافق یا مجوز روی کاغذ نیز ایده‌ی خوبی است. نیازی به یادداشت کردن تمامی موارد وجود ندارد و اشاره به مفاد مورد نیاز از پروژه‌ای به پروژه‌ی دیگر فرق می‌کند اما موضوعات زیر همواره باید در نظر گرفته شوند:
 
* شرح مسئولیت‌ها: شرح دقیقی از وظایفی که باید انجام داده شود فراهم کنید. مشخص کنید که آیا تصاویری که قرار است ثبت شوند جنبه‌ی ویراستاری دارند و برای افزایش فروش محصول یک شرکت منتشر خواهند شد یا اینکه مربوط به یک رویداد مانند مراسم ازدواج هستند.
 
* مدت: قرارداد شما باید تاریخ دقیق انجام پروژه را مشخص کند.
 
* محل: آیا لوکیشن تصویربرداری از قبل تعیین شده است؟ یا اینکه باید چند محل مناسب برای عکسبرداری بیابید. در مواجهه با مورد دوم باید هزینه اضافی و اتلاف وقت نیز در نظر گرفته شود.
 
* هزینه‌های اضافی، مدل‌ها و طراحی صحنه: بعضی از عکسبرداری‌ها به مدل‌های حرفه‌ای یا غرفه‌های مخصوص و تجهیزات نیاز دارند. اگر مسئولیت تهیه این ملزومات به عهده شماست پس باید هزینه‌های اضافی برای آن به صورت جداگانه ثبت شود.
 
* حق کپی رایت – مالکیت: به غیر از مواردی که برای انجام پروژه از طرف کاربر استخدام شده‌اید؛ اساساً حق کپی رایت تصاویر به شما تعلق دارد در کنار آن برای کاربر نیز حق استفاده محدود در نظر گرفته خواهد شد.
 
* نرخ‌ها: میزان هزینه‌ها و نوع پرداخت آن را با ذکر جزئیات مشخص کنید (مثلاً هنگام صادر شدن فاکتور یا 30 روز پس از صدور فاکتور) و اینکه آیا برای پرداخت دیرهنگام جریمه در نظر گرفته خواهد شد یا نه.
 
* ودیعه – پیش پرداخت: بسته به حجم پروژه، پیش پرداخت‌هایی به میزان 25 الی 50 درصد دریافت خواهد شد. در قرارداد خود مشخص کنید که چه مواردی شامل پرداخت هزینه مجدد و یا استرداد مبلغ نمی‌شود و اینکه موعد پرداخت حساب نهایی چه زمانی است.
 
* مسافرت و هزینه‌ها: هزینه‌ی تمامی موارد از قبیل هتل، اجاره ماشین، بلیط هواپیما و ماشین، تجهیزات و غیره که توسط شما برای انجام پروژه ایجاد شده است به عهده مشتری است. اگر احتمال می‌دهید هزینه‌های زیادی در کار باشد می‌توانید مبلغ آن را از قبل دریافت کنید. همچنین شاید نیاز باشد درمورد میزان هزینه‌های مصرفی روزانه نیز مذاکره کنید که هزینه‌های غیر قابل انتظار مانند هزینه‌ی غذا را پوشش دهد.
 
* قضاوت خلاقانه: معمولاً نماینده‌ی صاحب اختیار مشتری در صحنه عکسبرداری حضور خواهد یافت تا شما را از نوع تصاویر مورد نیاز مطلع کند. اگر نماینده‌ی مشتری حضور نداشته باشد باید در قرارداد خود ذکر کنید که مشتری باید قضاوت شما درمورد نوع عکس‌ها را بپذیرد.
 
* تاریخ اتمام: تاریخ دقیقی را که مشتری می‌تواند تصاویرش را تحویل بگیرد قید کنید.
 
* برنامه ریزی مجدد – تغییرات برنامه کاری: مشخص کنید که در صورت برنامه ریزی مجدد برای انجام قسمتی از پروژه چه هزینه‌هایی را شامل خواهد شد و هزینه‌های مرتبط با تغییر برنامه‌ها را ذکر کنید.
 
* کنسلی‌ها: به وضوح مشخص کنید که در صورت کنسلی چه هزینه‌هایی به عهده مشتری خواهد بود. آیا تمامی هزینه‌ها یا بخشی از آن اخذ خواهد شد؟ مشتری می‌تواند چند روز قبل از تخصیص هزینه‌های اضافی کنسل شدن پروژه را اطلاع دهد؟ معمولاً هر چه قدر به شروع پروژه نزدیک‌تر باشیم همان قدر جریمه‌ی کنسلی بیشتر خواهد بود. دریافت هزینه‌های متحمل شده نیز فراموش نشود.
 
* قابلیت اطمینان: در قرارداد باید بندی وجود داشته باشد که از عکاس در صورت هرگونه خسارت، شکایت یا آسیب به عکس‌ها که از طرف مشتری ایجاد شده است حمایت کند.
 
بازبینی: اگر تصاویری جهت بازبینی در اختیار مشتری قرار گرفته باشد باید اطمینان حاصل کنید مشتری می‌داند تصاویر متعلق به شماست مگر اینکه به نوع بخصوصی تصریح شده باشد.
 
منبع: جِیسون آر ریچ – Entrepreneur