خانه » همه » مذهبی » معنای فلسفه علوم چیست؟

معنای فلسفه علوم چیست؟

کلمه «فلسفه» وقتی به صورت مضاف به کار مى‌‏رود؛ مانند فلسفه اخلاق، فلسفه حقوق، فلسفه‏ ریاضى، فلسفه‏ هنر و …،[1] معمولاً به معنای تبیین اصول و مبانى و به اصطلاح مبادى آن علم است و مطالبى از قبیل تاریخچه، بنیان‌گذار، هدف، روش تحقیق و سیر تحول آن علم نیز مورد بررسى قرار مى‌‏گیرد، نظیر همان مطالب هشت‌گانه‌‏اى که سابقاً در مقدمه کتاب ذکر و به نام رؤوس ثمانیه نامیده مى‌‏شده است.[2] به بیان دیگر، در فلسفه‌‏هاى مضاف از سه چیز بحث مى‌‏شود:
الف. مبانى، ب. روش‌ها، ج. تاریخ تحوّل آراء. بنابراین مقصود از «فلسفه» در این‌جا متافیزیک و ماوراء الطبیعه نیست که در فلسفه رایج اسلامى به آن توجه مى‌‏شود. [3]
 

[1]. البته باید توجه داشت این تعبیرات(فلسفه‌ی مضاف به علم) گاهى از طرف کسانى به کار مى‌‏رود که واژه علم را به علوم تجربى اختصاص داده‌‏اند و واژه فلسفه را در مورد رشته‌‏هایى از معارف و معلومات انسانى به کار مى‌‏برند که به وسیله تجربه حسى قابل اثبات نیست، چنین کسانى به جاى این‌که مثلاً بگویند علم خداشناسى، خواهند گفت فلسفه خداشناسى یعنى ذکر مضاف الیه براى فلسفه فقط به منظور نشان دادن نوع مطالب مورد بحث و اشاره به موضوع آنها است.
همچنین کسانى که مسائل عملى و ارزشى را علمى نمى‌‏دانند و براى آنها پایگاه عینى و واقعى قائل نیستند، بلکه آنها را صرفاً تابع میل‌ها و رغبت‌هاى مردم مى‌‏پندارند بعضاً این‌گونه مسائل را وارد قلمرو فلسفه مى‌‏کنند و به جاى این‌که مثلاً بگویند علم اخلاق مى‌‏گویند فلسفه اخلاق یا به جاى این‌که بگویند علم سیاست مى‌‏گویند فلسفه سیاست. ر. ک: مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش فلسفه، ج1، ص 68، سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، چاپ دوم، 1366ش.
[2]. ر.ک: همان.
[3]. ر.ک: هادوی تهرانی، مهدی، مکتب و نظام اقتصادی اسلام، ص 31، مؤسسه خانه خرد، قم، چاپ دوم، 1283ش.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد