شرکت سهامی نمایشگاههای بینالمللی ایران درست شب پیش از آغاز به کار نمایشگاه بینالمللی، خبر تعطیلی آن را به غرفهداران اعلام کرده است. این در حالی است که ستاد مقابله با کرونا از ۲۴ تیر برگزاری هرگونه همایش و تجمعی را در تهران ممنوع اعلام و اطلاعرسانی کرد که این محدودیت ممکن است تمدید شود؛ همانگونه که طبق آخرین اخبار، این ممنوعیت تا پایان هفتهی آینده هم ادامه دارد و تهران بهتازگی در میان استانهای قرمز ازلحاظ شیوع ویروس کرونا در کشور قرار گرفته است.
براساس اطلاعاتی که زومیت از صحبت با غرفهداران نمایشگاه بینالمللی مواد شوینده، بهداشتی و آرایشی بهدست آورده، آنها پس از دوبار بهتعویقافتادن نمایشگاه موافق با برگزاریاش به این زودی نبودند و تصور نمیکردند تعویقی ۹ روزه بتواند وضعیت را برای حضور مردم تغییر دهد.
هاشم علویان یکی از غرفهداران نمایشگاه بینالمللی است که سالها در نمایشگاههای اروپا و دُبی غرفه برپا میکرد و امسال اولینبار در ایران به برگزاری نمایشگاه عطر و ادکلن و اسپری خود اقدام کرده بود. او در گفتوگو با خبرنگار زومیت میگوید ابتدا قرار بود نمایشگاه بینالمللی مواد شوینده و بهداشتی اول اردیبهشت برگزار شود؛ اما این تاریخ با دوران اوج کرونا مصادف شد و تا ۳۱ اردیبهشت کل تهران قرنطینه شد و امکان برگزاری نمایشگاه میسر نبود.
علویان اضافه میکند مانند تمام دنیا با شیوع گستردهی ویروس کرونا، نمایشگاههای مختلف بهتعویق افتادند و در ایران نیز در آن زمان، بنا بر تصمیمی حرفهای برگزاری نمایشگاه سه ماه عقب افتاد؛ یعنی تا اول مرداد. درنهایت، ۲۰ تیر کارتهای دعوت حدود ۵۰۰ کسبوکار حاضر در نمایشگاه بینالمللی چاپ و برای مشتریان و فعالان صنف مواد شوینده و بهداشتی ارسال شد. علویان به زومیت میگوید اواخر تیر، وضعیت کرونا باردیگر در تهران بحرانی و تاریخ ۹ مرداد برای برگزاری نمایشگاه تعیین شد.
بهگفتهی وی، تعویق ۹ روزهی نمایشگاه اعتراض تمامی غرفهداران را بههمراه داشت؛ چراکه آنها تصور نمیکردند در یک هفته یا دَه روز وضعیت بهقدری تغییر کند که برای برگزاری نمایشگاه مساعد باشد؛ بااینحال مسئولان نمایشگاه بهشدت تأکید میکردند نمایشگاه قطعا برگزار میشود و شرکتهای خارجی هم همگی در آن حضور پیدا میکنند.
اصرار مسئولان به برگزاری نمایشگاه تا پنج روز پیش از تاریخ برگزاری هم ادامه داشت. بهگفتهی علویان، ازآنجاکه دکور غرفهها از چهار روز قبل از آغاز نمایشگاه باید نصب شود، غرفهداران هنوز بابت احتمال برگزارنشدن نمایشگاه نگرانی داشتند و ضمن ابراز این نگرانی درخواست میکردند درصورت احتمال بهتعویقافتادن دوبارهی نمایشگاه، برگزاری آن در تاریخ اعلامشده لغو شود.
باری، مسئولان شدیدا به برگزاری تأکید میکردند و درنهایت، غرفهداران شروع به برپایی دکورهای خود کردند. طبق گفتهی غرفهداران نمایشگاه بینالمللی تهران، تنها نصب دکور در غرفه مبلغی حدود ۲۰۰ میلیون تومان هزینه دربر دارد و بهدلیل جنس مواد بهکاررفته در آن نیز، امکان نگهداری طولانیمدت وجود ندارد و ظاهر دکور پس از گذشت نهایتا یک ماه افت پیدا میکند و زیبایی خود را از دست میدهد. حال آنکه درست شب پیش از برگزاری نمایشگاه، مسئولان از لغوشدن آن خبر دادند.
