فضیلت قرائت و خواص سوره ملک
محتوای سوره ملک
محتوای سوره ملک به شرح زیر است:
صفات خداوند
آفرینش و مرگ و حیات در جهت آزمایش الهی و انتخاب اصلح
نظام شگفت انگیز خلقت مخصوصا آفرینش آسمان ها، ستارگان، زمین و مواهب آن و همچنین آفرینش پرندگان و آب های جاری و آفرینش گوش و چشم و ابزار شناخت
عذاب دوزخ و گفتگوهای ماموران عذاب با دوزخیان
تبریک و تحسین خداوند در مورد فرمانروایی و حاکمیت و قدرت مطلقه او.1
شأن نزول آیات سوره ملک
درباره شأن نزول آیه ۱۳ سوره ملک «وَأَسِرُّوا قَوْلَکُمْ أَوِ اجْهَرُوا بِهِ ۖ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ؛ و [اگر]سخن خود را پنهان دارید، یا آشکارش نمایید، در حقیقت وى به راز دلها آگاه است.»
به نقل از ابن عباس آمده است: این آیه در مورد مشرکانی یا منافقانی است که در حق پیغمبر (ص) ناروا و ناسزا میگفتند و به یکدیگر سفارش میکردند که آهسته سخن گویید که به گوش محمد و اصحاب او نرسد؛ ولی جبرئیل آن حضرت را از حرفهای آنان آگاه ساخت و بر این نکته تأکید کرد چه سخن به آهستگی گویید چه با صدای بلند، خدا به باطن شما آگاه است.2
نامگذاری
به مناسب اینکه در آیهی نخستین میفرماید: مُلک و فرمانروایی (واقعی) به دست خداوند قادر و تواناست، سورهی مبارکه بدین اسم «مُلک» نامگذاری شده است.
و به جهت اینکه با کلمهی تَبارَک آغاز میگردد به نام سورهی «تَبارَک» نیز نامیده میشود.
نامهای دیگر این سورهی مبارکه «مانعۀ» مانع از عذاب قبر و «واقیۀ» نگهدارنده و «مُنجِیۀ» نجاتدهنده از عذاب قبر میباشد.2
فضیلت و خواص سوره ملک
شصت و هفتمین سوره قرآن کریم است که مکی است و 30 آیه دارد. نام دیگر این سوره «المنجیه» و «الواقعیة» می باشد
از رسول خدا صلی الله علیه آله وسلم روایت شده است: هر کس در شب سوره ملک را قرائت کند اجری مانند احیای شب قدر را خواهد داشت. و ایشان خود هر شب پیش از خواب این سوره را قرائت می کردند.
ایشان در روایتی دیگر فرموده اند: دوست دارم که سوره ملک در قلب هر مؤمنی باشد.
همچنین فرمودند: بدانید سوره ملک از طرف قاری و صاحب این سوره در روز قیامت مجادله می کند و برای او طلب آمرزش و مغفرت می کند.
یکی از ارزش ها وبرتری های این سوره نجات دهندگی ان است . ابن عباس می گوید: مردی بر روی قبری نشست در حال که نمی دانست آنجا قبری است.و سوره ملک را قرائت نمود ناگاه صدایی بلند شنید که می گوید: این سوره نجات دهنده است. این مطلب را به عرض پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم رساندند ایشان فرمود: این سوره نجات دهنده از عذاب قبر است.
امام باقر علیه السلام نیز در فضیلت این سوره فرمودند: سوره ملک، سوره مانعه است و مانع از عذاب قبر می شود و در تورات نیز سوره ملک نوشته شده است .هر کس در شب ها این سوره را قرائت نماید عملی زیاد و پاک و نیکو به جا آورده است. و از گروه غفلان نوشته نمی شود.
من پس از نماز عشای خود به حالت نشسته آن را قرائت می کنم و پدرم امام سجاد علیه السلام در شب و روز این سوره را قرائت می کرد.
هر کس ان را قرائت کند هنگامی که نکیر و منکر از جانب پاهایش وارد قبرش می شوند پاهایش به این دو فرشته می گویند: شمارا به بالاتر از من راهی نیست زیرا این بنده خدا به روی ما ایستاد و سوره ملک را در رشب و روز قرائت می کرد و اگر از جانب شکم و سینه اش بیایند به آنها گفته می شود که شما را به این بنده راهی نیست؛ زیرا او، سینه اش را جایگاه سوره ملک قرار داده است و اگر نکیر و منکر از جانب سرش بیایند زبانش به آن دو می گو.ید: شما را به پایین تر از من راهی نیست زیرا این بنده خدا به وسیله من سوره ملک را هر شب و روز قرائت می کرد.1
آثار و برکات سوره ملک
نجات دهنده از عذاب قبر
ابن عباس می گوید:مردی بر روی قبری نشست در حال که نمی دانست آنجا قبری است و سوره ملک را قرائت نمود ناگاه صدایی بلند شنید که می گوید:این سوره نجات دهنده است. این مطلب را به عرض پیامبر خدا(ص) رساندند ایشان فرمود:این سوره نجات دهنده از عذاب قبر است.
