بیماری‌های گوش را باید کاملا جدی گرفت چرا که گوش یکی از اعضای حساس بدن انسان است که وظیفه انتقال صدا و ارتباط ما را با محیط اطراف بر عهده دارد. گاهی وجود برخی از این بیماری‌های گوش مانع از عملکرد درست این عضو می‌شوند.
 

گوش و انواع بیماری‌های گوش

از دست دادن شنوایی به دلایل بسیاری اتفاق می‌افتد. برخی افراد ممکن است به هنگام تولد از قدرت شنوایی محروم باشند. در حالی که دیگران ممکن است در طول زمان و به آرامی از شنیدن صدای خود و محیط اطراف خود محروم شوند. بیماری‌ها، عفونت‌ها و اختلالاتی نظیر سرطان‌هایی  که بر برخی قسمت‌های گوش تاثیر می‌گذارند؛ می توانند باعث کاهش شنوایی در کودکان و بزرگسالان شوند.

این در حالی است که بسیاری از مشکلات به راحتی قابل مشاهده است و در طول ویزیت‌های منظم نزد پزشک متخصص قابل حل و درمان هستند. در حالی که همه انواع بیماری‌های گوش باعث کاهش شنوایی نمی‌شوند؛‌ انواع خاصی از بیماری‌های گوش و عفونت‌های آن می‌توانند – به ویژه اگر به موقع درمان نشوند، به از دست دادن شنوایی منجر شوند. برخی از این عوامل عبارتند از: سر و صدا، آسیب‌های وارده به گوش، پیری گوشی، زمینه‌های ارثی و برخی از عفونت‌ها

انواع بیماری های گوش

1. عفونت های گوش
عفونت های گوش جز مهمترین عوامل در ایجاد بیماری ها و کاهش شنوایی است و در زیر عفونت ها را در سنین و بیماریهای مختلف بررسی می کنیم.

2. عفونت های زمان جنینی
ابتلا مادر به سرخجه در زمان بارداری می تواند موجب آسیب شنوایی و بروز برخی اختلالات در گوش نوزاد شود. عفونت های در بدو تولد و نوزادی مانند آنفولانزا، اوریون، سرخک و … هم ریسک بالایی دربروز کم شنوایی در نوزاد خواهد داشت. 

3. اتیب سروز
مهمترین دلیل کم شنوایی در اطفال التهاب های بدون عفونت در گوش میانی است که با علایم تب و درد همراه است. اوتیت سروز اگر درمان نشود باعث ایجاد عفونت مزمن می شود که سبب پارگی پرده گوش می شود. این عارضه موجب افت شنوایی، فلج عصب صورت، ترشحات عفونی گوش، آبسه مغزی، سرگیجه و مننژیت می شود. درمان این بیماری تجویز دارو و در مواردی جراحی است. در رده سنی یک تا 10 سالگی، عفونت ها در گوش میانی بسیار شایع هستند و درمان آن نیز معمولا ساده است. علایم عفونت گوش بعد از انواع تب ها و سرماخوردگی شروع و شامل درد در گوش، بی اشتهایی و تب می باشد. با درمان به موقع، عارضه ای از عفونت یا مشکلات ثانوی نمی ماند.

4. اتواسکلروز
در سنین نوجوانی و جوانی ظاهر می شود. اتواسکلروز بیماری شایعی است که به دلیل چسبندگی در استخوانچه های موجود در گوش میانی به وجود می آید. درمان آن با جراحی است و یا با تایید پزشک سمعک تجویز می شود  

5. منیر menieres
از بیماری های گوش شایع و پیشرونده است که در این بیماری فشار گوش داخلی افزایش می یابد. علایم آن شامل کاهش شنوایی، وزوز گوش، سرگیجه و پری گوش است.

6. بیماریهای گوش ارثی
مهمترین دلیل در کری و کاهش شنوایی عمیق، بیماری های گوش ارثی هستند. این اختلالات از زمان جنینی و تولد  بروز یافته و در بعضی موارد بعد از 20 سالگی ادامه می یابد. سابقه فامیلی مهمترین نقش را در مشکلات گوش دارد.

