خانه » همه » مذهبی » لطفا هفت طبقه دوزخ را نام ببرید؟

لطفا هفت طبقه دوزخ را نام ببرید؟


قرآن می فرماید: «وَإِنَّ جَهنَّم لَمَوعِدهم أَجمَعین لَها سَبْعة أَبواب لِکُل باب مِنْهم جِزء مَقْسوم» حجر/43 – 44 . [و قطعا وعده گاه همه مردم گمراه آتش دوزخ است. آن دوزخ دارای هفت در و هر دری ویژه گروهی از گمراهان است.] در برخی روایات این هفت در اشاره به هفت طبقه دوزخ است و گویا هر طبقه ای برای خود در ویژه ای دارد. از این رو در روایتی از حضرت باقر(ع) ذیل آیه فوق آمده است: حق تعالی جهنم را هفت طبقه آفریده و هر طبقه نام ویژه ای دارد: 1 – جحیم: اهل این طبقه بر سنگی آتشین می ایستند و مغز سرشان چونان دیگ جوشان می جوشد. 2 – لظی: «کَلّا إِنَّها لَظی نَزاعة لِلشَّوی تَدعوُا مَن أَدْبر وتَولّی وجَمع فَأَوعی» معارج/15 – 18 . [آتش زبانه می کشد. پوست سر و اندام را می کند. هر که را در دنیا به حق پشت کرده و از آن روی برتافته و حرام را گردآورده جاسازی و ذخیره کرده است، فرا می خواند.] 3 – سقر: «وَما أَدریک ما سَقَر لاتُبْقی ولاتَذَر لَوّاحَة لِلبَشر عَلَیها تِسْعَة عَشَر» مدثر/27 – 30 ، [و تو چه دانی که آن سقر چیست؟ شراره سقر از دوزخیان هیچ باقی نگذارد و همه را بسوزاند و محو گرداند، آن آتش بر آدمیان رو نماید و روی آنان را دگرگون کند. بر آن آتش نوزده تن گماره شده اند.] 4 – الحطمة: در هم کوبنده و خرد کننده و شراره های آن چونان قصر است: «إِنَّما تَرمی بِشَرَر کَالقَصِر کَأَنّه جَمالتٌ صُفْرٌ» مرسلات/32 – 33 . [دوزخ چون کاخی بلند شراره می افکند، گویی آن شراره شترانی زرد رنگ است.] این آتش واردشوندگان به آن را مانند سرمه در هم می کوبد و خرد می کند. اما جان انسان نمی میرد، و هر بار که بدن مانند سرمه گشت دوباره به حال اول باز می گردد تا به عذاب جدید معذب شود. 5 – هاویة: آنگاه که در آتش سقوط کند گوید: ای مالک دوزخ به فریاد ما برس در این گاه ظرفی از جنس مس گداخته (ظر مسین در حرارت گزاری مؤثرتر از برخی فلزات است) پر از آتش و چرک و کثافت که از پوست بدن هاشان انباشته شده به آنان خواهد داد و چون بیاشامند گوشت صورت هایشان از شدت حرارت در آن خواهد ریخت. 6 – السعیر: یعنی آتش فروزان. این طبقه دارای سیصد سرا پرده آتشین و در هر یک سیصد کاخ آتشین، و در هر یک سیصد اطاق آتش است که در هر یک از این اتاق ها سیصد گونه عذاب غیر آتش همچون مارهای آشتین، عقرب ها، غل و زنجیرهای آشتین وجود دارد. از این رو می فرماید: «إِنّا اَعْتَدنا لِلکافِرین سَلاسِلَا وأَغلالا وسَعیرا». انسان/4. 7 – جهنم: در این دوزخ چاهی است به نام فلق که وقتی باز شود جهنم شعله ور می گردد. در وسط جهنم کوهی است به نام «صعود» از جنس مس گداخته و آتشین. در دامنه این کوه بیابانی است از مس آب شده و اطراف این کوه جاری است و شدیدترین آتش را جهت عذاب داراست. (بحار 8/289، نورالثقلین 3/17، ح 60.) در حدیث دیگری آمده که از امیر مؤمنان(ع) درباره این هفت طبقه پرسیدند، فرمود: این هفت طبقه برخی فوق برخی دیگر است و یکی از دست ها را روی دست دیگر قرار داد. آنگاه افزود: حق تعالی بهشت ها را در عرض هم قرار داده و طبقات آتش را بالا و پائین. پائین ترین آنها «جهنم» و فوق آن «لظی» وفوق آن «حطمة» و زیر آن «سقر» و بر روی آن «جحیم» و بالای آن «سعیر» و بالاتر از همه «هاویة» است. و در برخی روایات برعکس است؛ یعنی جهنم بالا و هاویه پایین است. (نورالثقلین 3/19، ح 64.) و شاید سر این تفاوت این باشد که جهات و در آن عالم به تبع اعتبارات مختلف تفاوت داشته باشد. و. «فَادْخُلوا أَبواب جَهنَّم خالِدین فیها فَلَبِئْسَ مَثْوی المُتکبِّرین» نحل/29 . [از درهای جهنم وارد شوید، در حالی که در آن جاودانه هستید. پس چه جای بدی است جایگاه تکبر ورزان.] سه. «وَسیقَ الَذِین کَفَروا إِلی جَهنَّم زُمَرا حَتّی إِذا جاءُوها فُتِحَت أَبوابَها»‌ زمر/71 . [آنان که کفر ورزیدند گروه گروه به دوزخ رانده می شوند. وقتی به دوزخ رسیدند درهای آن گشوده می شود.] آیة الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن ج 5 (معاد در قرآن)

