هرآنچه که باید راجع به ناشنوایی بدانیم
ناشنوایی
همه موارد اختلال شنوایی، ناشنوایی یا از دست دادن شنوایی مربوط به عدم توانایی در شنیدن درست صدا های اطراف هستند. حال این علائم ممکن است خفیف، متوسط، شدید یا بسیار عمیق باشند.
شخصی که فقط دچار مشکل خفیف شنوایی است ممکن است در شنیدن صدای صحبت کردن دیگران مشکل داشته باشد، علی الخصوص زمانی که در اطراف او صدای فراوانی وجود داشته و قادر به شنیدن صحیح کلمات نیست. این افراد برای مشکل شنوایی خفیف خود نیاز به کمک گرفتن از یک سمعک دارند.
افراد دیگری هستند که مشکل شنوایی شان شدید تر بوده و برای ارتباط با دیگران حتماً باید از لب خوانی استفاده کنند. اما افراد ناشنوایی عمقی قادر به شنیدن هیچ صدایی نیستند و تنها راه ارتباطی شان استفاده از زبان اشاره یا لب خوانی است. بر طبق آمار در ایالات متحده آمریکا حدود 15 درصد از افراد بالای 18 سال دارای سطوح مختلفی از ناشنوایی و کم شنوایی هستند.1
مقایسه کم شنوایی و نا شنوایی
لازم است بدانید که کم شدن قدرت شنوایی و ناشنوایی همانند یکدیگر نبوده و با هم تفاوت هایی دارند.
از دست رفتن شنوایی
این عارضه به معنی کاهش قدرت شنیدن صداها در مقایسه با دیگر افراد است.
ناشنوایی
این مشکل به این معنی است که دیگر شخص قادر به شنیدن هیچ صدایی در اطرافش نیست. حتی اگر از بلندگو هم استفاده شود بازهم مشکل حل نخواهد شد.
ناشنوایی عمقی
ناشنوایی عمقی به معنی از دست دادن کامل قدرت شنوایی است.
فردی که دچار ناشنوایی عمقی شده است دیگر قادر به تشخیص هیچ صدایی نیست.
یکی از نکات مهم در تشخیص ناشنوایی و کم شنوایی، وخامت اختلال در شنوایی فرد بر اساس بلندی صدایی که برای شنیدن او مورد نیاز است، سنجیده و تشخیص داده می شود.
برای اینکه بتوانید صدایی را در اطراف خود بشنوید باید موج های صوتی وارد گوش شما شده و به قسمت پایینی گوش یا کانال شنوایی تان نفوذ کرده و با پرده گوش تماس پیدا کند. این ویبره ناشی از تماس موج صوتی با پرده گوش، به سه استخوان موجود در گوش میانی تماس پیدا کرده و در نتیجه صدا را خواهید شنید.
در حقیقت استخوانچه های موجود در گوش ویبره ایجاد شده را تقویت کرده و باعث می شوند تا سلولهای مو مانند داخل حلزونی صداها را دریافت کند. داده این حرکات و ویبره ها در قالب پیام هایی به سمت اعصاب شنوایی داخل مغز فرستاده می شود. مغز این اطلاعات را پردازش کرده و آنها را در قالب صداهایی تفسیر می کند.1
دلایل ناشنوایی چیست؟
برخی از بیماریها یا وضعیتهای بالینی که میتوانند باعث ایجاد ناشنوایی یا افزایش شانس ابتلا به آن شوند، عبارتند از:
آبله مرغان
سیتومگالوویروس
اوریون
مننژیت
بیماری سلول داسی شکل (کمخونی داسی)
سفلیس
بیماری لایم
دیابت
استرپتومایسین، که برای درمان سل (توبرکلوزیس) به کار میرود و به نظر میرسد یکی از عوامل اصلی خطر ناشنوایی باشد.
