معاینه لگنی

در هر ویزیت لازم است یک معاینه لگنی انجام گیرد. در معاینه لگنی پزشک می تواند به اندازه رحم، وجود توده در واژن، وضعیت دهانه رحم، اندازه ی تخمدان ها تا حدودی دست یابد و در صورتی که در معاینه مشکلی احساس شود، روش های تشخیصی دیگر درخواست کند.

سونوگرافی رحم و ضمائم آن

سونوگرافی رحم و سونوگرافی واژینال نقش مهمی برای تشخیص سرطان‌های رحم و تخمدان دارد. همچنین تشخیص زودرس سرطان‌های دستگاه تناسلی خانم‌ها، قابل بررسی و تشخیص است.

معاینه سینه ها

در مطلب اطلاعات عمومی برای پیشگیری از سرطان سینه به طور کامل این مورد را شرح داده ایم. یکی از آزمایشاتی که خانم ها باید انجام دهند معاینه شش ماه یکبار سینه هاست. پس از معاینه هم ضروری است ماموگرافی را نگه داشت تا در هر بار مراجعه بعدی، با ماموگرافی جدید مقایسه شود.

پاپ اسمیر

پاپ اسمیر علاوه بر تشخیص نوع عفونت، نوع سلول ها و تغییرات آنها را هم در دهانه رحم مشخص می کند. همه زنان بعد از ازدواج باید برای انجام پاپ اسمیر مراجعه کنند . پاپ اسمیر معمولا هر سال یکبار انجام می شود ولی بعد از سه نوبت معمولا فواصل آن بیشتر خواهد شد .

سنجش سطح کلسیم و ویتامین D

زنان از سن ۳۵ سالگی به بعد دچار پوکی استخوان می شوند چون به تدریج توده استخوان کاهش پیدا می کند و در یائسگی سرعت کاهش توده ی استخوانی افزایش می یابد بنابراین رعایت رژیم غذایی برای زنان ، ورزش مرتب و تنظیم وزن و دریافت کافی کلسیم ضروری ست . افرادی که کم تحرک اند یا از داروهای کورتیکو استروئیدی استفاده می کنند بیشتر در معرض پوکی استخوان هستند . کمبود ویتامین D به خصوص در زنان بسیار شایع است و در بیشتر آزمایش هایی که برای زنان انجام می گیرد کمبود این ویتامین گزارش می شود که باید به صورت دارو برای آنها تجویز شود .1

تست فشار خون

اگر فشار خون شما کمتر از 120/80 میلیمتر جیوه (mmHg) باشد، باید از سن 20 سالگی به بعد حداقل سالی یک یا دو بار آن را بررسی کنید. در افرادی با شرایطی مانند چاقی که باعث افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا می‌شود، این عمل به چند بار در سال تغییر می‌کند. اگر بیماری قلبی یا زمینه‌ای دارید، باید این عمل را مداوم انجام دهید.

تست‌های قند خون

تست خون یکی دیگر از آزمایشات لازم برای زنان است. از سن حدود 45 سالگی، زنان باید هر سه سال یک‌بار آزمایش گلوکز خون را برای بررسی دیابت یا پیش دیابت انجام دهند. محدوده آزمون‌های طبیعی می‌تواند متفاوت باشد. اگر چاق هستید یا سابقه خانوادگی دیابت دارید یا نژاد خاصی دارید، باید انجام این تست را زودتر شروع کنید. دکتر شما می‌تواند به شما در تعیین استراتژی کمک کند.

تست سرطان کولون

غربالگری سرطان کولون که در مطب یا بیمارستان انجام می‌شود، باید در سن 50 سالگی شروع شود. در این آزمایش، شما یک سیگموئیدوسکوپی خواهید داشت. انجام این عمل هر پنج سال یک بار توصیه می‌شود. اگر بیماری‌های زمینه‌ای دارید با پزشک خود برای تعیین زمان انجام این تست مشورت کنید.

مشکلات تیروئید

انجام این تست برای، افراد دارای سابقه خانوادگی اختلالات تیروئید یا کسانی که خستگی ناگهانی، افزایش وزن (از دست دادن) و افسردگی دارند، اجباری و جزء آزمایشات لازم برای زنان محسوب می‌شود. روند انجام این تست، یک آزمایش خون است که سطح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) را بررسی می‌کند.  توصیه می‌شود هر پنج سال یک‌بار این آزمایش را انجام دهید.

آزمایش ادرار

انجام آزمایش ادرار از نظر عفونت ادراری در خانم‌های باردار ضروری است. برای خانم‌های حامله طبیعی معمولا انجام دو بار سونوگرافی جنینی در طی 9 ماه حاملگی توصیه می‌شود که یکی در هفته 11 تا 13 حاملگی و دیگری در ابتدای سه ماهه سوم است. در فرد با حاملگی نرمال انجام آزمایش غربالگری از نظر ناهنجاری کروموزومی ضروری است.

تست کم خونی

آزمایش کم‌خونی  به ویژه در فردی که کم‌خونی ژنتیکی دارد لازم است. مثلا تالاسمی مینور (چون این افراد در ظاهر طبیعی هستند، ولی حامل ژن بیماری‌اند و اگر با فرد مشابه خود ازدواج کنند بیماری ژنتیکی را در نسل خود تشدید خواهند کرد؛ ‌بنابراین لازم است بدانند که تالاسمی مینور دارند که با فرد مشابه خود ازدواج نکنند).

همچنین به علت از دست دادن خون در زمان قاعدگی، انجام این تست جزء آزمایشات لازم برای زنان محسوب می شود. پزشک برای اطمینان از کم خون نبودن فرد باید این آزمایش را تجویز کند.2

آزمایش چربی خون

به ذرات لیپیدی داخل جریان خون چربی خون می گویند. لیپید ها در جریان خون کلسترول و تری گلیسرید می باشند که کلسترول شامل کلسترول بد  LDL و کلسترول خوب  HDLمی باشد. چربی خون زمانی که کلسترول بد بالا و کلسترول خوب پایین و سطح تری گلیسرید بالا باشد ایجاد می شود. بدن هر فردی برای عملکرد درست نیاز به مقداری چربی دارد و این چربی را از مواد غذایی دریافت می کند ولی اگرمقدار دریافتی چربی از مقدار مورد نیاز بدن بیشتر باشد چربی خون بالا می رود و بر سلامت بدن تاثیر می گذارد. زنان به علت هورمون های جنسی میزان بیشتری چربی در بدن ذخیره می کنند بنابراین این آزمایش یکی دیگر از آزمایش های چکاپ زنان که باید دوره ای انجام گیرد، در نظر گرفته می شود.

تست های کبدی

کبد به عنوان ارگان حیاتی که نقش در جذب مواد، سم زادیی، ذخیره انرژی تولید و ترشح پروتئین ها دارد، در چکاب زنان بررسی می شود. در افراد چاق، دیابتی ها، دارای سابقه ی ژنتیکی و غیره خطر ابتلا به بیماری های کبدی بیشتر می باشد. تست هایی از کبد توصیه می شود که به صورت دوره ای انجام شوند شامل: تست های  ALT، ALP، بیلی روبین، آلبومین و غیره می باشد.

اگر هر یک از این تست ها بالا در  چکاب زنان باشد نشانگر آسیب به کبد می باشد. با تشخیص به موقع این آسیب با تغییر سبک زندگی و تغذیه و ورزش و دریافت ویتامین ها مورد نیاز می توان از بسیاری از عوارض بعدی پیشگیری عمل آورد.

آزمایش هورمون های جنسی زنان

هورمون جنسی بر چرخه قاعدگی ، رشد عضلات و استخوان و همچنین در خلق و خوی افراد و بسیاری دیگر از خصوصیات موثر می باشند. به هم خوردن این هورمون ها باعث اختلات قاعدگی و بارداری، جوش های صورت و غیره داشته باشد ازجمله از هورمون های مهم جنسی که در چکاپ زنان مورد بررسی قرار می گیرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

پرولاکتین

این آزمایش که سطح هورمون پرولاکتین(جهت اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش پرولاکتین کلیک کنید) را اندازه گیری می کند که از غده هیپوفیز تولید و وارد جریان خون می شود . پرولاکتین در شیردهی و انقباضات رحم در هنگام زایمان موثر است. در چکاپ زنان پزشک با در نظر گرفتن عواملی مانند نامنظمی قاعدگی، خشکی واژن، خروج شیر از پستان هنگامی که بارداری وجود ندارد، کرگرفتگی و غیره که در اثر افزایش این هورمون رخ می دهند، درخواست آزمایش پرولاکتین می کند.

LH

این هورمون که نیز از هیپوفیز ترشح و وارد خون می شود بر چرخه قاعدگی و تخمک گذاری تاثیر دارد. سطح این هورمون در طول چرخه ی قاعدگی تغییر می کند. در روز ۱۴ دوره قاعدگی که زمان تخمک گذاری می باشد، دارای بیشترین میزان است. بنابراین چکاپ زنان به علت بررسی زمان تخمک گذاری در درمان ناباروری به کار می رود و آزمایش LH  از این نظر اهمیت دارد. علاوه براین، این تست برای ارزیابی عملکرد هیپوفیز بیمار، شامل مسائل باروری، نارسایی غدد جنسی، مسائل دوران بلوغ یا تومورهای هیپوفیز؛ هنگامی که فرد دچار مشکل حامله شدن یا دوره قاعدگی نامنظم است؛ بیماری های خود ایمنی درخواست می شود.

FSH

در چکاپ زنان در صورت داشتن مشکل ناباروری پزشک در روز سوم  قاعدگی در خواست آزمایش هورمون  FSH می دهد .  FSH یا هورمون محر‌که فولیکول که از غده هیپوفیز ترشح می شود، در فرایند بلوغ تخمک ها نقش دارد. بالا بودن سطح این هورمون نسبت به سطح نرمال در روز سوم قاعدگی ممکن است نشانه ی کاهش ذخایر تخمدان یا تنبلی تخمدان ها باشد.3

پی نوشت:
1.www.rastineh.com
2.www.drdr.ir
3.www.anyazma.com