مواد غذایی مفید در دوران بارداری
پیروی از یک رژیم غذایی سالم در طول بارداری بسیار مهم است. در طول این دوره، بدن شما به مواد مغذی، ویتامینها و مواد معدنی اضافی نیاز دارد. در واقع، در طول سهماههی دوم و سوم روزانه به ۳۰۰- ۳۵۰ کالری اضافی نیاز دارید. رژیمهایی که فاقد مواد غذایی کلیدی هستند، میتواند بر رشد کودک تاثیر منفی بر جای گذارد.
عادات بد غذایی و افزایش وزن بیش از حد همچنین ممکن است خطر ابتلا به دیابت بارداری و عوارض ناخوشایند تولد را افزایش دهد. به عبارت ساده، انتخاب غذاهای سالم و مغذی کمک میکند تا از سلامت خود و فرزندتان مطمئن شوید.
همچنین کاهش وزن پس از وضع حمل را بسیار سادهتر خواهد نمود.
خوراکی های بسیار مغذی که در هنگام بارداری باید خورده شوند، عبارتند از:
محصولا لبنی
در دوران بارداری، برای پاسخگویی به نیازهای جنینِ در حال رشد باید پروتئین و کلسیم اضافی مصرف کنید.
محصولات لبنی حاوی انواع پروتئین با کیفیت بالا هستند. فرآوردههای لبنی بهترین منبع غذایی تامین کلسیم هستند، مقادیر بالایی از فسفر، ویتامینهای مختلف B، منیزیم و روی را فراهم میکنند.
ماست، به خصوص ماست یونانی، به ویژه برای زنان باردار مفید است. این نوع ماست شامل کلسیم بیشتری نسبت انواع دیگر محصولات لبنی میباشد. برخی از انواع ماست نیز شامل باکتریهای پروبیوتیک هستند، که به سلامت دستگاه گوارش کمک میکنند.
افرادی که قادر به تحمل لاکتوز نیستند، ممکن است قادر به تحمل ماست، به خصوص ماست پروبیوتیک نیز نباشند. مصرف پروبیوتیک در دوران بارداری خطر ابتلا به عوارضی مانند فشار خون بالا بعلاوهی پروتئین در ادرار، دیابت بارداری، عفونت واژن و آلرژی را کاهش میدهد.
حبوبات
این گروه از موادغذایی شامل عدس، نخود فرنگی، لوبیا، نخود، سویا و بادام زمینی میشود.
حبوبات منابع گیاهی بسیار خوبی از فیبر، پروتئین، آهن، فولات و کلسیم و همهی آنچه که بدن در دوران بارداری بدان نیاز بیشتری دارد، میباشد.
فولات یکی از ویتامینهای B (B۹) است. به ویژه در سه ماههی اول، برای سلامت مادر و جنین بسیار مهم است. با این حال، بیشتر زنان باردار به اندازه کافی فولات مصرف نمیکنند. این مورد با افزایش خطر ابتلا به نواقص لوله عصبی و کموزنی نوزاد در هنگام تولد مرتبط است.
مصرف ناکافی فولات همچنین باعث میشود که کودک در مراحل بعدی زندگی و در طول رشد بیش از سایرین مستعد ابتلا به عفونتها و بیماریها شود. حبوبات حاوی مقادیر زیادی فولات میباشند.
یک فنجان عدس، نخود یا لوبیا سیاه ممکن است ۶۵-۹۰٪ از نیاز روزانهی فرد را تامین کند. علاوه بر این، حبوبات به طور کلی دارای فیبر بسیار بالایی هستند. برخی از انواع آن نیز سرشار از آهن، منیزیم و پتاسیم میباشند.
سیب زمینی شیرین
سیبزمینی شیرین منبعی بسیارغنی از بتا کاروتن، یک ترکیب گیاهی که در بدن به ویتامین A تبدیل میشود، است. ویتامین A برای رشد، همچنین برای تفکیک بیشتر سلولها و بافتها ضروری و برای رشد جنین سالم از اهمیت ویژهایی برخوردار است.
