پیامبران علیهم السلام تعداد و اسامی

در بحار الأنوار روایاتى نقل شده است که تعداد پیامبران را 124 هزار نفر ذکر کرده است. شمارى از این روایات عبارت است از: 1. حضرت رسول مى فرماید: «خداوند 124 هزار پیامبر آفریده و من گرامى ترین آنان نزد خداوند هستم… و 124 هزار وصى آفریده که على(ع) گرامى ترین آن ها نزد خداوند و بهترین ایشان است.»1
2. امام زین العابدین(ع) فرمود: «هر کس دوست دارد 124 هزار پیامبر با او مصافحه کنند، امام حسین(ع) رادر نیمه شعبان زیارت کند؛ چرا که ارواح پیامبران از خداوند براى زیارت حضرتش اذن مى گیرند و به آنان اجازه داده مى شود و پنج نفر از ایشان اولوالعزم هستند».2
3. ابوذر(ره) از پیامبر خدا(ص) سؤال کرد: پیامبران چند نفرند؟ حضرت رسول(ص) فرمود: «124 هزار پیامبر ….»3
4. شیخ صدوق(ره) در کتاب اعتقادات مى فرماید: «عقیده ما (شیعه امامیه) در تعداد انبیا این است که آنان 124 هزار نفرند و هر کدامشان وصى اى دارند.»4
مرحوم علامه طباطبائى در تفسیر «المیزان»، بعد از ذکر روایت ابوذر(ره) در تعداد انبیا، مى فرماید: «قسمت اول این حدیث که مشتمل بر تعداد پیامبران است، از مشهورات است که شیعه و سنى در کتبشان نقل کرده اند. صدوق در «خصال» و «امالى» از حضرت رضا(ع) از پیامبر خدا(ص) و از زید بن على از اجدادش از امیرالمؤمنین(ع) و ابن قولویه در «کامل الزیارة» و سید در «اقبال» از امام سجاد(ع) و در «بصایر الدرجات» از امام باقر(ع) روایت کرده اند.5
از سوى دیگر انس بن مالک از پیامبر خدا(ص) چنین روایت کرده است که: «من به دنبال هشتاد هزار پیامبر مبعوث شده ام که چهار هزار نفر آنان از بنى اسرائیل بودند». برخى این روایت را چنان توجیه کرده اند که روایت در صدد حصر تعداد پیامبران نیست و تنها بزرگان انبیا را ذکر فرموده است.
بنابراین، منشأ شهرت چنین تعدادى روایات یاد شده است. در منابع موجود نام تعداد بسیار اندکى از پیامبران به چشم مى خورد. شمارى از علل این مسأله عبارت است از:
1. اکثر انبیا شریعت مستقل نداشتند و به شریعت پیامبر دیگر دعوت مى کردند؛ مثل حضرت لوط در زمان حضرت ابراهیم. این پیامبران خودشان به طور مستقیم از خداوند وحى دریافت مى کردند؛ ولى از سوى وى مأمور به شریعت پیامبر دیگرى بودند.
2. بسیارى از انبیا معروف نبودند و براساس روایات، بر یک شهر یا روستا و یا یک خانواده مبعوث شدند.
اسامى پیامبرانى که در قرآن آمده است، عبارتند از: آدم، نوح، ادریس، هود، صالح، ابراهیم، لوط، اسماعیل، یسع، ذوالکفل، الیاس، یونس، اسحاق، یعقوب، یوسف، شعیب، موسى، هارون، داوود، سلیمان، ایوب، زکریا، یحیى، اسماعیل صادق الوعد، عیسى و محمد(ص). افزون بر این، در قرآن گاه به نام هایى برمى خوریم که پیامبریشان محل بحث است؛ مانند ذى القرنین، عمران پدر مریم و عزیر.
برخى آیات نیز اوصاف پیامبرى را ذکر کرده و نامش را نیاورده اند؛ مثل آیات 243 و 246 بقره که به ترتیب در مورد حزقیل و اشموئیل است یا آیه 259 بقره که در مورد ارمیا یا عزیر مى باشد. همچنین آیه 65 که در مورد خضر است؛ اگر چه پیامبرى جناب خضر محل بحث است.6
در روایات نیز نام برخى انبیا آمده است: همچون اشعیا؛ حیقوق یا حبقوق، دانیال، جرجیس و حنظله و خالد.7
حکمت اعطاى معجزه اقتضا مى کند که به همه پیامبران معجزه اعطا شود.
پى نوشت:
1. بحارالانوار، مجلسى، ج 11، ص 30.
2. همان، ص 58.
3. همان، ص 32.
4.همان، ص 28.
5. المیزان، ج 2، ص 144.
6. المیزان، ج 2، ص 140.
7. بحارالانوار، ج 14ص12.