پرخوری عصبی چیست؟

«پرخوری عصبی» یا «بولیمیا (Bulimia)» نوعی اختلال غذا خوردن  مهم و حتی تهدیده‌کننده زندگی است. افراد مبتلا به این اختلال، معمولا کنترل غذا خوردن خود را از دست می‌دهند و سپس با روشی ناسالم سعی در دفع غذاها دارند.

افراد مبتلا به پرخوری عصبی برای دفع غذا و جلوگیری از چاقی از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. مبتلایان به پرخوری عصبی ممکن است بعد از پرخوری با ایجاد استفراغ عمدی یا استفاده از داروهای رفع یبوست، مکمل‌های کاهش وزن، ادرارآورها یا تنقیه غذاهایی که خورده‌اند را دفع کنند. برخی از مبتلایان به این اختلال ممکن است برای جلوگیری از چاقی دست به رژیم‌های غذایی سختگیرانه یا ورزش بیش از حد بزنند.

علائم پرخوری عصبی

علائم و نشانه‌های پرخوری عصبی  ممکن است شامل موارد زیر باشد:

وسواس نسبت به وزن و اندام 

ترس همیشگی از چاقی

پرخوری‌های مکرر با حجم غذای زیاد در یک وعده 

حس از دست دادن کنترل در هنگام پرخوری، مانند اینکه فرد حس کند نمی‌تواند دست از خوردن غذا بکشد یا نمی‌تواند روی آنچه می‌خورد کنترلی داشته باشد

حس اجبار به استفراغ عمدی یا ورزش بی‌رویه برای جلوگیری از افزایش وزن

استفاده بی‌مورد از داروهای رفع یبوست، ادرارآور یا تنقیه بعد از غذا خوردن

نخوردن و ناشتا ماندن، محدود کردن کالری دریافتی یا پرهیز از خوردن برخی غذاهای خاص بین دوره‌های پرخوری

استفاده بی‌رویه از مکمل‌های رژیمی یا داروهای گیاهی برای کاهش وزن 1

علت های پرخوری عصبی

علت اصلی پرخوری عصبی هنوز مشخص نشده است اما گمان می رود که چند عامل، مشترکا باعث ایجاد اختلالات تغذیه ای می شوند. این عوامل می توانند ژنتیکی، محیطی، فیزیکی و فرهنگی باشند. برخی از اصلی ترین علت های بولیمیا عبارت است از:

تغییرات و تحولات پر استرس زندگی

آسیب روحی

تصویر ذهنی منفی از خویش

کمبود اعتماد به نفس

حرفه ها یا فعالیت هایی که روی ظاهر و اجرای فرد تمرکز دارند.

چه کسانی در خطر ابتلا به پرخوری عصبی هستند؟

طبق نظر موسسه جهانی سلامت روانی، یک درصد از جمعیت بزرگسالان آمریکا در مقاطع مختلف زندگی خود دچار بولیمیا می شوند. ۲.۸ درصد جمعیت دچار اختلال پرخوری بدون رفتار های جبرانی هستند. طبق آمار های این موسسه، زنان (خصوصا زنان جوان) بیشتر از مردان مستعد ابتلا به اختلالات تغذیه ای مانند بولیمیا، پرخوری و بی اشتهایی عصبی (آنورکسیا) هستند. البته باید گفت که بولیمیا می تواند تمام افراد جامعه را بدون در نظر گرفتن جنسیت، سن، وضعیت اقتصادی یا شیوه زندگی شان تحت تاثیر قرار دهد.

عواقب جدی پرخوری عصبی

برخلاف بی اشتهایی عصبی، افرادی که مبتلا به پر خوری عصبی هستند، دچار کاهش وزن شدید نمی شوند؛ اما این پرخوری و پس دادن غذا می تواند عواقب جدی را برای آنها به همراه داشته باشد مانند:

پوسیدگی دندان
خشکی پوست
ضربان قلب نامنظم
قرمزی چشم
کاهش میل جنسی
عدم درک صحیح
کم خونی
کاهش فشار خون
زخم ها
پارگی مری از استفراغ بیش از حد
نامنظم شدن عادات ماهیانه
یائسگی زود هنگام
اختلالات کلیوی
سقط جنین
مرده به دنیا آمدن جنین
نقص مادرزادی 2

چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود؟

در صورت مشاهده‌ی هرگونه علائمی از پرخوری عصبی، در اسرع وقت به پزشک معالج مراجعه نمایید؛ زیرا در صورت عدم درمان، پرخوری عصبی می‌تواند به شدت بر سلامتی فرد تاثیر بگذارد. در مورد احساسات و علائم پرخوری عصبی با مراقب سلامت یا متخصص بهداشت روان مشورت کنید. در صورتی که تمایلی به ادامه‌ی درمان با پزشک خود را ندارید، در مورد وضعیت خود با دوست، معلم و یا فردی که به او اعتماد دارید، صحبت کنید، زیرا می‌تواند در اولین قدم ‌ها برای دستیابی به درمان موفق به شما کمک نماید.