به طور کلی به زنان باردار توصیه میشود تا مصرف ویتامین A خود را ۱۰-۴۰٪ افزایش دهند. در عین حال به آنها توصیه میشود تا از مصرف مقادیر زیاد منابع حیوانی ویتامین A، که در صورت مصرف بیش از حد موجب مسمومیت میگردد، اجتناب کنند.
بنابراین، بتا کاروتن منبع بسیار مهمی از ویتامین A برای زنان باردار است. سیبزمینی شیرین منبع بسیار خوبی از بتا کاروتن است. حدود ۱۰۰-۱۵۰ گرم سیبزمینی شیرین پخته شده تمام نیاز روزانهی فرد را برآورده میکند.
علاوه بر این، سیبزمینی شیرین حاوی فیبراست، که احساس سیری را افزایش، قند خون را کاهش و سلامت دستگاه گوارش و تحرک را بهبود میبخشد.
سالمون
ماهی سالمون منبعی بسیار غنی از اسیدهای چرب ضروری امگا ۳ است. اما اکثر مردم، به ویژه زنان باردار از رژیم غذایی خود به اندازه کافی امگا ۳ دریافت نمیکنند. مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ در طول بارداری ضروری هستند، به ویژه اسیدهای چرب با زنجیره بلند امگا ۳.
این اسیدهای چرب در غذاهای دریایی به مقدار فراوان یافت میشوند و به تشکیل مغز و چشم جنین کمک میکنند. با این حال، بهطور کلی به زنان باردار توصیه میشود تا مصرف غذاهای دریایی را به دو بار در هفته محدود کنند، زیرا در ماهیهای چرب جیوه و آلایندههای دیگر وجود دارد.
آگاهی از این امر باعث میشود تا برخی از زنان باردار از همهی غذاهای دریایی پرهیز کنند، در نتیجه مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ را محدود میکنند. با این حال، مطالعات حاکی از آن است که زنان باردار که ۲-۳ بار در هفته ماهی چرب میخورند، میزان امگا ۳ توصیه شده را دریافت میکنند و میزان EPA و DHA یا همان امگا ۳ با زنجیرهی بلند را در خونشان افزایش میدهند.
ماهی سالمون همچنین یکی از معدود منابع طبیعی ویتامین D است، که اغلب در رژیمهای غذایی وجود ندارد. اما برای بسیاری از فرایندهای ساخت بدن، از جمله سلامت استخوان و عملکرد سیستم ایمنی بدن بسیار حیاتیست.
تخممرغ
تخممرغها در زمره مواد غذایی بینهایت سالم قرار دارند، زیرا تقریبا شامل همهی مواد مغذی مورد نیاز بدن میباشند. یک تخممرغ بزرگ شامل ۷۷ کالری، همچنین چربی و پروتئین با کیفیت بالاست. بعلاوه شامل بسیاری از ویتامینها و مواد معدنی نیز میباشد.
تخم مرغ منبع عالی از کولین است. کولین برای فرآیندهای بسیاری در بدن، از جمله رشد مغز و سلامت ضروریست. بررسی رژیم غذایی در ایالات متحده نشان داد که بیش از ۹۰٪ از مردم کمتر از مقدار توصیه شده کولین مصرف میکنند. مصرف اندکِ کولین در دوران بارداری ممکن است خطر نواقص لوله عصبی را افزایش دهد و احتمالا منجر به کاهش عملکرد مغزی نوزاد شود.
یک واحد تخممرغ کامل حاوی تقریبا ۱۱۳ میلی گرم کولین است، که حدود ۲۵٪ از مصرف روزانهی توصیه شده برای زنان باردار را تامین میکند.1
بروکلی
کلم بروکلی نهتنها سرشار از مواد مغذی لازم برای حاملگی سالم است (مثل کلسیم و فولات)، بلکه مقادیر زیادی آنتیاکسیدان ضدبیماری هم دارد؛ و از آنجا که ویتامین سی زیادی هم دارد، اگر آن را همراه با غذاهای پرآهن، مثل پاستای غلات کامل یا برنج قهوهای، بخورید، بدن میتواند آهن مورد نیازش را بهراحتی تامین کند.
