مراقبت از دندان در دوران بارداری بسیار مهم است. باید سعی کنید بهداشت روزانه خود را کاملاً دقیق رعایت کنید. تغییرات داخل دهان را مشاهده کنید و به سلامت دهان خود بیشتر اهمیت دهید تا کودکتان نیز بدن سالم تری داشته باشد.

اهمیت ملاقات با دندانپزشک در دوران بارداری بسیار مهم است. در دوران بارداری حتماً باید چکاپ های دندانپزشکی داشته باشید. دندانپزشک به شما کمک می کند که تغییرات مورد نیاز برای اعمال بهداشت دهانی را ایجاد کنید و همچنین می تواند سلامت کودک را نیز تضمین کند که قطعا نیازمند دهان و دندان سالم مادر خواهد بود.  

در دوران بارداری باید چه انتظاراتی از دندان ها داشت ؟

در دوران بارداری تغییر سطح هورمون می تواند باعث ایجاد باکتری و پلاک های دندانی شود. در نتیجه لثه ها در این دوران دچار مشکل می شوند و ضعیف می گردند. به همین دلیل فرد بیش از بقیه در معرض پوسیدگی دندان و بیماری های لثه قرار می گیرد. در این قسمت مشکلات دندان را به شما معرفی می کنیم که در دوران بارداری باید حتما آن ها را مد نظر داشته باشید: 

التهاب لثه

احتمالاً در سه ماهه دوم بارداری اتفاق خواهد افتاد. در چنین شرایطی لثه ها متورم و دچار سوزش می شوند و ممکن است که هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن کمی خونریزی کنند. 

ایجاد پلاک های دندانی

در دوران بارداری رایج است اما مسواک و نخ دندان به طور منظم به برطرف کردن آن ها کمک می کند . بدن نمی تواند در دوران بارداری با پلاک های دندانی مبارزه کند . احتمالا میزان اسیدی معده افزایش پیدا می کند، پس می توانید از دندانپزشک خود درخواست کنید که در این دوران شوینده های دهانی ضد میکروب را تجویز کند تا از شر پلاک ها خلاص شوید. 

اگرچه که بارداری نمی تواند عاملی برای بیماری های دهان و دندان شود اما ممکن است که شرایط را برای آن فراهم کند.

تومور های بارداری

به رشد بیش از حد بافت های روی لثه گفته می شوند که اغلب در سه ماهه دوم بارداری اتفاق می افتند. این تومور ها سرطانی نیستند اما به دلیل ایجاد پلاک های زیاد دندان ایجاد می شوند و ممکن است که به راحتی خونریزی کنند اما معمولاً بعد از تولد نوزاد خود به خود از بین خواهند رفت. 1

بهداشت دندانی در دوران بارداری

مسواک زدن در بارداری

مسواک زدن در بارداری به روش صحیح و در زمان‌های مناسب می‌تواند برای سلامت دندان‌ها بسیار مفید باشد. پیشنهاد می‌شود از خمیردندان‌های دارای فلوراید و مسواک‌های دندانه‌نرم استفاده کنید. مسواک زدن در بارداری باید حداقل دو بار در شبانه‌روز (ترجیحاً صبح‌ها بعد از بیدار شدن و شب‌ها قبل از خواب) انجام گیرد. اگر مسواک زدن در بارداری باعث ایجاد حالت تهوع در شما می‌شود، فقط کافی است که کمی محتاط‌تر، با سرعت کمتر و با مسواک دندانه‎کوچک مسواک بزنید. همچنین می توانید چشمانتان را ببندید یا هم‌زمان به یک موزیک گوش دهید و حواس خود را پرت کنید.

استفاده از نخ دندان در حاملگی

نخ دندان کشیدن به اندازه‌ی مسواک زدن در حفظ سلامت دندان در بارداری اهمیت دارد. پس روزی یک بار هم که شده این کار را انجام دهید. البته اگر با دقت کافی نخ دندان نکشید ممکن است به دلیل حساسیت و التهاب لثه ‌ها در بارداری، دچار خونریزی لثه شوید. در صورت خونریزی با آب‌ نمک دهان را شستشو دهید.

استفاده از دهان‌شویه در بارداری

استفاده از دهان شویه ها یکی دیگر از روش های حفظ سلامت دندان در بارداری می باشد. در صورت داشتن مشکل خاصی مربوط به دهان و دندان و نیاز به مصرف دهان‌ شویه، با صلاحدید دندانپزشک خود مجاز به استفاده از «کلرهگزیدین» و انوع دهان‌شویه‌های دارای فلوراید هستید. البته مراقب باشید که این دهان شویه ها حاوی الکل نباشد. در زنان بارداری که تهوع و استفراغ شدید دارند استفاده از آب یا ترکیب آب و جوش شیرین برای شستن دهان بعد از استفراغ توصیه می‌شود. آب نمک نیز به بهبود التهاب لثه ها و دندان درد در بارداری کمک می‌کند.

تأثیرکشیدن سیگار بر سلامت دهان و دندان در بارداری

سیگار کشیدن نه تنها بر کل بدن و فرآیند بارداری اثر مخرب دارد، بلکه می‌تواند با تشدید مشکلات لثه و افزایش بزاق دهان باعث آزار و ناراحتی بیشتر شما گردد.

تأثیر تغذیه بر سلامت دهان و دندان در بارداری

بهتر است برای حفظ سلامت دندان در بارداری، مصرف مواد غذایی شیرین را کاهش دهید و به جای آن از میوه و سبزی تازه استفاده کنید. با کم کردن حجم غذا در یک وعده و زیاد کردن تعداد وعده های غذایی، افزایش بزاق دهان را کنترل کنید. اگر به آدامس جویدن عادت دارید از انواع بدون قند آن استفاده کنید. کلسیم نقش اساسی در سلامت و استحکام دندان‌ها دارد، پس با مصرف محصولات لبنی کم‌چرب ذخایر کلسیم خود را تأمین کنید. البته برای دریافت بهتر کلسیم به ویتامین دی هم نیاز است. پس مصرف تخم‌مرغ و ماهی قزل‌آلا را نیز فراموش نکنید. 

ویزیت دندانپزشکی در بارداری

یکی دیگر از روش های مراقبت از دهان و دندان در بارداری، مراجعه به دندانپزشکی در بارداری است. بهترین زمان برای ویزیت دندانپزشکی، پیش از اقدام به حاملگی است. با مراجعه در این زمان می‌توانید سلامت دهان و دندان خود را در دوران حاملگی تضمین کنید و از ابتلا به بسیاری از مشکلات دهان و دندان در بارداری پیشگیری کنید. البته در دوران بارداری نیز باید با مراجعات منظم، وضعیت دهان و دندان خود را تحت نظر داشته باشید. گاهی ممکن است به دلیل ایجاد دندان درد در بارداری و یا پوسیدگی دندان، نیاز به مراجعه به دندانپزشکی در بارداری داشته باشید.2

درمان دندان درد در دوران بارداری

 وقتی از زنان باردار به علت بروز تغییرات هورمونی بیشتر از دیگران دچار بیماری لثه و درد دندان می‌شوند. حساسیت و پوسیدگی دندان در زمره علل احتمالی درد دندان قرار دارند. در این افراد دندان پزشک به درمان مشکل پوسیدگی و خرابی دندان و بیماری لثه می‌پردازد اما این بیماران می‌توانند با رعایت چند نکته در منزل از دهان و دندان خود مراقبت کنند. در بخش زیر به کارهایی که شما می‌‌توانید برای تسکین درد دندان خود انجام دهید (تحت نظر پزشک باشد) اشاره می‌کنیم:

از قرص مسکن استفاده کنید 

 مصرف قرص مسکن مانند استامینوفن می‌تواند به طور موقت به تسکین درد دندان کمک کند اما همه زنان باردار باید قبل از مصرف هرگونه دارویی با پزشک خود مشورت نمایند. در اکثر موارد مصرف آسپرین و ایبوپروفن در دوران بارداری جز داروهای ایمن در نظر گرفته نمی‌شود. زنان باردار فقط باید تا زمانی به مصرف این داروها بپردازند که پزشک آنها اجازه می‌دهد.