7. ضربه به گوش ها
از عوامل آسیب رسان به گوش ها انواع ضربه هاست. سوانح رانندگی، ضربه به سر، سقوط از ارتفاع، سیلی  و ….. موجب آسیب با درجه خفیف تا از دست دادن تعادل و شنوایی می شود. بسته به شدت ضربه، صدمات آن به ساختمان گوش متغیر است.

8. بیماری خود ایمنی در گوش
بیماری های گوش داخلی (AIED) حالت التهابی در گوش داخلی است. تشخیص سریع بالینی در این بیماری مهم است. زمانی که سیستم ایمنی بدن سلول های گوش داخلی را با ویروس یا باکتری اشتباه می گیرد و به آنها حمله می کند، شاهد این بیماری هستیم.

علایم بیماری خود ایمنی گوش
احساس پری گوش، کاهش شنوایی و پیشرفت آن، وزوز گوش و سرگیجه است. درمان این بیماری گوش دارویی است. در برخی موارد با صلاحدید پزشک استفاده از سمعک یا کاشت حلزون توصیه می شود.

9. پارگی پرده گوش
وجود یک سوراخ یا پارگی در پرده صماخ  که با کاهش شنوایی و درد همراه است. بدن قابلیت ترمیم این پرده را دارد و در بعضی موارد این ترمیم اتفاق می افتد، در برخی موارد نیز جراحی لازم است. افت شنوایی در پارگی پرده صماخ گوش بستگی به نوع و اندازه سوراخ و علت آن دارد.

10. کم شنوایی ناشی از مسمومیت های دارویی
این نوع کم شنوایی ها از اهمیت بالایی برخوردارند و سریعا مصرف دارو باید قطع شود. داروهای مضر برای گوش اکثرا از خانواده آمینوگلیکوزیدها از قبیل استرپتومایسین، دی هیدرواسترپتومایسین، کانامایسین، کنین، سالیسیلات است که هر کدام از این داروها تاثیر خاصی بر سیستم گوش دارد.

11. وزوز گوش
وزوز گوش ممکن است واقعی یا ذهنی باشد که تشخیص آن با پزشک است. در افرادی که مبتلا به وزوز گوش هستند، صدای زنگ به طور منقطع یا مداوم در گوش ها شنیده می شود. وزوز اغلب علامتی برای بیماری های گوش یا سایر بیماری ها است. برای اطلاعات بیشتر مقاله وزوز گوش را در سایت ما بخوانید.

12. پیر گوشی
کم شنوایی ناشی از بالا رفتن سن را اصطلاحا پرسبیکوز می نامند. تغییراتی که با پیر شدن در بدن اتفاق می افتد و با کاهش شنوایی در گوش ها بروز می کند. روند این بیماری در ابتدا با کاهش شنوایی در فرکانسهای بالا و بعد از آن در فرکانسهای متوسط و در نهایت فرکانسهای پایین است.

13. کم شنوایی ناشی از نویز
قرارگیری مداوم در محیط های شلوغ و صداهای بلند ، قدرت شنوایی را کاهش می دهد. این عارضه بیشتر در افرادی که در کارخانه ها مشغول به کار هستند و در موسیقی دان ها شایع است. امروزه با رونق انواع هدفون ها و هدست ها در میان جوانان و گوش دادن به انواع موسیقی ها با صدای بلند و نامتعارف، شاهد آسیب های جدی و بازگشت ناپذیری هستیم. برای جلوگیری از اینگونه آسیب ها، در محل کار بایستی از تجهیزات کاهنده صدا و محافظ های صوت استفاده شود  و همچنین دوری از محیط های شلوغ و پر صدا و عدم استفاده از هدفون توصیه می شود.
 

کاهش شنوایی Sensorineural

شایع‌ترین نوع از افت شنوایی است و هنگامی ایجاد می‌شود که چیزی بر عصب شنوایی تاثیر بگذارد. نوع دیگری از افت شنوایی، افت شنوایی هدایت‌کننده است که می‌تواند ناشی از انواع خاصی از بیماری‌های گوش و عفونت باشد. در ادامه برای کسب اطلاعات بیشتر به انواع بیماری‌های گوش که می‌تواند منجر به کاهش شنوایی و عوارض شنوایی شود، اشاره می کنیم.
 

بیماری منییر Meniere

این بیماری بر گوش داخلی شما تاثیر می‌گذارد؛ به ویژه کیسه اندولیمفاتیک که به عنوان مکانی پر پیچ‌و‌خم معروف است. این کانال نیمه عمودی حیاتی با پردازش سیگنال‌های صوتی به مغز شما در درک شما از تعادل کمک می‌کند.

عرق، سرگیجه، تب و وزوز گوش از علائم بیماری منییراست. زمانی که شما صدای زنگ زدن، صدای سوت زدن، صدای زنگ، صدای بلند، یا صدای وزوز گوش خود را که در خارج تولید نمی‌شود احساس می‌کنید؛ ممکن است به بیماری منییر مبتلا باشید.
 

گوش شناگر – Ottis externa 

نوعی از بیماری گوش است که توسط التهاب کانال گوش مشخص می‌شود. این بیماری به طور معمول نتیجه تجمع رطوبت در کانال گوش است؛ که باعث تحریک گوش می‌شود. اگر این وضعیت بدتر شود، می‌تواند منجر به عفونت و به دنبال آن از دست رفتن شنوایی شود.

 افرادی که این بیماری را داشته باشند علائمی نظیر: قرمزی در کانال گوش، تخلیه صریح و واضح و خارش را  به همراه خواهند داشت. همچنین ممکن است تب و التهاب گره‌های لنفاوی را هم تجربه کنند. 
 

عفونت گوش میانی

اگر چه اکثر مردم در جریان بیماری اوتیت به صورت علمی و آگاهانه نیستند. این نام بالینی برای عفونت گوش میانی استفاده می‌شود. این عفونت می‌تواند باعث ایجاد مایع شود و زنجیره اسکیزول و پرده ضماخ را که در انتقال صدا به عصب شنوایی دخیل هستند را مختل کند. (زنجیره داخلی گوش میانی شامل سه استخوان کوچک به اندازه دانه‌های برنج است)

موستودیت – Mastoiditis 

یک عفونت باکتریایی از استخوان پشت گوش است، که فرایند ماستویی نامیده می‌شود. این نوع بیماری‌های گوش معمولا هنگامی رخ می‌دهد که عفونت گوش به طور نامناسبی درمان شود و عفونت به استخوان اطراف گوش گسترش یابد. اگر عفونت‌ها به درستی درمان نشود، می‌تواند مسمومیت خون، ناشنوایی، آسیب مغزی، مننژیت و یا مرگ را منجر شود.
 

بیماری کرون

بیماری کرون یک بیماری مزمن یا طولانی مدت است که باعث التهاب دستگاه گوارش می شود. بیماری کرون می تواند دردناک، ناتوان کننده و گاهی اوقات خطر جدی داشته باشد. بیماری کرون می تواند بر روی هر قسمت از روده، از دهان تا انتها تا مقعد، تأثیر بگذارد. با این حال، در بیشتر موارد، قسمت تحتانی روده کوچک ایلئوم را تحت تأثیر قرار می دهد.

بیماری کرون یک بیماری التهابی روده (IBD) است و می تواند منجر به بروز علائم زیر شود:

* خستگی
* درد شکم
* کاهش وزن
* سوء تغذیه
* اسهال شدید

بیماران مبتلا به کرون نیز ممکن است از ناشنوایی شدید رنج ببرند. در برخی موارد کم شنوایی در هر دو گوش و بدون هیچ گونه نشانه ای از بیماری روده در مبتلا یان به بیماری کرون دیده می شود.
 

