مروری بر تاریخ شهادت امام پنجم(ع)
سن امام محمد باقر در زمان شهادت
امام محمد باقر (ع) در زمان شهادت ۵۷ سال سن داشت.
نحوه شهادت امام محمد باقر
عامل شهادت امام باقر (ع) زهرى بود که توسط ابراهیم بن ولید عبدالملک در ایام خلافت هشام بن عبدالملک، به آن حضرت خورانیده شد.
عاملان شهادت امام محمد باقر
در اینکه چه فرد یا افرادی در قتل امام باقر (ع) دست داشتهاند، نقلهای روایی و تاریخی مختلفی وجود دارد.
بعضی از منابع، شخص هشام بن عبدالملک را عامل شهادت آن حضرت دانستهاند.
برخی ابراهیم بن ولید را عامل مسمومیت معرفی کردهاند.
اما چیزی که واضح است این است که شهادت امام باقر (ع) در دوران خلافت هشام بن عبدالملک رخ داده است، زیرا خلافت هشام از سال ۱۰۵ تا سال ۱۲۵ هجری قمری استمرار داشته است و آخرین سالی که مورخان در وفات امام باقر (ع) نقل کردهاند سال ۱۱۸ قمری می باشد.
اختلاف در روز و ماه شهادت امام محمد باقر (ع)
روز شهادت امام باقر (ع) را هفتم ماه ذی الحجه سال ۱۱۴ قمری دانستهاند اما در ماه و روز شهادت امام باقر (ع) بین مورخان اختلافاتی وجود دارد. برخی به جای ذیالحجه از ربیع الاول یا ربیع الثانی نام بردهاند. بعضی شهادت امام را در ربیع الاول و بعضی دیگر در هفتم ماه ذی الحجه و ربیع الاخر بیان کرده اند.
اختلاف در سال شهادت امام محمد باقر
در مورد سال شهادت امام محمد باقر (ع) اختلاف پنج ساله ای بین سال های 113 تا 118 هجری قمری کر کرده اند.
ابن سعد با نقل خبری از استاد خود واقِدی، تاریخ شهادت آن حضرت را سال ۱۱۷ و سن ایشان را ۷۳ سال ذکر میکند اما بیان می کند که رحلت ایشان را در سال های ۱۱۸ و ۱۱۴ هم دانستهاند. قاعدتا امام باقر (ع) نمی توانسته اند که 73 سال سن داشته باشند، زیرا در آن صورت باید در سال ۴۴ متولد شده باشند. با توجه به این که عموم مورخان تولد حضرت سجاد (ع) پدر امام باقر (ع) را در سال ۳۸ نوشتهاند بنابراین در سال ۴۴ امام سجاد بیش از شش سال نداشته و امکان تولد حضرت باقر (ع) در سال ۴۴ منتفی است.
ابن اثیر نیز عمر حضرت باقر (ع) را ۷۳ سال دانسته و ۵۸ سال سن را نیز به آن حضرت نسبت داده است.
اما بیشتر مورخان شیعه و سنی شهادت آن حضرت را در سال ۱۱۴ و اکثر سیره نویسان شیعه، عمر امام را ۵۷ سال دانستهاند.
یعقوبی تاریخ شهادت حضرت باقر (ع) را در سال ۱۱۷ میداند و میگوید که وی ۵۸ سال عمر کرده و در واقعه عاشورا چهار ساله بوده است. اما چون واقعه عاشورا در سال ۶۱ هجری بوده، بنابراین سال شهادت آن حضرت سال ۱۱۴ هجری میشود نه سال ۱۱۷.
به نظر میرسد که چون مورخان اهل سنت، ولادت امام باقر (ع) را سال ۵۶ و وفات ایشان را سال ۱۱۴ ثبت کردهاند، باید عمر امام باقر (ع) را ۵۸ سال بدانیم.
وصیت امام محمد باقر
امام باقر (ع) وصیت کرده بود تا در لباسی که در آن نماز میخوانده است دفن شود. ایشان همچنین وصیت کردند تا به مدت ده سال در منا برای وی از مال خودش مراسم عزاداری بر پا کنند.
محل دفن امام محمد باقر
امام باقر (ع) را در قبرستان بقیع، کنار مرقد پدرش امام سجاد (ع) و عموی پدرش امام حسن دفن کردند.
منبع: سایت ستاره