دعا زمانی اثرگذار است که موانعی بر سر راه آن نباشد، اگر موانع بود، دعا تأثیر خود را نخواهد داشت؛ مهم ترین موانع اجابت دعا عبارتند از:

1- گناه؛ نافرمانی خداوند متعال مانع بزرگی بر سر راه اجابت دعاست و این مسأله چندان اهمیت دارد که با تعابیر گوناگونی خطر آن نسبت به دعا گوشزد شده است: حاجب دعا، حبس دعا، منع دعا، مانع اجابت، بسته کردن راه اجابت و…[1]  

                                                                      
2- ستم یا مظالم؛ حقوق مردم در فرهنگ دینی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و از این رو اگر کسی ظلمی و تعدی نسبت به این حقوق چه فردی و چه اجتماعی روا دارد، دعایش مادامی که این ستم را جبران نکند مستجاب نخواهد گشت و در واقع این ستم یکی از بزرگترین موانع استجابت دعایش خواهد بود. حضرت علی علیه السلام می فرماید: «خداوند متعال به عیسی بن مریم وحی کرد که بنی اسرائیل چنین ابلاغ کند.. . من دعای کسی را که حتی ضایع شده از بندگانم را بر عهده دارد، اجابت نمی کنم». [3]

3- خلاف حکمت الهی؛ اگر خواسته و نیازی که در دعا بر زبان جاری می شود مخالف حکمت الهی باشد به اجابت نخواهد رسید. حضرت علی علیه السلام می فرماید: «خداوند کریم حکمت خویش را نقض نخواهد کرد. از این رو هر دعایی مستجاب نمی گردد». [4]

4- ترک امر به معروف و نهی از منکر؛ اگر امر به معروف و نهی از منکر- که یکی از مهم ترین ابزارهای نظارتی به شمار رفته و در اسلام از جایگاه ویژه ای برخوردار است- ترک شود و تنها برای ایمن سازی و سالم سازی جامعه اکتفا شود، چنین دعایی مستجاب نخواهد شد.

چنانکه علی علیه السلام فرمودند: «امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید که خداوند بدان را بر شما مسلط خواهد کرد، آن گاه است که دعا می کنید، اما دعایتان مستجاب نمی شود». [5]

پی نوشت ها:
[1] . نگا: دعاى کمیل؛ بحارالانوار، ج 91، ص 382 و ج 78، ص 72؛ عیون‏الحکم و المواعظ، ص 23؛ معانى الاخبار، صص 270 و 271.
[2] . مثنوى، دفتر سوم، 70- 164
[3] . بحارالانوار، ج 75، ص 311.
[4] . میزان‏ الحکمة، ج 3، ص 259، ش 5619.
[5] . نهج ‏البلاغه، نامه 47.

منبع: حوزه نت