یکی از پیامبران جلیل القدری که در فرهنگ قرآن به بزرگی و عظمت از او یاد شده، حضرت عیسی مسیح(علیه السلام) است، قداست و فضیلت ارزشمندی که  این پیامبر اولوالعزم در شریعت اسلامی  دارد را  به راستی در هیچ یک از شرایع و ادیان  آسمانی نمی توان مشاهده کرد، کمااینکه یکی از دانشمند برجسته اسلامی، آیت الله کاشف الغطاء در این خصوص می فرماید: به راستی اگر تعریف و تمجیدی که قرآن مجید درباره ی عیسی مسیح(علیه السلام) و مادر مکرمشان بیان کرده را نداشتیم، جهان بشریت به عظمت و قداست  حضرت مسیح(علیه السلام) دست پیدا نمی کرد، کما اینکه اگر قرار بود برای شناخت این پیامبر مقدس به اناجیل رجوع کنیم، قلم حیا می کرد که در وصف او چیزی را بنویسد.[1]

در ایام ولادت این پیامبر آسمانی ضمن تبریک و تهنیت به جامعه مسیحیت و تمام  موحدان عالم، به یکی از زیباترین و جذاب ترین جملاتی که خدای متعال در قرآن کریم در تمجید ایشان بیان فرموده اشاره می کنیم: «وَ السَّلامُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدْتُ وَ یَوْمَ أَمُوتُ وَ یَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا؛[2] و سلام (خدا) بر من، در آن روز که متولّد شدم، و در آن روز که مى میرم، و آن روز که زنده برانگیخته خواهم شد!»یکی از زیباترین عبارتی که در قرآن کریم در خصوص حضرت مسیح(علیه السلام) بیان شده تکریم وبزرگداشت مقام شامخ مادر است، «وَ بَرًّا بِوالِدَتی وَ لَمْ یَجْعَلْنی جَبَّاراً شَقِیًّا؛ و مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده و جبّار و شقى قرار نداده است!»

بیوگرافی  و شخصیت شناسی حضرت مسیح(ع) در قرآن

علاوه بر آیات بسیار زیبایی که در خصوص حضرت مسیح در قرآن کریم بیان شده، منابع روایی نیز سخنان و نکات طلایی از ایشان در منابع ثبت و ضبط کرده است، تمام این معارف و درس های کلیدی چراغ راهی برای جویندگان سعادت و خوشبختی است، در عین حال باید تعصبات متحجرانه را کنار گذاشت و با صداقت آن معارف ارزشمند را در زندگی به کار بست.

 
1-عَبد و فرستاده اولوالعزم پروردگار

از جمله مهمترین و طلایی ترین چیزی که قرآن کریم در خصوص حضرت مسیح مورد توجه قرار داده و ایشان را با آن شاخصه به بندگان معرفی می کنند، عبد بودن، مطیع خدا بودن، نبوی بودن ایشان است، شاخص طلایی که با وجود بسیاری از تعابیر شرک آلودی که به ایشان نسبت داده می شود، از ایشان دور می شود: «قالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتانِیَ الْکِتابَ وَ جَعَلَنی نَبِیًّا وَ جَعَلَنی مُبارَکاً أَیْنَ ما کُنْتُ وَ أَوْصانی بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ ما دُمْتُ حَیًّا؛[3] (ناگهان عیسى زبان به سخن گشود و) گفت: «من بنده خدایم او کتاب (آسمانى) به من داده و مرا پیامبر قرار داده است! و مرا- هر جا که باشم- وجودى پربرکت قرار داده و تا زمانى که زنده ام، مرا به نماز و زکات توصیه کرده است!». در این آیات به زیبایی حضرت مسیح معرفی می شود، اول اینکه برخلاف تصور اهل کتاب ایشان را نه خدا بلکه عبد پروردگار معرفی می کنند،[4] تعبیر شرک آلودی که در بین اهل کتاب شهرت یافته به صراحت در آیات قرآن کریم مردود اعلام می شود، و هر گونه تثلیث و چندگانه پرستی را از ایشان مبری می کند.[5]

 
2- حضرت مسیح آیه و نشانه خدا

حضرت مسیح آیت و نشانه خداست، از طرفی هیچ گاه نباید آیه و صاحب آیه را در عرض هم قرار داد، چنانکه کلمه با متکلم در عرض هم نیستند،[6] « وَ جَعَلْنَا ابْنَ مَرْیَمَ وَ أُمَّهُ آیَة؛[7] و پسر مریم و مادرش را آیتى ساختیم» تعبیر به «ابن مریم» بجاى عیسى براى توجه دادن به این حقیقت است که او تنها از مادر و بدون دخالت پدرى به فرمان پروردگار متولد شد، و این تولد خود از آیات بزرگ قدرت پروردگار بود.[8] آیه و نشانه ای که با بیان، حکمت و دانش مردم را به سوی توحید و یکتاپرستی دعوت و راهنمایی می کرد: «و چون عیسى با دلیل هاى روشن خود آمد، گفت: برایتان حکمت آورده‏ ام و آمده ‏ام تا چیزهایى را که در آن اختلاف مى‏کنید بیان کنم. پس، از خدا بترسید و از من اطاعت کنید. خداى یکتا پروردگار من و پروردگار شماست. او را بپرستید. راه راست این است.»[9]  

