گناه و معصیت، مانند لجنزار متعفنی است که انسان، هر چه بیشتر در آن فرو میرود، کمتر بوی تعفن آنرا حس میکند؛ زیرا حس بویایی او از کار میافتد و متوجه غرق شدن بیشتر خود نمیشود.
از طرف دیگر، تصمیم جدی انسان به بازگشت از هر جای این مسیر باتلاق و متعفن، خود یک پیروزی است. کسی که الآن و در این مرحله به این پیروزی رسیده است، باید سعی کند انگیزۀ خود را برای مبارزه با گناه، قویتر نماید، تا در مراحل بعدی هم پیروزی شود.
اما در مورد راههای قوی کردن انگیزه برای مبارزه با گناه، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- توجه به مفاسد و مضرات گناه،
- توجه به ارزش والای شخصیت خود،
- توجه به مقام عظیم خداوند و رعایت کردن دستورهای او،
- توجه به ارزش مبارزه با گناه و هوای نفس، به عنوان یک هنر و لذتبخش بودن پیروزی بر نفس.
علاوه بر این، باید با دوری کردن از محیطهای خلوت و پرکردن اوقات فراغت با برنامههایی؛ مانند مطالعه، ورزش، قرائت و حفظ قرآن، عبادت، روزه گرفتن، ارتباط با افراد متدین و خودساخته و… شرایط و زمینههای گناه را از بین برد.
در صورتی که ازدواج نکردهاید، سریعا به این کار اقدام کنید که ارضای غریزۀ جنسی از راه حلال، میتواند شما را در دستیابی به اهدافتان کمک فراوانی نماید.
نکتۀ بسیار مهم در اینراه، مأیوس نشدن از رحمت الاهی و استعانت از او و توکل به او است. از توبه شکنی مکرر خود به هیچ وجه دلسرد نشوید و با عزمی جزم و با توجه به راهکارهای اشاره شده در بالا، به مبارزه با این پدیده برخیزید. ما بر این باوریم که با دستگیری و لطف پروردگار مهربان، شما در این مبارزه پیروز خواهید شد.
گناه و معصیت مانند باتلاق و لجنزار متعفنی است که اگر انسان مدتی در آن بماند، حس بویایی انسان از کار افتاده و انسان دیگر بوی تعفن را احساس نمیکند و هرچه بیشتر در آن فرو میرود، بیشتر دچار عفونتها و بیماریهای آن میشود. تا جایی که دیگر قدرت و ارادهی خود را برای نجات از دست میدهد و اگر هم خواهان نجات خود باشد، دیگر نمیتواند.
از سوی دیگر، انسان از هر جای این باتلاق عمیق گمراهی، تصمیم به بازگشت و جبران بگیرد و در راه نجات خود قدم بردارد، جلوی ضرر را گرفته است و این خود پیروزی بزرگی است که پایه و مبنای پیروزیهای بعدی است.
توجه شما به زشتی و گناه آلود بودن اینگونه فیلمها، در این مرحله که ابتدای فرو رفتن در گناه است، نشانۀ وجدان بیدار شما و لطف خداوند به شما است. و تصمیم شما به توبه و بازگشت و پیدا کردن راه حل در این مرحله، یک پیروزی بزرگ بر نفس است و خود یکی از مراحل توبه است که بسیار با ارزش است.
اما باید دانست که توبه دارای مراتبی است:
- عزم بر ترک گناه،
- ترک گناه،
- جبران گناه (کسب فضائل اخلاقی و انجام اعمال نیک).
ما این عزم و ارادۀ استوار شما را برای ترک گناه که در حقیقت ورود به اوّلین مرحلۀ توبه است، به شما تبریک میگوییم. اما شما باید به زودی وارد مرحلۀ بعدی شوید. برای این کار، باید بدانید که چرا میخواهید عمل گناهی را که انجام دادهاید ترک کنید و کنار بگذارید؛ زیرا تا انگیزۀ قوی برای این کار نداشته باشید، نمیتوانید موفق شوید و این به خاطر جذاب بودن گناه است. چنانکه امام صادق(ع) میفرماید: “بهشت (اعمالی که موجب رفتن به بهشت است) آمیخته با سختیها و رنجها است، و آتش جهنم (اعمالی که موجب رفتن به جهنم است) آمیخته با میل و علاقۀ نفسانی انسان است”.[1]
پس، باید برای ترک گناه، انگیزهای قویتر از جذاب بودن گناه داشته باشید. اگر این انگیزه را ندارید، باید آنرا در خود ایجاد کنید و سپس هر چه بیشتر آنرا تقویت نمایید.
در اینجا، به بعضی از راههای ایجاد و تقویت انگیزۀ مبارزه با گناه اشاره مینماییم:
- مطالعه برای کسب آگاهی و اطلاعات بیشتر از مضرات گناه و عواقب آن؛ مسلم است اگر انسان به ضررهای بیشمار کوتاه مدت و دراز مدت عملی آشنا بوده و به آنها توجه داشته باشد، هرگز مرتکب آن نخواهد شد.
