یائسگی مردانه چیست؟
یائسگی در مردان
تستوسترون هورمونی است که قبل از بلوغ، سطح آن در مردان پایین است. اما با افزایش بلوغ جنسی افزایش می یابد. تستوسترون هورمونی است که تغییرات معمولی در دوران بلوغ مردان را تحریک می کند و باعث ایجاد صداهای عمیق، توده عضلانی و رویش مو و صورت و بدن در مردان می شود. با افزایش سن در مردان، سطح تستوسترون در بدن آن ها و تولید اسپرم به تدریج کاهش می یابد و منجر به بروز علائم جسمی و روانی می شود.
این تغییرات بخشی از روند پیری طبیعی در مردان است و تخمین زده می شود که تستوسترون پس از رسیدن مردان به سن 30 سالگی، حدود 10٪ کاهش می یابد. بسیاری از پزشکان از اصطلاح “andropause” یا یائسگی مردان برای توصیف تغییرات هورمون مرتبط با پیری در مردان استفاده می کنند.1
علائم یائسگی در مردان
یائسگی در زنان نشان دهنده افت شدید هورمون استروژن و پروژسترون است که این هورمون ها، هورمون های اصلی تولید مثل در زنان می باشند که با افزایش سن در یک دوره نسبتا کوتاه کاهش چشم گیری خواهند یافت. اگر میزان غلظت تستوسترون خون در افراد مسن، کمتر از میزان حداقل در افراد جوان باشد، آنرا اصطلاحاً یائسگی مردانه یا کم کاری غدد جنسی (بیضه ها) می نامند.
علائم و شرایطی که برخی افراد آن را مربوط به یائسگی مردان می دانند در برخی موارد کندتر و در برخی موارد شدید تر از علائم یائسگی زنان است .کاهش سطح هورمون مردانه یا تستوسترون نسبت به افت سطح هورمون های زنانه در طول یائسگی، شدید تر است.
علائم و نشانه های مختلفی که برخی از افراد آن را به یائسگی مردان مرتبط میدانند، عبارتند از:
گر گرفتگی
بد خلقی و تحریک پذیری
ایجاد چربی در اطراف شکم و سینه
از دست دادن توده های عضلانی
ضعف جسمانی
خشکی و نازک شدن پوست
تعرق مفرط
کاهش انگیزه
کاهش اعتماد به نفس
مشکلات خواب
کاهش تراکم استخوان
ناباروری
کاهش میل جنسی
-اختلالات نعوظ (به ویژه در هنگام صبح)
کاهش اندازه بیضه ها
ریزش موهای بدن
ترمیم دیررس زخم ها
توانایی کمتر برای فعالیت جسمی
احساس چاقی یا اضافه وزن
فراموشکاری یا از دست دادن حافظه
از دست دادن اعتماد به نفس
احساس لذت
التهاب پروستات
بزرگ شدن خوش خیم پروستات
سرطان پروستات.3
علل یائسگی در مردان
بعد از گذشت 30 سالگی، سطح هورمون تستوسترون در آقایان به تدریج افت می کند و هر سال به طور متوسط یک درصد کاهش می باید اما با این حال، پزشکان معتقد نیستند که کاهش سطح تستوسترون به دلیل افزایش سن در مرکز علائم یائسگی مردان است ؛ چرا که همه آقایان با افزایش سن ، کاهش میزان تستوسترون را تجربه می کنند، در حالی که همه آن ها دچار علائم یائسگی نمی شوند.
این وضعیت پیچیده است و می تواند علائم مختلفی را در افراد مختلف ایجاد کند. اگرچه این علائم اغلب در افراد مسن و با کاهش سطح تستوسترون رخ می دهد، با این حال مردان مسن با بیماری قلبی ، چاقی مفرط ، فشار خون بالا و دیابت نوع 2، بیشتر در معرض ابتلا به علائم یائسگی هستند.
این امر نشان می دهد که تغییر در سطح هورمون های مردانه تنها عامل این بیماری نیست.3
نحوه تشخیص یائسگی در مردان
برای تشخیص یائسگی در مردان یک پرسشنامه معتبری از طرف دانشگاه سنت لوئیس ابداع شده است، که در آن 10 پرسش زیر از فردی که مشکوک به یائسگی مردانه است پرسیده می شوند:
1. آیا میل جنسی در شما کاهش یافته است؟
2. آیا شما احساس نمی کنید که فاقد انرژی هستید؟
3. آیا توان عضلانی و مقاومت شما کاهش یافته است؟
4. آیا شما فکر نمی کنید که قدتان کوتاه شده است؟
5. آیا شما فکر نمی کنید که دیگر از زندگی کمتر لذت می برید؟
6. آیا شما احساس غمگینی یا عصبانیت نمی کنید؟
7. آیا شدت نعوظ در شما کاسته نشده است؟
8. آیا شما اخیراً احساس نمی کنید که از توانائی شما در انجام ورزشهای مختلف کاسته شده است؟
9. آیا شما پس از خوردن نهار به خواب نمی روید؟
10. آیا اخیراً توانائی شما در انجام کارهایتان کم نشده است؟
اگر فردی به سئوالات 1 و 7 و یا سه سئوال از 10 سئوال فوق جواب مثبت دهد، مشکوک به کاهش هورمون مردانه است. بایستی تأکید کرد که صرف داشتن علائم فوق، دلالت بر وجود یائسگی مردانه نیست، تائید تشخیص پس از انجام آزمایشات دقیق خواهد بود. پرسشنامه فوق فقط یک ابزار جهت ارزیابی می باشد.2
درمان یائسگی مردان
بزرگترین مشکل در درمان یائسگی مردان ممکن است صحبت کردن با پزشک در مورد علائم آن باشد. بسیاری از مردان برای گفتگو در مورد مباحث جنسی با پزشکان خود مشکل دارند و یا خجالت می کشند. بر همین اساس اکثر مردان سعی می کنند علائم خود را با بدون درمان، مدیریت کنند و ترجیح می دهند در موارد بروز علائم شدید که زندگی روزمره آن ها را مختل کرده، به پزشک مراجعه کنند.
