دالایی لاما (به تبتی: )  لقبی است که به رهبر دینی بوداییان تبت داده می‌شود. دالایی لاما بر رهبران هر چهار مکتب بودایی برتری دارد.. برای دالایی لاما اغلب پیش از این لقب، عنوان «حضرت مقدس» به‌کار می‌رود.
پیروان دالایی لاما بر این باورند که بیدارگر (بوداسف) مهرورزی که اولوکیتشوارا نام دارد مانند همه زندگان باززایی دارد و دالایی لاما همان بیدارگر مهرورزی در جسمی جدید است.
واژهٔ دالایی در زبان مغولی به معنی «اقیانوس» است و لاما (بلا ما) معادل تبتی واژهٔ «پیر» در معنی مرشد است. دالایى لاما «حضرت مقدس» در سال 1935 در روستاى کوچکى در شمال شرقى تبت به جهان آمده است. تنزین گیاتسو در سن 5 سالگی به عنوان دالایی لامای چهاردهم تبت منصوب شد و در سن 15 سالگی رهبری تبت را برعهده گرفت و در 24 سالگى در فلسفه بودایى دکترا گرفت .از سال 1917-1959 دالایی لاما رئیس حکومت تبت بود و در کاخ پوتالا که در شهرلهاسا است اقامت داشت . وی در سال 1959 پس از اشغال نظامی تبت به دنبال یک قیام ناموفق به هندوستان متواری شد تبت سرزمين مقدس بودائيان در آسياي مرکزي است که ارتفاع متوسط آن از سطح دريا حدود 4900 متر است. رشته کوههاي هيماليا نيز در اين سرزمين قرار دارد. پايتخت سنتي تبت، شهر لهاسا است که اکنون مرکز اين استان به شمار مي رود.
. تلاشهای غیر خشونت آمیز وی در راه حفظ فرهنگ تبت و آزادی این منطقه جایزه صلح نوبل سال 1989 را برای او به همراه داشت.این راهب 72 ساله و رهبر بودائیان تبت چهار دهه است که در دارمسالا، هندوستان زندگی می‌کند و هدایت دولت معزول شده تبت را برعهده دارد.
دالایی‌لاما در راستای به رسمیت شناخته‌شدن پیام صلح، رویکرد غیرخشونت‌آمیز، درک بین ادیان، مسئولیت‌پذیری و محبت جهانی خود تاکنون بیش از 84 جایزه، دکترای افتخاری، تقدیرنامه و غیره دریافت کرده است. وی همچنین تاکنون بیش از 72 جلد کتاب از جمله “تبت من”، ” مهربانی، وضوح وبینش” و ” اتحادیه خوشی و پوچی” منتشر کرده است.
، رهبر معنوی بوداییان تبت حتی به دانشگاه کالگاری کانادا برای ارائه درسهای معنوی و به مؤسسه هندی مدیریت در دهلی نو برای تدریس مدیریت رفته است اگر چه وی هیچ زمینه ای در مدیریت ندارد اما مدیر روابط عمومی موسسه هندی مدیریت می گوید: تعهد دالایی لاما به ارتقای ارزشهای انسانی چون: محبت، تساهل، قناعت و خویشتنداری درخور توجه و تجزیه و تحلیل است. این صفات مدیریت بوده و دالایی‌لاما به ما کمک می‌کند در آینده بتوانیم مدیریت را برعهده گیرید می‌تواند ما را در یادگیری مرزهای جدید در مدیریت یاری نماید.
او غالباً مى گوید: «من تنها یک راهب بودایى ساده ام – نه بیشتر، نه کمتر.» او هر روزصبح ساعت ۴ از خواب برمی خیزد و به مدی تیشن مى پردازد.
کتاب ها و سخنرانی های دالایی لاما گنجینه ای است برای بهتر زیستن و خودشناسی.به باور او صلح درونی مى تواند صلح و آرامش بیرونى را در پى داشته باشد. دالایى لاما پیوسته در کوشش است که راهکار صلح آمیزى براى مسأله تبت بیابد. هفته‌نامه تایم در شماره ۲ مه ۲۰۰۸، پنجمين فهرست سالانه «بانفوذترين زنان و مردان جهان» را منتشر کرد. در این رده‌بندی، دالایی لاما در مقام اول در ردهٔ «بانفوذ ترين رهبران کشورها و انقلابيون» جای داشت. (1)
اما پس از بالا گرفتن آشوب ها در تبت در پاسخ به خبر نگاری که گفت: (خیلی‌ها می‌گویند. شما نفوذی مهاركننده بر موقعیت داشته‌اید، یعنی بر تبتی‌ها. اما كسانی هم هستند كه می‌گویند دالای لاما دارد مهار حامیانش را از دست می‌دهد) این موضوع را تایید کرد.

اسامی دالایی لاماهای پیش از او

گندون دروپ|گندون گیاتسو | سونام گیاتسو | یونتن گیاتسو | لوزانگ گیاتسو | تسانگیانگ گیاتسو | کلزانگ گیاتسو | جامپهل گیاتسو | لونگتوک گیاتسو | تسولتریم گیاتسو | خدروپ گیاتسو | ترینلی گیاتسو | توبتن گیاتسو | تنزین گیاتسو

سخنان دالایی لاما

«شاد زندگی کنید و شادی را در اطراف خود گسترش دهید.»
مطالبی است که دالایی لاما در سال 2008 سخن به میان آورده اند
1ـ به خاطر داشته باش که عشقهای سترگ ودستاوردهای عظیم، به خطر کردن ها و ریسکهای بزرگ محتاجند.
2ـ وقتی چیزی را از دست دادی، درس گرفتن از آن را از دست نده.
3ـ این سه میم را از همواره دنبال کن:
3ـ1ـ محبت و احترام به خود را
3ـ2ـ محبت به همگان را
3ـ3ـ و مسئولیت پذیری در برابر کارهایی که کرده ای
4ـ به خاطر داشته باش دست نیافتن به آنچه می جویی گاه یک شانس بزرگ است.
5ـ اگر می خواهی قواعد بازی را عوض کنی اول قواعد را بیاموز.
6ـ به خاطر یک مشاجرۀ کوچک، ارتباطی بزرگ را از دست نده.
7ـ وقتی دانستی که خطایی مرتکب شده ای، گامهایی را پیاپی برای رفت آن خطا بردار.
8ـ بخشی از هر روز خود را به تنهایی گذران.
9ـ چشمان خود را نسبت به تغییرات بگشا، اما ارزشهای خود را به سادگی در برابر آنها واننه.
10ـ به خاطر داشته باش گاه سکوت بهترین پاسخ است.
11ـ شرافتمندانه بزی؛ که هر گاه بیشتر عمر کردی، با یادآوری زندگی خویش دوباره شادی را تجربه کنی.
12ـ زیرساخت زندگی شما، وجود جوی از محبت و عشق در محیط خانه و خانواده است.
13ـ در مواقعی که با محبوب خویش ماجرا می کنی و از او گلایه داری، تنها به موضوعات کنونی بپرداز و سراغی از گلایه های قدیم نگیر.
14ـ دانش خود را با دیگران در میان گذار… این تنها راه جاودانگی است.
15ـ با دنیا و زندگی زمینی بر سر مهر باش.
16ـ سالی یک بار جایی برو که تا کنون هرگز نرفته ای.
17ـ بدان که بهترین ارتباط آن است که عشق شما به هم، از نیاز شما به هم سبقت گیرد.
18ـ وقتی می خواهی موفقیت خود را ارزیابی کنی، ببین چه را از دست داده ای که چنین را به دست آورده ای.
19ـ در عشق و آشپزی، جسورانه دل را به دریا بزن.
حس ناب ایمان و از خود گذشتگی معنای حقیقی زندگی فرد است و بر اساس تعالیم بودا این حس باید به واسطه استدلال رشد و پرورش یابد.

نگاه دالایی لاما به اسلام

“دالایی لاما” در سخنراني خود درمراسمی _که به منظور اهدای جایزه صلح نوبل به وی برگزار شده بود _در دانشگاه هاروارد پیرامون “جهاد” در اسلام، گفت: اسلام به پيروان خود مي آموزد به همه انسان ها چه مسلمان و چه غير مسلمان عشق بورزند .مفهوم کلمه جهاد در اسلام، به اشتباه به مردم فهمانده شده و بسياري از افراط گرايان از اين واژه عليه اسلام سوء استفاده کرده اند اسلام دين مهرباني و شفقت است و به جرات مي توان گفت که جهاد يکي از وجوه اسلام است که مورد سوء استفاده قرار گرفته و تعابير نادرستي از آن شده است. اماهر يک از پيروان دين اسلام مي دانند که بر اساس قوانين اسلامي، جهاد موضوعي دفاعي است و افراد پيش از اظهار نظر درباره موضوعات مربوط به اسلام بايد ابتدار درباره آن به خوبي تحقيق و بررسي کنند. علماي اسلامي تنها زماني جهاد به معناي مبارزه و نبرد را خوب مي دانند که هدف از اين مبارزه و نبرد، ستيز با ظلم، فساد و بي عدالتي باشد. من اسلام را کاملا درک مي کنم. مسلمانان با در دست گرفتن 99 دانه تسبيح نام هاي متفاوتي از الله را بر زبان مي آورند که همه اينها نشانگر شفقت و رحمت و چيزهاي خوب و مثبت است. من فکر مي کنم پرستش زياد خداوند بيانگر عشق و مهرباني نامتناهي است. اسلام به پيروان خود مي آموزد به همه انسان ها چه مسلمان و چه غير مسلمان عشق بورزند در اين صورت با ايمان زياد نسبت به خدا، مهرباني در وجود فرد بيشتر و بيشتر مي شود.
دالایی لاما در تازه ترین دیدارش با پاپ جدید عنوان کرده است که تعداد کمی از مسلمانان کرمکی وجود دارند که باعث آزار و اذیت هستند.

جواب:

– دالایی لاما از یک سری مسلمان کرمکی مریض یاد می کند که از اپرا خوششان نمی آید و اگر به پیغمبرشان دری وری بگویند جوش می آورند. اما دالایی لاما یادش می رود بگوید که تا قبل از اختراع بن لادن توسط پول صهیونیست ها و بازوی آمریکا و پاکستان، چطور این همه اپرا اجرا می شد و جیک کسی هم در نمی آمد. حالا کی کرمکی است؟
– کسی که به خدا و پیغمبرش فحش بدهد به خودش ظلم کرده است. هیچ مسلمانی. دیگری را به خاطر توهین به دینش ترور نمی کند. چون او در قرآن خوانده است که بی ادبی چه عواقب وخیمی خواهد داشت.
گروه های کرمکی اسلامی را اگر روی هم بریزیم و آدم کشی های شان را ردیف کنیم مطمئنا به رکورد آمریکا در عراق نخواهیم رسید که چیزی بالغ بر 650,000 آدم بیگناه و گناهکار را سلاخی کرده است و رئیس جمهورش خیلی خاطر خواه کلیساهای مجلل آمریکاست و کارش بدون تقدیس و تزکیه پیش نمی رود. از این قرار او به ظاهر مسیحی معتقدی است که آدم می کشد و بنابراین یک مسیحی کرمکی است. پس تا این جا یک مسیحی کرمکی بیشتر از تمام مسلمان های مریض عامل کشت و کشتار و زورچپان کردن حرف خودش و دیدگاه خودش به جهان بوده است.
– اسرائیل یک کشور یهودی کرمکی است که از زمان تاسیس تاکنون یتیم خانه های زیادی را آباد کرده است. زمین مردم را می دزدد و به جایش جسد تحویل می دهد.
همچنین اگر چه جهاد در موارد زیادی جنبه دفاعی دارد اما به منظور گسترش اسلام و آزاد سازی مظلومان از بند حکومت های ظالم و… نیز انجام می شود همچنین کسانی که تمام عمر خود را صرف گوشه ای از اسلام کرده اند هنوز به خود این جرأت را نداده اند که بگویند آن قسمت را کاملا درک کرده اند.