دهان خود را با آب گرم بشویید

 مسواک زدن دندان و استفاده از نخ دندان یک بخش مهم از مراقبت روزانه است اما رعایت این نکات ساده مراقبتی می‌‌تواند از بروز مشکلات شدید دهان و دندان در زنان باردار جلوگیری کند. زنان باردار باید پس از هر وعده غذایی که امکان مسواک زدن دندان‌ها وجود ندارد دهان خود را با آب گرم بشویند. شستشوی دهان و دندان با آب گرم می‌‌تواند به تسکین درد دندان و رفع ذرات باقی مانده بین دندان که باعث بروز درد و ناراحتی می‌‌شوند کمک کند. اضافه کردن یک قاشق چایخوری نمک به آب گرم می‌‌تواند به تمیز کردن دهان و دندان کمک نماید. استفاده منظم از نخ دندان می‌‌تواند از بروز درد ناشی از گیر افتادن مواد غذایی بین دندان جلوگیری نماید.

از ترکیبات ضد عفونی کننده استفاده کنید 

 برخی از مواد ضدعفونی کننده موجود در بازار می‌توانند به بیحس کردن لثه بپردازند و به طور موقت باعث تسکین درد شوند. بنزوکائین یکی از این محصولات است که شما می‌‌توانید آن را به طور مستقیم روی دندان یا لثه ملتهب خود قرار دهید. زنان باردار باید با پزشک خود در خصوص استفاده از این دارو مشورت کنند تا از بی‌خطر بودن آن اطمینان حاصل نمایند. روغن میخک یک محلول ضدعفونی کننده طبیعی است که می‌تواند به طور موقت به تسکین درد کمک کند.

از کمپرس سرد یا گرم استفاده کنید

 گاهی اوقات استفاده از کمپرس سرد یا گرم می‌‌تواند به صورت موقت به تسکین درد کمک نماید. برای انجام این کار می‌‌توانید از کیسه آب گرم یا حوله گرم استفاده کنید و آن را روی قسمت دردناک صورت خود قرار دهید. استفاده از کمپرس یخ یا حوله سرد روی موضع دردناک صورت باعث بی حس شدن آن می‌شود می‌توانید در صورت لزوم از این روش بهره بگیرید. پزشکان زمان استفاده از کمپرس یخ روی لثه را پیشنهاد می‌‌کنند که لثه بیمار پس از مسواک زدن دردناک شود.

 چگونه می‌توان از بروز مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان جلوگیری کرد؟

در بخش زیر به چند مورد مهم اشاره می‌‌کنیم که می‌‌توانند به شما برای حفظ سلامت دهان و لثه کمک کنند.

 هر روز دندان های خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید و نخ دندان تمیز کنید

 روز دوبار دندان‌های خود را با مسواک نرم و خمیر دندان تمیز کنید. روزی یک بار به کمک نخ دندان بین دندان‌های خود را تمیز نمایید. مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به صورت منظم و تمیز کردن خط لثه می‌‌تواند از تشکیل پلاک و پوسیدگی دندان و بروز بیماری التهاب لثه جلوگیری کند.

 هر ۶ ماه یک بار حتی در دوران بارداری به دندان پزشک مراجعه کنید 

 از مواد غذایی سالم استفاده کنید تا به اندازه کافی مواد مغذی سودمند در اختیار شما و جنین قرار بگیرد. در ماه سوم تا ششم بارداری دندان های جنین شروع به شکل گیری می‌کنند. مصرف مواد مغذی مانند کلسیم، پروتئین، ویتامین A و C و D  می‌‌تواند به حفظ سلامت و رشد دندان‌های جنین شما کمک کند.

 در دوران بارداری کلسیم بیشتری دریافت کنید 

 شما باید میزان مصرف محصولات لبنی را در دوران بارداری افزایش دهید تا به اندازه کافی کلسیم به بدن شما برسد. مصرف کلسیم به مقدار کافی می‌‌تواند به حفظ تراکم استخوان کمک کند و مواد مغذی ضروری برای رشد جنین را فراهم نماید. در بخش زیر به منابع عالی محصولات حاوی کلسیم اشاره می‌کنیم:

شیر
پنیر
ماست شیرین نشده
شیر سویای غنی از کلسیم 3

پی نوشت:
1.www.namnak.com
2.www.mom.ir
3.www.daniel-rouge.com