در جواب این سؤال باید توجه کرد که: اطلاق کلمه «عاشورا» بر دهم ماه محرم، پس از به شهادت رسیدن حضرت امام حسین و یاران آن حضرت، صورت پذیرفته است و در دوره پیش از اسلام بر دهم ماه محرم عاشورا نمى گفتند. ابن اثیر در کتاب «نهایه» مى گوید: «عاشورا یک اسم اسلامى است» و ابن درید مى گوید: «عاشورا یک اسم اسلامى» است و در دوره جاهلیت به این نام معروف نبود، (الصحیح من سیرة النبى، ح 3، ص 106، چاپ جامعه مدرسین).
در «مجمع البحرین» نیز آمده است: «عاشورا یک اسم اسلامى است» آنچه پیش از به شهادت رسیدن حضرت امام حسین(ع) بود این بود که هم پیامبر اسلام(ص) و هم حضرت على(ع) شهادت امام حسین(ع) را در کربلا پیشگویى کرده بودند و حتى امام حسین(ع) نیز شهادت خود را پیشگویى کرده بود و به برخى از پیامبران پیشین هم شهادت آن حضرت وحى شده بود، (بحارالانوار، ج 44، ص 223 و ص 250). ولى پیش از اسلام دهم محرم را عاشورا نمى گفتند. ولى پس از آنکه حضرت امام حسین(ع) در کربلا به شهادت رسید، آن روز در میان مردم به روز عاشورا معروف گردید و شیعیان على(ع) آن روز را روز عزا و عزادارى قرار دادند و در مقابل آنان بنى امیه و پیروانشان آن روز را روز جشن و سرور قرار دادند و به تدریج دشمنان شیعه درباره عاشورا احادیثى ساختند تا آن روز را با فضیلت نشان بدهند در حالى که آن روز، روز غم و اندوه است و روز مصیبت و نکبت است، روزى است که بهترین انسان را کشته اند، جگر رسول خدا را پاره کرده اند و زنان و کودکان پیامبر را به اسارت برده اند، آیا اینگونه روز مى تواند روز مبارکى باشد؟!
شیخ عباس قمى در مفاتیح الجنان مى گوید:
روز دهم ماه محرم روز شهادت امام حسین است، روز مصیبت و حزن ائمه اطهار و شیعیان آنان است و شایسته است که شیعیان در این روز مشغول کارهاى دنیوى نگردند و مشغول گریه و نوحه باشند و زیارت عاشورا بخوانند.
شیخ عباس قمى به نقل از نویسنده «شفاء الصدور» مى گوید: بنى امیه روز عاشورا را مبارک مى دانستند: در این روز براى خود خرید مى کردند و خرید را در آن روز سنّت خود کرده بودند، آنان در این روز مراسم عید بر پا مى کردند، آن روز را روزه مى گرفتند و در آن روز طلب حوائج را مستحب مى دانستند و براى همین درباره روز عاشورا فضایل و مناقبى ساخته اند و حتى دعائى هم درباره آن درست کرده اند که اولش این است: یا قابل توبة آدم یوم عاشورا، یا رافع ادریس الى السماء یوم عاشورا، یا مسکّن السفینة یوم عاشورا یا غیاث ابراهیم من النار یوم عاشورا. اینها را ساخته اند. تا امر، مشتبه شود. آنان در سخنرانیهاى خود مى گویند: هر نبىّ وسیله و شرفى دارد و در روز عاشورا، این شرف زیاد مى شود مانند خاموش کردن آتش نمرود براى ابراهیم، قرار گرفتن سفینه نوح به کوه جودى، غرق ساختن فرعون در دریا و نجات حضرت موسى از دست فرعون، نجات حضرت عیسى از دست یهودیان.
شیخ عباس قمى در ادامه مى گوید: شیخ صدوق از میثم تمار نقل کرده که میثم تمّار گفت: این امت پیامبر، فرزند پیغمبر خود را مى کشند و روز عاشورا را که فرزند پیغمبر را کشته اند، روز مبارک قرار مى دهند و این کار شدنى است و خواهد شد. راوى مى گوید: به میثم گفتم: چگونه آن روز را روز مبارک قرار مى دهند؟ گفت: آنان در فضیلت آن حدیث وضع مى کنند و مى گویند: روز عاشورا روزى است که خداوند توبه آدم را پذیرفته است با اینکه توبه آدم در ذى حجه پذیرفته شده است، آنان مى گویند: در عاشورا، یونس از شکم ماهى نجات یافته است، در حالى که در ذى قعده از شکم ماهى نجات یافته است، مى گویند: روز عاشورا روزى است که سفینه نوح در کوه جودى قرار گرفت در حالى که روز هیجدهم ذى حجه در کوه قرار گرفت و آنان مى گویند: روز عاشورا دریا براى موسى شکافته شد در حالى که در ربیع الاول شکافته شده بود، (مفاتیح الجنان، ص 476، اعمال روز عاشورا، چاپ اول، انتشارات فاطمه زهرا).
در «مجمع البحرین» نیز آمده است: «عاشورا یک اسم اسلامى است» آنچه پیش از به شهادت رسیدن حضرت امام حسین(ع) بود این بود که هم پیامبر اسلام(ص) و هم حضرت على(ع) شهادت امام حسین(ع) را در کربلا پیشگویى کرده بودند و حتى امام حسین(ع) نیز شهادت خود را پیشگویى کرده بود و به برخى از پیامبران پیشین هم شهادت آن حضرت وحى شده بود، (بحارالانوار، ج 44، ص 223 و ص 250). ولى پیش از اسلام دهم محرم را عاشورا نمى گفتند. ولى پس از آنکه حضرت امام حسین(ع) در کربلا به شهادت رسید، آن روز در میان مردم به روز عاشورا معروف گردید و شیعیان على(ع) آن روز را روز عزا و عزادارى قرار دادند و در مقابل آنان بنى امیه و پیروانشان آن روز را روز جشن و سرور قرار دادند و به تدریج دشمنان شیعه درباره عاشورا احادیثى ساختند تا آن روز را با فضیلت نشان بدهند در حالى که آن روز، روز غم و اندوه است و روز مصیبت و نکبت است، روزى است که بهترین انسان را کشته اند، جگر رسول خدا را پاره کرده اند و زنان و کودکان پیامبر را به اسارت برده اند، آیا اینگونه روز مى تواند روز مبارکى باشد؟!
شیخ عباس قمى در مفاتیح الجنان مى گوید:
روز دهم ماه محرم روز شهادت امام حسین است، روز مصیبت و حزن ائمه اطهار و شیعیان آنان است و شایسته است که شیعیان در این روز مشغول کارهاى دنیوى نگردند و مشغول گریه و نوحه باشند و زیارت عاشورا بخوانند.
شیخ عباس قمى به نقل از نویسنده «شفاء الصدور» مى گوید: بنى امیه روز عاشورا را مبارک مى دانستند: در این روز براى خود خرید مى کردند و خرید را در آن روز سنّت خود کرده بودند، آنان در این روز مراسم عید بر پا مى کردند، آن روز را روزه مى گرفتند و در آن روز طلب حوائج را مستحب مى دانستند و براى همین درباره روز عاشورا فضایل و مناقبى ساخته اند و حتى دعائى هم درباره آن درست کرده اند که اولش این است: یا قابل توبة آدم یوم عاشورا، یا رافع ادریس الى السماء یوم عاشورا، یا مسکّن السفینة یوم عاشورا یا غیاث ابراهیم من النار یوم عاشورا. اینها را ساخته اند. تا امر، مشتبه شود. آنان در سخنرانیهاى خود مى گویند: هر نبىّ وسیله و شرفى دارد و در روز عاشورا، این شرف زیاد مى شود مانند خاموش کردن آتش نمرود براى ابراهیم، قرار گرفتن سفینه نوح به کوه جودى، غرق ساختن فرعون در دریا و نجات حضرت موسى از دست فرعون، نجات حضرت عیسى از دست یهودیان.
شیخ عباس قمى در ادامه مى گوید: شیخ صدوق از میثم تمار نقل کرده که میثم تمّار گفت: این امت پیامبر، فرزند پیغمبر خود را مى کشند و روز عاشورا را که فرزند پیغمبر را کشته اند، روز مبارک قرار مى دهند و این کار شدنى است و خواهد شد. راوى مى گوید: به میثم گفتم: چگونه آن روز را روز مبارک قرار مى دهند؟ گفت: آنان در فضیلت آن حدیث وضع مى کنند و مى گویند: روز عاشورا روزى است که خداوند توبه آدم را پذیرفته است با اینکه توبه آدم در ذى حجه پذیرفته شده است، آنان مى گویند: در عاشورا، یونس از شکم ماهى نجات یافته است، در حالى که در ذى قعده از شکم ماهى نجات یافته است، مى گویند: روز عاشورا روزى است که سفینه نوح در کوه جودى قرار گرفت در حالى که روز هیجدهم ذى حجه در کوه قرار گرفت و آنان مى گویند: روز عاشورا دریا براى موسى شکافته شد در حالى که در ربیع الاول شکافته شده بود، (مفاتیح الجنان، ص 476، اعمال روز عاشورا، چاپ اول، انتشارات فاطمه زهرا).