درماتیت دور دهان

درماتیت دور دهان یک بیماری پوستی است که باعث ایجاد ضایعاتی در اطراف دهان فرد مبتلا می شود. همچنین ممکن است این ضایعات در اطراف چشم، بینی یا دستگاه تناسلی ایجاد شود اما این موارد به ندرت در بین مبتلایان به درماتیت دور دهانی دیده می شود. درماتیت اصطلاحی است که به التهابات پوستی گفته شده و پریورال به معنای دور دهان است. زمانی که درماتیت دور دهانی کودکان را درگیر کند به آن درماتیت دوردهانی کودکان گفته خواهد شد.

درماتیت دور دهانی بیشتر در بین زنان سنین 16 تا 45 سال شایع است با این حال افراد مسن، مردان و کودکان نیز ممکن است به این نوع درماتیت مبتلا شوند. اما احتمال ابتلای این افراد نسبت به خانم ها درصد بسیار کمتری خواهد بود. درماتیت دور دهانی بروز ضایعات التهابی است که پوست اطراف دهان فرد مبتلا را درگیر می کند.

این ضایعات می تواند در بعضی موارد بینی یا حتی چشم را درگیر کند. در این حالت ، به آن درماتیت perorificial گفته می شود. این ضایعه پوستی معمولاً خود را به صورت ضایعات پوستی یا قرمزی اطراف دهان نشان خواهد داد. اما در بعضی از موارد ممکن است با ترشح مایعات بی رنگ همراه باشد. علاوه بر این فرد مبتلا ممکن است دچار خارش و سوزش جزئی پوست شود.

درماتیت دور دهان در خانمهای بین 16 تا 45 سال شایع است اما افراد در هر سن، نژاد و قومیتی می تواند به این بیماری مبتلا شود. حتی این درماتیت می تواند کودکان خردسال را نیز درگیر کند. خوشبختانه این درماتیت بدون نیاز به درمان بهبود خواهد یافت اما ممکن است علائم این بیماری بعداً مجدد ظاهر شده و اطراف دهان فرد را درگیر کند. بازگشت و عود بیماری درماتیت دور دهانی ممکن است هفته ها یا ماه ها بعد از درمان اتفاق بیفتد.1
 

علائم درماتیت دور دهان چیست؟

ضایعات پوستی در درماتیت دور دهان و لب معمولا اطراف دهان شروع می شوند، ولی گاهی نواحی اطراف بینی و اطراف چشم ها را نیز درگیر می کنند. بنابراین این درماتیت صرفا محدود به اطراف لب و دهان نیست و اطراف چشم ها و بینی نیز ممکن است درگیر شوند.

درماتیت دور دهان معمولا بدون علامت است. خارش شایع ترین علامت در این بیماران است. بسیاری از بیماران ممکن است برای درمان درماتیت دور دهان، بینی یا چشم از استروئیدهای موضعی (کورتون پوستی یا موضعی) استفاده کرده باشند، این داروها بهبود موقت ایجاد می کنند، ولی استفاده از آن ها ممکن است در طولانی مدت باعث ایجاد درماتیت مقاوم به درمان شود.

پاپول ها و پوستول هایی به اندازه نوک سنجاق روی یک زمینه قرمز و پوسته دهنده، محدود به چانه و چین های بینی و لب ها هستند. یک ناحیه پاک و غیر گرفتار در اطراف حاشیه قرمز لب وجود دارد.

تشکیل پوستول ها روی گونه ها و در مجاورت سوراخ های بینی شایع است. گاهی اوقات ضایعات پوستی در این بیماری محدود به ناحیه اطراف بینی باقی می ماند. گاهی نیز در قسمت خارجی چشم ها رخ می دهد. درماتیت دور دهان در کودکان اغلب اطراف چشم ها و بینی را درگیر می کند.2

علت درماتیت دور دهان

علت اصلی بروز درماتیت دور دهان ناشناخته است. با این حال، متخصصان احتمال می دهند که این بیماری بعد از استفاده از استروئیدهای موضعی قوی روی پوست به وجود خواهد آمد. این استروئیدهای قوی ممکن است برای درمان بیماری های دیگری تجویز شده باشد و هیچ ارتباطی به درماتیت دور دهان نداشته باشد.

در بعضی از موارد نیز استفاده از اسپری های حاوی کورتیکو استروئید ممکن است احتمال ابتلای فرد به درماتیت دور دهانی باشد. علاوه بر موارد گفته شده برخی از مواد تشکیل دهنده مواد آرایشی نیز می تواند باعث بروز درماتیت دوردهانی شود. استفاده از کرم های پوستی قوی حاوی بنزاتوم یا پایه پارافین نیز می تواند باعث بروز یا بدتر شدن این درماتیت شود.

عوامل دیگری که ممکن است باعث بروز این بیماری شوند، عبارتند از:

روزاسه

ضد آفتاب

قرص های ضد بارداری

خارج شدن مداوم آب از دهان

خمیر دندان های حاوی فلوراید

عفونت های باکتریایی یا قارچی.1
 

پیشگیری از درماتیت یا اگزما

هرگز از پمادهای استروییدی بدون مجوز پزشک استفاده نکنید.

حتی الامکان از لوازم آرایشی به خصوص نوع چرب استفاده نکنید.

در صورت احساس ضرورت در مصرف کرم و یا لوازم آرایشی از نوع بدون چربی یا (oil free  ) استفاده نمایید.

از پوشاننده‌های ملایم میتوانید استفاده کنید ولی بهبود را به تاخیر می اندازید.3
 

عوامل خطر درماتیت دور دهان

برخی از افراد مستعد ابتلا به درماتیت دور دهانی بوده و یا در معرض ابتلا به آن هستند. عوامل خطرناک بروز درماتیت دور دهانی شامل موارد زیر می شود:

سابقه آلرژی

عدم تعادل هورمونی

استفاده از کرم یا پماد های استروئیدی روی صورت

جنسیت (زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می شوند.)

سن (نوجوانان، بزرگسالان جوان و بزرگسالان میانسال به احتمال زیاد مبتلا می شوند.)1
 

تشخیص درماتیت دور دهان

پزشک یا متخصص پوست اغلب درماتیت دور دهان را تنها با معاینه چشمی پوست فرد و بررسی سابقه پزشکی و بیماری های فرد مراجعه کننده تشخیص خواهد داد. همچنین پزشک ممکن است از نمونه برداری و آزمایش کشت پوست برای تشخیص عفونت احتمالی استفاده کند.

برای انجام این آزمایش، پزشک از قسمتی از پوست اطراف دهان نمونه برداری کرده و نمونه را برای آزمایشات بیشتر و بررسی های قارچی و باکتریایی به آزمایشگاه ارسال خواهد کرد.

در صورتی که ضایعات پوستی نسبت با وجود درمان های استاندارد درماتیت دور دهان پاسخگو بهبود نیافت. پزشک ممکن است از بیوپسی استفاده کند.2

درمان درماتیت دور دهان

درمان موضعی

درمان درماتیت دور دهان و سوزش و لکه های اطراف لب بصورت موضعی شامل استفاده از داروهای زیر است:

کرم یا پماد پوستی ۱ درصد مترونیدازول نظیر متروژل (MetroGel).

قطره سولفاستامید سدیم ۱۰ درصد به اضافه گوگرد ۵ درصد (سولفاست – آر Sulfacet – R).

تامپون، محلول یا لوسیون کلیندامایسین یا اریترومایسین ۲ درصد محلول.

پماد پیمکرولیموس ۱ درصد (Elidel).

پماد تاکرولیموس ۰٫۱ درصد (Protopic).

اخیرا مطالعاتی انجام شده که تاثیر پماد ایورمکتین هم در درمان ضایعات پوستی ثابت کرده است.
 

درمان با آنتی بیوتیک ها خوراکی

اگر یک دوره ۴ تا ۶ هفته ای درمان موضعی درماتیت دور دهان بی نتیجه باشد، آنتی بیوتیک های خوراکی به مدت ۲ تا ۴ هفته تجویز می شوند. آنتی بیوتیک های خوراکی برای درمان سوزش دور لب عبارتند از:

تتراسایکلین (Tetracycline).

اریترومایسین (Erythromycin).

داکسی سایکلین (Doxycycline).

مینوسایکلین (Minocycline).

پس از برطرف شدن بیماری، مصرف آنتی بیوتیک متوقف می شود یا بتدریج طی ۴ تا ۵ هفته قطع می گردد.3

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.extern.ir
3.www.seemorgh.com