خانه » همه » مذهبی » مراحل رشد جنين را توضيح داده و بگوئيد در 4 ماه اول انعقاد نطفه يعني تا زماني كه روح دميده مي‎شود، آيا اين جسم كه در حال رشد و نمو است، بدون روح مي‎باشد يا به روح مادر تعلق دارد؟

مراحل رشد جنين را توضيح داده و بگوئيد در 4 ماه اول انعقاد نطفه يعني تا زماني كه روح دميده مي‎شود، آيا اين جسم كه در حال رشد و نمو است، بدون روح مي‎باشد يا به روح مادر تعلق دارد؟

مراحل رشد چنين:
نطفه تا زماني كه روح دميده مي شود، مراحل مختلفي را پشت سر مي گذارد:
1. مرحله زيگوت: كه مشخصه اين مرحله، لانه گزيني و استقرار تخم در ديواره رحم مي‎باشد.
2. مرحله روياني: كه در اين دوره، تقسيمات سلولي صورت مي‎گيرد و در طول اين مرحله، دستگاههاي اصلي بدن ساخته مي‎شود.
3. مرحله جنيني: كه اين مرحله با پيدايش سلولهاي استخواني، آغاز مي‎شود. اين مرحله از ابتداي ماه سوم تا زمان تولد است.
جنين در ماههاي مختلف اين دوره، دستخوش يك سلسله تغييراتي مي‎شود كه جزئيات آن عبارتند از:
ماه سوم: در طول ماه سوم، صورت شباهت بيشتري به صورت انسان پيدا مي‎كند. پلكها شكل مي‎گيرد و سر بزرگترين قسمت بدن مي‎باشد. در طي اين دوره، اعضاي تناسلي خارجي مشخص مي‎شود. لذا در آخر اين ماه، جنس جنين را مي‎توان تشخيص داد.
ماه چهارم: در پايان ماه چهارم، مادر مي‎تواند حركات ضعيف جنين را احساس كند و اين زماني است كه از سوي خداوند متعال، روح در جنين دميده مي‎شود.
ماه پنجم: در اين ماه، حركات جنين توسط مادر به وضوح تشخيص داده مي‎شود. ناخنهاي دست و پا شكل مي‎گيرد.
ماه ششم: در پايان اين ماه، چشمها كاملاً شكل مي‎گيرد و پُرزهاي چشايي روي زبان ظاهر مي‎شود.
ماه هفتم: در اين ماه دستگاههاي عصبي، گردش خون، و ساير دستگاههاي بدني كودك به اندازه كافي رشد كرده‎اند.
ماه هشتم: در اين ماه رنگ پوست، روشنتر مي‎شود. در اين ماه به دليل رشد زياد جنين از يك سو و فضاي كم رحم از سوي ديگر، جنين محدودتر شده و به تعبير حضرت رسول اكرم _ صلّي الله عليه و آله _ همچون اسير دست بسته‎اي است كه به حالت شخص محزون زانو در بغل گرفته است.[1] و لذا از حركاتش به شدت كاسته مي‎شود.
ماه نهم: مشخصه عمده اين ماه اين است كه جنين بيشترين وزن را به دست مي‎آورد. كه معروف به ماه تولد است.

