وقایع ماه صفر
ماه دیگر در حزن و اندوه اهل بیت(ع)
شهادت مظلومانه دختر خردسال امام حسین (ع) اربعین سالار شهیدان، رحلت جانگذاز حضرت رسول (ص)، شهادت سبط اکبرش امام حسن (ع) و نیز شهادت غریبانه امام رئوف حضرت امام رضا (ع) از وقایع تلخ و جانکاه ماه صفر است.
در آغاز این ماه، سپاهیان یزید بن معاویه، خانواده بی پناه امام حسین(ع) و بازماندگان دشت کربلا را به حالت اسیری وارد سرزمین شام نموده و آنان را در فشار روحی و روانی قرار دادند و از هر جهت زمینه آزار و اذیتشان را فراهم کردند. طبق نقل تاریخ یکی از کودکان خردسال امام حسین(ع)، به نام حضرت رقیه(س) بر اثر تحقیر و توهین روز افزون دشمن و سختی های اندوه بی پایان از دست دادن پدر، مظلومانه و غریبانه در خرابه شام بدرود حیات گفت و غم بازماندگان کربلا را تشدید نمود.
بیستم این ماه مصادف با اربعین شهادت امام حسین(ع) و یارانش در کربلا است. علاوه بر آن، رحلت پیامبر گرامی اسلام(ص) و شهادت جانگداز امام حسن مجتبی(ع) در بیست و هشتم و شهادت امام رضا(ع) در آخرین روز این ماه قرار گرفته است.
بنابراین، سراسر این ماه برای محبان اهل بیت(ع)، ایام حزن و اندوه و عزاداری و سوگواری است.
اول صفر
– وارد کردن سر مطهر امام حسین (ع) به شام
بنى امیه این روز را به خاطر ورود سر مطهر امام حسین (ع) به شام عید قرار دادند.
در این روز همچنین کاروان اسرای کربلا به شام وارد شد و یزید برای آزار و اذیت خاندان پیامبر اسلام به تزیین شهر و شادی و پایکوبی مردم داد.
– شروع جنگ صفین
پس از بى نتیجه ماندن نامهها و موعظههاى امیرالمؤمنین (ع) به معاویه در ماه محرم، در روز چهارشنبه اول صفر سال 38 ه لشکر امیرالمؤمنین (ع) در مقابل لشکر شام صف کشیدند. سرانجام با حیله چند برگ از قرآن بر سر نیزه کردند، و ماجراى حکمین پیش آمد.
دوم صفر
-مجلس یزید
در این روز بنابر نقلى اسراى آل رسول را وارد مجلس یزید کردند.
– شهادت زید بن على بن الحسین (ع)
در سال 121 ه زید بن على بن الحسین (ع) در کوفه به شهادت رسید. خروج او در اول محرم بوده است. پس از دفن در این روز یا 19 ربیعالاول قبر او را شکافتند و بدن آن بزرگوار را از قبر خارج نمودند و به زمین کشیده به دار زدند.
پنجم صفر
-شهادت حضرت رقیه (س)
در روز پنجم ماه صفر سال 61 ه حضرت رقیه مظلومانه به شهادت رسید. نام شریفش “رقیه”، “فاطمه” و “زینب” است. پدرشان مولانا الشهید اباعبدالله الحسین (ع) و مادرشان ام اسحاق است.
ولادت آن حضرت در مدینه بود و در سن سه سالگى یا بیشتر بود.
همراه با اسرا به کوفه و شام برده شد و در مسیر چهل منزل راه شام رنجهاى فراوانى دید.
در شام بعد از دیدن سر نورانى پدر با پیشانى شکسته در خرابه، آنقدر ناله زد و گریست تا به ملکوت اعلا پیوست، و بدن شریف آن حضرت را شبانه دفن کردند.
– ولادت امام موسى بن جعفر (ع)
بنابر مشهور در این روز (یکشنبه) به سال 128 ه در “ابوأ” بین مکه و مدینه حضرت موسى بن جعفر (ع) به دنیا آمدند. پدر والا مقام آن حضرت امام صادق (ع) و مادر ایشان حمیده المصفاة (ع) مى باشند.
مشهورترین لقبهاى آن حضرت صالح، صابر، امین و کاظم، و مشهورترین کنیه آن حضرت ابوالحسن است. اگر چه امیرالمؤمنین (ع) و امام زین العابدین (ع) هم مکنى به این کنیه اند، ولى در کتب اخبار از امام کاظم (ع) به ابوالحسن اول، واز امام رضا (ع) به ابوالحسن ثانى و از حضرت عادى (ع) به ابوالحسن ثالث تعبیر مى کنند. البته گاهى به خاصر تقیه، از آن حضرت به عنوان عبد صالح، فقیه و عالم نیز تعبیر کرده اند.
هشتم صفر
– وفات حضرت سلمان (ره)
حضرت سلمان (ره)در سال 36 ه در مدائن از دنیا رفت. او را سلمان پاک و سلمان محمدى لقب داده اند.و در خطاب به او گفته اند: السلام علیک یا من خلط ایمانه بأهل البیت الطاهرین.
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: «سلمان از کسانى بود که بر حضرت زهرا (ع) نماز خواند».
همچنین امام صادق (ع) فرمودند: «سلمان علم اول و آخر را درک کرد، و او دریایى است که هر کسى را بهره اى از آن نیست، و او از ما اهل بیت است».
شرح حال آن بزرگوار در کتابهاى مختلف بیان شده، و در بزرگى مقام و قدر او همین اندازه بس که مولانا امیرالمؤمنین (ع) وسایل غسل و کفن او را آوردند و او را غسل داده کفن نمودند و بر او نماز خوانده دفن نمودند.