- توجه پیدا کردن به مقام و شخصیت خود به عنوان یک انسان(خلیفه و جانشین خداوند در روی زمین) و اینکه با انجام گناه، انسان از این مقام سقوط خواهد کرد.
- توجه به مقام عظیم خداوند. رعایت کردن دستورهای او، و اینکه او حاضر و ناظر بر اعمال ما است و محضر خدا جای گناه نیست.
- توجه به این نکته که یک جوان مسلمان، یک فرد مؤثر در اجتماع است و میتواند در اثر تربیت نفس خود و مبارزه با گناه، منشأ اثرات مثبتی در جامعه باشد و نه تنها میتواند خود را از دام گناه برهاند، بلکه میتواند اسباب آزادی و نجات دیگران را هم فراهم کند.
- توجه داشتن به این مسئله که اگر خداوند مهربان، بندگانش را از کاری نهی کرده و بر حذر داشته است، حتماً برای ضرر و زیانهایی است که آن عمل به دنبال داشته است و گرنه خداوند مهربان هیچگاه ما را از اعمالی که سودمند باشند، باز نمیدارد. پس اگر خداوند از ارضای غریزۀ جنسی از غیر راه ازدواج شرعی منع کرده،[2] و برای کسانی که از این دستور سرپیچی کنند، مجازاتهایی در این جهان و در آن جهان تعیین کرده است، برای ضرر و زیانهای فراوان آن است. اگر کسی خدا را دوست دارد باید با دستور او مخالفت نکند و اگر(نعوذ بالله) خدا را دوست ندارد، حداقل باید برای ضررهایی که متوجه او است از این عمل دوری کند.
- توجه به اینکه لذت گناه برای چند لحظه و بسیار زودگذر است، ولی عواقب مضر آن ماندگار است و هیچ انسان عاقلی برای لذت زودگذر، خود را گرفتار ضررهای طولانی مدت نمیکند.
- توجه به اینکه در وادی گناه غلطیدن، هیچ هنری نیست، این کاری است که از هر انسان بیارادهای ساخته است. ارزش و هنر انسان این است که در مقابل هواهای نفسانی و شیطانی بایستد و با آنها مقابله کند. وارد شدن در این مقابله و مبارزه، خود یک پیروزی بزرگ است.
با توجه به موارد یاد شدۀ، سعی کنید تا حد امکان از محیط گناه و از محیطهای خلوت که در آن ابزار گناه مهیا است، دوری نمایید. اوقات فراغت خود را با برنامههایی؛ نظیر ورزش، مطالعۀ کتابهای سودمند، قرائت و حفظ قرآن، ارتباط و رفت و آمد با افراد خودساخته و متدین، روزه گرفتن و …، و تلقین به خود که شما میتوانید با این عمل مبارزه کرده و آن را کنار بگذارید، پرکنید.
در صورتی که ازدواج نکردهاید، سریعا به این کار اقدام کنید که ارضای غریزۀ جنسی از راه حلال، میتواند شما را در دستیابی به اهدافتان کمک فراوانی نماید.[3]
دوست عزیز! مبارزه با گناه و وسوسههای نفس و شیطان، خیلی سخت، اما بسیار با ارزش و لذتبخش است و لذت پیروزی، در هر مرحلۀ این مبارزه را با هیچ لذت دیگری نمیتوان مقایسه کرد. و به قول شاعر:
تو گر لذت ترک لذت بدانی
دگر لذت نفس، لذت نخوانی
پس، سعی کنید انگیزۀ خود را برای ترک این عمل بسیار مضر، هر چه بیشتر قوی کنید و در همۀ حالات بدانید که یک پشتیبان بسیار قوی و مهربان دارید و آن خدای متعال است که در صورت توبۀ واقعی، از گناهان ما میگذرد و ما را در مسیر مبارزۀ با گناه، یاری میدهد آن هم از راههایی که حتی به فکر ما نمیرسد.
در اینراه، از رحمت الاهی مأیوس نشوید و از خدا استعانت جسته و به او توکل کنید و از اینکه به طور مکرر توبه نموده و آنرا میشکنید، دلسرد نشوید و دوباره عزم خود را جزم کرده و با راهکارهایی که در بالا بدان اشاره شد، به مبارزه با این پدیده برخیزید. ما بر این باوریم که با استعانت از لطف پروردگار مهربان، در این مبارزه موفق میشوید، انشاءالله.
[1]. «الجنة محفوفة بالمکاره و جهنم محفوفة باللذات والشهوات»؛ شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعة، ج 15، ص 309، باب 42 (باب وجوب اجتناب الشهوات و اللذات المحرمه)، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.
[2]. “فمن ابتغی وراء ذلک فاولئک هم العادون”. مؤمنون، 7.
[3] برای آگاهی بیشتر، ر. ک: «استمناء و راه نجات از آن»، 326.