فضیلت های معنوی حضرت معصومه سلام الله علیها

هرچند عصمت در مرحله عالی، اختصاص به معصومین دارد، ولی شواهدی در دست است که نشان می دهد، فاطمه معصومه علیه السلام در مرحله ای از عصمت قرار دارد. امام هشتم علیه السلام آن بانو را با لقب «معصومه» یاد کرده است.

کمتر امام زاده ای به اندازه حضرت معصومه علیهاالسلام مورد توجه و سفارش امامان معصوم علیهم السلام قرار گرفته است. حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام با آن همه عظمت، بیش از یکی دو روایت در موردش وارد نشده است، ولی درباره عظمت و مقامات فاطمه معصومه علیهاالسلام حدود یازده روایت وارد شده است، حتی سالها قبل از ولادت آن حضرت حدود (45 سال قبل) امام صادق علیه السلام سخنان بسیار ارزشمندی درباره عظمت و فضیلت آن بانو بیان داشته است که نشان از اوج عظمت و فضیلت آن حضرت دارد.

یکی از شیعیان، به محضر امام صادق علیه السلام شرفیاب شد و مشاهده کرد که آن حضرت، در کنار گهواره با کودکی سخن می گوید، تعجب کرد و عرض کرد: آیا با کودک نوزاد سخن می گویی؟ حضرت صادق علیه السلام فرمود: اگر تو هم مایل هستی می توانی نزد او بیایی و با او گفتگو کنی. او می گوید: نزد گهواره آن نوزاد رفتم، سلام کردم، جواب سلام را داد و به من فرمود: نامی که برای دختر تازه به دنیا آمده ات برگزیده ای عوض کن، زیرا خداوند آن نام را دشمن می دارد.

(سخن نوزاد اشاره به نام دختری بود که به تازگی، خداوند به من عنایت فرموده بود، که او را «حمیرا» نامگذاری کرده بودم) .

سخنان آن نوزاد و اطلاع او از اخبار پنهانی و نهی از منکر او، مرا بیشتر به تعجب واداشت و بهت زده شدم، امام صادق علیه السلام فرمود: تعجب نکن! این کودک فرزندم موسی است، خداونداز او دختری به من عنایت کند که نامش فاطمه است؛ او در سرزمین قم به خاک سپرده می شود، و هرکس او را زیارت کند، بهشت بر او واجب می شود. (1) و در جای دیگر فرمود: «سَتُدْفَنُ فیها امْرَأةٌ مِنْ اَوْلادی تُسَمّی فاطِمَةُ فَمَنْ زارَها وَجَبَتْ لَهُ الجَنّةُ؛ به زودی بانویی از فرزندان من به نام فاطمه در آن (قم) دفن می شود، هرکس او را زیارت کند، بهشت برای او واجب می گردد.»

در ذیل روایت آمده است که امام صادق علیه السلام این سخن را قبل از ولادت امام کاظم علیه السلام فرمود. (2) با توجه به اینکه امام کاظم علیه السلام در سال 128 (ه. ق) چشم به جهان گشوده است و تولد حضرت معصومه علیهاالسلام در سال 173 رخ داده است امام صادق علیه السلام این سخن را 45 سال قبل از تولد حضرت معصومه فرموده است.
 

پاداش زیارت حضرت معصومه علیهاالسلام

از آنجا که آن بانو در سه ضلع ولایت یعنی: فرزند و خواهر و عمه امام، قرار گرفته، چنانکه در زیارتنامه آن حضرت نیز به آن تصریح شده است، (3) از همان سه ضلع امامت نیز روایات فراوانی درباره پاداش زیارت آن حضرت نقل شده است که به یکی از آنها اشاره می شود.
امام صادق علیه السلام فرمود: «فَمَن زارَها وَجَبَتْ لَهُ الجَنَّةُ؛ (4) پس هر کس او (فاطمه) را زیارت کند، بهشت بر او واجب می گردد.» به همین مضمون روایات متعددی از آن حضرت نقل شده است. (5)
 

طهارت و پاکیزگی

هرچند عصمت در مرحله عالی، اختصاص به معصومین دارد، ولی شواهدی در دست است که نشان می دهد، فاطمه معصومه علیهاالسلام در مرحله ای از عصمت قرار دارد. امام هشتم علیه السلام آن بانو را با لقب «معصومه» یاد کرده است. و فرموده است: «مَنْ زارَ الْمَعْصُومَةَ بِقُمْ کَمَنْ زارَنی» (6) که نشان از پاکی و طهارت نسبی آن حضرت دارد و در زیارت نامه آن حضرت می خوانیم: «اَلسَّلامُ عَلَیکِ أَیتُها الطّاهِرَةُ الْحَمیدَةُ البَرَّة الرَّشیدَةُ، التَّقیةُ النَّقیةُ الرضیةُ الْمَرضیة؛ (7) سلام بر تو ای پاکیزه ستوده، [ای] نیکوکار رشیده، پاک و پاکیزه، [ای بانوی] شایسته و پسندیده.»

صفات فوق، به خوبی نشانگر طهارت و پاکیزگی آن بانوی مطهره است.

پی نوشت:
1) ملبوبی، منهاج الدموع، ص441 و محمدی اشتهاردی، حضرت معصومه فاطمه دوم، ص131.
2) محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج60، ص117.
3) السلام علیک یا بنت ولی اللّه، السلام علیک یا اخت ولی اللّه، السلام علیک یا عمة ولی اللّه.
4) محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج60، ص117.
5) بحارالانوار، (همان) ، ج102، ص265.
6) ناسخ التواریخ، ج3، ص68 و ریاحین الشریعه، ج5، ص35.
7) محمدعلی کاتوزیان، انوارالمشعشعین، ج1، ص211.

منبع: مرکز مطالعات شیعه