جبرئیل به پیامبر (ص) عرضه داشت : «اشتیاق بهشت به سلمان بیشتر از اشتیاق او به بهشت است».
نهم صفر
– شهادت عمار و خزیمة
در این روز در سال 37 ه عمار یاسر به سن 93 سالگى و خزیمة بن ثابت در جنگ صفین به شهادت رسیدند.
– جنگ نهروان
در نهم صفر سال 39 ه فتح نهروان واقع شد؛ و ذوالثدیه رئیس خوارج به درک واصل شد.
چهاردهم صفر
– شهادت محمد بن ابى بکر
در این روز در سال 38 ه محمد بن ابى بکر در سن 28 سالگى به دستور معاویه و عمرو عاص به وسیله زهر به شهادت رسید، بعد از شهادت، او را در شکم حمار مرده اى گذاشتند و سوزاندند.
بیستم صفر (اربعین)
اربعین سید الشهداء (ع)
در چنین روزى چهل روز از فاجعه مولمه شهادت امام حسین (ع) و اهل بیت و اصحاب باوفایش مى گذرد.
– زیارت جابر از کربلا
در این روز در سال 61 ه جناب جابر بن عبد الله انصارى و همراهانش قریب به چهل روز بعد از شهادت امام حسین (ع) از مدینه به کربلا وارد شدند. او به همراه عطیه قبر حبیبش سید الشهدأ (ع) را زیارت کرد.
– بازگشت اهل بیت (ع) به کربلا
بنابر مشهور در چنین روزى اهل بیت (ع) از شام به کربلا بازگشتند.
– ملحق شدن رأس مطهر امام حسین (ع) به بدن مطهر
در این روز – بنا بر قول سید مرتضى – رأس شریف امام حسین (ع) توسط امام زین العابدین (ع) از شام به کربلا آورده شد و به بدن مطهر آن حضرت ملحق گردید.
بیست و پنجم صفر
– طلب دوات و قلم از سوی پیامبر (ص)
در این روز پیامبر (ص) دوات و قلم طلبیدند تا بنویسند که خلافت بلافصل براى امیرالمؤمنین (ع) است، ولى یکی از اصحاب مانع از این کار شد و به ساحت اقدس نبوى (ص) جسارت کرد و گفت : ان الرجل لیهجر: این مرد هذیان مى گوید!
همچنین پیامبر (ص) در این روز بر منبر رفتند و خطبه خواندن و مردم را موعظه نمودند و به پیروى از قرآن و عترت فراخواندند.
بیست و ششم صفر
– تجهیز لشکر اسامه
در این روز در سال 11 ه پیامبر (ص) به عده اى خاص از صحابه و به خصوص ابوبکر و عمر و عثمان امر فرمودند براى سفر به روم و جنگ با رومیان به امیرى اسامه بن زید آماده شوند. آنان از این امر کراهت داشتند و نسبت به فرماندهى اسامه بر سپاه اسلام به خاتمالانبیاء (ص) اعتراض کردند. حضرت فرمودند: خدا لعن کند کسى را که از لشکر اسامه تخلف کند، ولى با این حال بسیاری از اصحاب تخلف کردند و بازگشتند!
بیست و هشتم صفر
ارتحال جانسوز رسول خدا (ص)
ارتحال جانگداز و مظلومانه اشرف مخلوقات خاتمالانبیاء محمدبنعبدالله (ص) در سال 11 ه در سن 63 سالگى بوده است؛
پیامبر (ص) هنگام بیمارى فرمودند: حبیبم را نزد من حاضر کنید. عایشه و حفصه پدران خود را نزد آن حضرت حاضر نمودند. پیامبر (ص) روى مبارک خویش را از آنان برگردانید و فرمود: حبیبم را نزد من حاضر کنید. سپس دنبال علىبنابىطالب (ع) فرستادند. چون نظر مبارک به آن حضرت افتاد او را نزد خود خواند و کلماتى به حضرت فرمود. هنگامى که علىبنابىطالب (ع) از نزد آن حضرت خارج شد، عمر و ابوبکر به او گفتند: خلیلت به تو چه گفت؟ فرمود: هزار باب علم به من حدیث کرد که از هر باب هزار باب دیگر باز مى شود.
– آغاز امامت امیرالمؤمنین (ع)
اولین روز امامت حضرت امیرالمؤمنین علىبنابىطالب (ع) است، و زیارت آن حضرت در این روز مستحب است. بحارالانوار: ج 97 ص 384.
– آغاز غصب خلافت
اولین روز غصب ظالمانه خلافت و خانه نشین کردن امیرالمؤمنین (ع) و شکستن بیعت روز غدیر توسط اهل سقیفه بنى ساعده است (129).
– شهادت امام حسن مجتبى (ع)
در این روز در سال 50 ه امام حسن مجتبى (ع) به شهادت رسید.
جعده دختر اشعث بن قیس با زهرى که معاویه براى او فرستاده بود آن حضرت را مسموم کرد. معاویه همراه با زهر صد هزار درهم فرستاد و وعده کرد که او را به عقد یزید در آورد: ولى به وعده خود وفا نکرد.
آخر صفر
– شهادت امام رضا (ع)
حضرت ثامن الحجج مولانا على بن موسى الرضا (ع) در سال 203 ه به شهادت رسیدند. سن مبارک حضرت 49یا 55 سال بوده است. ر 28 سفر مأمون انگور مسموم یا آب نار زهر آلود را به اجبار به حضرت امام رضا (ع) خورانید.
منبع: مرکز مطالعات شیعه