سیاست دالایی لاما وتبت

دولت چين دالايي لاما را متهم مي کند که به دنبال جدا کردن تبت از خاک اصلي چين است،اما اوضمن رد اتهامات دولت چین بیان کردکه وی خواستار استقلال تبت از سرزمین چین نیست اما به این نکته ایمان دارد که دولت مرکزی پکن باید خودمختاری لازم را در اختیار تبتیان گذارد تا مردم تبت بتوانند از آزادی مذهب و آزادی فرهنگ برخوردار شوند.با این حال دولت چین به مخالفت با وی تاکید داردوحتی سعی بر این دارد تا ازسفرهای غیر سیاسی او به سایر کشورها جلوگیری کند.همچنین ازراهپیمایی هاوتظاهرات مردم تبت (که اغلب با خشونت وآشوب همراه می شود)با استفاده از سلاح گرم جلوگیری می کند نتیجه آنکه عده ای از مردم تبت در این گونه فعالیتها به خاک وخون کشیده می شوند. و دالایی لاما به طور مداوم هر گونه دخالت خود را در ناآرامی‌ها انکار کرده است همچنیندولت چین را به «قتل‌عام فرهنگی» مردم تبت متهم کرده و تهدید کرده که در صورت ادامه خشونت‌ها از مقام خود به عنوان رهبر سیاسی تبت کناره گیری خواهد کرد. دولت چین نیز بالاخره اعتراف کرد که ناآرامی‌های چند روز اخیر به سرعت در حال گسترش است و به نقاط دیگر تبت کشیده شده است. [کناره‌گیری دالای لاما از مقام رهبری مردم تبت می‌تواند باعث تشدید ناآرامی‌ها شود]البته پکن این سخنان و تهدیدهای دالایی لاما را «دروغ‌های بی‌شرمانه»‌ای توصیف کرده است که هدف از آن‌ها پنهان کردن اهداف و نیات واقعی رهبر مذهبی تبت است. نظر شخصی دالایی لاما در رابطه با کشتار مردمش نیز جالب است علی رقم این که دولت مرکزی پکن تمامی خبرنگاران و شهروندان خارجی را از تبت اخراج کرده و مانع از آن می شود تا گزارشی از وضعیت آن منطقه به بیرون درز کند واو نیزدر تبعیدبه سر می برداما خودش از این اقدامات چین اظهار اگاهی کرده وتنها برای مردم خو د گریه می کند بدون این که خشمگین شود!!چون خشم رابد دانسته وروح خود را با آن بیگانه می بیندوالبته درجواب خبر نگاری بعداز کشته شدن 200 نفر از تبتی ها در جریان یک تظاهرات می گوید: گاهی یک واژه خشمگینانه بی اختیار از ذهنم می گذشت که این هم به اندازه کافی بد بود. . چینی ها نسبت به من بی اعتماد هستند و من به آنها ترحم می کنم. باید اعتراف کنم که در این چند هفته اخیر دوره ی راحتی نداشته ام. و البته دو طرف رابه آرامش ودوری از خشونت دعوت می کند. و در ادامه می گوید: علی رغم تمامی هراس ها و نگرانی های من، با ضمیر ناخودآگاهم مشکلی ندارم و به طور کامل وظایف خود را به انجام می رسانم. من مشکل خواب ندارم!!! و شاید همه اینها به خاطر است که برای چینی ها هم دعا می کنم. برای رهبران آنها و کسانی که دستانشان به خون انسان های بیگناه آلوده است.
اقدامات وسخنان تند سران چین علیه دالایی لاما وتبت همواره از سوی کشورهای اروپایی وامریکا سرزنش شده است.آشوب‌های اخیر تبت مستمسکی برای ایالات متحده و سایر رقبای تجاری چین شده است تا با وارد کردن سیاست به حوزه ورزش نهایت سو استفاده را از شرایط چین برده و از این فشارها برای بهره برداری اقتصادی سود ببرند. تاکنون سازمان عفو بین‌الملل مستقر در لندن که تا کنون بارها به حرکت‌های مغرضانه به سود غرب متهم شده است در نامه از کشورهای جهان و به خصوص جرج بوش رییس‌جمهور ایالات متحده خواسته است تا بازی‌های المپیک پکن را که هزینه‌های گزافی برای پکن داشته تحریم کنند! و به نظر میرسد به دلیل همین حمایت ها است که رهبر معنوی بوداییان جهان در مقابل سیاست های تند امریکا علیه سایر کشورها سکوت ویاخوش بینی افراطی در پیش گرفته است از جمله اینکه آقای بوش رادالایی لاما می گوید من احترام زیادی برای بوش قائلم و دوستش دارم برای اینکه بسیار رک گوست. نیات خوبی دارد اما بعضی سیاستهایش برخلاف انگیزه صادقانه و هدف …(اما در توجیح کارهای بسیار زشت بوش که غیر قابل انکاراست) درک درستی از واقعیت ندارد.همچنین در17 ا کتبر 2007 در مراسمی که بوش در آن حضور داشت، دالايی لاما مدال طلا ی کنگره آمريکا را دريافت کرد چين نیز اين مراسم را مسخره معرفی کرد واز امریکا برای جلوگیری از تیره شدن روابطشان خواست تا مدال را پس گیرد قبل ازورود دالایی لاما نیز خواسته بود که مانع از ورودش به امریکا شود
حتی خبرهای موثقی در رابطه با دخالت سازمان سیا در آشوب های شهر آمدو درتبت وجود دارد.در این شرایط می‌توان حدس زد افزایش قدرت این گروه‌های در ماه‌های اخیر بی‌تاثیر از منابع خارجی و تغییر برخی سیاست‌های جهانی نبوده باشد چرا که استقلال تبت شاید برای مردم این ناحیه منافع اقتصادی چندانی نداشته باشد اما بی‌تردید موجب تضعیف بزرگ‌ترین رقیب اقتصادی ایالات متحده خواهد شد که اگر روند رشد اقتصادی‌اش مهار نشود (چین) در کم‌تر از ۱۰ سال آینده آمریکا را پشت سر خواهد گذاشت و به قدرت اول جهان تبدیل خواهد شد. تبت به لحاظ اقتصادی منطقه‌ای بیشتر متکی به اقتصاد روستایی با اراضی کشاورزی اندک در ارتفاعات خشک و سرد محسوب می‌شود که به طور سنتی دامداری حرفه اصلی مردمان آن است.
این منطقه خودمختار تنها ناحیه چین محسوب می‌شود که به طور کامل از مالیات معاف است و در عوض دولت مرکزی نیز سالانه حدود ۹۰ درصد مخارج دولت منطقه را تقبل می‌کند. صنعت توریسم که اخیراً در این ناحیه رشد چشمگیری داشته، بیشتر رشد خود را مرهون زیر ساخت‌هایی است که پکن در این ناحیه ایجاد کرده و هیچ یک محصول فن‌آوری بومی یا با هزینه منطقه خودگردان نبوده است. معدن غنی روی، مس، قلع به ارزش تخمینی ۱۲۸ میلیارد دلار که در سال ۲۰۰۷ زیر فلات تبت کشف شده است هنوز با مرحله استخراج و سودآوری فاصله زیادی دارد که آن نیز در توان دولت مستقل تبت به تنهایی نیست. تمام این مسائل نشان می‌دهند که گزینه استقلال از چین سوای مساله آزادی‌های فردی و مذهبی (خارج از نظام سوسیالیست چین) منفعت اقتصادی چندانی برای مردم تبت به همراه نخواهد داشت و شاید گزینه معقولی به شمار نرود بااین حال رهبردولت در تبعید تبت طی یک سخنرانی در هندوستان اظهار داشت : پیش از این تبتی ها کوته بین بودند اما این روزها که دور از وطن خود به سر می برند آموزش دیده و بر همین اساس وظیفه شناس و فداکار شده اند. «دالايي لاما» در پيامي ويدئويي كه در جمع صدها راهب، راهبه و مردم عادي در شهر «دارمسالا» در شمال هند به نمايش درآمد، ديگر لزومي ندارد رهبري معنوي و سياسي تنها برعهده يك فرد باشد. دالايي لاماها طي 500ـ400 سال گذشته رهبري امور دنيوي و معنوي را برعهده گرفته‌اند؛ ممكن است اين رهبري به‌طور نسبي مفيد بوده باشد .امروز براي تمامي جهان واضح است كه دموكراسي به‌رغم نكات منفي معدود، بهترين نظام است و به‌همين دليل ضروري است كه تبتي‌ها نيز با جامعه جهاني همسو شوند تمامي مسئوليت را بر دوش دالايي لاما قرار داديم و اين رويكرد خطرناك است؛ روش صحيح اين است كه رهبري كه با روش‌هاي ديپلماتيك انتخاب شده است، هدايت جنبش مردمي را برعهده بگيرد.» رهبر معنوي بودائيان جهان با تاكيد بر لزوم يكي شدن با جامعه جهاني، از تبتي‌هاي در تبعيد خواست براي تضمين تداوم دولت تبت، با سيستم دموكراتيك انتخاب رهبر همسو شوند.
در شرايطي كه سن دالايي لاما هر روز بالاتر مي‌‌‌رود و وضعيت جسماني وي وخيم‌تر مي‌شود، مساله جانشيني رهبر معنوي به يكي از دغدغه‌هاي تبتي‌‌هاي در تبعيد تبديل شده است.
بسياري از تبتي‌ها نگرانند كه مرگ دالايي لاما و در پي آن خلا رهبري معنوي تبت، فرصتي در اختيار مقام‌هاي پكن قرار دهد تا فشارهاي خود را تشديد كند
خاب جانشین به جای تناسخ پس از مرگ ایراد شد. وی گفت: اگر مردم تبت احساس کنند که وجود دالایی لاما ضروری است این سنت ادامه می یابد. براساس سنت بودیسم تبت. جانشین دالایی لاما توسط کمیته ای از راهبان بودیسم انتخاب می شود که کودکی را می یابند که پس از مرگ وی متولد شده است و او را به عنوان رهبر آینده تبت انتخاب می کنندهمچنین دالایی لاما از احتمال مؤنث بودن جانشین خود خبر داد

نتیجه

بسیاری از سفرهای دالایی لاما به نیت غیر سیاسی شروع وبا اعمال سیاسی همراه می شود.همان طور که گفته شد او تنها خودمختاری تبت برای آزادی اعمال دینی رامی خواهد وبه شدت با خشونت مخالف است اما مردم تبت با حمایت وهدایت برخی کشور هااز جمله امریکا (که گوی سبقت را از دیگران ربوده)به نظر می رسد خواستار جدایی کامل سیاسی( والبته با رهبری دالایی لاما )می باشندکسی که بوش او را مرد صلح می خواند و البته چه کسی بهتر از او که همه را به خود جذب می کند شهرت جهانی دارد و وانجام اعمال دینی درسر ندارد وبا رییس جمهور سابق امریکا رابطه ی دوستی به محکمی اتحاد خانوادگی دارد.یا مثلا عقب انداختن دیدار اتحادیه اروپاوچین به دلیل پافشاری سارکوزی با دالایی لاماو لجبازی چین مبنی بر این که در صورت حضور او دیدار را به عقب می اندازد مقامهاي چيني از تصميم خود براي به تاخير انداختن نشست با سران اتحاديه اروپا به دلیل حضور دالایی لاما در اروپا خبر دادند
بوش و قانونگذاران آمريكايي به دالايي لاما مدال طلاي كنگره ي آمريكا را اعطا می كنند.در همان دیدار دالايي لاما در مورد بوش گفت : ما يكديگر را مي شناسيم و فكر مي كنيم يك دوستي بسيار نزديك را گسترش داده ايم ; چيزي شبيه اتحاد يك خانواده. اعطاي مدال به دالايي لاما اصول روابط بين المللي را نقض مي كند اما تا به حال امریکا به کدام قانون احترام گذاشته است در جهان امروز این قانون است که از قدرت تبعیت می کند .
به نظر می رسد دالایی لاما بهترین گزینه برای امریکا برای رهبری مناطقی که از چین جدا خواهد شد باشد .کسی که در مقابل جنگ وکشتار این گونه چشم هایش را می بندد تا بتواند به آرزوی دیرینه اش برسد عبادت بودا در سرزمین مقدس با چین یا بدون چین.
کپی و استفاده از مطالب این مقاله فقط با ذکر منابع اصلی آن و نقل از راسخون مجاز است.

منابع :

خبرگزاری ايلنا
خبرگزاری مهر
ویکی‌پدیا
www.nooronar.com
www.khabarfarsi.com
meditationvillage.org.www
www.jamejamonline.ir
www.azadtabriz.info
www.shahrvandemrouz.com
www.shia-online.ir
www.dw-world.com
www.iptra.ir
literatime.blogspot.com.www
www.jomhourieslami.com
www.yaranebaran.com
www.bamdadi.com

/س