شهیده ولایت

شخصیت فاطمه زهرا (س)

حضرت فاطمه

زهرا(س) «اولین

شهیده راه ولایت»

و شخصیت

برجسته ای است که در بیـن زنان هماننـد مهتاب آفرینـش، روشنایی عالمتابی از خود

نشان داد و در کتاب وجـود او «تمام

حقیقت انسـان»

و «تمام

حقیقت زن»

و در یک کلام «تمام

نسخه انسانیت»

به خـوبی مشاهده می شـود[1]،

به گـونه ای که «افتخار

خاندان وحـی»[2]

است و الگـوی شایسته ای که امام راحل در سخـن عصمت آسـای خـود فـرمـود:«حضرت

فاطمه زهرا(س) زنی بود که اگر مرد بود نبـی بـود، زنی که اگـر مرد بود به جای رسـول

الله بـود.»[3]

و چـون در باره معرفـی نمـونه ای کـامل از انسـان در جهان هستـی، سخـن به میـان مـی

آید، ایشان با احتـرام خاصـی مـی فـرماید: «همه

بایـد به او [حضرت زهرا(س)] اقتـدا کنید و کنیـم، همه باید دستـورمان را از اسلام

به وسیله او و فرزندان او بگیریـم و همان طوری که او بوده است باشیـد. انسانـی است

به تمام معنا انسان، زنـی است به تمام معنا زن».[4]

سیره سیاسی  حضرت فاطمه (س)

از دیدگاه

آموزه های اسلامی ، انسان نسبت به سرنوشت فردی و اجتماعی خویش مسئول است و نمی

تواند در رابطه با حوادث ، جریانات و واقعیت های پیرامون خویش بی تفاوت باشد. یکی

از مهمترین موضوعاتی که تاثیری عمده برسرنوشت بشریت دارد ؛ رهبری و مدیریت سیاسی

جامعه است که برخورد مسئولانه تمامی افراد جامعه را در قبال خود طلب می نماید و در

این رابطه جنسیت مطرح نیست. و از این زاویه است که فاطمه (س) دختر پیامبرگرامی

اسلام(ص) سزاوارترین افراد برای مشارکت سیاسی و حضور در صحنه سیاست می باشد.و علی

رغم اشتغالات اجتماعی متعدد

و خستگی های ناشی

از کار

روزانه و رسیدگی به امور خانه و سرپرستی چند کودک خردسال، خود را از سیاست دور

نمی دارد و هم چون سیاستمداری قهرمان در صحنه

اجتماع

حاضر می شود و در دفاع از حق و عدالت جان مبارک خویش را نثار می نماید.

او زندگی سیاسی

و آشنائی با الفبای آن را از همان دوران خردسالی آغاز کرد و با فعالیت های سیاسی

واجتماعی پدر بزرگوار خویش و مشکلات و مصائب بیشمار از نزدیک مانوس بود ؛ حتی جبهه

جنگ می رفت و در غزوه های متعددی همراه با پیامبر(ص) شرکت می کرد.[5]

وبعد از ازدواج و زندگی مشترک بازهم در جریان زندگی اجتماعی همگام با علی (ع) به

پیش می رود.اما

پس از وفات پیامبر فصلی جدید از زندگی را آغاز کرد که برای تحکیم پایه های انقلاب

نوپای پیامبر اکرم (ص) و حفظ و تداوم حکومت اسلامی ، دست به احقاق حق و مبارزه گشود

و در جریان سیاسی عظیمی حضوری آشکار یافت. رسول گرامی اسلام درحالی چشم از جهان فرو

بست که تشنگان قدرت ، در کمین نشسته بودند و هـنـوز جـنـازه مـبـارک آن حـضـرت دفـن

نـشـده بـود کـه مـنتظران فرصت در سقیفه جمع شدند و بـرخـلاف دسـتـور خـداونـد و

فـرموده پیامبر(ص) خلافت را از علی (ع) گرفته و به دیگری سـپـردنـد و بـا تـمـام

قـدرت و تـوان به صحنه سیاسی آمدند، گروهی را با تهدید و فشار مـرعـوب سـاختند، با

دسته ای از راه معامله و تقسیم قدرت کنار آمدند، عده ای را با حاتم بخشی با خود

هماهنگ کردند و با یک کودتای خزنده ، قدرت را به دست گرفتند.در آن شـرایـط چـه

کـسـانـی و چـگـونـه مـی بـایـسـت از ولایـت و اهـل بـیـت دفـاع کـنـنـد؟

گـویـا فاطمه

(س) برای دفاع از ولایت در مقطع پس از وفات پیامبر(ص) انتخاب شده است؛

زیـرا مسلمانان در آن آزمایش سخت با سکوت خود راه خـطـا را در پـیـش گـرفـتـنـد،

روح حـمـاسـی و شـهادت طلبی میدانهای جنگ را از دست دادند و شـمـشـیـرهـا را غلاف

کردند، به انزوا گرویدند و تنها نظاره گر حوادث تلخ شدند. و هیچ کس دیگر نمی توانست

در آن شرایط در برابر تهاجمات سازمان یافته و فتنه های کـور، بـا بـصـیـرت و آگاهی

لازم چونان فاطمه زهرا(س) یک مبارزه پیروز را آغاز و بخوبی تـداوم بـخـشد. هر کس

غیر از دختر پیامبر(ص) می شد او را شکست می دادند، هر شخصیت دیگری اگر می بود با

انواع تهمتهای ناروا او را به انزوا می کشاندند. هر مقاومتی اگر می شد آن را در هم

می شکستند. هر دسته ، گروه و لشکری را بانام اسلام و در قالب جهاد اسلامی تار و مار

می کردند. اما آنان در برابر شجاعت ، بصیرت و شهادت طلبی فاطمه زهرا(س) درمانده

شدند و ماسکهای آنان دریده شد و ماهیت پلیدشان افشا گردید.







[6]

فاطمه (س) خود

را زنی مسلمان می دانست که باید به وظایف خویش آشنا بوده و تکلیف و وظیفه شرعیش را

شخصاً عمل کند. بدین خاطر در روزهای آتش و خون و شکنجه پس از وفات پیامبر(ص)،

و در روزهائی که سیاست روز آتش زدن به در خانه و بیعت خواهی از روی زور و اعمال

قدرت بود، قد علم کرد تا تکلیف دینی و سیاسی خود را نیکو به انجام رساند.

روشـهـا و

مشی سیاسی حضرت زهرا (س)

مشی سیاسی فاطمه (س) مشیی آگاهانه، توأم با بینش و بصیرت، اندیشیده و حساب شده،

انتخابی و گزینش شده و مبتنی برایمان و عقیده است، هدف آن سعادت انسانها و نجات از

بردگی ها و ذلت ها، و تضمین و فراهم آوردن مبادی ارزش های معقول در جامعه است. مشی

سیاسی فاطمه (س) مشی اعتراض، بی اعتنائی، عدم تأیید دستگاه رهبری، مشی به محاکمه و

استیضاح کشاندن رهبر و خلیفه موجود امت، مشی مظلومیت و سرانجام که فریاد به جائی

نرسد گریستن است، آن هم نه برای عقده دل خالی کردن بلکه برای بیدار کردن و هشیار

ساختن اذهان به سوئی که در آنجا حقی را زنده دفن کرده اند.او در این سیاست که الهی

است راست و با استقامت به پیش می رود و در آن باکی از کتک خوردن، بدن خود را به رنج

افکندن ندارد. او درس جرأت وشهامت را از پدر خود گرفته و در مکتب و خانه علی (ع) و

در سایه همگامی با او آن را تقویت نموده است. برای او هدف الهی مهم است و در دفاع

از هدف باید ایستاد. ما در تاریخ اسلام و حتی بشریت زنی را سراغ نداریم که در راه

هدف الهی و اندیشیده وآینده نگر خود تا بدین میزان به پیش رفته باشد و مصداق آیه

شریفه « فاستقم کما امرت» که درباره پیامبر نازل شده است، باشد.[7]