مراحل رشد از ديدگاه اسلام:
قرآن در آيات مختلف، مراحل رشد قبل از تولد را بيان كرده است. از جمله در سوره مباركه مؤمنون (14 ـ 12) مي‎فرمايد: «همانا آدمي را از گل خالص آفريديم، پس آنگاه او را نطفه گردانيده در جاي استوار قرار داديم، آنگاه نطفه را علقه و علقه را مضغه و باز آن مضغه را استخوان گردانيديم. سپس بر استخوانها گوشت پوشانيديم و از آن پس، او را به صورت خلقي ديگر به وجود آورديم (دميدن روح)، آفرين بر قدرت كامل بهترين آفريننده.»
1. نطفه: كه در آيات فراوان با تعابير «ماء دافق»[2]، «ماء مهين»[3] و «نطفه»[4] بيان شده است. نطفه چكيده و خلاصه‎اي از اجزاي زمين (خاك) است كه با آب آميخته شده است و رحم، كه جايگاه آن مي‎باشد، نيز قرارگاهي امن است.
2. علقه: علقه در لغت معاني گوناگوني از جمله «زالو» دارد و نيز با توجه به ريشه لغت، به معناي تعلق و وابستگي است. زيرا جنين در اين مرحله نوعي وابستگي و تعلق به ديواره رحم دارد و مانند زالو از خون مادر تغذيه مي‎كند.
3. مضغه: از ماده «مضغ» به معناي جويدن است و چون به صورت گوشت جويده شده است، مضغه گويند. لذا جنين در اين مرحله به صورت پاره گوشتي در مي‎آيد. و هنوز نظام معيني به خود نگرفته است.
4. استخوان و گوشت: به تعبير قرآن، در اين مرحله جنين از حالت يك پاره گوشت خارج مي‎شود و به صورت بافتهاي جداگانه‎اي در مي‎آيد كه از آن جمله پيدايش بافت استخواني است و سپس بر اين استخوان، گوشت پوشانيده مي‎شود.
در اين چهار مرحله نطفه تنها داراي يك نوع حيات «نباتي» است. يعني فقط تغذيه و رشد و نمو دارد، ولي از حس و حركت كه نشانه «حيات حيواني» است و همچنين قوه ادراكات كه نشانه «حيات انساني» است در آن خبري نيست. و با تكامل، نطفه در رحم به مرحله‎اي مي‎رسد كه شروع به حركت مي‎كند و تدريجاً قواي ديگر انساني در آن زنده مي‎شود. و اين همان مرحله‎اي است كه قرآن از آن تعبير به نفخ روح مي‎كند.
5. دميده شدن روح و خلقت جديد:
آيات شريف قرآن، پس از ذكر مراحل خلقت و رشد انسان، مرحله «نفخ روح» را مطرح مي‎فرمايد: از جمله در سوره مباركه سجده آيه 9 مي‎فرمايد: «ثم سوّاه و نفخ فيه من روحه» يعني سپس اندام او (انسان) را موزون ساخت و از روح خويش در وي دميد.
همچنين از آيات ديگر نيز برمي‎آيد كه علاوه بر بدن، جزء بسيار شريف ديگري نيز هست (روح) كه تا آن نباشد، انسان، انسان نمي‎شود و چه بسا «فتبارك الله احسن الخالقين»[5] نيز اشاره به اين خلقت تمام و كمال داشته باشد. دميده شدن روح در انسان، نقطه عطف بسيار قابل توجهي است كه به يك باره وضعيت رشد را تغيير مي‎دهد. تا به حال آنچه مطرح بود،‌رشد فيزيكي موجود درون رحمي بود. سلولي رشد كرده و به تكه گوشتي تبديل شده و بالاخره شكل انساني به خود گرفته است. اما آنچه در اينجا اين موجود را «انسان» مي‎كند، همين انشاء و ايجاد خلقت جديد و دميده شدن روح است كه با ساير موارد تفاوت اساسي دارد. و با اين مرحله است كه خداي بزرگ خود را تحسين مي‎نمايد.
با الحاق روح به بدن آثار آن نيز كم‎كم ظاهر مي‎شود و جنين حركات آهسته‎اي در لبها و پلكها از خود نشان مي‎دهد و مي‎تواند حالت چنگ زدن به دستهايش دهد و يا اينكه آنها را ببندد.
نتيجه آنكه: مدت چهارماه كه جنين بدون روح رشد و نمو مي‎كند، تعلقي به روح مادر ندارد و فقط رشد فيزيكي دارد و سلولي رشد كرده و به تكه گوشتي تبديل مي‎شود. به عبارت ديگر، جنين در اين مدت تنها حيات نباتي دارد و از نشانه‎هاي حيات حيواني (حس و حركت) و حيات انساني (قوه ادراكات) خبري نيست. و در اثر تكامل نطفه در رحم مادر، به مرحله‎اي مي‎رسد كه نشانه‎هاي «حيات حيواني» و «حيات انساني» در آن زنده مي‎شود. و اين همان مرحله «دميده شدن روح» است.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. بيوگرافي پيش از تولد، محمود بهزاد.
2. تكامل جنيني انسان، دكتر عليرضا فاضل.
3. روانشناسي رشد. (1)، دفتر همكاري حوزه و دانشگاه.
4. روانشناسي رشد (1)، دكتر سوسن سيف و همكاران.

پي نوشت ها:
[1] . مجلسي، محمدباقر، بحارالانوار، ج 60، ص 352.
[2] . طلاق/6.
[3] . مرسلات/40.
[4] . نحل/4.
[5] . مؤمنون/14.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد