خانه » همه » مذهبی » چه راه حلّي پيشنهاد مي‎كنيد كه من بتوانم از آن راه بچه‎هايم را تشويق به خواندن نماز كنم در حالي كه هم من و هم پدرشان نماز خود را اوّل وقت مي‎خوانيم ولي بچه‎ها نماز را سبك مي‎شمارند.

چه راه حلّي پيشنهاد مي‎كنيد كه من بتوانم از آن راه بچه‎هايم را تشويق به خواندن نماز كنم در حالي كه هم من و هم پدرشان نماز خود را اوّل وقت مي‎خوانيم ولي بچه‎ها نماز را سبك مي‎شمارند.

اهميت توجه و عنايت به تربيت ديني و مذهبي فرزندان در مقاطع مختلف سنّي برهيچ كس پوشيده نيست. يكي از مهم‎ترين وظايف والدين تربيت فرزندان در بعد ديني و مذهبي از جمله نماز است كه در دوران كودكي و نوجواني بايد انجام شود. اگر والدين بتوانند از همان سال‎هاي اوليه،  فرزندان خود را به نماز و مسايل اسلامي عادت دهند، در بزرگسالي نيز اهل نماز خواهند بود. بنابراين شما مي‎توانيد از اين فرصت به خوبي استفاده نموده و با به كارگيري روش‎هاي زير فرزندان خود را به نماز و ديگر مسايل مذهبي علاقمند نماييد:
1. برقراري ارتباط عاطفي با فرزندان و پرهيز از ارتباط دستوري وخشك
يكي از عوامل مؤثر در تشويق و عادت دهي فرزندان به نماز،  برقراري ارتباط عاطفي و محبّت آميز با آنان است. اگر ارتباط والدين با فرزندان صميمي و دوستانه باشد، فرزندان به گفته‎هاي والدين احترام مي‎گذارند و از رفتارهاي آنان نيز تبعيت مي‎نمايند.  بنابراين سعي كنيد با برقراري ارتباط صميمي با فرزندانتان، اعتماد آنان را نسبت به خود جلب كنيد در آن صورت در تمامي رفتارها از جمله نماز خواندن با شما همانند سازي خواهند نمود و اگر آنان را به نماز دعوت كنيد نيز مي‎پذيرند.[1] از روش‎هاي تحكّم آميز و دستوري جداً پرهيز نماييد زيرا فرزندان به خصوص در دوران نوجواني از دستور دادن و برخورد تحكّم آميز به شدّت متنفرند.
استفاده از روش محبّت و حاكي از احترام در سيرة عملي رسول خدا نيز وجود داشته است. رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ وقتي مأموريت يافت تا خويشان خود را به دين اسلام دعوت نمايد در مجلسي كه به همين منظور تشكيل داده بود پيش از ابلاغ دعوت خود از آن‎ها به خوبي پذيرايي كرد و آن گاه آنان را به پذيرش دين الهي دعوت نمود.[2]2. الگو دهي؛
يكي از مشكلات اساسي تربيت در عصر حاضر كمبود يا نبودن الگوها و يا همخواني نداشتن الگوها با يادگيرنده است.[3] الگودهي در تربيت فرزندان به نماز يكي از روش‎هاي مهم محسوب مي‎شود. در نامة‌ خود اشاره نموده بوديد كه هم من و هم پدرشان نماز خود را اوّل وقت مي‎خوانيم ولي فرزندان ما نماز را سبك مي‎شمارند؛ از اين سخن شما استفاده مي‎شود كه به نقش الگوها در تربيت مذهبي فرزندان توجه داريد و تعجب نموده‎ايد كه چرا فرزندان شما اهل نماز اوّل وقت نيستند. در اين زمينه بايد عرض نمود كه يكي از عوامل موثر در روش الگودهي تناسب سنّي بين الگوها و يادگيرندگان است. شايد همين تفاوت سنّي يا نحوة روابط شما با فرزندان باعث شده كه مانند شما رفتار نكنند. بنابراين چه خوب است كه الگوهاي متناسب با سنّ فرزندان‎تان معرفي كنيد. سعي كنيد افرادي كه از نظر سنّي و جنسي با آنان يكسان هستند، معرفي نماييد و حتي زمينة دوستي‎شان را فراهم كنيد تا رفتارهاي خوب و پسنديده را از آنان ياد بگيرند. در هر حال بهترين وسيلة تشويق فرزندان به نماز اوّل وقت عمل والدين است. اهميت به نماز اوّل وقت از طرف والدين در دراز مدت و به طور ناخودآگاه فرزندان را به نماز اوّل وقت تشويق مي‎كند. همچنين توجه داشته باشيد كه فرزندان 10 تا 12 ساله شما هنوز به آن حد از درك نرسيده‎اند كه حتماً خود را به نماز اوّل وقت موظف بدانند. باز هم تكرار مي‎كنم خودتان نماز را سبك نشماريد. يقيناً فرزندان الگو خواهند گرفت.
3. دربارة اهميت نماز با فرزندان ‎تان سخن بگوييد؛
يكي از عواملي كه باعث مي‎شود افراد نسبت به اصل نماز يا نماز اوّل وقت بي‎اعتنايي كنند عدم آگاهي آنان است. بنابراين اگر فكر مي‎كنيد كه فرزندان شما در مورد اهميت نماز آگاهي لازم را ندارند، رواياتي را در اين زمينه به آن‎ها بگوييد. در روايات آمده است كه «نماز عمود دين است؛ نماز ملاك و معيار قبولي اعمال است؛ نماز معراج مؤمن است؛[4] و در قرآن آمده است كه: نماز انسان را از فحشا و منكرات باز مي‎دارد.[5]4. دربارة اهميت و فضيلت نماز اوّل وقت با فرزندانتان سخن بگوييد؛
دربارة فضيلت نماز اوّل وقت نيز روايات بسياري وجود دارد از جمله اين كه انسان بايد سعي كند نماز خود را در اوّل وقت بخواند مگر آن كه مشكل و يا عذري داشته باشد.[6] به اين نيز توجه داشته باشيد كه بيان مستقيم فضايل نماز اوّل وقت چندان مناسب نيست، بلكه بهتر است كه در اين باره در قالب داستان و حكايت و شعر با فرزندان صحبت شود تا اثر پذيري آن‎ها كامل شود.
در پايان لازم به يادآوري است كه نماز اوّل وقت، داراي فضيلت بيش‎تر مي‎باشد، بنابراين اگر فرزندان شما اهل نماز هستند و نماز خود را مرتّب مي‎خوانند و لو در غير اوّل وقت بايد آن‎ها را تشويق كنيد كه ادامه دهند و هرگز آنان بخاطر آن كه نمازشان را در اوّل وقت نمي‎خوانند مورد نكوهش و تنبيه قرار ندهيد، زيرا ممكن است از اصل نماز دلسرد شوند و به كلي ترك كنند.
اميدوارم كه بتوانيد با استفاده از روش‎هاي مذكور فرزندان خود را به نماز اوّل وقت عادت دهيد، اگر باز هم براي مانامه ارسال نموديد لطف نموده سنّ و جنسيّت فرزندان خود را نيز متذكر شويد تا به صورت دقيق‎تر بتوانيم شما را راهنمايي كنيم و روش‎هاي متناسب با سنّ آنان را بازگو نماييم.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. عباس عزيزي، سيماي نماز، انتشارات صلاة، چهارم، 1381.
2. جمعي از نويسندگان، نماز حقيقت درخشنده، ستاد اقامة نماز، اوّل، 1376.
3. حسن توانايان فرد، بهره‎وري در آموزش‎هاي نماز، مولف. دوّم، 1376.
4. محسن قرائتي، راز نماز براي جوانان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، اوّل، 1368.
5. غلامعلي افروز، چگونه فرزندانمان را به نماز خواندن عادت دهيم.

پي نوشت ها:
[1] . براي مطالعه بيشتر رك: دلشاد تهراني، مصطفي، اصول تربيت در نهج البلاغه، انتشارات دريا، چاپ اوّل، 1379، ص 22 تا 79.
[2] . مفيد، الارشاد، قم، كتاب فروشي بصيرتي، بي‎تا، ص 29.
[3] . براي مطالعه بيشتر رك: موسوي، سيد مهدي، كاشمري، روش‎هاي تربيت، دفتر تبليغات اسلامي، چاپ اوّل، 1379، فصل 5.
[4] . در اين زمينه مراجعه شود به: محمدي ري شهري، محمد، ميزان الحكمه، مركز الاعلام الاسلامي، ج 5، ص 369 تا 371.
[5] . عنكبوت/45.
[6] . محمدي ري شهري، محمد، همان، ص 401 و 402.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد