حضرت زينب كبري عليها السلام در روز پنجم جمادي الاولي سال پنجم يا ششم هجري قمري در شهر مدينه منوره متولد گرديده و جهان را به قدوم خويش مزين فرمودند. نام مبارك آن بزرگوار زينب، و كنيه گرامي شان ام الحسن و ام كلثوم و القاب آن حضرت عبارتند از: صديقه الصغري، عصمه الصغري، وليه الله العظمي، ناموس الكبري، شريكه الحسين عليها لسلام، عالمه غير معلمه، فاضله، كامله و… پدر بزرگوار آن حضرت، اولين پيشواي شيعيان، حضرت اميرالمومنين علي بن ابي طالب عليه السلام، و مادر گرامي آن بزرگوار، حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها مي باشد.

نام گذاري حضرت

در آن زمان كه صديقه كبري سلام الله عليها به اين گوهر درياي عصمت و طهارت باردار بود، پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم در مدينه حضور نداشتند و به سفري رهسپار بودند. هنگامي كه وجود مقدس زينب كبري سلام الله عليها متولد گشت، صديقه طاهره سلام الله عليها به اميرالمومنين عليه السلام فرمود: چون پدرم در سفر است و در مدينه حضور ندارد، شما اين دختر را نام بگذاريد. آن حضرت فرمود: من بر پدر شما سبقت نمي گيرم، صبر كن كه به اين زودي رسول خدا باز خواهد گشت و هر نامي كه صلاح بدانند بر اين كودك مي نهند. سه روز گذشت، رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم مراجعت نمود و همان گونه كه رسم و سيره رسول اكرم صلي الله عليه و آله وسلم بود، نخست به منزل حضرت زهرا سلام الله عليها وارد گشتند. امام علي عليه السلام خدمت آن حضرت عرض كرد: يا رسول الله! خداوند متعال دختري به دخترت عطا فرموده است، نامش را معين فرماييد. حضرت رسول صلي الله عليه و آله وسلم فرمود: اگر چه فرزندان فاطمه اولاد من مي باشند، ليكن امر ايشان با پروردگار عالم است و من منتظر وحي مي باشم. در اين حال جبرئيل نازل شد و عرض كرد: يا رسول الله! حق، تو را سلام مي رساند و مي فرمايد: نام اين مولود را «زينب» بگذار، چرا كه اين را در لوح محفوظ نوشته ايم.
رسول اكرم صلي الله عليه و آله وسلم قنداقه آن مولود گرامي را طلبيد و به سينه چسبانيد، ببوسيد و نامش را زينب نهاد و فرمود: به حاضرين و غايبين امت، وصيت مي نمايم كه حرمت اين دختر را پاس بدارند. همانا كه او به خديجه كبري سلامعليها شبيه است.
زينب را مخفف‌ «زين اب»‌ دانسته‌ اند، يعني زينت پدر. امام حسين‌(ع‌) هنگام ديدار، به احترامش از جا برمي ‌خاست. زينب كبري، از جدش‌ رسول خدا و پدرش اميرالمومنين و مادرش فاطمه زهرا عليهم السلام حديث روايت كرده است. اين بانوي بزرگ، داراي قوت قلب، فصاحت زبان، شجاعت، زهد و ورع، عفاف وشهامت فوق العاده اي بود.

هوش و ذكاوت

صاحب كتاب «اساور من ذهب» در باره حافظه و ذكاوت آن بانوي بزرگوار چنين مي نويسد: «در اهميت هوش و ذكاوت آن بانوي بزرگوار همين بس كه خطبه طولاني و بلندي را كه حضرت صديقه كبري فاطمه زهرا صلوات الله و سلامهعليها در دفاع از حق اميرالمومنين عليهالسلام و غصب فدك در حضور اصحاب پيغمبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم ايراد فرمودند، حضرت زينب عليها السلام روايت فرموده است.» و ابن عباس با آن جلالت قدر و علو مرتبه در حديث و علم، از آن حضرت روايت نموده و از آن حضرت به عنوان عقيله تعبير مي كند. چنانچه ابوالفرج اصفهاني در مقاتل مينويسد: «ابن عباس خطبه حضرت فاطمه سلام الله عليها را از حضرت زينب سلام الله عليها روايت كرده و مي گويد: حدثتني عقيلتنا زينب بنت علي عليهالسلام..»
دقت كنيم كه حضرت زينب عليها السلام با اينكه دختري خردسال (يعني هفت ساله و يا كمتر) بود، اين خطبه عجيب و غراء را كه محتوي معارف اسلامي و فسلفه احكام و مطالب زيادي است با يك مرتبه شنيدن حفظ كرده، و خود يكي از راويان اين خطبه بليغه و غراء مي باشد.

فصاحت و بلاغت

كلمات و فرمايشات گهربار آن حضرت در خطبه هايي كه از آن حضرت روايت شده، خود قوي ترين دليل بر كمال فصاحت و بلاغت آن بانوي بزرگوار مي باشد. همان بانويي كه امام سجاد عليه السلام در حق ايشان فرمودند: «اي عمه! شما الحمد لله بانوي دانشمندي هستيد كه تعليم نديده، و بانوي فهميده اي هستيد كه بشري شما را تفهيم ننموده است.» حضرت زينب (س) بزرگ بانوي جهان اسلام، بيدارگر و ادامه دهنده حادثه عاشورا و دارنده دانش هاي دو جهان و به گفته امام سجاد (ع)؛ «داناي بدون آموزگار و فهميده بدون فهماننده» بود. الگوي راستين وي، بانوي دو جهان، حضرت فاطمه (س) مادر وي بوده است. زينب (س) در دامان پرمهر و معنويت فاطمه (س) از سرچشمه معارف اسلامي و قرآني سيراب گشت. رسالت راستين زينب هنگامي آغاز گرديد كه پس از به شهادت رسيدن امام حسين(ع) و هفتاد و دو تن از يارانش با ايراد سخنان آتشين به بيدارگري مردم كوفه و ستيز با ستمكاران و يزيديان پرداخت. پس از واقعه خونبار كربلا نقش ايشان روند تازه تري يافت. آن حضرت در اين دوران ضمن حضور در كاروان اسراي كربلا در برابر حكام جور قرار گرفتند و به افشاگري ظلم و ستم وارد بر آل طه از سوي خاندان اميه پرداختند. آن حضرت در اين دوران سخت با حضور در كاخ برخي حكمرانان جور زمان مانند يزيد و ابن زياد، با تاكيد بر حقانيت راه آل محمد(ص) بر سخنان و تبليغات مسموم خاندان اميه در باره بني هاشم خط بطلان كشيدند.
صديقه توانا، عقليه دودمان وحي، تربيت شده خاندان نبوت، حضرت زينب كبري(س) است. هم او كه در بزرگواري و كرامتش بسيار سخن ها گفته و نوشتهاند. او نمودار حق و جهاد در راه خدا و نگهدارنده ايمان و عقيده، قهرمان دليري و شجاعت، جلوه فصاحت و بلاغت، آتش افشان حق در برابر نيروهاي ستمگر و كوبنده دژخيمان زورگو است. زينب(س) تجسم زهد، ورع، علم، عفاف و شهامت و عقيله طاهره، متخلق به اخلاق الهي است. اين بزرگوار (س) راه مقاومت در برابر باطل را به امت نشان داد و فداكاري در راه خدا و چشم پوشي از همه چيز را در راه برافراشتن پرچم حق به همه ياد داد. ايثار، فداكاري، وزانت عقل، صبر و بردباري، علم وسيع و دانش وافر، سخنان سنجيده و منطقي او در فرصت هاي حساس توام با آن مظلوميت و ستم هاي جانكاهي كه به او وارد آمده است، از او چهره يك شخصيت بي نظير، رزم آور شجاع، جهادگر بي باك و سخنور توانا در قلوب و اذهان ترسيم نموده است كه تا چرخ زمان حركت دارد، تا نسل ها در روي زمين حيات دارند و تا زمين دور خورشيد مي گردد اين چراغ فروزان، نورافكن جهانيان و نسلهاي آينده خواهد بود.

كرامات

به غير از انوار مقدسه چهارده معصوم عليهم السلام، در ميان خاندان رسالت و اهل بيت گرامي پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم، افرادي هستند كه در نزد خداوند متعال داراي رتبه و منزلت رفيع و والايي مي باشند و توسل به ايشان، موجب گشايش مشكلات و معضلات امور ديگران است. مانند حضرت اباالفضل عليه السلام كه حتي در موارد زيادي مسيحيان به آن حضرت متوسل شده و به بركت توسل به آن حضرت مشكلات شان حل گرديده و به حوايج و خواسته هاي خويش ناِيل گرديده اند. حضرت زينب سلام الله عليها نيز بانويي بزرگوار از اين دودمان پاك است كه توسل به آن حضرت براي حل مشكلات بزرگ، بسيار تجربه شده و كرامات بسياري از آن بانوي گرامي نقل شده است.
منبع: روزنامه رسالت
/خ