حـضـرت زهـرا(س) در دفـاع از ولایـت از روشـهـای مـخـتـلفـی بـهـره گـرفـت :

1 -مشی اعلام حق ؛ 2-

مشی صراحت لهجه ؛ 3-

مشی احتجاج

و استدلال های اعتقادی، قانونی ، اخلاقی و وجدانی؛4-

مشی توبیخ

؛ 5-

مشی بی اعتنائی

؛ 6-

سیاست مجاب کردن ؛7-

مشی برانگیختن

؛ 8-

مشی مظلومانه

؛9-

سیاست پس از مرگ

.[8]

خطبه تاریخی بانوی اسلام فاطمه زهراء(س)[9]

نمونه روشنی از روش و مشی مجاهداتی و مبارزاتی آن حضرت می باشد و بیانگر این واقعیت

است که او سخنوری بلیغ، و خطیبی نستوه، همتای همسرش امیر مؤمنان علی (ع)

بود.موشکافیهای فاطمه (س) در این خطبه در زمینه فلسفه و اسرار احکام، و تحلیل تاریخ

سیاسی اسلام، و مقایسه دوران جاهلیت عرب با زندگی آنها بعد از ظهور اسلام، درسهای

بزرگی به رهروان راه حق می دهد، و آن ها را در مبارزاتشان تعلیم و آموزش می بخشد. و

مهمتر از همه اینکه فاطمه (س) با این خطبه موضع خاندان پیامبر(ص) را در برابر رژیم

حاکم روشن ساخت، و مبرا بودن ساحت مقدس اسلام از مظالمی که به نام اسلام انجام

می گرفت، آشکار نمود، و اگر تنها فایده این خطابه بزرگ و پر محتوی همین بود، کافی

بود![10]

چنانکه حضرت امام خمینی (ره) می فرماید:



«خطبه

فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در مقابل حکومت و قیام امیرالمؤمنین و صبر

امیرالمؤمنین و … و فداکاری دو فرزند عزیزش … اسلام را زنده کردند و برای ما و

شما برادرهای عزیز الگو شدند … ما هم الگوی آنها را، تبعیت از آنها را می پذیریم.»[11]

فاطمه (س) آن زن سیاستمداری است که حتی از جنازه و مرگ خود ابزاری سیاسی ساخت.

دستگاه خلافت حتی از مرگ فاطمه (س) وحشت داشت و این وحشت او بی مورد هم نبود.

می ترسید فاطمه (س) موضعی اتخاذ کند که بر رسوائی آنها بیفزاید و پیش بینی آنها

درست آمد. اینکه فاطمه (س) وصیت کرد :



« غسّلنی فی الیل و کفّنی فی الیل وصلَّ علی و دفنی فی الیل

و لا تعلن احداً »









[12]،

مرا شب غسل بده، شب کفن و دفن کن، شب بر جناه ام نماز بگذار و احدی را خبر مکن، خود

سیاستی عظیم است و نفرت عظیم او را به دستگاه حاکمه وقت نشان می دهد و این است که

طاغوت را می لرزاند .بویژه که فاطمه (س) سفارش کرده بود، مگذار آنها که بر من ستم

راندند و حق مرا گرفتند بر من نماز گذارند که آنها دشمن خدا و رسولند.[13]و

هم اصرار او که قبرش مخفی بماند خود بیان این خواسته است که نشانه ای از مظلومیت

ابدی او در جامعه باقی باشد. او می خواست دشمنان دوست نما معرفی گردند، ابهام ها از

بعضی اذهان دیر فهم زدوده شوند و دریابند که فاطمه (س) چگونه می اندیشید.