منظور از این روایت که «قلب انسان مانند گنجشک در نوسان است» چیست؟

«قلب» از عجایب خلقت است؛ و در معارف دینی دارای جایگاه مهمی است و از جهات مختلف مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مباحث در مورد قلب، تغییر و دگرگونی آن است.[1] از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است که آن‌حضرت این دعا را زیاد بر زبان می‌آورد: «یا مقلب القلوب ثبت قلبی علی دینک»؛ هنگامی که از حضرت سؤال می‌‌شد، آیا شما نیز از دگرگونی قلب در هراسید؟ می‌‌فرمود: چگونه در امان باشم در حالی‌که قلب بین دو انگشت خداوند است و هر گونه بخواهد آن‌را  تغییر می‌دهد. پیامبر(ص) برای بیان دگرگونی دائمی قلب از تشبیه و تمثیل استفاده می‌کردند که یکی از آنها تشبیه و تمثیل قلب به گنجشک است که در هر لحظه در تغییر و تحول و از این شاخه به آن شاخه پریدن است.
در همین راستا تمثیل‌های دیگری نیز برای قلب وجود دارد: دیگ در حال جوشیدنی که مواد موجود در آن در حال بالا و پایین رفتن است؛ پری در صحرا که باد او را به این طرف و آن طرف حرکت می‌دهد.
البته این تغییرات لحظه به لحظه قلب‌ها از کارهای عظیم و عجیب خداوند است که به غیر از کسانی که مراقب قلب خود، و نگهبان حالات قلب در ارتباط با خداوند هستند، نمی‌توانند قلب ثابتی داشته باشند.[2]