کم کاری تیروئید
برخی از انواع سرطان
نوجوانانی که در معرض دود دست دوم قرار دارند؛ یعنی در محل زندگی و هوای تنفسی آنها دود دخانیات وجود دارد، هرچند خودشان مصرفکننده آن نباشند.
گوش داخلی، تعدادی از ظریفترین استخوانهای بدن را در خود جای داده است و آسیب به لاله گوش یا گوش میانی از راههای مختلف، باعث کاهش شنوایی و حتی ناشنوایی میشود.
علاوه بر موارد بالا، افزایش سن نیز، به تدریج، موجب کاهش قوه شنوایی میشود.2
علائم ناشنوایی
علائم این عارضه به نوع مشکلی که فرد با آن درگیر است ارتباط دارد.
علائم مشکلات شنوایی در نوزادان
قبل از ۴ ماهگی نوزاد در واکنش به صدا، سر خود را برنمیگرداند.
تا سن ۱۲ ماهگی حتی یک آوا نمیتواند تولید کند.
نوزاد در واکنش به صدای بلند وحشتزده نمیشود.
نوزاد تنها در صورتی که شما را ببینید واکنش نشان میدهد، اگر دور از چشم نوزاد او را صدا بزنید، واکنش خاصی دریافت نخواهید کرد.
علائم مشکلات شنوایی در بچههای نو پا و کودکان
کودک دیرتر از سایر کودکان همسن و سال خود ارتباط کلامی برقرار میکنند.
کودک مدام در حال ادای این جملات است، چی؟ ببخشید چی گفتی؟
کودک با صدای بلند صحبت میکند و تمایل به ایجاد صداهای بلندتر از حد معمول دارد.
زمانی که کودک صحبت میکند، آواهای قابل تشخیصی تولید نمیکند.
کودک تنها به چند نمونه خاص از صداها واکنش نشان میدهد.3
تشخیص مشکلات شنوایی
افرادی که به وجود مشکلی در سیستم شنوایی خود مشکوک هستند، باید به پزشک مراجعه کنند. پزشک بعد از طرح چندین سوال و بررسی علایم به انجام آزمایشهای لازم میپردازد.
آزمایش فیزیکی
پزشک برای مشاهده گوش از وسیلهای به نام اتوسکوپ استفاده میکند. این وسیله دارای نور در قسمت انتهایی خود است. پزشک با کمک این وسیله وجود گرفتگی احتمالی را در گوش بررسی میکند. گاهی پرده گوش دچار آسیب شده و گاهی موم یا واکس گوش تجمع پیدا کرده است. وجود عفونت در مجرای شنوایی و گوش میانی هم به کمک آزمایش فیزیکی قابل تشخیص است.
عارضهای به نام کلستیاتوم (cholesteatoma) گاهی دلیل مشکلات شنوایی است، در این عارضه سلولهای پوستی به صورت غیر طبیعی و غیر سرطانی پشت پرده گوش در گوش میانی رشد میکنند.
انجام تستهای شنوایی
پزشک از بیمار میخواهد که یک گوش خود را پوشانده و تنها با یک گوش کیفیت صدای حروفی که میشنود را گزارش کند. اگر پزشک به وجود مشکل در سیستم شنوایی مشکوک شود، فرد را به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی یا یک متخصص شنواییسنجی ارجاع میدهد.
انجام تستهای شنوایی کودکان
کودکان هنگام رفتن به مدرسه در سنین ۶، ۸ و ده سالگی، حداقل یکبار در سنین نوجوانی و در طول دوران دبیرستان باید تست شنوایی انجام دهند.3
درمان مشکلات ناشنوایی
افراد درگیر با مشکلات شنوایی میتوانند کمک دریافت کنند. درمان این مشکل به علت و البته شدت مشکل بستگی دارد.