پرخوری عصبی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

در صورتی که پزشک به پرخوری عصبی شک نماید، اقدامات زیر را جهت تشخیص نهایی انجام می‌دهد:

در مورد عادت‌های غذایی، روش‌های کاهش وزن و علائم جسمی با فرد صحبت می‌کند

انجام معاینات بدنی

درخواست آزمایش خون و ادرار

درخواست نوار قلب جهت بررسی عملکرد قلب

انجام ارزیابی روانشناختی پیرامون نگرش فرد نسبت به شکل بدن و وزن

استفاده از معیارهای پرخوری عصبی ذکر شده در دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شده

درمان پرخوری عصبی چیست؟

تمرکز درمان پرخوری عصبی هم بر روی تغذیه و هم بر روی سلامت روان است و این امر مستلزم ایجاد دیدگاه سالم نسبت به خود و ایجاد ارتباط سالم با غذا است، گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:

داروهای ضد افسردگی، مانند فلوکستین، که تنها داروی ضد افسردگی است که توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا (FDA) برای درمان پرخوری عصبی تأیید شده است.

روان درمانی، که به آن گفتگو درمانی نیز گفته می‌شود، می‌تواند شامل رفتار درمانی شناختی، خانواده محور و روان درمانی بین فردی باشد.

حمایت رژیم غذایی و آموزش تغذیه، که به معنای یادگیری در مورد عادات غذایی سالم، تشکیل یک برنامه غذایی مغذی و احتمالاً یک برنامه کاهش وزن کنترل شده است.

درمان عوارض، که ممکن است شامل بستری شدن در موارد شدید پرخوری عصبی باشد.

درمان موفقیت آمیز معمولاً شامل یک داروی ضد افسردگی، روان درمانی و یک رویکرد مشترک بین پزشک، روان‌شناس و خانواده و دوستان است. بیماران می‌توانند در کلاسهای معالجه درمانی شرکت کنند و وعده‌های غذایی مغذی بخورند و جهت افزایش آگاهی نسبت به بدن خود به انجام یوگا بپردازند.

چگونه می‌توان از پرخوری عصبی پیشگیری نمود؟

اگرچه هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از ابتلا به پرخوری عصبی وجود ندارد، اما می‌توانید قبل از وخیم تر شدن وضعیت، افراد را به سمت رفتارهای سالم‌تر یا درمان حرفه‌ای هدایت کرد. مواردی از اقدامات پیشگیرانه عبارتند از:

بدون توجه به اندازه و شکل، یک تصویر سالم از بدن را در فرزندان خود پرورش دهید و تقویت کنید و به آنها در ارتقاء اعتماد به نفس خود فارغ از شکل ظاهری کمک نمایید.

وعده‌های غذایی منظم و لذت بخش خانوادگی داشته باشید.

از صحبت کردن در مورد میزان وزن در خانه خودداری کنید و در عوض بر روی سبک زندگی سالم متمرکز شوید.

از رژیم‌های غذایی خودداری کنید، به ویژه هنگامی که درگیر رفتارهایی ناسالم مانند روزه گرفتن، استفاده از مکمل‌های کاهش وزن یا مسهل‌ها یا القای استفراغ  جهت کنترل وزن خود هستید.

با مراقب سلامت خود مشورت کرده تا از نظر شاخص‌های اولیه اختلال در خوردن بررسی و جهت جلوگیری از پیشرفت آن به شما کمک نماید.

در صورتی که هر گونه علائمی مبنی بر اختلال در غذا خوردن در آشنایان خود مشاهده نمودید، پیرامون این موضوع با وی صحبت نموده و راه ‌های پیشگیری را بررسی کنید.3

پی نوشت:
1.www.drdr.ir
2.www.dranbara.com
3.www.doctoreto.com