پیامبر اکرم(ص) فرمودند:
هر کس سوره ملک را قرائت کند، نجات دهنده او از عذاب قبر است و به اجری همانند کسی که شب قدر را احیا داشته است اعطا می شود و هر کس این سوره را حفظ کند، انیس و مونس او در قبر خواهد شد و او را از هر حادثه و عذاب در قبر نگه می دارد، او را به خدا نزدیک می کند تا اینکه وارد بهشت شود، در حالی که از وحشت قبر در امان است.
مقابله با نکیر و منکر
امام باقر(ع) نیز در فضیلت این سوره فرمودند:
سوره ملک، سوره مانعه است و مانع از عذاب قبر می شود و در تورات نیز سوره ملک نوشته شده است. هر کس در شب ها این سوره را قرائت نماید عملی زیاد و پاک و نیکو به جا آورده است. و از گروه غفلان نوشته نمی شود. من پس از نماز عشای خود به حالت نشسته آن را قرائت می کنم و پدرم امام سجاد(ع) در شب و روز این سوره را قرائت می کرد.
هر کس آن را قرائت کند هنگامی که نکیر و منکر از جانب پاهایش وارد قبرش می شوند پاهایش به این دو فرشته می گویند:شما را به بالاتر از من راهی نیست زیرا این بنده خدا به روی ما ایستاد و سوره ملک را در شب و روز قرائت می کرد و اگر از جانب شکم و سینه اش بیایند به آنها گفته می شود که شما را به این بنده راهی نیست؛ زیرا او، سینه اش را جایگاه سوره ملک قرار داده است و اگر نکیر و منکر از جانب سرش بیایند زبانش به آن دو می گوید:شما را به پایین تر از من راهی نیست زیرا این بنده خدا به وسیله من سوره ملک را هر شب و روز قرائت می کرد.
شفاعت و بخشش
پیامبر اکرم(ص) فرموده است:
سوره ای در قرآن است که سی آیه دارد و فرد قرائت کننده خود را آنقدر شفاعت می کند تا او را ببخشند و آن سوره ملک است.
هر کس سوره ملک را قرائت کند نجات دهنده او از عذاب قبر است و به اجری همانند کسی که شب قدر را احیا داشته است اعطا می شود و هر کس این سوره را حفظ کند. انیس و مونس او در قبر خواهد شد و او را از هر حادثه و عذاب در قبر نگه می دارد او را به خدا نزدیک می کند تا اینکه وارد بهشت شود در حالی که از وحشت قبر در امان است.
رفع دندان درد
رسول خدا صلی الله علیه و اله وسلم فرموده است:
هر کس که دندانش درد می کند انگشتش را بر دندانی که درد می کند بگذارد و آیه «23 سوره ملک» را هفت مرتبه بخواند.
بخشش اموات
قرائت قرآن و هدیه کردن ثواب آن به گذشتگان، موجب رفع گرفتاری های آخرت آنها و مغفرت و بخشش برای ایشان خواهد بود.
رسول خدا(ص) در این باره فرموده است:
هر کس سوره ملک را قرائت کن وبه برداران خود که در گذشته اند هدیه کند ثواب آن با سرعت برق به آنها خواهد رسید و در عذاب گناهان ایشان تخفیف داده می شود و مایه انس ایشان در قبر می شود.
امام صادق(ع) در روایتی فرموده است:
هر کس سوره ملک را برای میّتی بخواند از عذابی که در آن است تخفیف داده می شود و اگر قرائت کننده به اموات هدیه کند ثواب آن با سرعت برق به انها می رسد.
امنیت
پیامبر اکرم(ص) فرموده است:
در کتاب خدا سوره ای است که سی آیه دارد و هر کس پیش از خوابیدن آن را قرائت کن خداوند برای او سی حسنه می نویسد و سی گناه از او را پاک می کند وسی درجه بر درجات او می افزاید و فرشته ای از فرشتگان خدا مأمور می شود تا بال هایش را بر روی او بگسترد و او را از هر بدی و آفتی نگه دارد تا از خواب بیدار شود و این سوره از جانب صاحبش در روز قیامت مجادله می کند و آن سوره ملک است.
امام صادق(ع) نیز در این باره فرمودند:
هر کس سوره ملک را در نماز واجب خود یا پیش از آنکه بخواند قرائت نماید تا صبح در امان الهی خواهد بود تا وارد بهشت شود.3
پینوشتها
1.www.quran.anhar.ir
2.www.hedayatgar.ir
3.www.namnak.com