گیمنما یک نوع درخچه بالارونده (گیاهانی که سطح دیوار یا … رو می‌پوشانند) و بومی هند و آفریقا می‌باشد. از برگ‌های آن برای ساخت دارو استفاده می‌شود. این گیاه سابقه مصرف طولانی در طب آیورودا (به معنی علم زندگی، یک علم باستانی و کهن که از گیاهان دارویی، ماساژ و یوگا برای درمان بیماران استفاده می‌شود) در هند دارد. نام هندی این گیاه (گیمنا) به معنی “نابود کننده شکر” می‌باشد.

مردم از این گیاه برای دیابت، کاهش وزن و سایر شرایط استفاده می‌کنند، اما هیچ شواهد علمی معتبری برای تایید این مصرف‌ها وجود ندارد.

چگونه عمل می‌کند؟

این گیاه حاوی موادی است که مقدار جذب شکر را از روده‌ کاهش می‌دهد. همچنین ممکن است باعث افزایش مقدار انسولین در بدن و افزایش رشد سلول‌های پانکراس (محل تولید انسولین در بدن) شود.

در ادامه همراه کوکا باشید تا با فواید گیاه گیمنما برای سلامتی بدن و نحوه مصرف آن بیشتر آشنا شوید.1

کاهش قند غذا

یکی از ترکیبات اصلی این گیاه، گیمنیک اسید میباشد که به کاهش مزه شیرین کمک میکند. با مصرف این گیاه به همراه غذاها یا نوشیدنی های شیرین، اسید موجود در آن از جذب شکر غذا جلوگیری خواهد کرد. تحقیقات انجام شده نشان میدهند که عصاره این گیاه قادر است میزان شیرینی مواد را کاهش داده و رغبت افراد به خوردن این نوع غذاها را کم کند.

کاهش قند خون

به گفته سازمان سلامت جهانی، بیش از 420 میلیون نفر در سراسر جهان از مشکل دیابت رنج میبرند. دیابت یک بیماری میتابولیکی است که به عنوان عامل افزایش قند خون شناخته میشود. افزایش قند خون به علت ناتوانی بدن در ترشح یا استفاده از انسولین بوجود می آید.

گیاه گیمنما به عنوان گیاهی با خاصیت ضددیابت شناخته شده و به عنوان مکمل به همراه دارو های دیگر برای کاهش قند خون استفاده میگردد. نام دیگر این گیاه، گورمار است که به هندی به معنی “قاتل شکر” میباشد.

تاثیر این گیاه در روده همانند تاثیر آن در دهان فرد بوده و مانع جذب قند در روده میشود و در نتیجه، به کاهش قند خون فرد کمک میکند.

تنظیم کلسترول و تری‌گلیسرید خون

این گیاه قادر به کاهش کلسترول بد LDL و تری گلیسرید خون میباشد. با وجود اینکه شهرت این گیاه بعلت خاصیت کاهش قند خون است، تحقیقات نشان داده است که این گیاه قادر است که تاثیر جذب چربی در بدن را نیز کاهش دهد.

در یک آزمایش انجام شده بر روی موش های آزمایشگاهی با وعده های غذایی چرب، عصاره این گیاه به حفظ وزن موش ها کمک و از تجمع چربی بر روی کبد آنها جلوگیری کرده است. همچنین موش هایی که این عصاره را مصرف میکردند، دارای سطح تری گلیسرید کمتری در بدن خود بوده اند.

در آزمایشی دیگر مشاهده شده است که گیاه گیمنما در حیواناتی که غذای چرب مصرف میکردند اثر ضد چاقی داشته است. همچنین این گیاه به کاهش چربی خون و کلسترول بد LDL این حیوانات کمک کرده است.

گیاه گیمنما برای کاهش وزن

عصاره گیاه گیمنما قادر به کاهش وزن در حیوانات و انسان ها میباشد.

در یک آزمایش سه هفته ای، مشاهده شده است که وزن موش هایی که این عصاره را مصرف کرده اند کاهش یافته است. همچنین در آزمایشی دیگر، موش های آزمایشگاهی با خوردن عصاره این گیاه به همراه غذاهای چرب، قادر به جذب کمتر وزن نسبت به حالت معمول بوده اند. علاوه بر این، طبق آزمایش انجام شده بر روی 60 فرد که به اضافه وزن مبتلا بوده اند، مصرف این گیاه به همراه غذاهای کم چرب، باعث کاهش 5 تا 6 درصدی وزن بدن آنها شده است.

کمک به کاهش التهاب بدن

التهاب نقشی اصلی در نقاهت بدن فرد ایفا میکند. با این حال برخی اوقات، این التهاب برای بدن مفید است، برای مثال در هنگام آلوده شدن بدن و یا جراحت آن، التهاب باعث حفظ انسان از میکروب های خطرناک خواهد شد. علاوه بر این، التهاب میتواند بر اثر محیط و غذاهای مصرف شده نیز بوجود آید. با این حال، التهاب های مزمن میتوانند مشکلات جسمی بسیاری را در پی داشته باشند.

آزمایش ثابت کرده است که مقدار قند مصرفی، در التهاب های حیوانات و انسان ها تاثیر داشته است. این گیاه قادر است که با منع جذب قند در بدن، این التهاب ها را کاهش دهد.2

قند خون و دیابت

گفته می شود که گیاه گیمنما گیرنده های قندی موجود در روده را مسدود کرده و با کاهش توانایی جذب قند در بدن، به کاهش قند خون بعد از مصرف غذا کمک می کند.

مطالعات نشان می دهد که مصرف 200-400 میلی گرم گیمنما اسید در روز باعث کاهش جذب گلوکز در روده شده و برای کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 مفید می باشد.

علاوه بر این گیاه گیمنما به کاهش سطح HbA1c در افراد مبتلا به دیابت کمک می کند.

کاهش میل به شیرینی

گیمنما حاوی ترکیباتی به نام گیمنما اسید است که باعث سرکوب میل به شیرینی می شود؛ مطالعات نشان داده افرادی که مکمل گیمنما را مصرف می کنند تمایل کمتری به مصرف شیرینی نشان می دهند.

افزایش تولید انسولین

سطح انسولین بیشتر بدان معنی است که قند با سرعت بیشتری از خون شما پاک می شود. گیاه گیمنما ممکن است تولید انسولین در لوزالمعده را تحریک کند، باعث بازسازی سلول های جزایر پانکراس (تولید کننده انسولین) شده و به این ترتیب باعث کاهش قند خون در افراد دیابتی شود.

چربی خون و سلامت قلب

تحقیقات نشان می دهد که گیاه گیمنما می تواند به کاهش چربی خون (تری گلیسیرید و کلسترول بالای خون) کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش دهد.

یک مطالعه نشان داده که عصاره گیمنما دارای اثر ضد چاقی بر روی حیواناتی است که رژیم غذایی پرچرب دارند و همچنین باعث کاهش چربی خون و کلسترول بد خون در آن ها می شود.

سرطان

گیاه گیمنما به دلیل مقادیر بالای ساپونین هایی که دارد به کاهش رادیکال های آزاد بدن کمک کرده و خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.

عوارض و مضرات گیاه گیمنما

تداخل دارویی

گیاه گیمنما به دلیل توانایی در کاهش قند خون ممکن است با دارو های کاهش دهنده ی قند خون تداخل دارویی داشته باشد و باعث کاهش شدید قند خون، سردرد، حالت تهوع، سرگیجه و لرزش در افراد مبتلا به دیابت شود.

علاوه بر این، مکمل گیمنما را نباید با آسپرین و داروی گیاهی گل راعی استفاده کرد، زیرا ممکن است باعث افت شدید قند خون شود.

دوران بارداری و شیردهی

هنوز اطلاعات دقیقی از اثر گیاه گیمنما بر روی زنان باردار و شیرده منتشر نشده به همین دلیل توصیه می شود که زنان در دوران بارداری و شیردهی از مصرف آن اجتناب کنند.

فشار خون

در طب سنتی از گیاه گیمنما برای کاهش فشار خون بالا استفاده می شود اما برخی مطالعات نشان داده که مصرف مکمل های گیمنما باعث افزایش فشار خون سیستولیک در موش های آزمایشگاه شده است.

طریقه مصرف گیاه گیمنما

گیاه گیمنما به طور سنتی به عنوان چای و دمنوش یا با جویدن برگ های تازه ی آن مصرف می شود.

امروزه عصاره و مکمل های گیاه گیمنما هم به بازار عرضه شده اند.

مقدار مصرف روزانه گیاه گیمنما با مشورت پزشک

عصاره : 200 تا 400 میلی گرم در روز

پودر : 2 تا 4 گرم در روز

مکمل به شکل کپسول : 100 میلی گرم، 3-4 بار در روز.3

پی نوشت:
1.www.sibooye.com
2.www.giahyab.com
3.www.coca.ir