گیاه‌شناسی

سدر درختی است که ارتفاع آن تا 10 متر می‌رسد. این درخت، خاردار و دارای ساقه‌ای به رنگ تقریباً سفید است.

برگ‌ها تقریباً بیضی‌شکل و در قسمت انتهایی مدور، ولی در قسمت مقابل کمی نوک‌تیز هستند که به صورت متناوب بر روی شاخه قرار می‌گیرند. کناره برگ‌ها دارای دندانه‌های کوچک است و سه رگبرگ در طول برگ به طور واضح دیده می‌شود.

گل‌ها پنج گلبرگ دارند و به صورت مجتمع و پوشیده از کرک هستند.

میوه گیاه به صورت سفت، گوشت‌دار، تقریباً کروی و به اندازه گیلاس یا بزرگ‌تر از آن است. این میوه‌ها که زردرنگ و خوراکی هستند، اغلب طعمی ترش و مطبوع دارند، ولی گاهی هم شیرین‌اند.

درخت سدر حدود صد سال عمر می‌کند و در استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان و دیگر مناطق جنوبی، از جمله بعضی جزایر ایرانی خلیج‌فارس رویش دارد و در بعضی نواحی جنوبی میوه آن جزء میوه‌های مصرفی مردم است. این درخت در مناطق دیگر جهان از جمله عراق، مصر، عربستان، حبشه، آفریقای شمالی، نیجریه و فلسطین نیز می‌روید.

 ترکیبات مهم

مهم‌ترین ترکیبات برگ سدر ترکیبات ساپونینی است. از مهم‌ترین ساپونین‌های گلوکزیدی آن می‌توان چهار جسم کریستینین‌های A، B، C و D را نام برد. از دیگر ساپونین‌های برگ، ابلین لاکتون می‌باشد که یک ساپونین استروئیدی و عامل کف‌کنندگی سدر است. از برگ سدر آلکالوئیدهایی از جمله آمفی‌بین‌های A، E و F، ماری‌تین A و C و اسپینانین A استخراج شده‌اند. همچنین در برگ سدر تانن و استرول‌های گیاهی از جمله بتاسیتوسترول وجود دارد.1

برای آشنایی بیشتر با خواص سدر با ما همراه باشید.

بهبود سریع زخم‌ها

استفاده از پودر سدر بر روی زخم‌های سطحی و تازه می‌تواند به بهبود سریع‌تر آن‌ها کمک کند. برای این کار این پودر را بر روی زخم بمالید و پس از چند دقیقه شستشو دهید. توجه داشته باشید که این روش باید طی چند روز متوالی انجام گیرد.

لایه برداری پوست

پودر سدر از برگ‌های این درخت بدست می‌آید و از این پودر در تولید محصولات بهداشتی استفاده‌ی زیادی می‌شود. اما همچنین این پودر در طب سنتی برای ترمیم و بازسازی پوست استفاده می‌شود. سدر را می‌توانید با مقداری آب یا مقداری سرکه برای اثربخشی بیشتر ترکیب کنید و بر روی پوست ماساژ دهید. سپس بعد از گذشت چند دقیقه آبکشی نمایید.

شفافیت پوست

استفاده از ترکیب روغن بادام تلخ و سدر، می‌تواند بر درخشندگی پوست بیافزاید. لازم است این ترکیب به مدت دو ساعت بر روی پوست باقی بماند. برای تهیه‌ آن، پودر سدر را بجوشانید و آب حاصل از آن را با روغن بادام ترکیب کنید و اجازه دهید بر روی شعله، بخار شود. پس از آنکه روغن غلیظ شد می‌توانید از آن برای درخشندگی پوست استفاده کنید.

تقویت اشتها

یکی از درمان‌های خانگی برای لاغری، استفاده از ریشه‌ درخت سدر است. شما می‌توانید ریشه‌ این گیاه را را آب بجوشانید تا رنگ مایع به قرمز متمایل شود. سپس آن را بنوشید.

خاصیت آنتی اکسیدانی

میوه‌ سدر یا کنار (Jujube) سرشار از ویتامین C است، ویتامینی که در بدن فعالیت آنتی اکسیدانی دارد و در برابر آسیب‌های استرس اکسیداتیو مقاومت می‌کند. همچنین کنار حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین B، ویتامین E، کلسیم، فسفر و آهن است. لازم به ذکر است که محتوای پروتئین، کلسیم، فسفر، کاروتن و ویتامین‌های این میوه حتی از سیب نیز بیشتر است. کنار به دلیل داشتن فیبر فراوان، خاصیت ملینی دارد و می‌تواند در درمان یبوست و بهبود فعالیت دستگاه گوارش بسیار موثر باشد.2

پوستی سفت و کشیده داشته باشید

قابض یا سدر از گیاهانی که درطب سنتی بیشترین کاربرد را دارد.این خاصیت سدر موجب فشردگی و تقویت اعضا می شود و در واقع انسان را از ضعف و ناتوانی و وارفتگی می رهاند.”کنار” نام دیگر سدر می باشد که گیاهی خوشبو با مزاج سرد و خشک است.

سدر دارای میوه ای به شکل سنجد است که در مناطق جنوبی ایران می روید .سدر به عنوان گیاهی است که همه ی قسمتهای آن دارای خاصیت دارویی است.برگ ، میوه ،شکوفه ، و حتی ریشه سدر هم قابل استفاده می باشد.

پیشنهادی مناسب برای گرمایی ها

میوه ی سدر قبل از تبدیل شدن به میوه شکوفه ای میدهد که ضماد آن را می توان برای افرادی که از عرق سوز شدن رنج می برند استفاده کرد طرز مصرف آن بدین گونه است که شکوفه را چیده خشک می کنند و بعد به صورت پودر در می آورند و بعد پودر را با آب مخلوط می کنند و روی نقاط عرق سوز می گذارند.

معجزه ای برای لایه برداری و ترمیم

از گیاه سدر در شامپو و ترکیبات آرایشی استفاده می شود از گیاه سدر ضمادی درست می شود که اگر بدن با آن شستشو داده شود به اصلاح و لایه برداری پوست کمک می کند برای افرادی که دارای پوست چرب هستند استفاده از سدر راحتر و مناسبتر است .

جلوگیری از ریزش موها

سدر قوت دهنده ی مو است و موجب تقویت و شادابی و شفافیت مو شده و از ریزش آن جلوگیری به عمل می آورد اما برای ریزش مو در ابتدا باید مو را طبقه بندی کرده و علل آن را پیدا کرد افرادی که پوست سرشان منافذ گشادی دارد و موهای سرشان دارای قطر زیاد است از آنجا که سدر حالت قابض (گیرنده) دارد برای این نوع ریزش ها مناسب است اما افراد داری پوست خشک که منافذ موهایشان باریک است و معمولا موهای نازکی دارند استفاده از سدر توصیه نمی گردد و به جای آن می توانند از ترکیباتی مانند فلفل ، سیر، و یا بادام که دارای طبع گرم هستند استفاده نمایند. در این هنگام منافذ بسته ی پوست باز می شود و موها می توانند از منافذ بیرون آمده و رشد کنند.

از بین بردن شوره سر

یکی از مشکلات شایع که در بین همه رایج است شوره سر است که دارای علل متفاوتی است و سدر گزینه ی مناسبی برای درمان آن است .گیاه سدر دارای صمغی است که برای استفاده آن را در آب حل کرده و روی سر قرارمی دهند این ترکیب برای درمان شوره سر معجزه می کند شامپوهای آماده سدر برای شوره سر پیشنهاد خوبی است.3

عرق سوز شدن بدن

یکی دیگر از خواص سدر ویژگی های آن برای از بین بردن نواحی عرق سوز بدن می باشد .متخصصان طب سنتی توصیه می نمایند برای رفع عرق سوز شدن بدن شکوفه سدر را تهیه نموده و آن را خشک کنند سپس با خرد کن پودر نمایند و با آب ترکیب خمیری مانند درست نمایند و بر روی نواحی بدن که عرق سوز شده اند قرار دهید .توجه داشته باشید که درخت سدر قبل از اینکه میوه بدهد شکوفه می زند که آن را برای تهیه ضماد بچینید.

مضرات سدر

البته میوه سدر با وجود آنکه برای دستگاه گوارش مفید است، می‌تواند نفاخ هم باشد اما همین میوه ترش در کسانی که جوش‌های صورت دارند یا پوست صورت‌شان چرب است اما بدن خشکی دارند می‌تواند موثر باشد.

میوه سدر مقداری نفاخ است و ممکن است برای حافظه هم ضرر داشته باشد بنابراین افرادی که سابقه تشنج یا فلج دارند قبل از استفاده از این میوه باید با پزشک مشورت کنند. بد نیست بدانید که مصلح سدر سکنجبین است و اگر سدر همراه با سکنجبین خورده شود، می‌تواند ضررهایش را کم کند.4

پی نوشت:
1.www.beytoote.com
2.www.shomanews.com
3.www.namnak.com
4.www.saat24.news