اوریون

بر اساس علائم مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، ناراحتی و مشکلات گوش ممکن است همزمان با ابتلا فرد به اوریون رخ دهند و حتی در برخی موارد احتمال دارد منجر به کاهش شنوایی شود که در موارد نادر این کاهش شنوایی می تواند دائمی باشد. بر همین اساس مبتلایان به اوریون حتما باید بعد از بیماری تست شنوایی سنجی انجام دهند. اوریون یک بیماری ویروسی مسری است که در اثر ویروس اوریون ایجاد می شود و به پارامیکسیوویروس نیز معروف است. اوریون بر روی غده پاروتید که همان غده بزاقی اولیه است در جلوی و زیر گوش تأثیر می گذارد. علائم شایع اوریون شامل التهاب غدد بزاقی و یک یا هر دو گوش (پاروتیت)، تب، سردرد، خستگی، کاهش اشتها و درد عضلات است.

سرخک

بررسی ها نشان داده که ارتباط تنگاتنگی بین ویروس سرخک و یک بیماری گوش به نام اتواسکلروز وجود دارد. Otosclerosis یک مشکل مادام العمر که در آن بافت استخوانی قدیمی جذب و بافت استخوانی جدیدی در گوش داخلی شکل می گیرد. در این شرایط استخوان گیر می کند و قادر به لرزش نیست در این صورت ممکن است شنوایی فرد تحت تاثیر قرار بگیرد و مختل شود. ویروس سرخک می تواند یک عامل فعال کننده برای رشد اترواسکلروز باشد. از دست دادن شنوایی یک عارضه شایع عفونت سرخک در مناطقی است که از واکسیناسیون سرخک به ندرت استفاده می شود.
 

مننژیت

کاهش شنوایی همچنین با مننژیت همراه است. کاهش شنوایی در کودکان مبتلا به مننژیت باکتریایی و همچنین مبتلایان به مننژیت ویروسی گزارش شده است. در برخی موارد ممکن است مننژیت به خودی خود درمان شود، اما در موارد دیگر می تواند خطرناک باشد. مننژیت التهاب غشای پوشاننده مغز و نخاع است که این التهاب عمدتا در اثر عفونت های باکتریایی و ویروسی ایجاد می شود. در بعضی مواقع، میکروب های خاص، قارچ ها، انگل ها یا حتی شرایطی مانند سرطان، لوپوس، آسیب مغزی یا جراحی می توانند منجر به مننژیت شوند.

علائم احتمالی مننژیت شامل موارد زیر است:
* تشنج
* عدم اشتها
* عدم تمرکز
* بثورات پوستی
* تب شدید ناگهانی
* حساس شدن به نور
* بیدار شدن از خواب یا خواب آلودگی
* سردردهای غیرمعمول همراه با حالت تهوع
* مشکلات قلبی عروقی یا خون

صدای تکان دهنده یا تند در گوش که به صورت وزوز ضربان دار به نظر می رسد می تواند نشان دهنده مشکلات عروقی قلبی باشد. این وزوز گوش با وزوز گوش معمولی فرق دارد و ممکن است شبیه صدای خروشان، کلیک یا صدای خفه کننده به نظر برسد و روی هر دو گوش تأثیر بگذارد. علائم اصلی این وضعیت، صدای ضربان قلب است که در گوش ها شنیده می شود. دلایل این علائم می تواند نشان دهنده مشکلات گردش خون است باشد. برای درمان این نوع وزوز گوش، باید علت اصلی آن به درستی تشخیص و به موقع درمان شود.
 

عدم تعادل هورمونی

تغییر در سطح هورمون و عدم تعادل هورمونی نیز می تواند باعث مشکلات مربوط به گوش شود. برخی از مسائل هورمونی مانند مشکلات تیروئید در زنان و مردان ممکن است رخ دهد. با این حال، عدم تعادل در هورمون های زنانه می تواند باعث اختلالات گوش در زنان شود.

مشکلات تیروئید

وزوز گوش معمولاً در مبتلایان به اختلالات تیروئیدی دیده می شود. اختلال در تیروئید می تواند منجر به بروز علائمی مانند سطح پایین انرژی، افزایش وزن و افسردگی شود. علائم اختلال در تیروئید به نوع آن بستگی دارد و فرد باید برای تشخیص درست حتما به پزشک مراجعه کند.
 

تغییرات هورمونی در زنان

عدم تعادل هورمونی در خانمها همچنین می تواند منجر به بروز مشکلات گوش مانند اختلالات دهلیزی شود. تغییرات هورمونی در زنان می تواند منجر به بروز علائم مختلف شود. برخی از علائم گوش داخلی مانند کاهش شنوایی، سرگیجه، افزایش وزوز گوش، پر بودن صدا و فشار گوش ممکن است به عدم تعادل هورمونی زنان مرتبط باشد. این علائم و شرایط ایجاد کننده آنها در افراد مختلف متفاوت است.

نورونیت وستیبولار یا نوروئیت نوعی اختلال است که می تواند باعث سرگیجه شدید ناگهانی شود. این شرایط به دلیل التهاب عصب دهلیزی است که تعادل را کنترل می کند رخ می دهد علائم نوریت وستیبولار شامل حملات ناگهانی سرگیجه است که می تواند به مدت 7 تا 10 روز ادامه داشته باشد. به دنبال آن ممکن است فرد برای چند هفته سرگیجه خفیف تر، حالت تهوع، استفراغ و نیستاگموس (حرکت سریع تکان دهنده چشم در یک جهت) را تجربه کند. مصرف دارو می توانند علائم سرگیجه و همچنین استفراغ را کاهش دهد.
 

 تومورهای مغزی

کاهش شنوایی اغلب با تومورهای مغزی مرتبط است.
برخی از علائم شایع دیگر تومور مغز شامل سردرد، تشنج، از دست دادن کنترل حرکتی، از دست دادن بینایی، خستگی، افسردگی و تغییرات رفتاری است.

انسداد گوش

به طور طبیعی موم گوش برای روانکاری و محافظت از گوش در برابر باکتری ها مفید و موثر است که  معمولاً در داخل مجرای گوش ترشح می شود، اما سرانجام با حرکات جویدن و سایر حرکات فک به بیرون رانده می شود. بیشتر افراد نیازی به تمیز کردن گوش های خود ندارند؛ اما در برخی موارد ترشح بیش از حد موم می تواند منجر به انسداد مجرای گوش شود. در افرادی که عادت دارند بیش از حد گوش خودشان را با گوش پاک کن تمیز کنند خطر انسداد مجرا گوش و سخت شدن موم گوش وجود دارد.  انسداد مجرای گوش می تواند منجر به عوارضی مانند سوزش، بوی بد و کم شنوایی شود. در عین حال، انسداد در مجرای گوش ممکن است کار متخصصان را برای نظارت بر سایر اندامها و تشخیص مشکلات دشوار کند.
 

درمان بیماری های گوش

درمان کم شنوایی ها و اختلالات در گوش ها به سه دسته تقسیم می شود.

1. درمان های طبی گوش
2. جراحی گوش
3. توان بخشی گوش

تشخیص به موقع در تشخیص بیماری های گوش تاثیر بسزایی در جلوگیری از افت شنوایی دارد. علاوه بر تشخیص، درمان و استفاده منظم از داروها نیز بسیار موثر است. برای دستیابی به درمان کامل و نتیجه ای مطلوب با دقت به دستورات پزشک عمل کنید. سستی در مصرف داروها و عدم رعایت این دستورات توسط بیمار، آسیب های جبران ناپذیری را به بار می آورد.
 

سخن آخر

برخی از انواع بیماری‌های گوش می‌توانند باعث کاهش شنوایی مداوم شوند. همانطور که قبلا ذکر شد؛ از دست دادن شنوایی ناشی از انواع خاصی از بیماری‌های گوش و عفونت‌های گوش است که به افت شنوایی منجر می‌شود. از آنجایی که عفونت گوش میانی باعث ایجاد مایع و انسداد می‌شود، انتقال صدا به گوش شما خنثی می‌شود و باعث کاهش شنوایی می‌شود. ایجاد سوراخ و ضربه به پرده ضماخ گوش شما نیز می‌تواند منجر به کاهش شنوایی شود.
توصیه می‌شود در مواجه با هرگونه درد و اختلال شنوایی در گوش به پزشک متخصص مراجعه کنید قبل از آنکه به مشکلی حاد مثل ناشنوایی و کم شنوایی منجر شود.

منبع: سایت دکتردکتر
سایت نیک آوا
سایت پزشکت