شیر مادر علاوه بر این که تمام ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز کودک شما را در شش ماه اول زندگی تأمین می‌کند، سرشار از موادی است که برای مبارزه با بیماری‌ها از کودک محافظت می‌کند. کارشناسان توصیه می‌کنند تغذیۀ نوزاد به خصوص در شش ماه اول منحصراً و فقط با شیر مادر انجام شود، زیرا هیچ چیز جایگزین شیر مادر در طول این شش ماه نیست. در این مطلب می‌توانید با برخی از مزایای تغذیه با شیر مادر در نوزادان آشنا شوید.

محافظت نوزاد از ابتلا به آلرژی و حساسیت

نوزادانی که با شیر خشک‌های مبتنی بر شیر گاو یا سویا تغذیه می‌شوند، بیشتر از نوزادان تغذیه‌شده با شیر مادر، واکنش‌های آلرژیک نشان می‌دهند. دانشمندان فکر می‌کنند که عوامل ایمن‌ساز مانند ایمونوگلوبولین ترشحی A که فقط در شیر مادر موجود است، با ایجاد یک لایۀ محافظتی در مجرای روده‌ای کودک به جلوگیری از واکنش‌های آلرژیک به مواد غذایی کمک می‌کند. بدون این لایۀ محافظتی، کودک ممکن است دچار حساسیت و مشکل دیوارۀ روده شود. این وضعیت اجازه می‌دهد تا پروتئین هضم‌نشده به روده نفوذ کند و در آنجا باعث واکنش‌های آلرژیک و عوارض دیگر شود. نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، این لایۀ حفاظتی را ندارند و در نتیجه در برابر التهاب، آلرژی‌ها و دیگر عوارض سلامت در آینده آسیب‌پذیرتر هستند.

تقویت و افزایش هوش نوزاد

محققان همچنین تغذیه با شیر مادر را با رشد شناختی کودک ارتباط دا‌ده‌اند. در پژوهشی که هزاران نوزاد را از بدو تولد تا شش و نیم سالگی دنبال کرد، با گرفتن تست هوش و دیگر آزمون‌های هوش به این نتیجه رسیدند که تغذیۀ طولانی‌مدت و فقط با شیر مادر، رشد شناختی کودک را به میزان قابل ‌توجهی بهبود می‌دهد. نوزادان نارس با وزن تولد بسیار پایین که از مدت کوتاهی پس از تولد با شیر مادر تغذیه شدند، در مقایسه با نوزادان زودرسی که شیر مادر دریافت نکردند، در ۱۸ ماهگی میزان رشد ذهنی بالاتری داشتند.

در یک پژوهش دیگر نیز محققان دریافتند که این نوزادان زودرس تغذیه‌شده با شیر مادر در ۳۰ ماهگی نیز نمرات بالاتری در رشد ذهنی داشتند و همچنین نوزادانی که شیر مادر دریافت کردند احتمال کمتری برای بستری شدن دوباره به دلیل عفونت‌های تنفسی داشتند. کارشناسان معتقدند که پیوند عاطفی‌ای که در طول شیردهی ایجاد می‌شود، احتمالاً در برخی از مزایای تغذیه با شیر مادر برای قوای مغزی مؤثر است، اما احتمالاً اسیدهای چرب موجود در شیر مادر بزرگ‌ترین نقش را در این میان ایفا می‌کنند.

پیشگیری از چاقی کودک

برخی کارشناسان، تغذیه با شیر مادر را به عنوان راهی برای کمک به کاهش خطر ابتلای فرزندتان به اضافه ‌وزن یا چاقی توصیه می‌کنند. تحقیقات مختلف نشان می‌دهد که تغذیه با شیر مادر، خطر ابتلا به چاقی یک کودک در نوجوانی یا بزرگسالی را کاهش می‌دهد و بیشترین تأثیر در کودکانی مشاهده شد که به طور انحصاری فقط با شیر مادر تغذیه شده‌اند. همچنین هرچه تغذیه با شیر مادر طولانی‌تر بود، ارتباط بین کاهش خطر چاقی و شیر مادر قوی‌تر بود. به‌طورکلی کارشناسان فکر می‌کنند که تغذیه با شیر مادر ممکن است به چند دلیل در افزایش وزن کودک در آینده تأثیر بگذارد که این تحقیقات همچنان ادامه دراد. برخی از این دلایل شامل موارد زیر است:

الگوی غذایی مناسب: نوزادانی که از سینه مادر تغذیه می‌شوند، بهتر یاد می‌گیرند که به اندازۀ برطرف شدن گرسنگی‌شان غذا بخورند که این بعدها منجر به الگوهای غذا خوردن سالم‌تری می‌شود.