موز
موز سرشار از پتاسیم است و خوردن آن باعث میشود فوراً خستگی ناشی از حاملگی رفع شود. سخنگوی انجمن تغذیهی آمریکا میگوید: «اگر دچار تهوع باشید، با خوردن موز میتوانید شکمتان را آرام کنید.» میتوانید قطعات موز را در کنار صبحانه بخورید یا همراه با ماست و توت و یخ و کمی آبپرتقال مخلوط کنید و یک اسموتی خوشمزه بسازید.
گوشت کمچرب
نیاز بدن به آهن در دوران بارداری دوبرابر میشود. برای همین حتماً باید غذاهای پرآهن را در رژیمتان بگنجانید. یک متخصص تغذیه میگوید: «اگر بهاندازهی کافی آهن مصرف نکنید، احتمال بیشتری دارد که همیشه احساس خستگی کنید.» گوشت نوعی آهن دارد که بدن بهراحتی میتواند آن را جذب کند.
بلغور جو دوسر
میتوانید روز استراحت خود را با یک مادهی انرژیزا آغاز کنید. کافی است بهجای کیک و کلوچه، برای صبحانه یک کاسه بلغور جو دوسر بخورید. کربوهیدراتهای پیچیده، از جمله بلغور جو دوسر، مدت طولانیتری شما را سیر نگه میدارند و سبوس جو هم به پایینآمدن کلسترول کمک میکند. از بلغورهای آماده و طعمدار که پر از شکر هستند نخرید. بهجای آن از نوع سادهی آن بخرید و یک یا دو قاشق از آن را به شربت یا ژلهی افرا بیفزایید.
پرتقال
پرتقال پر از ویتامین سی، فولات، و فیبر است، و از آنجا که ۹۰درصد آن آب است، نیاز بدن به مایعات را هم تامین میکند (اگر آب به مقدار مورد نیاز به بدن نرسد، احساس خستگی بر شما غلبه خواهد کرد.)2
برگهای سبز
اسفناج مقدار زیادی فولات و آهن دارد و کلمپیچ و شلغم نیز هر دو منبع خوبی از کلسیم هستند. ارزش مواد مغذی سالاد را با کاهوهای سبز تیره افزایش دهید. (رنگهای تیره نشانه مقدار ویتامین بیشتر آنهاست.) شما همچنین میتوانید این برگهای سبز را به ساندویچ یا سوپ و پاستای خود اضافه کنید. نان گندم
شما با مصرف نان گندم میتوانید 20 تا 35 گرم از فیبر روزانه خود را به دست آورید. (به برچسبها نگاه کنید و ببینید که حداقل 2 گرم فیبر در هر تکه وجود دارد.) نان گندم آهن و زینک شما را نیز فراهم میکند.
آجیل و کرههای مغزدار
چربی برای رشد مغز کودکتان حیاتی است و همچنین شما را مدت بیشتری سیر نگه میدارد. کارشناسان پیشنهاد میکنند که تعدادی از چربیهای اشباع شده (مثل آنهایی که در گوشت و کره یافت میشود) را با چربیهای اشباعنشده جایگزین کنید؛ چربیهایی که برای قلب سالم است و در آجیل یافت میشوند. اما به دلیل اینکه میزان چربی و کالری آنها زیاد است، یک انس از آجیل و 2 قاشق غذاخوری از کره مغزدار مصرف کنید. یک اخطار وجود دارد. کارشناسان توصیه میکنند که اگر شما به چیزی آلرژی دارید، در دوران بارداری خود از مواد غذایی آلرژیزا مثل بادام اجتناب کنید. منابعی نشان میدهد کودکان در رحم میتوانند به غذاهایی خاصی حساس باشند که خطر آلرژیهای غذایی را در دوران کودکی افزایش میدهد.
میوههای خشک شده
این میان وعدهای خوشمزه و قابل حمل است به خصوص زمانی که به دنبال چیز شیرینی میگردید. میوههای خشکشدهای چون زردآلو، گیلاس و زغال اخته انتخاب کنید. این میوهها میتوانند از عفونتهای دستگاه ادراری نیز جلوگیری کنند. اما از موزهای خشکشده دوری کنید زیرا آنها مملو از روغن و چربی هستند. 3
پی نوشت:
1.www.mashreghnews.ir
2.www.fardanews.com
3.www.beytoote.com