کلونازپام چیست و عملکرد آن چگونه است؟

کلونازپام (Clonazepam) داروی ضداضطرابی از خانوادهٔ بنزودیازپین (Benzodiazepine) است.

داروهای دیازپام (Diazepam) با نام تجاری والیوم (Valium)، آلپرازولام (Alprazolam) با نام تجاری زنکس (Xanax)، لورازپام (Lorazepam) با نام تجاری آتیوان (Ativan)، فلورازپام (Flurazepam) با نام تجاری دلمانه (Dalmane) و داروهای دیگری هم جزو همین خانوادهٔ دارویی هستند.

کلونازپام و بنزودیازپین‌های دیگر، اثرات گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) را در مغز تقویت می‌کنند.

گابا یک میانجی عصبی (ماده‌ای شیمیایی که سلول‌های عصبی برای ارتباط با یکدیگر استفاده می‌کنند) است که فعالیت مغز را مهار می‌کند.

این باور وجود دارد که فعالیت بیش از اندازه در مغز، منجر به اضطراب یا سایر اختلال‌های روانی می‌شود.

این دارو عمدتا برای درمان اختلال هراس، و جلوگیری از برخی انواع تشنج‌ها استفاده می‌شود.

ادارهٔ مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا در ژوئن ۱۹۷۵ کلونازپام را تأیید کرد.

بنابر فهرست داروهای ایران مورخ دی ۱۳۹۷، کلونازپام موردتأیید سازمان غذا و داروی ایران هم هست.

کلونازپام جزو داروهای عمومی است و با نام تجاری کلونوپین (Klonopin) عرضه می‌شود.

برای تهیهٔ آن، باید حتما نسخه داشته باشید و فراموش نکنید که پیش از مصرف هرگونه بنزودیازپینی، حتما به پزشک مراجعه و با وی مشورت کنید.
 

کلونازپام برای چه مواردی تجویز می‌شود؟

این دارو در چنین مواردی استفاده می‌شود:
 

درمان اختلال هراس

درمان برخی انواع تشنج، به‌ویژه تشنج‌های ابسنس (Absence Seizure) یا پتی مال (Petit Mal Seizure)، تشنج‌ های اکینتیک (Akinetic Seizure) یا اتونیک (Atonic Seizure) و تشنج‌های میوکلونیک (Myoclonus)، و همین‌طور سندرم لنوکس-گستو (Lennox-Gastaut Syndrome)؛ البته برای این اختلال‌های تشنجی، ممکن است کلونازپام به‌تنهایی یا همراه داروهای دیگری تجویز بشود؛
 

تسکین موقت عوارض اضطراب

کلونازپام برای تسکین موقع عوارض اضطراب تجویز میشود. 1

عوارض جانبی مصرف کلونازپام

خواب‌ آلودگی، سرگیجه، خستگی،‌ عدم تعادل و افزایش تولید بزاق دهان از جمله عوارض جانبی مصرف کلونازپام است.

در صورتی که هر کدام از این علائم ادامه داشت یا وخیم‌تر شد به پزشک خود یا دکتر داروخانه اطلاع دهید.

درصورتی که پزشک داروی کلونازپام را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است.

همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی کلونازپام را مصرف کرده‌اند عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌ اند.

تعداد کمی از افرادی که داروی ضد اضطراب برای‌شان تجویز شده مانند بیمارانی که از تشنج، اختلال دوقطبی و اختلال درد رنج می‌برند ممکن است افسردگی، افکار یا اقدامات خودکشی یا سایر مشکلات روحی و روانی را تجربه کنند.

در صورتی که خانواده یا پرستار مراقب شما متوجه تغییرات ناگهانی در خلق و خو، افکار یا رفتار شما شدند، از جمله گیجی، مشکلات حافظه، علائم افسردگی، افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی و افکاری در مورد صدمه زدن به خود، سریعا به پزشک‌تان اطلاع دهند.

در صورتی که هر کدام از این عوارض جدی اما نادر را مشاهده کردید به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید:

کبود شدن بدن به سادگی

خون‌ریزی به سادگی

علائم عفونت مانند تب و گلودرد مداوم

تنفس آهسته یا سطحی

لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی کلونازپام نادر است.

با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی ای مثل علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید، سریعا از فوریت های پزشکی کمک بگیرید.

با توجه به اینکه لیست عوارض کامل نیست ممکن است با عارضه ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دارو ساز مشورت کنید.
 

موارد احتیاط مصرف داروی کلونازپام

پیش از مصرف داروی کلونازپام در صورتی که به این دارو یا به سایر بنزودیازپین‌ها مانند دیازپام و لورازپام حساسیت دارید به پزشک خود یا دکتر داروخانه اطلاع دهید. داروی کلونازپام ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. برای جزئیات بیش‌تر با دکتر داروخانه صحبت کنید.

