خانه » همه » مذهبی » نمایندگان مجلس چه ویژگی هایی را باید دارا باشند و شرایط یک نماینده مطلوب از نظر اسلام چیست؟

نمایندگان مجلس چه ویژگی هایی را باید دارا باشند و شرایط یک نماینده مطلوب از نظر اسلام چیست؟

فلسفه وجودى مجلس شوراى اسلامى تحقق عینى آیه (وَ أَمْرُهُمْ شُورى بَیْنَهُمْ)؛ شورى (42)، آیه 38. است. قوه مقننه تبلور اراده ملت است و در نظام جمهورى اسلامى عامل مهم رشد، استقلال و آزادى امت اسلامى و داراى اختیاراتى وسیع و گسترده است جهت آگاهى بیشتر ر.ک: آشنایى با مجلس شوراى اسلامى، روابط عمومى مجلس شوراى اسلامى.. از این رو توجه به شرایط نمایندگانى که زیبنده عینیت بخشیدن به پیام الهى و شایسته ملتى سرفراز و متناسب با جایگاه یادشده باشند، از اهمیت فراوانى برخوردار است. در این زمینه به پاره اى از روایات گران سنگ درباره صلاحیت هاى لازم و سپس به سخنانى از حضرت امام خمینى(ره) در این باب اشاره خواهیم کرد:

یک. روایات:

1. ایمان:

در تفسیر فرات کوفى آمده است: از پیامبر(ص) سؤال شد:«اى رسول خدا! اگر حادثه اى براى ما رخ نمود که درباره آن آیه اى از قرآن یا سنتى از شما وجود نداشته باشد، چه کنیم؟ حضرتش فرمود: آن را در میان مؤمنان به مشورت گذارید….».«سئل عن النبى(ص): یا رسول اللَّه ارأیت اذا نزل بنا امر لیس فیه کتاب و سنه منک ما نعمل؟ فقال(ص): اجعلوه شورى بین المؤمنین….»؛ (تفسیر فرات بن ابراهیم کوفى، ص 615).

2. خردمندى:

از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است: «با انسان خردمند رایزنى کنید و از رأى او سرمپیچید که پشیمان خواهید شد» «استرشدوا العاقل و لاتعصوه فتندموا»؛ (بحارالانوار، ج 72، ص 105). و «آن که با خردمندان به شور بپردازد، به راه رشد و موفقیت راهنمایى خواهد شد».«من شاور ذوى الالباب دُلّ على الرشاد» همان.

3. تخصص و دانایى:

«از پیامبر اکرم(ص) پرسیده شد: دوراندیشى چیست؟ فرمود: رایزنى با صاحبنظران و پیروى از آنان». «قیل لرسول اللَّه(ص): ماالحزم؟ قال(ص)؛ مشاوره ذوى الرأى و اتباعهم»؛ همان.

4. خیرخواهى

:
پیامبر(ص) مى فرماید: «رایزنى با خردمندِ خیرخواه رشد و میمنت و توفیقى از سوى خدا است…»«مشاوره العاقل الناصح رشد و یمن و توفیق من اللَّه…»؛ همان، ج 72، ص 105).

5. خوف الهى

:
امیرالمؤمنین(ع) فرمود: «در آنچه برایت رخ مى نماید، با کسانى مشورت کن که از خدا خوف دارند».«شاور فى الذین یخافون اللَّه» همان. امام صادق(ع) هم مى فرماید: «در امورت با کسى رایزنى کن که خدا ترس باشد».«شاور فى امرک الذین یخافون اللَّه»؛ (همان، ص 98).

6. تقوا و پارسایى:

در روایت است: «مرد خردمند پارسا را به رایزنى طلب که جز به نیکى سفارش نکند و مبادا با غیر او مشورت کنى؛ چرا که ناپارساى بى خرد، [باعث ] فساد دین و دنیا است». «استشر العاقل من الرجال الورع فانه لایأمر الا بخیر و ایاک و الخلاف فان خلاف الورع العاقل مفسده فى الدین و الدنیا». (همان، ص 100)

7. آزادگى و دین دارى

8. دلسوزى، صمیمیت و برادرى

9. رازدارى

در رابطه با موارد یاد شده، امام صادق(ع) مى فرماید: «مشورت ثمربخش نیست؛ جز آنکه ارکان چهارگانه آن تحقّق پذیرد: 1. طرف مشورت خردمند باشد؛ 2. آزاد مرد دیندار باشد؛ 3. صمیمى و برادرسان بوده باشد؛ 4. او را از راز خود در مسأله مورد رایزنى چنان آگاه سازى که خود آگاه هستى و او این راز را مخفى دارد و کتمان نماید».«ان المشوره لاتکون الا بحدودها الاربعه… فاوله ان یکون الذى تشاوره عاقلا و الثانیه ان یکون حراً متدینا و الثالثه ان یکون صدیق و اخیا و الرابعه ان تطلعه على سرک فیکون علمه به کعلمک ثم یسّر ذلک و یکتمه»؛ مکارم الاخلاق، ج 2، ص 80).

ناشایستگى ها

در نصوص دینى افزون بر شرایط و شایستگى هاى رایزنى، به ابعاد منفى و جهات سلبى آن نیز اشاره شده است؛ پاره اى از آنچه در روایات آمده، عبارت است از:

1. ترس و بزدلى 2. بخل 3. حرص

در سفارشات پیامبر اکرم(ص) به امیرالمؤمنین(ع) آمده است: «اى على! با انسان ترسو مشورت مکن، زیرا راه هاى گشایش را بر تو تنگ مى کند، با بخیل به رایزنى مپرداز که تو را از هدف باز مى دارد و انسان حریص را مشاور خود مکن که کام جویى را نزد تو بیاراید».«یا على لاتشاور جباناً فانه یضیق علیک المخرج و لاتشاور البخیل فانه یقصر بک عن غایتک و لاتشاور حریصاً فانه یزین لک شرها»؛ (علل الشرایع، 559).

4. دروغ؛

حضرت على(ع) مى فرماید: «از دروغگو رأى مجو که چون سراب است. امور دسترس ناپذیر را نزدیک مى نمایاند و امور دسترس ناپذیر را نایافتنى مى نمایاند».«لا تستشر الکذاب فانه کالسراب یقرب علیک البعید و یبعّد علیک القریب»؛ (غررالحکم، ش 10351).

دو. امام خمینى(ره)

امام خمینى(ره) همواره بر حضور پرشور مردم در انتخابات نمایندگان شایسته تأکید فراوان داشت: «نمایندگانى متعهد، متفکر و دلسوز به ملت و خصوص طبقه مستضعف و خدمتگزار به اسلام و مسلمین در مجلس شوراى اسلامى بفرستید»آشنایى با مجلس شوراى اسلامى(پیام 28 بهمن س 358)، ص 13. و فرمود: «امید است ملت مبارز متعهد با مطالعه دقیق در سوابق اشخاص و گروه ها، آراى خود را به اشخاصى دهند که به اسلام عزیز و قانون اساسى وفادار باشند و از تمایلات چپ و راست، برى باشند و به حسن سابقه و تعهد به قوانین اسلام و خیرخواهى امت معروف و موصوف باشند».
ایشان همچنین مى فرماید: «باید به اشخاصى که احتمال انحراف در آنان مى رود رأى ندهند؛ چه احتمال انحراف عقیدتى و یا اخلاقى» همان، (21 اسفند 1358) ص 14؛ 17 اردیبهشت 359. و «کسانى را انتخاب کنند که صددرصد مسلمان و معتقد به احکام اسلام و متعهد به اجراى احکام اسلام و مخالف با مکتب هاى انحرافى و معتقد به جمهورى اسلامى باشند».همان.
از چند سخن پیشین به دست مى آید:
1. بررسى سوابق و ویژگى هاى کاندیداهاى مجلس لازم و بایسته است و نباید ناآگاهانه و بدون بررسى کافى کسى را برگزید.
2. با احتمال انحراف عقیدتى و اخلاقى، نمى توان به کسى رأى داد. به عبارت دیگر باید صلاحیت افراد را احراز کرد.
3. شرایط و صلاحیت هاى لازم براى نمایندگى از دیدگاه امام خمینى(ره) عبارت است از: صددرصد مسلمان بودن، نداشتن انحراف اعتقادى و مخالفت با مکاتب انحرافى، عدم انحراف اخلاقى، متفکر بودن، خیرخواهى، تعهد، دلسوزى و در خدمت اسلام و مردم بودن، وفادارى به نظام جمهورى اسلامى و قانون اساسى و پاى بندى و التزام به اجراى احکام اسلامى.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد