مزوتراپی چیست؟

روش درمانی «مزوتراپی (Mesotherapy)» از تزریق زیر پوستی انواع ویتامین‌، آنزیم‌، هورمون‌ و عصاره گیاهی برای جوان‌سازی پوست، سفت شدن پوست، چربی‌زدایی و موارد دیگر بهره می‌برد. پزشک فرانسوی میشل پیستور در سال ۱۹۵۲ (۱۳۳۱)، این روش درمانی نوین را ابداع کرد.

پیستور در ابتدا قصد داشت از این روش برای تسکین درد بهره برد. اما در سال‌های اخیر، مزوتراپی کاربردهای زیاد و مختلفی پیدا کرده و به همان نسبت هم در بین مردم به درمان محبوبی  برای زیبایی بدل شده است. امروزه از مزوتراپی استفاده‌های مختلفی می‌شود. برخی از پرکاربردترین استفاده‌های روش درمانی مزوتراپی عبارتند از:
 

1. چربی‌زدایی
2. کاستن از تجمع بافت چربی
3. برطرف کردن چین و چروک
4. درمان افتادگی و شل شدن پوست
5. اصلاح فُرم بدن
6. برداشتن لکه‌های پوست
7. درمان ریزش مو
8. تفنگ مزوتراپی

در روش درمانی مزوتراپی سوزن‌های بسیار ریزی به لایه میانی پوست «مزودرم (Mesoderm)» تزریق می‌شود. هدف اصلی روش درمانی مزوتراپی اصلاح علل اصلی مانند گردش خون ضعیف و التهاب هستند که موجب آسیب به پوست می‌شوند. در همین حال، فرمول مشخصی برای مواد تزریقی مزوتراپی وجود ندارد.
 

این روش چگونه عمل می‌کند؟

این تکنیک یک روش درمانی است که مقادیر میکروسکوپی از ترکیبات و داروهای مختلف را از طریق تزریق برای درمان انواع بیماری‌ها و مشکلات پوستی مورداستفاده قرار می‌دهند. داروهای هومیوپاتی، داروهای سنتی، عوامل رشد، پپتیدهایی با عملکرد خاص، ویتامین‌ها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه، بخشی از ترکیباتی هستند که معمولاً در این روش مورداستفاده قرار می‌گیرند. تمام داروها برای درمان شرایطی خاص در پوست مورداستفاده قرار می‌گیرند. علم مدرن توانسته است تا مبنا و اساس فیزیولوژی مزوتراپی را شرح دهد. مزوتراپی از گردش خون به‌عنوان ابزاری برای پروسه درمانی استفاده می‌کند. گردش خون پوستی به‌عنوان گردش خون اضافی شناخته‌شده است.

در این نوع گردش خون، عروق درم (پوست) به‌عنوان یک مسیر عروقی پرپیچ‌وخم قرار شناخته می‌شوند و مسیریابی حرکت ترکیبات در آن بسیار پیچیده است. هنگامی‌که دارو داخل درم تزریق می‌شود، می‌تواند بافت هدف را تحت تأثیر قرار دهد. بااین‌حال، به علت ازدیاد ترکیبات موجود در خون، هنگامی‌ که داروها در این محل تزریق می‌شوند، به مدت چند ساعت و گاهی تا یک هفته در سیستم عروقی باقی می‌مانند. علاوه بر این، منافذ کمی در رگ‌های خونی پوست وجود دارد و همین امر موجب می‌شود انتشار ترکیبات تزریق‌شده در داخل و خارج عروق کاهش یابد.

مزایای این روش چیست؟

مزایای مزوتراپی بسیار فراوان است. کاربردهای زیادی برای مزوتراپی بیان‌شده است که می‌توان به درمان درد، آسیب‌های ورزشی، روماتولوژی، مصارف پزشکی عمومی و زیبایی اشاره کرد. در سال 2005، یک روش جدید به‌عنوان مزوتراپی مجازی (بدون استفاده از سوزن) معرفی شد و در سطح بین‌المللی در دسترس همگان قرار گرفت. این رخداد پیشرفت قابل‌توجهی هم برای متخصصان و هم برای بیماران بود.

در این روش از دستگاهی برای انتشار پالس‌های الکترومغناطیس استفاده می‌شود. درنتیجه بدون استفاده از سوزن، منافذی موقتی در سطح سلولی ایجاد می‌شود، این پدیده به نام «الکتروپوراسیون» شناخته می‌شود. با استفاده هم‌زمان از الکتروپوراسیون و روش‌های مزوتراپی رایج، امکان گسترش و انتشار ترکیب موردنظر در بافت، انتقال سلولی ماده فعال و کاهش عوارض جانبی آن نیز وجود دارد.

مزوتراپی بدون استفاده از سوزن می‌تواند جایگزین خوبی در درمان بیماری‌هایی مانند پسوریازیس، اگزما، درماتیت، حساسیت‌های پوستی و آکنه باشد. استفاده از مزوتراپی بدون سوزن، نتایج مثبتی در درمان بیماری‌ها و مشکلاتی مانند شوره سر، چربی بیش‌ازحد پوست، اگزمای سبورئیک و انواع مشکلات ریزش مو داشته است. مزوتراپی بدون سوزن یک جایگزین بدون درد برای مزوتراپی سنتی است و می‌تواند گزینه مطلوبی برای بیمارانی باشد که از روش‌های درمانی تزریقی اجتناب کرده یا از آن ترس و واهمه دارند.
 

مزوتراپی بدون نیاز به سوزن چیست و چگونه عمل می‌کند؟

درمان با این روش بدون استفاده از سوزن بی‌شک مزایایی بسیار زیادی داشته که از بین آن‌ها می‌توان به غیرتهاجمی و بدون درد بودن، ایمنی بالا، عدم استفاده از سوزن، اثربخشی بالا، استفاده آسان، مقرون‌به‌صرفه و ایجاد نتایج فوری با اثرات طولانی‌مدت اشاره کرد. این تکنیک موجب افزایش و بهبود انتقال ترکیبات دارویی از لایه اپیدرم به سمت درم می‌گردد. امواج رادیویی تک‌قطبی ایجادشده در این روش موجب ایجاد الکتروپوراسیون سلولی و افزایش نفوذپذیری منافذ سلول‌های پوستی می‌گردد. درعین‌حال امواج رادیویی دمای پوست را به میزان 5 تا 7 درجه سانتی‌گراد به‌منظور تحریک سنتز کلاژن و استحکام ساختار پوست افزایش می‌دهد.

علاوه بر این اثر دستگاه بر روی پوست 100٪ برگشت‌پذیر بوده و هیچ‌گونه آسیبی به اپیدرم و مورفولوژی پوست وارد نمی‌کند. این روش یک روش درمانی جایگزین بسیار عالی برای بیمارانی است که از استفاده از سوزن هراس دارند و نمی‌خواهند هیچ‌گونه دردی را تجربه کنند. البته این نوع درمان به‌اندازه درمان مزوتراپی سوزنی مؤثر نیست زیرا میزان تولید واکنش‌های تولید کلاژن و آنژیوژنز از این طریق بسیار کمتر از روش استفاده از سوزن است.

پزشکان بنا به صلاح‌دید خود از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند از جمله این روش‌ها عبارتند از:

* تجویز داروهایی مانند وازودیلاتاتورها (داروهای گشادکننده رگ) و آنتی‌بیوتیک‌ها
* هورمون‌هایی مانند کلسی‌تونین و تیروکسین
* آنزیم‌هایی مانند کلاژناز و هیالورونیداز
* عصاره‌های گیاهی
* ویتامین‌ها و مواد معدنی
 

مراحل آمادگی برای درمان به روش مزوتراپی چگونه است؟

معمولا فرد قبل از درمان به روش مزوتراپی، به دقت توسط پزشک معاینه می‌شود و انتظارات خود را با او در میان می‌گذارد. ممکن است بنا به تشخیص پزشک از فرد خواسته شود از یک هفته قبل از شروع درمان‌ها، از مصرف آسپرین و سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی خودداری کند. این داروهای تسکین‌دهنده درد می‌توانند خطر خونریزی و کبودی در هنگام درمان به روش مزوتراپی را افزایش دهند.
 

درمان مزوتراپی چگونه انجام می‌گیرد و چه تعداد جلسه برای درمان لازم است؟

در طول هر جلسه، ممکن است داروی بی‌حسی به پوست فرد تزریق شود. البته این امکان هم وجود دارد که بنا به توصیه پزشک، درمان بدون بی‌حسی نیز انجام گیرد. در طول جلسات درمانی تزریق‌های زیادی با سوزن‌های کوتاه مخصوصی صورت می‌گیرد.

 این سوزن‌ها ممکن است که به مخزن‌های ویژه‌ای متصل باشند تا دُز خاصی از دارو یا مواد دیگر در طول جلسه تزریق شوند. خود تزریق هم بسته به درمان، می‌تواند در ناحیه‌ای به عمق ۱ تا ۴ میلیمتری زیر پوست فرد انجام گیرد. در همین حال، این امکان وجود دارد که هر تزریق تنها شامل وارد کردن قطره کوچکی از محلول زیر پوست فرد باشد.

فرد ممکن است برای رسیدن به تأثیرات دلخواه به تنها چند جلسه درمانی به روش مزوتراپی احتیاج داشته باشد. با وجود این، معمولا میانگین جلسات درمانی به روش مزوتراپی بنا به صلاح‌دید پزشک معالج بین ۳ تا ۱۵ جلسه است. در ابتدا، تزریق‌ها هر ۷ تا ۱۰ روز انجام می‌گیرند و اگر پوست فرد به درمان پاسخ دلخواه را داد، فاصله‌ی تزریق‌ها بیشتر می‌شود و ممکن است جلسات درمانی هر دو هفته یا ماهی یکبار انجام گیرد.

تأثیر درمان به روش مزوتراپی تا چه حد است؟

به دلیل داروها و روش‌های مختلفی که در درمان به روش مزوتراپی مورد استفاده قرار می‌گیرد، تخمین کارایی و تأثیر این روش درمانی دشوار است. پژوهش‌های زیادی برای بررسی روش مزوتراپی انجام نگرفته و بسیاری از همان اندک پژوهش‌هایی که انجام گرفته‌اند نیز تنها با شرکت‌کنندگان محدود انجام گرفتند. با وجود این، همین پژوهش‌هایی که در مورد مزوتراپی انجام گرفتند، فواید زیادی برای جوان‌سازی پوست نشان ندادند. پژوهش معتبری که در سال ۲۰۱۲ (۱۳۹۱) روی شش نفر تحت درمان به این روش انجام گرفت، هیچ پیشرفت واقعی را در برطرف کردن چین و چروک‌های پوست نشان نداد. پژوهش دیگری که در سال ۲۰۰۸ (۱۳۸۷) روی ۲۰ زن تحت درمان برای اصلاح فُرم بدن انجام گرفت نیز نتوانست نتایج تغییرات چشمگیری در فُرم بدنی شرکت‌کنندگان نشان دهد.
 

مزیت مزوتراپی چیست؟

این درمان به می تواند بعنوان درمان همراه برای بوتاکس و فیلرها استفتده شود و به علت دلایل زیر بسیار محبوب می باشد:
 

1. ارزانتر است
2. یک روش کم درد است
3. بدون عارضه است
4. بدون اثر جانبی است
5. بدون اسکار است
6. انواع پوست را درمان می کند
7. از اولین جلسه، برخی از تغییرات مانند هیدراته شدن پوست دیده می شود
8. بدون زمان ریکاوری. بیمار می تواند بلافاصله پس از عمل دوباره به کار برود

چه کسانی باید از درمان مزوتراپی اجتناب کنند؟

* زنان باردار یا مادران شیرده
* بیماران مبتلا به سرطان
* افراد مبتلا به بیماری های قلبی شدید
* بیماران مبتلا به صرع
 

تفاوت مزوتراپی و لیپوساکشن چیست؟

مزوتراپی برای از برطرف کردن چربی‌های ناخواسته جایگزین غیر جراحی «لیپوساکشن (Liposuction)» است. لیپوساکشن به صورت دائمی، چربی را از نواحی مانند شکم، ران و پشت فرد خارج می‌کند. در این روش درمانی، جراحان زیبایی لوله‌های پلاستیکی نازکی را زیر برش‌های کوچک پوست قرار می‌دهند و سپس با استفاده از دستگاه‌های مَکنده چربی را از بدن خارج می‌کنند.

 عمل لیپوساکشن در حالت بیهوشی انجام می‌گیرد. اگرچه لیپوساکشن در برطرف کردن دایمی چربی مؤثر است، اما بهبودی به این روش درمانی تا شش هفته طول می‌کشد. علاوه بر این، برای فرد تحت درمان خطراتی مانند آسیب به اعصاب و رگ‌های عروقی خونی، خطوط نامنظم پوست، سوختگی و عفونت را به همراه دارد. بدیهی است که هزینه‌ی لیپوساکشن هم نسبت به مزوتراپی بیشتر است.

در مقابل، مزوتراپی به اندازه لیپوساکشن روش تهاجمی نیست، هیچ برشی لازم نیست و تمام مراحل درمان بدون جراحی انجام می‌گیرد. و همانطور که گفتیم، هزینه آن نسبت به لیپوساکشن کمتر است. با وجود این، فرد برای حصول نتایج مورد نظر ممکن است به ۱۰ جلسه یا بیشتر احتیاج داشته باشد.

نکته دیگر اینکه هنوز تأثیر مزوتراپی برای برطرف کردن چربی‌های اضافی کاملا مشخص نیست. هنوز پژوهش‌های کافی روی این روش درمانی انجام نگرفته تا به درستی کارایی این روش درمانی نوین را بررسی کند. علاوه بر این، روش‌های مورد استفاده در مزوتراپی، بسته به ناحیه‌ی مورد نظر بدن نیز متفاوت هستند. مزوتراپی و «لیپولیز (Lipolysis)» اغلب با هم به اشتباه گرفته می‌شوند که اینطور نیست و این دو روش تفاوت اساسی باهم دارند.

در حین تزریق به روش لیپولیز، پزشک، فسفاتیدیل کولین و داوکسیکولیک را به لایه چربی زیر پوست تزریق می‌کند تا چربی را از بدن فرد خارج کند.

مانند مزوتراپی، شواهد بسیار کمی وجود دارد که کارایی روش لیپولیز تزریقی را به اثبات برساند. انجمن جراحان پلاستیک آمریکا که از معتبرین سازمان‌های بهداشتی دنیا است، استفاده از لیپولیز یا مزوتراپی را برای برطرف کردن چربی‌های بدن توصیه نمی‌کند. طبق گفته‌های این سازمان، هنوز پژوهش‌های کافی برای تأیید این روش‌های درمانی وجود ندارد.
 

عوارض جانبی و خطرات مزوتراپی چیست؟

افرادی که قبلا از روش‌ درمانی مزوتراپی استفاده کردند، توصیه می‌کنند که حتما به یک پزشک مجرب مراجعه کنید تا خطرات این روش درمانی به حداقل برسد.

اما عوارض جانبی گزارش شده عبارتند از:
 

1. حالت تهوع
2. درد
3. حساسیت
4. ورم
5. خارش
6. قرمزی پوست
7. کبودی
8. برآمدگی در محل تزریق
9. لکه‌های تیره پوست
10. عفونت
11. زخم

ریکاوری روش درمانی مزوتراپی چگونه است؟

از آنجایی که مزوتراپی نیازی به جراحی ندارد، معمولا به هیچ‌گونه استراحتی نیاز ندارد. بسیاری از افراد بلافاصله می‌توانند فعالیت‌های عادی زندگی خود را از سر گیرند. اما برای برخی اینطور نیست و ممکن است فرد به دلیل تورم و درد در محل تزریق نیاز به یک روز استراحت داشته باشند.
 

می‌توان از مزوتراپی برای درمان ریزش مو استفاده کرد؟

علاوه بر درمان چین و چروک و برطرف کردن چربی‌های ناخواسته، از مزوتراپی برای درمان ریزش مو ناشی از بیماری « alopecia areataیا طاسی منطقه‌ای» استفاده می‌شود. این درمان عصاره‌های طبیعی گیاهان، ویتامین‌ها یا داروهایی مانند فیناستراید و ماینوکسیدیل را به داخل سر تزریق می‌کند.

افرادی که از مزوتراپی برای درمان ریزش مو استفاده کردند ادعا می‌کنند:

* عدم توزان هورمونی در درون و اطراف فولیکول مو را اصلاح می‌کند.
* مواد مغذی را به مو می رساند.
* باعث بهبود گردش خون می‌شود.

با این حال، درست مانند سایر موارد استفاده از مزوتراپی، شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد این روش درمانی برای ریزش مو مؤثر است. در پژوهش‌های انجام گرفته مشخص شده بسیاری از موادی که تزریق شده‌اند، موجب رشد مجدد مو نشده‌اند. در همین حال، برخی منابع معتبر کارایی داروها کورتیکواسترویید و ماینوکسیدیل را به صورت جداگانه گزارش دادند.
 

سخن پایانی

مزوتراپی یک درمان امیدبخش برای برطرف کردن چربی‌های ناخواسته و اصلاح فُرم بدن است. با این حال، ایمنی و اثربخشی آن هنوز تأیید نشده است. در همین حال، بسیاری از پژوهش‌های انجام گرفته، مزوتراپی را نه به عنوان یک نوع درمان زیبایی، بلکه بیشتر به عنوان روشی درمانی برای کاهش درد مورد بررسی قرار دادند.

مزوتراپی توسط «سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)» تأیید نشده است که از معتبرترین سازمان‌های بهداشتی درمانی دنیا محسوب می‌شود و معمولا داروها و روش‌های درمانی مورد تایید این سازمان مورد تایید دیگر کشورهای دنیا قرار می‌گیرد.

اما، بسیاری از داروهای مورد استفاده در مزوتراپی، قبلا برای روش‌های درمانی دیگر مورد تأیید این سازمان قرار گرفته‌اند. به این ترتیب، تا زمانی که این داروها مورد تایید این سازمان هستند، ممکن است برای مزوتراپی نیز استفاده شوند. به این مورد استفاده از دارو برای موارد استفاده‌ی غیر رسمی، «استفاده خارج از برچسب (Off-Label Use)» گفته می‌شود. و معمولا توصیه می‌شود که چنین داروهای حتما با مشورت پزشک مصرف شوند.

نکته‌ای که در ابتدا گفتیم، پزشکان از هیچ فرمول استانداردی برای مزوتراپی استفاده نمی‌کنند. این بدان معناست که ممکن است هر پزشک از روش به خصوصی استفاده کند. اگر می‌خواهید از روش درمانی مزوتراپی بهره ببرید، به یک پزشک دارای مجوز مراجعه کنید که تجربه زیادی در درمان بیماران با این روش دارد. این باعث می‌شود عوارض جانبی درمان به حداقل برسد.

منبع: سایت دکتردکتر
سایت آپایرون
سایت زیباچه