نگرش کلی در تفسبر درها و طبقات جهنم
مفسران پیرامون تفسیر »ابواب « چهار احتمال را مطرح نموده اند. احتمال اول این که ابواب به معنای طبقات و درکات مختلف است . گواه بر این مدعا آیه ی »ان المنافقین فی الدرک الاسفل من النار« و آیاتی دیگر است . علامه ی طباطبایی در تائیید این که مراد از ابواب , طبقات و تنوع عذاب های متفاوت است , می فرماید: »مؤید این احتمال فقره دوم آیه مورد بحث است که می فرماید »لکل باب منهم جزئ مقسوم « یعنی از ایشان برای هر دری قسمتی تقسیم شده است . چون ظاهر آن این است که خود جزئ, تقسیم شده بر درها است , و این وقتی معنای صحیح می دهد که »باب « به معنای طبقه باشد نه در ورودی «, (ر.ک : علامه طباطبایی , ترجمه تفسیر المیزان , ج 12, ص 251, دفتر انتشارات اسلامی ). فخر رازی هم در تفسیر »ان المنافقین فی …« می فرماید: »ظاهر این تعبیر قرآنی این است که جهنم دارای طبقاتی است , و ظاهر این است سخت ترین طبقات جهنم همان طبقه ی پایین است , (ر.ک : تفسیر فخررازی , ج 11, ص 87). شاهد بر این احتمال , حدیث منقول از علی (ع ) پیرامون تفسیر آیه ی »لها سبعه ابواب « است که می فرماید: »دوزخ دارای هفت باب , یعنی هفت طبقه است که هر طبقه ای بالای طبقه ی دیگری می باشد.
احتمال دوم این است که ابواب , اشاره به درهای ورودی دوزخ است همانند درهای متعددی که در ساختمان های معمولی این جهان وجود دارد. و در واقع هفت در به کثرت وارد شوندگان اشاره می کند. اما این فرض با توجه به روایات متعددی که در تفسیر این آیات آمده است بعید به نظر می رسد.
احتمال سوم را مفسرانی مانند صاحب تفسیر روح المعانی و تفسیر جامع الاحکام مطرح و نقل کرده اند بدین صورت که تعدد این درها به لحاظ تعدد گروه های مختلفی است که از آنها وارد می شوند. قائلین به این احتمال به حدیث ذیل تمسک و استشهاد نموده اند که : در اول ویژه مسلمانان موحد گنهکار, و در دوم از آن یهود, و در سوم از آن مسیحیت , و در چهارم مخصوص ستاره پرستان , و در پنجم از آن مجوس , و در ششم از آن مشرکان , و آخرین در مخصوص منافقان است , (ر.ک : روح المعانی , ج 14, ص 48; جامع الاحکام , ج 5, ص 3646 به نقل از پیام قرآن ).
احتمال چهارم این است که این درها اشاره به اعمال و گناهان مختلفی است که انسان را به دوزخ می کشاند. گواه این احتمال هم اولا مقابله ای است که با درهای بهشت وجود دارد مثل باب المجاهدین که در بهشت است . ثانیا روایاتی است که نشان می دهد که از بعضی از درهای جهنم فرعون و هامان و قارون , و از بعضی مشرکان , و از بعضی دشمنان خاندان پیامبر(ص ) وارد می شوند. این ها نیز دلیل رابطه درهای جهنم با گناهان مختلف است , (ر.ک : آیت الله مکارم شیرازی و همکاران , پیام قرآن , ج 6, ص 218). 2. به درهای بهشت , این کانون بزرگ رحمت الهی هم در سوره های زمر آیه ی 73, سوره ی ص آیه ی 50 و سوره ی رعد آیه ی 23 و 24 اشاره شده است . اما تعداد آن ها در هیچ کدام از آنها بیان نشده است . به نظر برخی از مفسرین , اولا این درها اشاره به امور و اعمال و کارهای مفید و مخلصانه ای است که سبب ورود به بهشت می شوند. و ثانیا اشاره نشدن به تعداد درها در آیات , خود تصریح به این نکته است که طرق وصول به سعادت از طرق سقوط در شقاوت بیشتر می باشد; چرا که رحمت واسعه ی الهی بر غضبش پیشی گرفته »سبقت رحمته غضبه «, (ر.ک : پیام قرآن , ج 6, ص 307). در بیشتر احادیث اسلامی هم تصریح شده که بهشت دارای هشت در است , (ر.ک : مجلسی , بحارالانوار, ج 8, ص 121, حدیث 12 و ص 131, حدیث 32). ولی در عین حال از بعضی دیگر از احادیث استفاده می شود که عدد درهای بهشت هفتاد و یک در است , (همان , ج 8, ص 139, حدیث 55) چنان که در لسان مختلف روایات به اسامی مختلف درهای بهشت اشاره شده است مانند باب المجاهدین , باب الریان (سیراب کننده ی روزه داران ), باب المعروف (در نیکوکاران ), باب الصبر, باب الشکر و باب البلائ, برای مطالعه بیشتر ر.ک : پیام قرآن , ج 6, ص 311

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد