چرا شيعه نماز مغرب و عشاء را به صورت جمع مي خواند؟

اين يک مسأله فقهي است و تابع دليل و برهان خودش مي باشد. ما شيعيان دليل بر جواز جمع داريم و به همين دليل فقهاي ما جمع را جايز مي دانند. اما چند نکته را در اين مورد بيان مي کنيم:
الف- جمع بين دو نماز مزدلفه و عرفه: همه فقها جمع بين اين دو نماز را افضل مي دانند چه شيعه و چه سني.
ب- جمع بين دو نماز در سفر: بيشتر فقهاء اهل سنت (جز ابو حنيفه و حسن و نخعي) قائل به جواز جمع بين دو نماز در سفر هستند. جناب شوکاني در کتاب نيل الاوطار اين مسئله را به تفصيل بحث کرده است.
ج- جمع بين دو نماز در غير سفر به خاطر عذر: که مشهور جواز جمع بين مغرب و عشاء را قائل هستند؛ فقط ابوحنيفه جمع را مطلقا جايز ندانسته است، مگر در حج، در عرفه و مزدلفه. (مزدلفه و عرفه دو مکان هستند در نزديکي مکه که در اعمال حج تمتع وقوف به آن دو از واجبات حج محسوب مي شود.)
د- جمع بين دو نماز اختياراً: علماء اماميه اتفاق نظر دارند که اين مسئله جايز است اگر چه جدا خواندن بهتر است. خوب در اين چهار مسئله، در سه مسئله نظر شيعه با اهل سنت موافق است (جز ابوحنيفه که با نظر بقيه فقها در دو مسئله مخالف بود) و در مسئله چهارم اختلاف نظر دارد و جمع را واجب نمي داند.
ابن رشد مي گويد: جمع در غير مسافرت و بدون عذر را مالک و اکثر فقها جايز نمي دانند و بعضي از فقها از اهل ظاهر هستند و اين را جايز شمرده اند.
حال که اين اختلاف انظار را آورديم، به اين مسئله مي پردازيم که دليل جواز جمع چيست؟ خلاصه جواب اين است که در قرآن فرموده است که: ﴿أَقِمِ الصَّلَاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُودًا﴾؛ نماز را از زوال خورشيد (هنگام ظهر) تا نهايت تاريکي شب [= نيمه شب‌] برپا دار؛ و همچنين قرآن فجر [= نماز صبح‌] را؛ چرا که قرآن فجر، مشهود (فرشتگان شب و روز) است![1] مي بينيم در آيه، سه وقت براي نماز ذکر شده است نه پنج وقت؛ در اين مورد به تفسير کبير فخر رازي که بزرگترين مفسر اهل سنت است مراجعه فرمائيد.
بدايه المجتهد، ج 1، ص 170، تحت عنوان الفعل الثاني في الجمع، ص 173-174 و هم صحيح مسلم، ج 4، ص 39 -42، باب حجة النبي |؛
نيل الاوطار، ج 3، ص 213؛
بدايه المجتهد، ج 2، ص 374 و المجموع للنبي، ج 4، ص 264؛
تفسير کبير، ج 21، ص 27.
دليل از سنت:
علاوه بر اين، در روايتي از شرح زرقاني بر کتاب الموطأ مالک آمده است که پيامبر اکرم | بين نماز ظهر و عصر جمع کرد؛ و همينطور بين نماز مغرب و عشاء.
از او در اين مورد پرسيدند، فرمود: اينگونه عمل کردم تا حرج و مشقت بر امتم نباشد.[2] و همينطور از ابن عباس نقل شده است که پيامبر جمع بين ظهر و عصر و مغرب و عشاء کرد، در حالي که نه خوف و نه سفري در کار بود.[3] و البته روايات فراواني از پيامبر اکرم | در جواز جمع بين دو نماز حتي در غير سفر و خطر وارد شده است. شما مي توانيد به کتاب الانصاف في مسائل دام فيها الخلاف علامه جعفر سبحاني جزء اول (ج اول) بحث الجمع بين الصلوتين مراجعه فرمائيد.