انسولین کم: میزان انسولینی که بدن کودک پس از ورود شیر مادر تولید می‌کند کمتر از شیر خشک است. انسولین ایجاد چربی را تحریک می‌کند و باعث افزایش وزن می‌شود.

لپتین بیشتر: لپتین، هورمونی است که به باور محققان نقش مهمی در تنظیم اشتها و چربی ایفا می‌کند و نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، لپتین بیشتری در بدن خود دارند.

افزایش وزن آهسته‌تر: در مقایسه با نوزادان تغذیه‌شده با شیر مادر، نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، افزایش وزن سریع‌تری در هفته‌های اول زندگی دارند. این افزایش وزن سریع با چاقی در دوره‌های بعدی زندگی ارتباط داده شده است. 1

سرشار از مواد مغذی است

شیر مادر بهترین منبع پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامین و املاح معدنی برای نوزاد است و تا زمانی که نوزاد نیاز به غذای کمکی نداشته باشد می تواند تمامی نیازهای او را تامین کند. شیر مادر سرشار از آنتی بادی هاییست که بدن نوزاد را در برابر ویروس ها و عفونت ها محافظت می کند.

در برابر بیماری ها بدن نوزاد را حفاظت می کند

شیر مادر از بیماری هایی نظیر ذات الریه، آنفولانزا، آلرژی، عفونت گوش میانی، اسهال، سرخجه، مسمومیت غذایی، عفونت معده، سلیاک (نوعی بیماری گوارشی)، دیابت، آسم، آسیب بافت روده، سندروم مرگ ناگهانی نوزاد، بیماری روده التهابی، بیماری قلبی و سرطان جلوگیری می کند.

موجب سلامت دندان ها می شود

کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، دندان های سالم تری خواهند داشت. مکیدن سینه علاوه بر تقویت فک نوزاد به تقویت دندان های او نیز کمک می کند.

از اختلالات روانی جلوگیری می کند

نوزادانی که شیر مادر مصرف می کنند، در آینده کمتر به اختلالات روانشناختی دچار خواهند شد. در زمان تولد، نوزاد تنها می تواند تا فاصله ۳۸ سانتی متری خود را ببیند و این فاصله ای است که نوزاد با مکیدن شیر با صورت مادر ایجاد می کند. کودکی که با مکیدن شیر از عواطف مادر برخوردار می شود، از نظر روانشناختی در آینده کودک سالمتری خواهد بود.

منبعی در دسترس است

شیر مادر همیشه در دسترس است و نیازی به آماده شدن یا گرم کردن ندارد.

از بیماری ها در آینده جلوگیری می کند

نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند در آینده کمتر دچار افزایش وزن، فشار خون، کلسترول خون و اگزما (نوعی بیماری پوستی) می شوند.2
 

آیا ممنوعیت دارویی در دوران شیر دهی وجود دارد؟

مصرف داروهای سرما خوردگی ،آنتی بیوتیک ها، مسکن ها در دوران شیردهی ممنوعیتی ندارد، داروهایی که محدود است و مصرف آنها ممنوعیت دارد نظیر ترکیباتی مانند بروموکریپتین که در قطع شیر تجویز می شوند مادر نباید مصرف کند. همچنین مکمل های ویتامینی در صورت نیاز اگر مصرف شود بسیار بجا و تاثیر گذار است، اما معمولا اگر تنوع غذایی زیاد باشد نیازی به مصرف مکمل هایی ویتامینی نیست، در موارد استثنایی ممکن است مصرف ویتامین های گروه ب مثل ب6 ،ب12 و ویتامین آ ، ویتامین د اگر مادری به مقدار کافی در معرض نور خورشید نباشد نیاز باشد.

همچنین مصرف اسید فولیک قبل و طی دوران بارداری نیاز است اما در دوران شیردهی به طور اخص نیازی به مصرف اسید فولیک نیست مگر در مواردی که ضرورت به مصرف وجود داشته باشد. هم چنین مصرف نیکوتین نیز در دوران شیر دهی ممنوع است.3

پی نوشت:
1.www.madarsho.com
2.www.kermany.com
3.www.beytoote.com