حضرت مسیح و  پنج  درس  زندگی

 1-حضرت مسیح اسوه تکریم وبزرگداشت مادر

یکی از زیباترین عبارتی که در قرآن کریم در خصوص حضرت مسیح(علیه السلام) بیان شده تکریم وبزرگداشت مقام شامخ مادر است، «وَ بَرًّا بِوالِدَتی وَ لَمْ یَجْعَلْنی جَبَّاراً شَقِیًّا؛[10] و مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده و جبّار و شقى قرار نداده است!». فضیلت بسیار مهّم و اخلاقی که در فرهنگ روایات نیز به آن توجه خاص و جدّی شده و فرزندان را از بی توجهی به حقوق مادر برحذر داشته است،  در این آیه شریف به سه ویژگی خاص اشاره شده است، یک ویژگی ایجابی و  دو خصوصیت سلبی، خدای متعال بعد از بیان این نکته که حضرت مسیح را نیکوکار به مادر معرفی می کنند، هر گونه طغیان گری و شقاوت را از ایشان سلب می نمایند.

 
2-لزوم  زیبابینی و مثبت نگری در زندگی

از جمله نکات کلیدی و کاربردی در زندگی مثبت نگری و پرهیز از منفی بافی در خصوص دیگران است، گاهی اوقات در تعاملات زندگی اجتماعی و مشترک خود متوجه می شویم که مهارت مثبت نگری و خوب بینی را نداریم دائماً بدی و زشتی های دیگران را می بینیم، این در حالی است که اگر مقداری به خوبی های دیگران و محاسن اخلاقی آنها و کارهای خوبی که برای ما انجام داده اند فکر کنیم بسیاری از مشکلات رفتاری، فکری و اخلاقی ما درمان خواهد شد. در منابع روایی از حضرت مسیح(علیه السلام) روایتی نقل شده است که به خوبی گویای زیبا بینی و مثبت نگری است: «وَ رُوِیَ‏ أَنَّ عِیسَى ع مَرَّ وَ الْحَوَارِیُّونَ عَلَى جِیفَةِ کَلْبٍ فَقَالَ الْحَوَارِیُّونَ مَا أَنْتَنَ‏ رِیحَ‏ هَذَا الْکَلْبِ فَقَالَ عِیسَى ع مَا أَشَدَّ بَیَاضَ أَسْنَانِهِ کَأَنَّهُ نَهَاهُمْ عَنْ غِیبَةِ الْکَلْب‏[11]عیسی(علیه السلام) با حواریون از کنار سگ مرده ای می گذشتند، حواریون گفتند: چه بدبوست! عیسی فرمود: دندان هایش چه قدر سفید است».

 
3-لزوم تلفیق علم و عمل

گاهی از اوقات بسیاری از انسان ها پیش از آنکه در زندگی اهل عمل باشند، اهل دانستن هستد، به عبارتی هر چند که علم و دانش مختلفی در زندگی دارند، ولی آن دانسته ها به کارشان نیامده و منجر به عمل و رفتار عملی در زندگی نشده است، در واقع اگر ما انسان ها به آنچه می دانیم در زندگی عمل می کردیم اوضاع بسیار خوبی داشتیم، می دانیم که نیکی خوب است، ولی عملکردمان چیز دیگری را نشان می دهد، می دانیم که نباید کاری را انجام بدهیم ولی خلاف دانسته ی خود رفتار می کنیم، در منابع روایی از حضرت عیسی(علیه السلام) این چنین نقل شده است: «قَالَ عِیسَى ع أَشْقَى النَّاسِ مَنْ هُوَ مَعْرُوفٌ‏ بِعِلْمِهِ مَجْهُولٌ بِعَمَلِه‏؛[12]حضرت عیسى (ع) فرمود: شقى‏ترین و بدترین مردم آن کسى باشد که در میان مردم با علم و فضل شهرت پیدا کرده، ولى در مقام عمل مقصر و سست و مجهول باشد».
 
پی نوشت ها
 [1]. پژوهشی در باره مسیح و انجیل،آیه الله شیخ محمد حسین کاشف الغطا، ص17.
[2]. سوره مریم، آیه 33.
[3].سوره  مریم، آیات31و 30.
[4]. سوره مائده، آیه 17. «لَقَدْ کَفَرَ الَّذینَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسیحُ ابْنُ مَرْیَمَ قُلْ فَمَنْ یَمْلِکُ مِنَ اللَّهِ شَیْئاً إِنْ أَرادَ أَنْ یُهْلِکَ الْمَسیحَ ابْنَ مَرْیَمَ وَ أُمَّهُ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمیعا؛ آنان که گفتند که خدا همان مسیح پسر مریم است، کافر شدند. بگوى: چه کسى مى‏تواند عذاب خدا را دفع کند اگر اراده کند مسیح پسر مریم و مادرش و همه اهل زمین را به هلاکت رساند؟»
[5]. ر.ک: سوره نساء، آیه 171.
[6].آیت الله جوادی آملی، تفسیر موضوعی قرآن، سیره پیامبران د رقرآن، ج7، ص376.
[7]. سوره مومنون، آیه 50.
[8].مکارم، تفسیر نمونه، ج‏14، ص251.
[9]. سوره زخرف، آیه 63و64.
[10]. سوره مریم، آیه 32.
[11]. مجموعة ورام، ج‏1، ص117.
[12]. مصباح الشریعة، ص20.