زمانی که یک سلول موئی درون حلزون شنوایی تخریب میشود، دیگر امکان ترمیم آن وجود ندارد. با این همه با کمک تکنولوژیهای فراوان میتوان تا حد زیادی کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
سمعکها
این دستگاهها به بهبود شنوایی کمک میکنند. انواع مختلفی از سمعک در اندازهها و قدرتهای مختلف وجود دارد. سمعکها درمانی برای ناشنوایی نیستند، تنها صداهای اطراف را تا حد زیادی تقویت میکنند.
سمعکها از باتری، اسپیکر، تقویت کننده صدا و میکروفون تشکیل شدهاند. امروزه سمعکها در اندازههای بسیار کوچکی تهیه میشوند به طوری که حتی در صورت استفاده هم قابل تشخیص نیستند. متخصصان شنواییسنج با انجام آزمایشهای لازم بهترین نوع سمعک را برای فرد طراحی میکنند.
کاشت حلزون شنوایی
اگر پرده گوش و گوش میانی مشکلی نداشته باشند، احتمالاً کاشت حلزون شنوایی به فرد کمک خواهد کرد. کاشت حلزون شنوایی به توانایی درک گفتار هم کمک بسیاری میکند. حلزون شنوایی کاشته شده شامل یک بخش داخلی و خارجی است، بخش خارجی آن شامل میکروفون برای جمع کردن صداهای محیطی، پردازندهی گفتاری برای اولویتبندی کردن صداها و ترانسمیترها است.
برای بخش داخلی حلزون شنوایی جراح یک دریافتکننده و یک تحریککننده در استخوان زیر پوست کار میگذارد. این اجزا سیگنالها را به پالسهای الکترونیکی تبدیل میکنند.
کاشت حلزون شنوایی در هر دو گوش کودکان انجام میشود، ولی در افراد بالغ تنها یک حلزون شنوایی در یک گوش کاشته میشود.3
پیشگیری از ناشنوایی
هیچ چیز نمیتواند مانع از مشکلات شنوایی شود که از بدو تولد یا اختلالات شنوایی ناشی از بیماریها یا حوادث رخ میدهد. با این حال، برخی اقدامات میتوانند خطر از دست دادن برخی از حس شنوایی شما کاهش یابد.
ساختارهای گوش از چند طریق مختلف آسیب میبینند. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سر و صدای بالاتر از 85 دسی بل – حجم ماشین چمن زنی معمولی – در نهایت میتواند باعث کاهش شنوایی شود. اقدامات زیر به محافظت از شنوایی کمک میکند:
تلویزیون، رادیو، پخش کنندههای موسیقی و اسباب بازیها
میزان صدای این وسایل را روی حالتی متعادل، تنظیم کنید. کودکان، به ویژه به اثرات مخرب موسیقی بلند، حساس هستند. اسباب بازیهای پر سر و صدا میتوانند شنوایی کودکان را در معرض خطر قرار دهند.
هدفون
به جای بلندکردن صدای خروجی هدفون، روی برجسته کردن صداهایی که میخواهید بشنوید و مسدود کردن هرچه بیشتر صدای محیطی تمرکز کنید. استفاده مداوم از هدفونهای موبایل، باعث صدمات جبران ناپذیر به قوه شنوایی میشود.
بهداشت شغلی
اگر در یک محیط پر سر و صدا مانند اتوبانها یا کارگاههای تراش چوب و فلزات کار میکنید، از انوع گوشگیرهای داخلی و خارجی استفاده کنید.
اماکن تفریحی
اگر به کنسرت، مسابقات اتومبیلرانی و سایر مسابقات پر سر و صدا میروید، در طولانی مدت، از گوش بند استفاده کنید.
گوش پاک کن
استفاده مداوم از گوشپاککن، موجب تجمع موم گوش در نزدیکی پرده صماخ میشود و از طرفی، احتمال عفونت در این ناحیه را افزایش میدهد. علاوه بر این، فشار بیش از حد گوش پاک کن، ممکن است موجب پارگی پرده صماخ شود.2
پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.faradars.org
3.www.drdr.ir