فریدون جم ارتشی بهائی
ارتشبد فریدون جم، فرزند محمود جم از مهرههای اساسی و نزدیک حکومت رضاشاه و محمدرضا پهلوی، متولد 1293ش، در تبریز میباشد. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران و پاریس به اتمام رسانید. پس از گذراندن دورهی افسری
نویسنده: مریم صادقی
ارتشبد فریدون جم، فرزند محمود جم از مهرههای اساسی و نزدیک حکومت رضاشاه و محمدرضا پهلوی، متولد 1293ش، در تبریز میباشد. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران و پاریس به اتمام رسانید. پس از گذراندن دورهی افسری در دانشکده افسری سن سیرپاریس و دانشکده افسری تهران و دانشگاه جنگ انگلستان و چند دورهی کوتاه مدت در آمریکا در سال 1316ش، به درجهی افسری رسید و یک سال بعد با شمس پهلوی ازدواج کرد که این پیوند با مرگ رضاشاه از هم گسیخت و فریدون جم با فیروزه (رفیقه سابق شاه) ازدواج کرد. او این ازدواج را با دانستن سابقه فیروزه انجام داد و همیشه وجود فیروزه به نفع وی بود، چون محمدرضا هر چه جم میخواست انجام میداد ولی نه برای حجم بلکه به خاطر فیروزه! (1)
فریدون جم درجات خود را در ارتش پیمود و با درجه سرتیپی، فرمانده دانشگاه افسری شد. پس از آن درجهی سرلشکری و بعد سپهبدی گرفت، مدتی معاونت ارتش غرب با او بود و چندی فرماندهی ارتش شرق را تصدّی میکرد. بعد از ارتشبد آریانا، با درجه ارتشبدی رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران شد اما به طور ناگهانی از ریاست ستاد برکنار و به عنوان سفیر راهی اسپانیا گردید. در سال 1357ش، که اوضاع کشور نابسامان شد، چند بار برای عضویت در هیئت دولت دعوت شد ولی وی نپذیرفت.
در اسناد بدست آمده از لانه جاسوسی آمریکا، فریدون جم از وابستگان به بهائیت قلمداد شده است. در گزارش اطلاعاتی وزارت دفاع آمریکا مربوط به سالهای1346-1344ش، به نقل از یک فرد نظامی ایرانی میخوانیم که:
«از نظر تعدد، مذهب بهائی گری قابل ازدیاد است و در سطح تصمیم گیری در دولت ایران در حال اعمال نفوذ است. از اعضاء مذهب بهائی گری میتوان سرهنگ تمام عبدالکریم ایادی پزشک شخصی شاه ایران، سرهنگ تمام فریدون جم (بازنشسته) سفیر ایران در اسپانیا، معلم پیشین فرزند شاه که یک بهائی متعصب و دوست صمیمی سرهنگ ایادی است و حداقل یکی از فرماندهان نیروی سلطنتی هوایی ایران و چند تن از کارکنان عالی رتبه و معمولی نیروی هوایی، میتوان نام برد». (2)
فریدون جم درجات خود را در ارتش پیمود و با درجه سرتیپی، فرمانده دانشگاه افسری شد. پس از آن درجهی سرلشکری و بعد سپهبدی گرفت، مدتی معاونت ارتش غرب با او بود و چندی فرماندهی ارتش شرق را تصدّی میکرد. بعد از ارتشبد آریانا، با درجه ارتشبدی رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران شد اما به طور ناگهانی از ریاست ستاد برکنار و به عنوان سفیر راهی اسپانیا گردید. در سال 1357ش، که اوضاع کشور نابسامان شد، چند بار برای عضویت در هیئت دولت دعوت شد ولی وی نپذیرفت.
در اسناد بدست آمده از لانه جاسوسی آمریکا، فریدون جم از وابستگان به بهائیت قلمداد شده است. در گزارش اطلاعاتی وزارت دفاع آمریکا مربوط به سالهای1346-1344ش، به نقل از یک فرد نظامی ایرانی میخوانیم که:
«از نظر تعدد، مذهب بهائی گری قابل ازدیاد است و در سطح تصمیم گیری در دولت ایران در حال اعمال نفوذ است. از اعضاء مذهب بهائی گری میتوان سرهنگ تمام عبدالکریم ایادی پزشک شخصی شاه ایران، سرهنگ تمام فریدون جم (بازنشسته) سفیر ایران در اسپانیا، معلم پیشین فرزند شاه که یک بهائی متعصب و دوست صمیمی سرهنگ ایادی است و حداقل یکی از فرماندهان نیروی سلطنتی هوایی ایران و چند تن از کارکنان عالی رتبه و معمولی نیروی هوایی، میتوان نام برد». (2)
پینوشتها:
1- امیرعباس هویدا به روایت اسناد ساواک، ج2، ص 496.
2- دانشجویان پیرو خط امام، اسناد لانه جاسوسی، ش 37، ص 7.
منبع مقاله :
صادقی، مریم، (1392) واکاوی در لُجنه: نقش بهاییان در پیدایش و استمرار رژیم پهلوی، تهران: شرکت انتشارات کیهان، چاپ اول