غیبت صغری و کبری

پس از شهادت امام یازدهم (علیه السلام) از سال 260 قمری تا سال 329 یعنی حدود 69 سال دوره (غیبت صغری) بود و از آن پس تا کنون و تا آنگاه که امام قائم (علیه السلام) ظهور فرماید دوره (غیبت کبری) است.

در غیبت صغری رابطه مردم با امام (علیه السلام) بکلی قطع نشد اما محدود بود و هر فردی از شیعه می توانست بوسیله (نواب خاص) که از بزرگان شیعه بودند مشکلات و مسائل خود را بعرض امام برساند و توسط آنان پاسخ دریافت دارد و احیانا به حضور امام شرفیاب شود این دوره را می توان دوران آمادگی برای غیبت کبری دانست که در آن ارتباط قطع شد و مردم موظف شدند در امور خود به نواب عام یعنی فقهاء و آگاهان به احکام شرع مراجعه کنند.

اگر غیبت کبری یکباره و ناگهان رخ می داد ممکن بود موجب انحراف افکار شود و ذهنها آماده پذیرش آن نباشد اما به تدریج و در طول مدت غیبت صغری ذهنها آماده شد و بعد غیبت کامل آغاز گردید و نیز ارتباط با امام توسط نواب خاص در دوران غیبت صغری و همچنین شرفیابی برخی از شیعان به خدمت امام قائم (عج) در آن دوره مساله ولادت و حیات آن گرامی را بیشتر تثبیت کرد و اگر غیبت کبری بدون این مقدمات شروع می شد شاید این مسائل تا این حد روشن نمی بود و ممکن بود برای برخی ایجاد تردید و اشکال نماید خدای متعال به حکمت خویش غیبت امام زمان (عج) را – همانطور که از پیش پیامبر صلی اللّه علیه و آله و ائمه (علیهم السلام) خبر داده بودند – به دو گونه قرار داد غیبتی خفیفتر طی مدتی کوتاه تر جهت آمادگی برای غیبت کامل که آن (غیبت صغری) است و پس از آن غیبت بزرگ و طولانی که آن (غیبت کبری) است تا بدین ترتیب پیروان اهل بیت (علیهم السلام) بر ایمان و پیروی خویش استوار و ثابت قدم بمانند و اعتقاد قلبی خود را نسبت به امام خویش از دست ندهند و در انتظار او و فرج الهی بسر برند و در مدت غیبت به دین الهی تمسک جویند و خودسازی کنند و به وظایف مذهبی خود عمل نمایند تا فرمان الهی در مورد ظهور و قیام امام عصر (عج) در رسد و به سعادت و نجات کامل نائل آیند.

منابع مقاله:

پیشوای دوازدهم صفحه 38، موسسه در راه حق؛