علویان تأکید میکند این اتفاق در هیچ کجای دنیا رخ نمیدهد و هیچ نمایشگاهی در شب برگزاری چنین اقدامی نمیکند. او میگوید نمایشگاههای مختلف در سطح دنیا بهعلت شیوع کرونا، چندبار بهتعویق افتاده یا حتی لغو شدهاند؛ اما از چندین روز قبل دراینباره اطلاعرسانی میکنند تا هزینههای اضافی به غرفهداران تحمیل نشود. این در حالی است که مسئولان نمایشگاه تهران چند ماه از نحوهی تأثیر و عملکرد ویروس کرونا باخبر بودهاند و نباید چنین تصمیماتی را به لحظهی آخر موکول کنند و پیشازآن، در تصمیمگیری دربارهی این موضوع بیاعتنا و بیدقت باشند.
علویان دربارهی دیگر خسارات واردآمده با لغو یکبارهی نمایشگاه، به دعوت از میهمانان خارجی اشاره میکند که بلیت هواپیما و هتل برای آنها رزرو شده بود و با این اتفاق غافلگیرکننده، طبیعی است که آنها دیگر به شرکتها اعتماد نکنند و خود را در موقعیت بیثباتی برای سفرکردن قرار ندهند. تقبل هزینهای برای تهیهی موادغذایی بهمنظور پذیرایی از میهمانان، تهیهی هدایا، هزینهی اجارهی غرفه، درکنار هزینههای جانبی کوچکتر مانند تهیهی کارت هدیه، انتشار بروشور، هزینههای رفتوآمد از دیگر ضررهای مالی تحمیلشده به غرفهداران ناشی از یک تصمیمگیری عجولانه است.
علویان میگوید سالنهای مخصوص غرفهداران در نمایشگاه اکنون پلمپ شدهاند تا دکورها حفظ شوند و نمایشگاه در اولین فرصت برگزار شود؛ بااینحال مشخص نیست تاریخ بعدی برگزاری نمایشگاه چه زمانی باشد و ممکن است دکورها دیگر سالم نمانند. وی در پاسخ به این پرسش که چقدر از خسارات واردشده پیگیریشدنی و بازگشتپذیر هستند، به خبرنگار زومیت میگوید: «چند شرکت ازجمله شرکت ما برنامهریزی کردهایم که شنبه جلسهای برگزار و موضوع احتمال بازگرداندن مبالغ صرفشده را بررسی کنیم و متوجه شویم که باید شکایتمان را کجا ببریم.»
بهاعتقاد وی، مشکل اساسی که بسیار بدیهی میکند، این است که با وجود اعلام ممنوعیت برای برگزاری نمایشگاه و تجمع که احتمال قوی برای تمدید آن میرفت، مسئولان نمایشگاه منفعت مالی خود را درنظر گرفتهاند و به برگزاری اجباری نمایشگاه اصرار میکردند و تنها با اخطار نیروی انتظامی در آخرین لحظات مجبور شدند برگزاری نمایشگاه بینالمللی را لغو کنند.
با اینکه شرکتهای حاضر در این نمایشگاه خود انتظار حضور بیش از ۲۰ درصدی شرکتکنندگان را بهعلت شرایط شیوع کرونا نداشتند، حال ضرری که تصمیمی نسنجیده به آنها تحمیل کرد، بسیار هنگفتتر از برگزاری نمایشگاه در حالت اولیه بود. علویان میگوید وقتی وضعیت فورسماژور اتفاق میافتد، تمام تعهدات لغو میشود و درنهایت میتوانیم با اعمال فشار، هزینهی تقبلشده برای غرفه را پس بگیریم؛ اما دکوراسیون که هزینهی بیشتری دارد، بعید است به ما پس داده شود.
ناامیدی فروشندگان و شرکتها و میهمانان نمایشگاه بابت تصمیمات خودسرانه و بدون هماهنگی با نهادهای بهداشتی در وضعیت کنونی، ضربههای بیشتری بر پیکر شکنندهی اقتصاد کشورمان خواهد زد. وقتی مسئولان مرتبط برای حفظ منفعت شرکتها و غرفهداران درکنار منفعت شخصی خود تلاش نکنند، دوریگزیدن کسبوکارها از همکاری با آنها یا حتی همکاری با شرکتهای خارجی منطقی خواهد بود. علویان درپایان به زومیت میگوید دیدن این بیبرنامگی و تصمیمگیری غیرمنطقی که سرمایهی مرا از بین میبرد، باعث شد به فکر بیفتم شیوهی کسبوکارم را بهسمت آنلاین ببرم و دیگر در هیچ نمایشگاهی در ایران شرکت نکنم.