قبل از استفاده از این دارو سوابق پزشکی خود از جمله انواع بیماری‌های چشمی مانند گلوکوم زاویه بسته، بیماری‌های خاص خونی مانند پورفیری، بیماری‌های کبدی، امراض کلیوی، مشکلات ریوی و تنفسی، مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی و افکار خودکشی، سابقه‌ی شخصی یا خانوادگی اختلال مصرف مواد مانند سوءمصرف مواد مخدر یا الکل را با پزشک خود یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.

داروی کلونازپام ممکن است موجب گیجی، ناهوشیاری و تاری دید شما بشود. الکل و ماری‌جوانا این حالات را تشدید می‌کند لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هشیاری دارند تا زمانی‌که در هشیاری کامل به سر ببرید اجتناب کنید. هنگام مصرف کلونازپام از خوردن الکل پرهیز کنید و در صورت مصرف ماری‌جوانا با پزشک خود صحبت کنید.

قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی که مصرف می‌کنید را با پزشک یا دندان‌پزشک خود در میان بگذارید.

مصرف داروی کلونازپام برای کودکان ممکن است بر رشد فیزیکی و روحی و روانی تاثیرات نامشخصی بگذارد که بعد از چندین سال مشاهده شود. بنابراین درمورد خطرات و مزایای کلونازپام با پزشک خود صحبت کنید.

سالمندان ممکن است حساسیت بیش‌تری نسبت به اثرات این دارو خصوصا خواب‌آلودگی و گیجی نشان دهند. این اثرات جانبی می‌تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد.

چنانچه باردار هستید فقط در صورت نیاز ضروری داروی کلونازپام را استفاده کنید. با این حال تشنج درمان نشده مشکلی جدی است که هم به زن باردار و هم به جنین آسیب می‌رساند. تا زمانی که پزشک شما درمان را متوقف نکرده مصرف دارو را قطع نکنید. در مورد فواید و مضرات آن با پزشک خود مشورت کنید. در مورد مصرف داروی کلونازپام در دوران شیردهی از پزشک خود سوال کنید. 2

تداخلات دارویی کلونازپام

مشخصات کلی تداخلات

– سوبسترای CYP3A4

– عامل ضد صرع

– تشدید اثرات تضعیف‌ کننده‌ CNS
 

تداخلات رده X (پرهیز)

آزلاستین (نازال)، برومپریدول، کانیواپتان، فوسیدیک اسید (سیستمیک)، ایدلالیسیب، الانزاپین، اورفنادرین، اوکسوممازین، پارالدهید، سدیم اکسیبات، تالیدومید
 

کاهش اثرات داروها توسط کلونازپام

تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
 

کاهش اثرات کلونازپام توسط داروها

القاکننده‌های متوسط و قوی CYP3A4، دابرافنیب، دفراسیروکس، انزالوتامید، اردافیتینیب، فوس فنی‌توئین، ایووسیدنیب، میتوتان، فنی‌توئین، ساریلومب، سیلتوکسیمب، مشتقات تئوفیلین، توسیلیزومب، یوهیمبین
 

افزایش اثرات داروها توسط کلونازپام

آزلاستین (نازال)، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، کلوزاپین، داروهای تضعیف‌کننده‌ CNS، فلونیترازپام، متادون، متوتری‌مپرازین، متی‌روسین، آگونیست های اپیوئید، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پیریبدیل، پرامی‌پکسول، روپینیرول، روتیگوتین، سدیم اکسیبات، سوورکسانت، تالیدومید، زولپیدم
 

افزایش اثرات کلونازپام توسط داروها

آلیزاپرید، اپرپیتانت، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، کلوفازیمین، کوبیسیستات، کانیواپتان، کوزینتروپین، مهارکننده متوسط و قوی CYP3A4، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، دولیسیب، اردافیتینیب، اسکتامین، فوس اپرپیتانت، فوس نوتپیتانت، فوسیدیک اسید (سیستمیک)، هیدروکسی زین، ایدلالیسیب، گیاه کاوا، لاروترکتینیب، لمبورکسانت، لیسورید، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، ملاتونین، متوتری‌مپرازین، میفپریستون، مینوسیکلین (سیستمیک)، نابیلون، نتوپیتانت، الانزاپین، اوکسوممازین، پالبوسیکلیب، پرامپانل، روفینامید، سیمپرویر، استریپنتول، تدوگلوتید، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول وکانابیدیول، تری‌مپرازین، ویگاباترین. 3

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.doctoreto.com
3.www.darooyab.ir