در قرآن كريم بسياري از مسائل دين اسلام چه در حوزه اعتقادات و چه در حوزه فقه و احكام نام برده نشده است ولي در عين حال از ديدگاه شيعه و سني از ضروريات دين به شمار مي آيند. مثلاً اعتقاد به صد و بيست و چهار هزار پيامبر و ركعات نمازهاي پنج گانه و بعضي از اعمال حج مثل هفت مرتبه طواف رمي جمرات و اكثر محرّمات در حال احرام و … از ضروريات دين به شمار مي آيند كه در قرآن كريم هيچ اشاره اي به اين امور نشده است. پس بنا نبوده است كه هر چيزي كه از معتقدات و مسائل دين اسلام به شمار مي آيد در قرآن كريم از آن نام برده شود بلكه خيلي از امور و مسائل اعتقادي، فقهي و اخلاقي توسط شخص پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ بيان گرديده است. بنابراين مجرد عدم وجود چيزي در قرآن مجيد دليل بر بي اعتباري ديني و اعتقادي آن چيز نمي تواند باشد، چون ممكن است بيان يا وضع آن چيز به خود پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ كه از طرف خداوند مشرّع است واگذار شده باشد. بنابراين درست است كه در قرآن به نام حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها تصريح نشده، همان گونه كه به نام ساير ائمه هدي اشاره نشده است؛ اما آيات بسياري در شان و منزلت اين بزرگان نازل شده است. مي توان حدود 30 آيه را در قرآن نام برد كه در شان ايشان نازل شده است.
برخي از معروف ترين آيات نازل شده در شان ايشان به ترتيب خود قرآن كريم اين چنين است:
1. آيه 31 سوره بقره كه مي فرمايد:
«فَتَلَقَّى ءَادَمُ مِن رَّبِّهِ كلَِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيم»سپس آدم از پروردگارش كلماتى دريافت داشت (و با آنها توبه كرد.) و خداوند توبه او را پذيرفت چرا كه خداوند توبهپذير و مهربان است.
رواياتي درايم كه منظور از كلماتي كه آدم عليه السلام از خداوند دريافت كرد، محمد، علي، فاطمه، حسن، حسين عليهم السلام بوده است. يعني آدم عليه السلام خداوند را به اين پنج نفر قسم داد تا توبه اش پذيرفته گردد.[1]
2. آيه ديگر،آيه 61 سوره آل عمران است كه به نام آيه مباهله معروف است:
«فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَكمُْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَكُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتهَِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلىَ الْكَذِبِين»[2]
داستان اين آيه را همه مي دانيم كه درباره مباهله اي است كه پيامبر اكرم(ص) با مسيحيان نجران داشتند و حضرت در اين مباهله همراه علي، فاطمه، حسن و حسين عليهم السلام بر مسيحيان وارد شدند. و پيامبر (ص) از ميان زنان، تنها فاطمه زهرا سلام الله عليها را همراه خود برد و مسيحيان نيز باديدن چهره هاي اهل بيت پيامبر از انجام مباهله صرف نظر كردند.
3. آيه ديگر در شأن حضرت زهرا(س)، آيه 33 سوره احزاب است كه به آيه تطهير معروف است:
«…إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيراً» خداوند فقط مى خواهد پليدى و گناه را از شما اهل بيت دور كند و كاملًا شما را پاك سازد.
درباره اين آيه نيز مي دانيم كه درباره خمسه طيبه نازل شده و پس از نزول آن هرگاه پيامبر از درب خانه فاطمه زهرا سلام الله عليها مي گذشت، اين آيه را تلاوت مي فرمود.
4. آيه 8 سوره دهر نيز از آيات معروف در اين زمينه است:
«وَ يُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلىَ حُبِّهِ مِسْكِينًا وَ يَتِيمًا وَ أَسِيرًا»و غذاى (خود) را با اينكه به آن علاقه (و نياز) دارند، به مسكين و يتيم و اسير مى دهند!
اين آيه نيز در شأن بزرگي و عظمت حضرت زهرا عليهاالسلام و و همسر و فرزندانش است كه در سه مرحله تمامي غذاي خود را به مسكين و يتيم و اسير داده و خود گرسنه سر بر بالين نهادند.[3]
5. آخرين سوره نيز سوره كوثر است كه منظور از خير كثيري كه به پيامبر داده شده است، نعمت هاي زيادي است كه به پيامبر داده شده كه مهم ترين آنها كثرت نسل آن حضرت است كه به واسطه حضرت زهرا سلام الله عليها به پيامبر اكرم(ص) اعطا شده است.
آيات ذكر شده، معروف ترين آيات در شأن حضرت زهرا سلام الله عليها است و آيات ديگري نيز در اين باره وجود دارد، مانند آيه 26 سوره اسراء، آيه 3 سوره دخان، آيه 23 سوره شوري كه در برخي كتاب ها اين آيات گردآوري شده است.[4]
پي نوشت:
[1] . تفسير نور الثقلين، انتشارات اسماعيليان،قم،1415، ج1، ص: 67؛ ما نزل من القرآن في شأن فاطمه الزهراء، سيد محمد علي الحلو،1421ق ،ص20
[2] . هر گاه بعد از علم و دانشى كه (در باره مسيح) به تو رسيده، (باز) كسانى با تو به محاجّه و ستيز برخيزند، به آنها بگو: «بياييد ما فرزندان خود را دعوت كنيم، شما هم فرزندان خود را ما زنان خويش را دعوت نماييم، شما هم زنان خود را ما از نفوس خود دعوت كنيم، شما هم از نفوس خود آن گاه مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم.
[3] . ترجمه اسباب نزول، ذكاوتى قراگزلو، عليرضا، نشرني، تهران،1383، ص: 237
[4] . ما نزل من القرآن في شأن فاطمه الزهراء، سيد محمد علي الحلو،1421ق