از طرفی هم بسیاری از علائم مرتبط با یائسگی مردان نیز بخشی طبیعی از کهولت سن در مردان محسوب می شوند و ممکن است با درمان برگشت پذیر نباشند. متداول ترین نوع درمان علائم یائسگی مردان، انتخاب سالم تر شیوه زندگی است.
به عنوان مثال، پزشک ممکن است به فرد توصیه کند:
به طور منظم ورزش کنند.
خواب کافی داشته باشد.
استرس خود را کاهش دهد.
یک رژیم غذایی سالمی را انتخاب کند.
این عادات سبک زندگی می تواند برای همه مردان سودمند باشد. پس از اتخاذ این عادت ها، مردانی که علائم یائسگی را تجربه می کنند، ممکن است شاهد تغییر چشمگیر در سلامت کلی خود باشند. اگر فرد دچار افسردگی باشد، پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی، درمانی و تغییر شیوه زندگی را تجویز کند.
هورمون درمانی
درمان کم تستوسترون مربوط به پیری با درمان جایگزینی تستوسترون بحث برانگیز است. برای برخی از مردان، تستوسترون درمانی علائم ناراحتی تستوسترون را تسکین می بخشد. برای دیگران، مزایای آن مشخص نیست و احتمال بروز عوارض هم وجود دارد. تستوسترون درمانی باعث تحریک رشد غیر سرطانی پروستات و تحریک رشد سرطان موجود در پروستات می شود.
تستوسترون درمانی همچنین ممکن است خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش داده و در ایجاد لخته های خون در رگ ها نقش داشته باشد. مردان بهتر است در مورد جوانب مثبت و منفی از درمان با پزشک خود مشورت کنند.
اما با این حال جایگزینی تستوسترون در خون رایج ترین درمان برای مردانی است که از علائم اندروپوز رنج می برند. هورمون درمانی، یک روش درمانی است که در تسکین بسیاری از علائم و بهبود کیفیت زندگی مردان موثر است. داروهای تستوسترون در انواع مختلفی از جمله لکه های پوستی، کپسول ها، ژل و مصرف تزریقی در دسترس هستند. پزشک بر اساس ترجیحات بیمار نوع روند دارویی را تعیین می کند.
برخی از اشکال مختلف دارو های تستوسترون، عبارتند از:
لکه های پوستی
افرادی که از لکه ای حاوی تستوسترون استفاده می کنند، این هورمون از طریق پوست جذب بدن آن ها خواهد شد. لکه های پوستی، به تدریج تستوسترون را به جریان خون منتشر می کنند و به طور معمول روزی یک بار روی ناحیه ای از پوست در قسمت پشت، شکم، بازوها یا ران ها اعمال می شوند.
ژل تستوسترون
این روش درمانی نیز بطور مستقیم روی پوست و معمولاً روی بازوها اعمال می شود. اما از آنجایی که ممکن است ژل از طریق تماس پوستی به افراد دیگر منتقل شود، فرد باید بعد از استفاده ژل حتما دست های خودش را به خوبی بشویید. علاوه بر این، لباس های شسته نشده با آثار دارویی باید دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
کپسول
احتمالا پزشک مصرف کپسول تستوسترون را دو بار در روز بعد از غذا تجویز می کند.
مردان با شرایط زیر باید از مصرف کپسول تستوسترون اجتناب کنند:
عملکرد ضعیف کبد
بیماری جدی قلب یا کلیه
کلسیم بیش از حد در خون
تستوسترون تزریقی
تستوسترون تزریقی، شامل تزریق تستوسترون سیپیونات و آنزانات در عضله هر 2 تا 4 هفته است.
البته مصرف آن ها ممکن است به دلیل تغییر در سطح تستوسترون موجب بروز نوسانات خلقی در مردان شوند.
مبتلایان به سرطان پروستات، سرطان پستان، بیماران قلبی که داروهای رقیق کننده خون می خورند نباید از تستوسترون تزریقی استفاده کنند.1
پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.beytoote.com
3.www.namnak.com